Search results - CEJSH

1

Autonomia Śląska w ramach państwa polskiego (1922-1939)

100%

Zagóra-Jonszta U.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2018

|

issue 509

467-476

PL

Autonomia Śląska budziła wiele emocji zarówno w okresie międzywojennym, jak i obecnie. Województwo śląskie, najmniejsze spośród 16, z których składała się II Rzeczpospolita, jako jedyne posiadało własną autonomię. Po przewrocie majowym w 1926 r. wojewodą śląskim z nadania Piłsudskiego został Michał Grażyński, początkowo niechętny autonomii. Jednak jako dobry gospodarz widział również jej pozytywy w postaci dysponowania własnym skarbem województwa i finansowania wielu inwestycji, które podniosły poziom gospodarczego regionu. Celem artykułu jest prześledzenie stosunku do autonomii śląskich polityków, przedstawicieli władz centralnych II RP, jak również opinii współczesnych badaczy. W artykule wykorzystano zarówno materiały źródłowe, jak i publikacje współczesne.

2

Justyna Gulczyńska, Rozwój szkolnictwa średniego ogólnokształcącego w Poznaniu w okresie międzywojennym 1918 -1939, Wydawnictwo Eruditus, Poznań 2001, ss. 151

100%

Rakowska J.

Biuletyn Historii Wychowania

|

2002

|

issue 15/16

66-71

EN

.

3

Kształcenie i dokształcanie pracowników służb społecznych w okresie międzywojennym

100%

Piórkowska K.

Rozprawy z Dziejów Oświaty

|

2017

|

vol. 54

75–88

EN

The article discusses the education of social workers in Poland in the interwar period. The first “experts” in social welfare were social carers, who often were not adequately trained for their profession. Instructions issued by the Ministry of Social Welfare and short, several-month-long training courses were employed to improve their professional qualifications. Catholic Social Courses, organized in 1907 in Warsaw by Fr. Jerzy Matulewicz and others, are seen as the beginning of professional education of social workers. Helena Radlińska was the initiator and organizer of the system of social education and human development in the interwar period. She created the Social and Educational Work Study at the Faculty of Pedagogy of the Free Polish University (1925). Pedagogical research was also of particular importance to the field. It was conducted, among others, by Bogdan Nawroczyński’s Pedagogy Chair in Warsaw, Zygmunt Mysłakowski’s Chair in Kraków, the Institute of Social Affairs in Warsaw, the Institute of Special Education in Warsaw, the Pedagogical Institute in Katowice and the Pedagogical Institute in Warsaw. A separate contribution to the education of social workers was made by Catholic education and further training centres in the field of care and education.

4

Podróż przez Bałkany: amatorskie filmy z podróży a turystyka śródziemnomorska w okresie międzywojennym

100%

Norris Nicholson H.

Panoptikum

|

2009

|

issue 8(15)

85-107

EN

Newly available lightweight cine camera equipment provided affluent British holiday- makers with an innovative travel accessory in the mid 1920s. Travel narratives produced by early camera-touting enthusiasts may be likened to preceding forms of travel experience depicted in art and written form, but important differences occur too. This discussion explores issues of place representation, ethnography and perceptions of regional identities, cultures, and histories through reference to amateur holiday footage filmed in the Balkans in 1934. Analysis of rural and urban scenes, traditions, and itinerary, as well as the cinematic processes found within this filmic travelogue, are related toearlier outsiders’ responses and contemporary travel texts including guides, diaries and other genres of travel literature. Contemporary debates on post-conflict identity in the Balkan region and tourism history within the Mediterranean, as well as socio-cultural and aesthetic aspects of non-professional film making form a wider context for this focus upon Balkan imagery.

5

Scenarzysta w czasach kultury przemysłowej. Międzywojenna publicystyka filmowa Anatola Sterna

88%

Wójtowicz A.

Kwartalnik Filmowy

|

2019

|

issue 108 Produkcja i dystrybucja filmowa

284-292

PL

Międzywojenna publicystyka filmowa Anatola Sterna pozwala prześledzić, jak kształtowała się świadomość twórcy działającego w sferze nowoczesnej „kultury przemysłowej” (określenie Harra Segeberga). Autor opisuje konsekwencje przejścia z pola literatury do branży kinematograficznej oraz ambiwalencję, jaka towarzyszyła twórcy, który przeistaczał się z pisarza obdarzonego autorytetem społecznym w „dostawcę tekstów”. Pokazuje również, w jaki sposób funkcjonowanie w ramach instytucji literatury wpłynęło na jego sposób myślenia o związkach literatury i filmu, istocie twórczości scenopisarskiej oraz prawach autorskich.

EN

Anatol Stern’s interwar film journalism makes it possible to trace how the consciousness of the artist working in the sphere of modern “industrial culture” was shaped (Harro Segeberg’s term). The author describes the consequences of the transition from the field of literature to the cinematographic industry and the ambivalence that accompanied the artist who transformed himself from a writer with social authority to a “provider of texts”. The author also shows how Stern’s functioning within a literary institution influenced his way of thinking about the relationships between literature and film, the essence of writing and about copyright.

6

Stan rzemiosła w województwach północno-wschodnich II RP w okresie międzywojennym

88%

Wołkonowski J.

Społeczeństwo i Ekonomia

|

2016

|

issue 2(6)

7-19

PL

Celem badawczym artykułu jest dokonanie analizy stanu rzemiosła w województwach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej w okresie międzywojennym. Obiektem badań jest powstanie, funkcjonowanie i rozwój rzemiosła w województwach północno- -wschodnich − białostockim, nowogródzkim i wileńskim. Istotą stosowanej metody badawczej jest analiza porównawcza wskaźników rzemiosła dla trzech województw i porównanie ich ze wskaźnikami krajowymi. Przeprowadzone badanie pozwala stwierdzić, że pomimo dużego zacofania na początku XX wieku północno-wschodnich terenów II RP w okresie międzywojennym nastąpił rozwój rzemiosła, które było ważną gałęzią gospodarki tego regionu. Liczba warsztatów rzemieślniczych na 1000 mieszkańców oraz struktura rzemiosła według grup zawodowych zbliżały się do wartości średnich dla kraju, mimo bardzo słabego kredytowania.

7

Osobliwe konstrukcje składniowe w polszczyźnie kowieńskiego tygodnika „Chata Rodzinna” (1922–1940), analogiczne do struktur rosyjskich

88%

Graczykowska T.

Studia Wschodniosłowiańskie

|

2014

|

vol. 14

189-206

EN

The article presents the peculiar syntax structures excerpted from the weekly “Chata Rodzinna” published in Kaunas from 1922 to 1940. The language of the “Chata Rodzinna” is characteristic of numerous divergences in relation to obligatory rules of general Polish in a 20–year period between the First and Second World Wars. We can observe many differences in syntax compared to general Polish in discussed period. The most of them appeared under the influence of Russian language. Only a portion of origin syntax structures are demonstrated here; only those that were unknown at the earlier stages of the Northern Borderland Polish langage. The author listed 28 peculiar syntax structures analogous to Russian structures. Almost all the features still function in the Postwar Northern Borderland Polish language. 18 structures were registered in the interwar period and only 6 in the Kaunas and Żmudzki sources.

8

Kościół w Polsce w okresie międzywojennym (1918-1939)

88%

Olszar H.

Sympozjum

|

2004

|

issue 1(12)

7-48

PL

Kościół w Polsce w okresie międzywojennym (1918-1939).

9

Miejski Komitet Opieki Pozaszkolnej we Lwowie (1927–1939) – nieznana karta z dziejów opieki nad dzieckiem w Polsce

75%

Łapot M.

Rozprawy z Dziejów Oświaty

|

2021

|

vol. 58

71-97

EN

This article focuses on the activities of the Municipal Committee for Afterschool Care in Lviv between 1927 and 1939. The study is based on previously unknown archival materials. The functioning of the Committee was shown against the background of the development of social welfare in Poland in the interwar period and the welfare traditions of Lviv, which originated from the period of Austrian Galicia and the First World War. The main forms of extracurricular care were presented: campfires, soup kitchens, summer and winter camps and a youth hostel. Their availability to all residents of the multicultural city, regardless of their nationality or religion, was emphasised. The activity of the Committee was shown as an element of the network of local and social institutions and organisations of the city aiming at the professionalisation of social services according to the latest assumptions of social policy and pedagogy in terms of discovering, satisfying and compensating the needs of the child.

10

Recepcja poglądów J. Deweya w polskiej pedagogice okresu międzywojennego

75%

Kabzińska Ł.

Biuletyn Historii Wychowania

|

2000

|

issue 11/12

23-31

EN

Perception of John Dewey’s views in Polish pedagogy in the time between world wars

PL

Recepcja poglądów J. Deweya w polskiej pedagogice okresu międzywojennego

11

Katolickie stowarzyszenia młodzieży w diecezji włocławskiej w latach 1918-1939

75%

Dębiński J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2012

|

vol. 98

51-66

EN

The article discusses the changes which took place in the organisation of deaneries in the Diocese of Kielce in the years 1925-1939. These changes were caused by the necessity of adaptation to the new boundaries of the diocese which were introduced after the concordat of 1925 and the dynamic development of the city of Kielce. With regard to the creation of the deanery of Wiślica, the author presented the decision making process done by the administration of the diocese.

12

[Recenzja]: Ks. Stanisław Zimniak SDB, Prymas Polski kardynał August Hlond na forum międzynarodowym, Warszawa 2014, ss. 80

75%

Żurek W. W.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2015

|

vol. 103

409-411

13

[Recenzja]: Ks. Krzysztof Grzesiak, Diecezja lubelska wobec prawosławia w latach 1918-1939, Lublin 2010

75%

Kumor-Mielnik J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2013

|

vol. 100

453-455

14

Polskie publikacje religijne w opinii krytyki (1918-1939)

75%

Wnęk J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2013

|

vol. 99

273-282

EN

The article shows how reviewers assessed religious books during the Second Polish Republic. Reviews were placed in a number of professional journals such as „Ateneum Kapłańskie” (“Sacerdotal Athenaeum”), „Kwartalnik Teologiczny Wileński” (“Vilnius Theological Quarterly”), „Miesięcznik Katechetyczny i Wychowawczy”(“Catechetical and Educational Magazine”), „Mysterium Chrysti”, „Polski Przegląd Tomistyczny”(“Polish Thomist Review”), „Przegląd Biblijny”(“Bible Review”), „Przegląd Homiletyczny” (“Homiletic Review”), „Przegląd Teologiczny” (“Theological Review”). A lot of these reviews were written by experts on religious issues. The majority of reviews were laudatory ones, praising Polish religious literature and encouraging to further work and theological studies.

15

[Recenzja]: Bogumiła Warząchowska: Książka, prasa i biblioteka w działalności Kościoła katolickiego w województwie śląskim (1922-1939), Księgarnia św. Jacka, Katowice 2012, s. 316; faks. [...]

75%

Bajor A.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2013

|

vol. 99

335-339

EN

Full title: [Recenzja]: Bogumiła Warząchowska: Książka, prasa i biblioteka w działalności Kościoła katolickiego w województwie śląskim (1922-1939), Księgarnia św. Jacka, Katowice 2012, s. 316; faks. – (Studia i Materiały Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 72). – ISBN 978-83-7030-887-2

PL

Pełny tytuł: [Recenzja]: Bogumiła Warząchowska: Książka, prasa i biblioteka w działalności Kościoła katolickiego w województwie śląskim (1922-1939), Księgarnia św. Jacka, Katowice 2012, s. 316; faks. – (Studia i Materiały Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 72). – ISBN 978-83-7030-887-2

16

Założenia programowe Niemieckiego Związku Gimnastycznego w Polsce w latach 1921–1939

75%

Wyskok M., Jurek T.

Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu

|

2018

|

vol. 63

151-166

PL

Cel badań. Celem badań było ukazanie założeń programowych Niemieckiego Związku Gimnastycznego w Polsce (Deutsche Turnerschaft in Polen) w latach 1921–1939 na podstawie kwerendy materiałów archiwalnych, prasy turnerskiej oraz literatury przedmiotu polskiej i niemieckiej. Materiał i metody. Materiał badawczy stanowiły źródła zdeponowane w archiwach niemieckich i polskich oraz prasa turnerska z okresu międzywojennego (zwłaszcza organ DTP ,,Mitteilungen der Deutschen Turnerschaft in Polen”). W przeprowadzonych badaniach została wykorzystana metoda analizy źródeł historycznych, indukcji, dedukcji, syntezy, a także metoda porównawcza. Wyniki. Niemiecki Związek Gimnastyczny w Polsce działał na terenie II Rzeczypospolitej w latach 1921–1939. Była to największa organizacja zajmująca się kulturą fizyczną wśród ludności niemieckiej w Polsce, licząca ponad 6 tys. członków. Związek czerpał z ponad 100-letniej tradycji niemieckiego turnerstwa, zapoczątkowanego przez Fryderyka L. Jahna. Celem działalności było podtrzymanie tradycji patriotycznych, tożsamości narodowej oraz ścisła współpraca z Niemieckim Związkiem Gimnastycznym (Deutsche Turnerschaft). W okresie Republiki Weimarskiej towarzystwa gimnastyczne, zgodnie z profilem polityki rządowej, stały się bardziej ruchem gimnastyczno-nacjonalistycznym, co wynikało z niekorzystnych dla Niemiec postanowień traktatu wersalskiego. Wraz z dojściem Adolfa Hitlera do władzy niemieckie turnerstwo stało się ważną dziedziną działalności państwa na trzech podstawowych płaszczyznach: propagandy nordyckiej wyższości rasowej, sterowania nastrojami społeczeństw oraz przygotowania fizycznego Niemców, zwłaszcza młodzieży, do szeroko pojętej służby krajowi. Wnioski. Niemiecki Związek Gimnastyczny w Polsce działał w latach 1921–1939 na bazie wzorców Republiki Weimarskiej i III Rzeszy. Ważną rolę w realizacji programu DTP odgrywała wydawana w Polsce i Niemczech prasa turnerska.

EN

Background. The purpose of the research was to present the program assumptions of the German Gymnastics Association in Poland in years 1921–1939 on the basis of the enquiry of archive materials, gymnastics newspapers, and German and Polish literature. Material and methods. Research materials included sources from the German and Polish archives, and gymnastics press from the interwar period. The methods of historical sources analysis, induction, deduction, synthesis, and comparison were applied. Results. The German Gymnastics Association in Poland was active in the Second Polish Republic in years 1921–1939. It was the biggest organization of physical culture among Germans in Poland, gathering over 6000 members, with over 100-year tradition, initiated by Friedrich L. Jahn. The purpose of the Association was to maintain patriotic traditions and the national identity, as well as to cooperate with the German Gymnastics Association. In the period of the Weimar Republic, gymnastic societies, in accordance with the government policy, became more a nationalist movement, which resulted from the decisions of the Treaty of Versailles unfavourable for Germany. In the Nazi Germany, the German gymnastic movement became an important field of state activity on three basic levels: propaganda of Nordic racial superiority, control of the mood of societies, and physical preparation of Germans to serve the state. Conclusions. The German Gymnastics Association in Poland was active in years 1921–1939, following the examples from the Weimar Republic and the Nazi Germany. The Polish and German gymnastics press played a considerable role in implementing the Association program.

17

OD ŁODZI PO LEJDĘ – O MIĘDZYNARODOWYCH KONTAKTACH POLSKIEJ AWANGARDY MIĘDZYWOJENNEJ

75%

Wenderski M.

Muzealnictwo

|

2018

|

vol. 59

203-210

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest międzynarodowym kontaktom istniejącym pomiędzy wybranymi przedstawicielami polskiej i zachodniej międzywojennej awangardy artystyczno-literackiej. Charakter i skala tych relacji zostały przedstawione na przykładzie artystów grupy „a.r.” – Katarzyny Kobro, Władysława Strzemińskiego, Henryka Stażewskiego oraz Jana Brzękowskiego i ich kontaktów z przedstawicielami holenderskich i belgijskich formacji, m.in. grupy „De Stijl”. Pokrótce omówiono genezę tych relacji, ich naturę i przebieg oraz wpływ jaki wywarły na twórczość i teorie wybranych artystów. Opis owych zależności oparty został na archiwalnych dokumentach i publikacjach, z których wyłania się obraz bezpośrednich kontaktów – osobistych bądź korespondencyjnych – pomiędzy czołowymi artystami europejskiej awangardy, które przedstawiono także w formie diagramu ilustrującego niniejszy tekst.

18

Дзейнасць беларускіх прасавецкіх арганізацый y Чэхаславакіі ў 1920-я гады

75%

Буча А.

Przegląd Środkowo-Wschodni

|

2019

|

vol. 4

449-478

PL

W 1920 roku Praga została politycznym, intelektualnym, akademickim, naukowym i badawczym centrum Białorusinów za granicą. Kilkaset młodych Białorusinów pobierało naukę na czechosłowackich uczelniach wyższych, tu też żyli i pracowali politycy białoruscy. W latach 20. XX wieku dużą popularność wśród praskich Białorusinów zyskały idee smienowiechowstwa. W tym okresie w Pradze działało wiele prosowieckich organizacji białoruskich. Komunistyczna partia (bolszewików) Białorusi i przedstawiciel Związku Radzieckiego w Republice Czechosłowackiej skutecznie podtrzymywali nastroje prosowieckie wśród emigrantów białoruskich. Po ukończeniu studiów w Republice Czechosłowackiej większość członków stowarzyszeń białoruskich o orientacji sowieckiej przeniosła się do Białoruskiej SRR.

EN

In 1920s Prague was the political, intellectual, academic, scientific and research center of Belarusians abroad. Hundreds of Belarusian students studied in Czechoslovakia, also Belarusian public and political figures lived and worked there. In 1920s ideas of Smenovekhovtsy have gained much popularity among Prague Belarusians. During this period in Prague were a number of Belarusian pro-Soviet organizations. The CP(b)B and Soviet representative in the Czechoslovak Republic eff effectively fulfill development of the movement pro-Soviet orientation among Belarusian emigrants. After graduating from high schools of the Czechoslovak Republic the majority of pro-Soviet Belarusian associations moved to the Belarusian SSR.

19

Piłka nożna w Częstochowie w latach 1919–1927

75%

Krzysztof K.

Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe

|

2019

|

vol. 2

|

issue 4

45-59

PL

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Częstochowa była jednym z największych pod względem liczby ludności miast. W odniesieniu do piłki nożnej była traktowana jako prowincja, a sama dyscyplina sportowa dopiero się rozwijała. Powstanie kilku boisk oraz I Miejskiego Stadionu przeznaczonego do piłki nożnej, wpłynęło na jej upowszechnienie. Liczba klubów z sekcją piłki nożnej zwiększała się w kolejnych latach. W 1923 r. dwa kluby z Częstochowy i jeden z Rakowa utworzyły częstochowską klasę „C”, występując pod egidą Krakowskiego Okręgo-wego Związku Sportowego. Cztery lata później istniały już dwie grupy liczące w sumie czternaście zespołów. Drużyny z Częstochowy brały udział w rozgrywkach kierowanych przez Podokręg Sosnowiec. W latach 1919–1927, żaden z klubów nie awansował do „A” klasy. W 1927 r. powstał Częstochowski Podokręgowy Związek Piłki Nożnej, którego funkcjonowanie wpłynęło znacząco na dalszy rozwój piłki nożnej w Częstochowie. Najlepszymi drużynami tego okresu były Częstochowski Klub Sportowy, Klub Ogólno-Sportowy „Victoria 1922” Częstochowa, Klub Sportowy Częstochowa oraz Klub Sportowy „Warta” Częstochowa”.

EN

After Poland regained its independence, Częstochowa was one of the largest cities in terms of population. In relation to football, it was treated as a province, and the sport discipline itself was just developing. The stadiums were created as well as the 1st Stadium dedicated to football, which influenced the dissemination of this discipline. The number of clubs with the football section increased every year. In 1923, two clubs from Częstochowa and one from Raków formed the Częstochowa ‘C’ division, performing under the auspices of the Krakow Regional Sports Association. Four years later, there were already two groups of fourteen teams in genral. Teams from Częstochowa competed under patronage of Sosnowiec Subdistrict Football Association. Between 1919–1927 neither of teams from Częstochowa got promoted to division “A”. In the year 1927 Częstochowa Sub-District Football Association was estab-lished, whose functioning had a significant impact on the further development of football in Częstochowa. In that period of time the best teams were: Częstochowa Sports Club, “Victoria 1922” Częstochowa Sports Club, Sports Club Czestochowa and Sports Club “Warta” Czestochowa

20

„Prawo ubogich” w postępowaniu cywilnym w okresie dwudziestolecia międzywojennego w Polsce

75%

Dąbrowski P., Szpoper D.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2019

|

vol. 66

|

issue 1

EN

The institution of “poor law” has a long history. The regulations adopted in the Polish civil law of the interwar period guaranteed free and unfettered access to the courts for the parties. The introduction of the “right of the poor” was justified by litigation, fiscal and social reasons. The Code of Civil Procedure defined the criteria for the use of this institution, entitled entities, as well as the effects of granting “poor law”.

PL

Instytucja „prawa ubogich” ma długą historię. Przepisy przyjęte w polskim prawie cywilnym okresu międzywojennego gwarantowały stronom swobodny i nieskrępowany dostęp do sądów. Wprowadzenie „prawa ubogich” było uzasadnione sporami sądowymi oraz względami fiskalnymi i społecznymi. Kodeks postępowania cywilnego określał kryteria korzystania z tej instytucji, uprawnione podmioty, a także skutki przyznania „prawa ubogich”.

Refine search results