Search results

1

Bóg, który mówi. Trynitarny wymiar ekonomii Objawienia w Verbum Domini Benedykta XVI

100%

Ptak R.

Sympozjum

|

2012

|

issue 2(23)

141-154

EN

The pope Benedict XVI in Apostolic Exhortation Verbum Domini (2010) has presented fruits of the work of the XII Ordinary General Assembly of the Synod of Bishops which had as its theme: „The Word of God in the Life and Mission of the Church”. Nowadays, there is no greater priority for the mission of the Church than this: to enable the people of our time once more to encounter God, the God who speaks to us and shares his love so that we might have life in abundance (cf. Jn 10:10). The economy of Revelation has its Trinitarian dimension, so, God, who speaks to people, makes it always as the Father and the Son and the Holy Spirit. Triune God goes toward people with the word of salvation, which is present in the work of creation and redemption, in the living Tradition and the sacred Scriptures. Since God “so loved the world that he gave his only Son” (Jn 3:16), the divine word, spoken in time, is bestowed and “consigned” to the Church in a definitive way, so that the proclamation of salvation can be communicated effectively in every time and place.

2

Pismo Święte czytane przez Ojców

80%

Kasprzak D.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 2

49-69

PL

Unifikacja ksiąg biblijnych i określenie standardowego konstantyńskiego zbioru Pisma świętego około 425 roku było historycznie zbieżne z cesarską polityką wprowadzania jednorodności religijnej na terenie Imperium Romanum na początku IV wieku. Co więcej, do V wieku na terenie Cesarstwa Rzymskiego istniała ciągłość kulturowa, która umożliwiała tłumaczenie „słowo w słowo”. W związku najazdami germańsko-irańskimi nastąpiło zerwanie antycznej wspólnoty kulturowej, co w przekładach biblijnych doprowadziło w V wieku do tłumaczenia „sens w sens”. Najwyższą formą objawienia się Boga dla autorów patrystycznych było wydarzenie Wcielenia Boga. Natomiast Biblia jako objawione słowo Boże była rozumiana jako uprzywilejowany, darmowy Boży fenomen, przez który Bóg ujawnia prawdę o sobie i komunikuje się z człowiekiem. W związku z tym natchnienie było rozumiane przez ojców Kościoła jako dar Boży udzielony ludzkiemu autorowi, dzięki czemu był on w stanie przekazać Boże objawienie w tekście Pisma świętego, które zostało uznane przez wspólnotę wiary jako słowo Boże. Dla ojców Kościoła cała teologia opierała się na rozważaniu Biblii, która stanowiła dla autorów patrystycznych norma normans wiary chrześcijańskiej. Jezus Chrystus pozostawał dla Ojców i pisarzy Kościoła patrystycznego kluczem hermeneutycznym do Pisma świętego i podstawą poznawania tajemnicy Boga i godności człowieka. Ojcowie przez swą egzegezę i teologię pokazują nam też, że nie wolno oddzielać osoby Jezusa Chrystusa jako Tego, który ostatecznie objawił nam Ojca, oraz świadectwa o Nim, zawartego w kerygmacie chrześcijańskim i w Piśmie świętym. Taka afirmacja Biblii pozwoliła do VII wieku uformować kanon biblijny, ale także kształtować Tradycję Kościoła, zwłaszcza tę trynitarną, duchową i liturgiczną. Biblijna interpretacja ojców Kościoła może być uznana za sens pełniejszy Nowego Testamentu, który w dogmatycznej tradycji Kościoła wyraża sens zamierzony przez Boga, pierwszego Autora Pisma świętego, a który to sens nie był znany w pełni ludzkiemu autorowi Pisma (np. koncepcja Trójcy Świętej, relacji wewnątrztrynitarnych czy doktryna o grzechu pierworodnym). Tak pojęta lektura Pisma świętego była dla pisarzy patrystycznych zarówno źródłem ich wiary, jak i ich teologii.

3

Objawienie w teologii patrystycznej

80%

Rusecki M.

Vox Patrum

|

2008

|

vol. 52

|

issue 2

913-932

EN

The issue of his article is the reflection of the Divine Revelation that had been started from the beginning of Patristic. The earliest Christians documents and the first Fathers of the Church both expressed the Revelation by words like: mystery, salvation, pedagogics. The Revelation comes from the Divine economy and ex- presses in history, what happens step by step. The Fathers of the Church started to expose the unity of the Divine economy. It showed the unity of the Divine Revelation and his constantly progress. The Fathers of the Church started to point to the arguments of credibility of Christianity like the argument from prophetic, but not only. Some of the factors had influenced to the meaning of Revelation. There were for example: Jewish and heretics.

4

Objawienie jako kryterium określenia relacji między religiami

80%

Dziewulski G.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2007

|

vol. 24

127-143

EN

The subject of the foregoing article is a problem of an adequate criterion for the research religions in their multiplicity and diversity. The analysis of the standpoint of the relative pluralism indicates insufficiency and even faultiness of this kind of attitude towards religions and mutual relations between them. Theology of religion that is based on the premises of trinity and ecclesiology and that accept the revelation as the explanation the origin of religion, recognizes this criterion in the revelation. Religion is comprehended as vital relation to God which is the consequence of recognizing and accepting the revelation which is included in creation and takes part in history. Revelation as a criterion and grounds for defining of relations between religions makes the research into genuinity of religions possible and enables, their adequate comparison and explanation of their savoir possibility. This criterion respects the methodological postulate of theological character and universality which is the result of the concept of religion and its origins in generality. The recognition of multiplicity of circumstance which accompany the forming of a concrete religion seems to sufficiently explain the different degrees of existence of revelation in religions and its mix with natural elements, complexity and development of doctrine and similarity and differences between them.

5

Profetyczna rola Kościoła - Kościół a prawda objawiona

80%

Nagy S.

Sympozjum

|

1998

|

issue 2(3)

51-59

PL

Profetyczna rola Kościoła - Kościół a prawda objawiona

6

Objawienie jako kryterium określenia relacji chrześcijaństwa do religii

80%

Dziewulski G.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2006

|

vol. 15

41-57

EN

The subject of the foregoing article is a problem of an adequate criterion for the research religions in their multiplicity and diversity. The analysis of the standpoint of the relative pluralism indicates insufficiency and even faultiness of this kind of attitude towards religions and mutual relations between them. Theology of religion that is based on the premises of trinity and ecclesiology and that accept the revelation as the explanation the origin of religion, recognizes this criterion in the revelation. Religion is comprehended as vital relation to God which is the consequence of recognizing and accepting the revelation which is included in creation and takes part in history. Revelation as a criterion and grounds for defining of relations between religions makes the research into genuinity of religions possible and enables, their adequate comparison and explanation of their savoir possibility. This criterion respects the methodological postulate of theological character and universality which is the result of the concept of religion and its origins in generality. The recognition of multiplicity of circumstance which accompany the forming of a concrete religion seems to sufficiently explain the different degrees of existence of revelation in religions and its mix with natural elements, complexity and development of doctrine and similarity and differences between them.

7

Tradycja jako zasada katolickiej teologii

70%

Muller G.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 2

5-17

PL

Objawienie biblijne ma charakter ściśle historyczny, a co za tym idzie, taki charakter ma całe chrześcijaństwo i powinna odzwierciedlać go również teologia. Choć naucza ona prawd ponadczasowych, kieruje do nas nade wszystko orędzie o Bogu objawiającym się w historii. Orędzie to, przekazywane z pokolenia na pokolenie w dynamicznym procesie, który nazywamy Tradycją, ma również charakter historyczny. Tym samym Tradycja nie jest dla teologa jakąś zniewalającą zewnętrzną normą, ale fundamentalną zasadą, bez której nie może być mowy o katolickiej teologii. Taką rolę Tradycji trzeba podkreślić szczególnie dzisiaj, kiedy w świecie panuje swoisty kult współczesności, a w Kościele pojawia się tendencja do uważania za rozstrzygające nie tyle wielkich postanowień Magisterium, ile spontanicznych wypowiedzi papieża i innych hierarchów.

8

Jaką rolę odgrywa egzegeza w dogmatyce?

70%

Koerner B.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 2

35-48

PL

Wraz z końcem teologii neoscholastycznej musiała zostać na nowo zdefiniowana relacja między dogmatyką, która jest teraz rozumiana historiozbawczo, a egzegezą, która posługuje się (między innymi) metodą historyczno-krytyczną. Solidne podstawy ku temu stworzyła konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei Verbum Soboru Watykańskiego II. Opierając się na niej, niniejszy tekst reprezentuje tezę, że kościelna interpretacja Pisma Świętego przez stulecia, czyli w ramach żywej Tradycji, i interpretacja historyczno-krytyczna stanowią dwa różne podejścia do Biblii, które nie powinny być sobie przeciwstawiane. Tylko w ich wzajemnym oddziaływaniu można czytać i rozumieć Biblię jako Słowo Boże (!) dzisiaj, a nie tylko jako tekst historyczny.

9

Funkcja wiary w cudach biblijnych

61%

Tomczak R.

Studia Paradyskie

|

2015

|

issue 25

221-228

PL

Celem artykułu było omówienie relacji cudów Jezusa do wiary. Postawiono tezę: czy cud może doprowadzić do zaistnienia wiary, czy wiara jest uprzednia w stosunku do cudu? W punkcie pierwszym omówiono kwestię potrzeby zaistnienia wiary uprzedniej, która stoi u podstaw zrozumienia cudów Jezusa. Aby zrozumieć działalność taumaturgiczną, która jest zapodmiotowana w Nim, trzeba posiadać przynajmniej wstępne rozumienie wymiaru zbawczego cudu. Następnie podjęto temat cudu, który jest wezwaniem do wiary. W cudzie-znaku Bóg manifestuje swoją obecność; objawia się On w celach zbawczych człowieka. Stąd cud jest ofertą skierowaną do człowieka. Boża oferta ujawnia się dyskretnie, stąd człowiek musi być „wyczulony” na Jego znaki by je w właściwie przyjąć i odczytać. W cudach Jezusowych ujawnia się także wymiar łaski. Łaska pełni rolę przygotowawczą wobec decyzji wiary. Łaska Boża oświeca rozum, aby właściwie rozpoznać treść cudu. Na końcu rozważań omówiona została problematyka relacji cudu do Objawienia. W dawniejszej apologetyce, cuda Jezusa stanowiły argument dowodowy na pewność Objawienia. Współczesna teologia fundamentalna dostrzega w cudzie znak Bożego wezwania do wiary. Dlatego cuda Jezusa stanowiąc część Objawienia, objaśniają je i objawiają apel Boży wyrażony w taumaturgii Jezusa. W tego rodzaju ujęciu cudów Jezusa nie dochodzi do przekreślenia jego funkcji motywacyjnej, wręcz przeciwnie, funkcja motywacyjna cudu zostaje wzmocniona i ubogacona, chociaż ze strony adresata cudu (człowieka) potrzebny jest pewien wysiłek, aby odczytać ten znak Boga.

EN

This paper aimed at discussing the relation of the miracles of Jesus to faith. A thesis has been proposed: can a miracle lead to faith or is faith prior to a miracle? In the first section, a question of the need for existence of prior faith, which is the basis of understanding the miracles of Jesus, has been discussed. In order to understand the thaumaturgic activity, which is subjected to Him, one must have at least initial understanding of the salvific dimension of a miracle. Next, an issue of miracle, which is a call for faith, has been raised. In a miracle / sign, God manifests His presence; He reveals for the purposes of saving the man. Hence, a miracle is an offer addressed towards the man. The God’s offer reveals discretely, hence the man must be “sensitive” to His signs to properly receive and read them. In the miracles of Jesus, a dimension of grace is also revealed. The grace plays a preparatory roles to the decision of faith. The God’s grace enlightens the mind to properly recognise the content of a miracle. At the end of these considerations, problems of the relation of a miracle to the Revelation have been discussed. In older apologetics, the miracles of Jesus were an evidential argument for the certainty of the Revelation. Modern fundamental theology sees in a miracle a sign of the God’s call for faith. Therefore, the miracles of Jesus, being part of the Revelation, explain it and reveal the God’s call expressed in the thaumaturgy of Jesus. In this type of approach to the miracles of Jesus, their motivational function is not wiped out; quite the opposite, the motivational function of a miracle is being strengthened and enriched, although an effort is required from the addressee of a miracle (man) to read this sign of God.

10

„Co wspólnego mają Ateny z Jerozolimą?”, czyli filozofować, aby zrozumieć teologię…

51%

Napadło M.

Studia Paradyskie

|

2015

|

issue 25

133-145

PL

W artykule zostaje podjęta problematyka z zakresu relacji filozofii i teologii. Główną myślą, będącą w zasadzie osnową całego wywodu, jest przekonanie, że wiedza filozoficzna pozwala nam głęboko docenić sens niemal każdego ważnego sformułowania doktrynalnego, czy też każdego ważnego teologa. Wskazując zatem na „fundamenty” filozoficzne, czyli podstawy ontologiczno-epistemologiczne teologicznego myślenia oraz myślenia w ogóle, praca próbuje ukazywać znaczenie i konieczność filozofii dla lepszego, głębszego rozumienia teologii. Aby umożliwić dostrzeżenie tego, zostaje przywołana jedna z podstawowych tez biblijno-teologicznych („świat został stworzony…”) i w jej świetle, na drodze analizy, przedstawia się przynajmniej niektóre aspekty filozoficznego myślenia w kontekście teologii.

EN

The article addresses the issue of the relationship between philosophy and theology. The main point, being also the underlying idea of the whole argument, is a belief that philosophical knowledge enables us to appreciate the meaningfulness of almost every important doctrinal statement or every significant theologian. The following article attempts to prove the necessity and significance of philosophy for the better and deeper understanding of theology by pointing out philosophical ‘foundations’, e.i. ontological and epistemological bases of theological thinking and thinking in general. To demonstrate this importance, the article refers to one of the basic biblical and theological theses, namely “the world was created”, and, in view of it, presents through analysis some aspects of philosophical thinking in the context of theology.

11

Monotrynitarne powitanie w Apokalipsie

51%

Rucki M., Szymański K.

Scriptura Sacra

|

2015

|

issue 19

183-197

EN

In the paper, the attention is paid to the greeting directed to the readers of the Revelation in the passage 1:4-7. Its structure suggests that its source is not John who wrote the Book, but the Gog who presents Himself as a unity of three persons: Father, Son and the Holy Spirit. The greeting focused most on Jesus Christ, his exceptional love towards humans and his mssion. Along with his appearance on the Earth, the process of bringing people back to God started. Monotrinitarian greeting introduces the reader to the reality of the eschatological future which would have been horrible if not the fact of limitless love and care expressed in the greeting.

PL

W artykule zwrócono uwagę na pozdrowienie skierowane do czytelników Apokalipsy św. Jana w wersetach 1,4-7. Struktura pozdrowienia sugeruje, że nie jest do pozdrowienie wyartykułowane przez Jana, tylko pochodzące od Boga jawiącego się jako jedność trzech Osób: Ojca, Syna i Ducha Świętego. Najwięcej uwagi pozdrowienie poświęca osobie Jezusa Chrystusa, Jego wyjątkowej miłości do człowieka oraz Jego misji, albowiem wraz z Jego pojawieniem się na ziemi rozpoczęło się dzieło odzyskiwania człowieka dla Boga. Monotrynitarne pozdrowienie wprowadza czytelnika w rzeczywistość rzeczy ostatecznych, która byłaby przerażająca, gdyby nie fakt bezgranicznej miłości i życzliwości wyrażonej w tymże pozdrowieniu.

12

Pismo Święte czytane przez Ojców

51%

Kasprzak D.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 2

49-69

EN

The unification of the books of the Bible and the definition of the standard Constantine edition of the Holy Scripture set about 425 was historically coincident with the imperial policy of the introducing of religious homogeneity in the Roman Empire at the beginning of the fourth century. Moreover, due to the cultural continuity within the Roman Empire until the 5th century, it was possible the translation of “word for word”. The German-Iranian raids in the 5th century resulted in the disintegration of the ancient cultural community, and caused the necessity of the translations of “meaning in meaning”. The highest form of God’s revelation for the patristic authors was the incarnation of God. The Bible, as the revealed word of God, was understood as a privileged, free God’s phenomenon, through which God reveals the truth about himself and communicates with man. Consequently the Church Fathers interpreted the divine inspiration as the gift of God which was given to a biblical author. In this way an inspired writer was able to convey the divine revelation drown from the Holy Scriptures to a community of the faithful, which received as the word of God himself. In the opinion of the Church Fathers, the Christian theology was based on the contemplation of the Bible, which constituted the norm of the Christian faith. To the Patristic writers Jesus was a hermeneutic key to the Holy Scripture and it was him who leads the faithful to the cognition of the divine mystery and the human dignity. In their exegesis and theology the Christian Fathers showed us that the Person of Jesus, who ultimately revealed the Father to us should not be distinguished from testimony of the Christian kerygma and the Holy Scriptures. This affirmative attitude towards the Bible contributed to the formation of the biblical canon in the 7th century and also shaped the Trinitarian, spiritual and liturgical tradition of the Church. The Biblical interpretation of the church Fathers can be regarded as a more complete meaning of the NT, which expresses the sense intended by God, the first author of the Scripture in the dogmatic tradition of the Church, and which sense was not fully known to the human author of the Scriptures (e.g. the concept of the Holy Trinity, the intra-trinitarian relations and the doctrine of the original sin). Thus understood the reading of Scripture was for the patristic writers both the source of their faith and their theology.

PL

Unifikacja ksiąg biblijnych i określenie standardowego konstantyńskiego zbioru Pisma świętego około 425 roku było historycznie zbieżne z cesarską polityką wprowadzania jednorodności religijnej na terenie Imperium Romanum na początku IV wieku. Co więcej, do V wieku na terenie Cesarstwa Rzymskiego istniała ciągłość kulturowa, która umożliwiała tłumaczenie „słowo w słowo”. W związku najazdami germańsko-irańskimi nastąpiło zerwanie antycznej wspólnoty kulturowej, co w przekładach biblijnych doprowadziło w V wieku do tłumaczenia „sens w sens”. Najwyższą formą objawienia się Boga dla autorów patrystycznych było wydarzenie Wcielenia Boga. Natomiast Biblia jako objawione słowo Boże była rozumiana jako uprzywilejowany, darmowy Boży fenomen, przez który Bóg ujawnia prawdę o sobie i komunikuje się z człowiekiem. W związku z tym natchnienie było rozumiane przez ojców Kościoła jako dar Boży udzielony ludzkiemu autorowi, dzięki czemu był on w stanie przekazać Boże objawienie w tekście Pisma świętego, które zostało uznane przez wspólnotę wiary jako słowo Boże. Dla ojców Kościoła cała teologia opierała się na rozważaniu Biblii, która stanowiła dla autorów patrystycznych norma normans wiary chrześcijańskiej. Jezus Chrystus pozostawał dla Ojców i pisarzy Kościoła patrystycznego kluczem hermeneutycznym do Pisma świętego i podstawą poznawania tajemnicy Boga i godności człowieka. Ojcowie przez swą egzegezę i teologię pokazują nam też, że nie wolno oddzielać osoby Jezusa Chrystusa jako Tego, który ostatecznie objawił nam Ojca, oraz świadectwa o Nim, zawartego w kerygmacie chrześcijańskim i w Piśmie świętym. Taka afirmacja Biblii pozwoliła do VII wieku uformować kanon biblijny, ale także kształtować Tradycję Kościoła, zwłaszcza tę trynitarną, duchową i liturgiczną. Biblijna interpretacja ojców Kościoła może być uznana za sens pełniejszy Nowego Testamentu, który w dogmatycznej tradycji Kościoła wyraża sens zamierzony przez Boga, pierwszego Autora Pisma świętego, a który to sens nie był znany w pełni ludzkiemu autorowi Pisma (np. koncepcja Trójcy Świętej, relacji wewnątrztrynitarnych czy doktryna o grzechu pierworodnym). Tak pojęta lektura Pisma świętego była dla pisarzy patrystycznych zarówno źródłem ich wiary, jak i ich teologii.

13

Tradycja jako zasada katolickiej teologii

51%

Müller G. L.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 2

5-17

EN

The biblical revelation, as well as all Christianity, has strictly historical character. Therefore, theology should remain historical as well. Apart from the fact that it teaches some timeless truths, theology, on the first place, proclaims the message about God reveling himself in the history. This message itself is historical and it is communicated from generation to generation in dynamic process called Tradition. Therefore, Tradition is not an external norm but it is rather a fundamental rule for every theologian – the rule without which we cannot speak of catholic theology at all. This role of Tradition should be emphasized especially nowadays when we experience a “cult of contemporaneity” and when we see a trend in the Church to treat unofficial sayings of Pope and other members of the hierarchy as normative and supposedly standing above Tradition.

PL

Objawienie biblijne ma charakter ściśle historyczny, a co za tym idzie, taki charakter ma całe chrześcijaństwo i powinna odzwierciedlać go również teologia. Choć naucza ona prawd ponadczasowych, kieruje do nas nade wszystko orędzie o Bogu objawiającym się w historii. Orędzie to, przekazywane z pokolenia na pokolenie w dynamicznym procesie, który nazywamy Tradycją, ma również charakter historyczny. Tym samym Tradycja nie jest dla teologa jakąś zniewalającą zewnętrzną normą, ale fundamentalną zasadą, bez której nie może być mowy o katolickiej teologii. Taką rolę Tradycji trzeba podkreślić szczególnie dzisiaj, kiedy w świecie panuje swoisty kult współczesności, a w Kościele pojawia się tendencja do uważania za rozstrzygające nie tyle wielkich postanowień Magisterium, ile spontanicznych wypowiedzi papieża i innych hierarchów.

14

Jaką rolę odgrywa egzegeza w dogmatyce?

51%

Körner B.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 2

35-48

EN

With the end of neoscholastic theology, there was a necessity of new definition of relation between dogmatics, which is now understood from the perspective of history of salvation, and exegesis which, among other methods, uses a historicocritical method. Fundamentals of that new understanding have been given by the constitution Dei Verbum of Vaticanum II. Reffering to this document, the article presents the thesis that the interpretation of the Holy Scripture by the Church through the ages, that is in the living Tradition, and historicocritical interpretation are two different approaches which, nevertheless, should not be contradicted. What is more, we can read the Bible and understand it not just as a historical text but as the Word of God for today, only when we take into account the mutual influence of these two approaches.

PL

Wraz z końcem teologii neoscholastycznej musiała zostać na nowo zdefiniowana relacja między dogmatyką, która jest teraz rozumiana historiozbawczo, a egzegezą, która posługuje się (między innymi) metodą historyczno-krytyczną. Solidne podstawy ku temu stworzyła konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei Verbum Soboru Watykańskiego II. Opierając się na niej, niniejszy tekst reprezentuje tezę, że kościelna interpretacja Pisma Świętego przez stulecia, czyli w ramach żywej Tradycji, i interpretacja historyczno-krytyczna stanowią dwa różne podejścia do Biblii, które nie powinny być sobie przeciwstawiane. Tylko w ich wzajemnym oddziaływaniu można czytać i rozumieć Biblię jako Słowo Boże (!) dzisiaj, a nie tylko jako tekst historyczny.

15

Przepowiadanie apostolskie w tajemnicy objawienia Bożego

51%

Królikowski J.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2018

|

issue 25

27-35

PL

Przepowiadanie, zarówno Chrystusa, jak i apostołów, stanowi kluczowy element objawienia Bożego. Sobór Watykański II w konstytucji Dei Verbum dokonał najpierw ścisłego połączenia wydarzeń i słów w tajemnicy objawienia Bożego, a potem dowartościował słowo wyjaśniające, którego szczególną formą jest przepowiadanie. Soborowa konstytucja skłania nas zatem do refleksji nad teologicznym znaczeniem „przepowiadania apostolskiego”, wychodząc przede wszystkim od jego specyfiki – „jedyności”, którą ukazuje i poniekąd kodyfikuje początek tego przepowiadania w czasach apostolskich, a następnie do określenia jego znaczenia w życiu Kościoła oraz wpływu „normatywnego” na wszelkie przepowiadanie w Kościele. Niniejszy artykuł proponuje kilka wstępnych uwag teologicznych odnośnie do przepowiadania apostolskiego, które w dalszej perspektywie pokazują także specyfikę i znaczenie wszelkiego przepowiadania w Kościele.

EN

The teaching of Christ and the Apostles is the key element of the revelation of God. Vatican II clearly connected the events and the words in the mystery of the revelation of God in the Dogmatic Constitution Dei Verbum, and later enhanced the importance of the explanatory word of which a proclamation is the special form. Therefore, the dogmatic constitution inspires us to reflect on the theological meaning of “the apostolic proclamation”. It begins in its specific “singular” character which points out and somehow codifies the beginning of the proclamation in the times of the Apostles. Then, it defines its meaning in the life of the Church and its “normative” influence on every proclamation within the Church. This article presents several introductory theological remarks that refer to the apostolic proclamation which, in the longer perspective, show the specific character and the meaning of the entire proclamation within the Church.

16

Art and Revelation - Artist’s essay

51%

Lidén A.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2014

|

vol. XVI (XXV)

313-317

EN

The paper reflects on attempts to achieve revelation, epiphany, or enlightenment in the modern world. Sometimes the hope of reaching this state accompanies dangerous mountain trekking expeditions. However, it is believed that revelation can be achieved more quickly through drug use, practiced by artists from the nineteenth century onwards. Seeking visions in this way is part of the cultural tradition of the North and South American Indians. In the twentieth century, such artists as Pollock, Rothko, Motherwell and others alluded to these practices. The Russian tradition had a different way of achieving illumination. Avant-garde artists (such as Malevich or Kandinsky) drew inspiration from it, seeking sudden revelation combined with surprise. The paper concludes with the author’s reflections on the possibility of personal experience today that would exceed the cognitive limits through contact with certain works of art, ancient and modern.

XX

Tekst stanowi refleksję nad próbami osiągnięcia objawienia, epifanii lub oświecenia występu-jącymi we współczesnym świecie. Niekiedy nadzieja na uzyskanie tego stanu towarzyszy nie-bezpiecznym wyprawom w góry. Za szybszą drogę uzyskania objawienia uważa się jednak za-żywanie narkotyków, uprawiane przez artystów od XIX wieku. Poszukiwanie w ten sposób wizji należy do tradycji kulturowych Indian północno- i południowoamerykańskich. W XX wieku nawiązywali do nich Pollock, Rothko, Motherwell i inni malarze. Odmienny sposób osiągania iluminacji właściwy był dla tradycji rosyjskiej. Artyści awangardowi (np. Malewicz, Kandnsky) inspirowali się nią poszukując nagłego objawienia połączonego z zaskoczeniem. Tekst kończą refleksje autora dotyczące możliwości doznania dziś indywidualnego odczucia przekroczenia granic poznawczych poprzez kontakt z niektórymi dziełami sztuki dawnej i no-woczesnej.

17

Jezus Janowy jako objawiciel oblicza Ojca

51%

Wróbel M. S.

Verbum Vitae

|

2011

|

vol. 20

191-203

EN

The present article deals with the essential message of the Fourth Gospel which is based on the relation between Father and Son. The main motive of this article is the last verse of the Prologue (Jn 1:18) which appears like leitmotive in the various contexts of the Gospel of John. In the first part of the article the author describes the relation between Father and Son in the Fourth Gospel. He stresses especially a deep communion between them which determines the function of Son as the Revealer of His Father. In the second part of the article the author makes analysis on the function of Jesus as the Revealer of Father. This function can be seen especially in His words and acts. The main goal of this function is the faith of the Jesus’ disciples in God who is the loving Father and Donor of salvation. In the power of faith every human being can recognize in Jesus the face of Father whose main feature is Love until the mystery of the Cross.

PL

The present article deals with the essential message of the Fourth Gospel which is based on the relation between Father and Son. The main motive of this article is the last verse of the Prologue (Jn 1:18) which appears like leitmotive in the various contexts of the Gospel of John. In the first part of the article the author describes the relation between Father and Son in the Fourth Gospel. He stresses especially a deep communion between them which determines the function of Son as the Revealer of His Father. In the second part of the article the author makes analysis on the function of Jesus as the Revealer of Father. This function can be seen especially in His words and acts. The main goal of this function is the faith of the Jesus’ disciples in God who is the loving Father and Donor of salvation. In the power of faith every human being can recognize in Jesus the face of Father whose main feature is Love until the mystery of the Cross.

18

Między problemem teologiczno-politycznym a wiarą politologa. Kilka uwag o szkole Straussowskiej

51%

Armada P.

Stan Rzeczy

|

2012

|

issue 1(2)

84-111

PL

Artykuł ten omawia niektóre zasadnicze rysy tzw. szkoły Straussowskiej w kontekście głębokiej spuścizny intelektualnej jej założyciela. Leo Strauss był w latach 30. uchodźcą z nazistowskich Niemiec i następnie osiadł w USA, gdzie zyskał sławę jako wybitny nauczyciel w dziedzinie nauk politycznych, zwłaszcza na University of Chicago. Choć zajmował się głównie nadzwyczaj złożonym zagadnieniem relacji między filozofią a prawem, tj. życiem w pełni oddanym poszukiwaniu mądrości z jednej strony i życiem politycznym opartym na autorytecie religijnym z drugiej, przez co był raczej nierozumiany przez swych akademickich kolegów, zdobył niemal bezgraniczne uwielbienie swoich studentów. Wyłonienie się szkoły Straussowskiej jawi się jako rezultat rozmyślnego działania Straussa, który chciał ugruntować pewnego rodzaju dostęp do rdzenia własnej myśli. Wziąwszy pod rozwagę poważne zróżnicowanie w łonie szkoły Straussowskiej, należy zastanowić się nad tym, w jakiej mierze uczniowie Straussa zdołali sprostać intelektualnemu wyzwaniu swego mistrza.

EN

The article examines some basic tenets of the so-called Straussian school in the context of the profound intellectual legacy of its founder. Leo Strauss had fled from Nazi Germany in the 1930. and after being naturalized in the US he emerged as an outstanding teacher in political science, especially at the University of Chicago. While he was mainly concerned with the most complicated issue of the relation between philosophy and Law, i.e. the life entirely devoted to the search for wisdom on the one hand and the political life thoroughly based on the religious authority on the other hand, and thus hardly understood by his fellow scholars, he gained an almost unlimited admiration from his students. The emergence of the Straussian school appears to be a result of a deliberate action of Strauss who wanted to establish a way of access to the core of his thinking. Having taken into consideration how seriously is the Straussian school differentiated, we should reflect upon a degree to which the pupils of Strauss have managed to live up to the intellectual challenge posed by their master.

19

Epifanijne znaczenie konania Jezusa w Ogrójcu w świetle communicatio idiomatum

51%

Strumiłowski J. P.

Polonia Sacra

|

2017

|

vol. 21

|

issue 2(47)

185-203

PL

Zjednoczenia hipostatyczne w Chrystusie charakteryzuje się tym, że w orzeczeniach chrystologicznych możemy właściwości obu natur przypisywać jednej osobie wcielonego Słowa, przy świadomości odrębności każdej z nich, co czyni zadość określnikom chalcedońskim „bez zmieszania i bez zmiany”. Charakter tegoż zjednoczenia zakłada jednak także, że w myśl dwóch pozostałych określników „bez podzielenia i bez rozłączenia”, owe natury tak ściśle do siebie „przylegają”, iż poprzez jedną naturę wyraża się druga (Bóstwo objawia się w człowieczeństwie), co jest warunkiem epifanijności faktu wcielenia. W świetle tych założeń w niniejszym artykule została podjęta próba odczytania wydarzenia cierpienia Jezusa w Ogrójcu w taki sposób, żeby nie przypisywać właściwości natury ludzkiej (cierpienie) naturze boskiej, ale żeby wydobyć z tego wydarzenia jego potencjał epifanijny, czyli odczytać, co cierpienie Jezusa w Ogrójcu może objawiać o naturze boskiej.

EN

The hypostatic union in Christ consists in that, in Christological statements, we may attribute the qualities of both natures to the unique person of the Incarnated Word, having in mind their distinctiveness, which corresponds with the Chalcedonian Definition: “unconfusedly, unchangeably”. However, the character of this union assumes also that, given the other determiners: “indivisibly” and “inseparably”, both natures adhere one to the other so closely, that through one nature the other is expressed (the divinity is revealed in humanity), which constitutes the condition of the epiphanial character of the incarnation. In the light of these assumptions the present article attempts to interpret the Jesus’ agony in Gethsemane not by attributing the features of the human nature (suffering) to the divine one, but by extracting from this occurrence all its epiphanial potential. In other words, the point is to read what the Jesus’ suffering in Gethsemane may reveal of his divine nature.

20

Question of God – Today

51%

Müller G.

Roczniki Teologiczne

|

2019

|

vol. 66

|

issue 2: Teologia dogmatyczna

5-18

EN

Contemporary atheism, which has its roots in the Enlightenment as well as in the 18th and 19th-century critique of religion, differs from the historically more distant forms of negating God's existence or His effectiveness in the world. These approaches assume that the human intellect has freed itself from the Dark Ages of metaphysics and theology of revelation to find its natural state in immanentism and secularism. In this way, the non-existence of God becomes unquestionable, because He is nothing more than an imaginary being, whose existence cannot be proved empirically or granted an a priori status. At the same time, some prominent thinkers challenge the conceptual viability of positivism. Their arguments pertain to the intellectual and existential questions that are inseparable from the spiritual nature of the human being. They also point to the argumentative conviction that the human being displays a predilection to investigate the transcendent origin and purpose of the world. Reference to God allows a reappraisal of the historical evidence of the historical act of God's revealing Himself through Jesus Christ. Faith in God, who is present in the world, gives hope even in the face of death, as Dietrich Bonhoeffer confessed shortly before his execution by the godless Nazis.

PL

Nowy ateizm, jaki wyłonił się z oświeceniowej i religijnej krytyki XVIII i XIX wieku, różni się od dawnych form negowania istnienia Boga czy też jego skuteczności w świecie. Wychodzi on z założenia, że intelekt wyzwolił się od zaciemnienia poprzez metafizykę i teologię objawienia i znalazł swój naturalny stan w immanentyzmie i sekularyzmie. Tym samym nieistnienie Boga byłoby oczywiste, ponieważ byłby On istotą wyimaginowaną, której istnienia nie można udowodnić empirycznie-naukowo a priori. Niektórzy prominentni myśliciele dowodzą intelektualnej niemożności pozytywizmu. Wychodząc od intelektualnych i egzystencjalnych pytań, których nie da się argumentacyjnie oddzielić od duchowej natury człowieka, dochodzą do przekonania, że człowiek stawiając pytania jest ukierunkowany na transcendentne pochodzenie i cel istnienia świata. W świetle ukierunkowania na Boga, historyczne świadectwo historycznego samoobjawienia się Boga w Jezusie Chrystusie może być ponownie ocenione. Wiara w Boga, który jest obecny w świecie, daje nadzieję także w obliczu śmierci, jak zeznał Dietrich Bonhoeffer na krótko przed swoją egzekucją przez bezbożnych nazistów.

Refine search results

Bóg, który mówi. Trynitarny wymiar ekonomii Objawienia w Verbum Domini Benedykta XVI

Pismo Święte czytane przez Ojców

Objawienie w teologii patrystycznej

Objawienie jako kryterium określenia relacji między religiami

Profetyczna rola Kościoła - Kościół a prawda objawiona

Objawienie jako kryterium określenia relacji chrześcijaństwa do religii

Tradycja jako zasada katolickiej teologii

Jaką rolę odgrywa egzegeza w dogmatyce?

Funkcja wiary w cudach biblijnych

„Co wspólnego mają Ateny z Jerozolimą?”, czyli filozofować, aby zrozumieć teologię…

Monotrynitarne powitanie w Apokalipsie

Pismo Święte czytane przez Ojców

Tradycja jako zasada katolickiej teologii

Jaką rolę odgrywa egzegeza w dogmatyce?

Przepowiadanie apostolskie w tajemnicy objawienia Bożego

Art and Revelation - Artist’s essay

Jezus Janowy jako objawiciel oblicza Ojca

Między problemem teologiczno-politycznym a wiarą politologa. Kilka uwag o szkole Straussowskiej

Epifanijne znaczenie konania Jezusa w Ogrójcu w świetle communicatio idiomatum

Question of God – Today