Search results

1

Jevy - věci - situace: k fenomenologické ontologii Pavla Kouby

100%

Kanócz R.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2023

|

vol. 71

|

issue 2

325-336

EN

In this discussion study, the author looks into the articles that Pavel Kouba has devoted to phenomenological ontology over the past twenty-three years. The study’s origin, in the immediate sense, can be found in Kouba’s recent article in issue 57 of Reflexe, titled “Fenomenologie na křižovatce. Zamyšlení nad prací Elišky Fulínové La conception phénoménologique de l’espace” [“Phenomenology at the Crossroads. Reflections on Eliška Fulínová’s La phénoménologique de l’espace”]. In the study presented here, the author summarizes Kouba’s project and then draws attention to a different path of phenomenology than that followed by either Fulínová or Kouba (before their paths parted). This different, possible phenomenology gives up on the thinking of the nature of an entity’s being, i. e. ontology, and simply focuses on the appearing situation and its transformations. The author indicates that which is, for the movement of these transformations, characteristic, and notes on the margins that movement of such a nature can be well described in Czech by the word osud [“destiny”].

CS

V této diskusní studii se autor zabývá statěmi, které Pavel Kouba v posledních přibližně třiadvaceti letech věnoval fenomenologické ontologii. Bezprostředně její vznik podnítil Koubův příspěvek „Fenomenologie na křižovatce. Zamyšlení nad prací Elišky Fulínové La conception phénoménologique de l’espace“, jenž byl publikován v Reflexi č. 57. Autor ve zde předkládaném textu shrnuje Koubův projekt a následně upozorňuje na jinou cestu fenomenologie, než je ta, po níž jdou jak Fulínová, tak Kouba (než se jejich přístupy rozdělí). Tato jiná možná fenomenologie rezignuje na myšlení povahy bytí jednotlivého jsoucího, resp. na ontologii a zaměřuje se jednoduše na jevící se situaci a její proměny. Autor naznačuje, co je pro dění těchto proměn charakteristické, a na okraj poznamenává, že dění takového charakteru je v češtině dobře možné označit slovem „osud“.

2

Proměny ockhamistické teorie idejí

100%

Hanke M.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2019

|

vol. 67

|

issue 6

917-931

EN

The study addresses different accounts of divine ideas within scholastic nominalism between the fourteenth and seventeenth centuries (the sample includes William Ockham and the reception of his work by Biel, Mair, and Arriaga). The basic topics within that tradition are the logico-semantical analysis of the term “idea” and the ontology of identity (including the discussion of the admissibility of different “weak” forms of identity). From a broader historical perspective, it is possible to document, among others, the elaboration of logical issues within the “first” and their disappearance in the “second” scholasticism, and thus contribute to the present knowledge of the transformations of the nominalist paradigm and scholastic thought in general.

CS

Studie se zabývá přístupy k problematice idejí ve scholastických verzích nominalismu v období mezi čtrnáctým a sedmnáctým stoletím; konkrétní vzorek zahrnuje Ockhamův přístup a jeho recepci u Biela, Maira a Arriagy. Za základní témata této diskuse lze považovat logicko-sémantickou analýzu výrazu „idea“ a ontologickou teo-rii identity (resp. otázku přípustnosti slabších forem identity, než je identita reál-ná). V širší historické perspektivě je možno sledovat postupné propracování logických témat v první scholastice a jejich úplné vymizení ve scholastice druhé, což přispívá k historiografii transformace jak nominalistického myšlení, tak scholastického myšlení obecně.

3

Rzeczywistość jako spisek (na podstawie wybranych opowiadań Richarda Weinera)

100%

Woźniak K.

Slavica Wratislaviensia

|

2019

|

vol. 169

57-69

EN

Reality as a conspiracy (based on selected short stories by Richard Weiner) In this draft, the main theme is an attempt to analyse a conspiracy theory for its philosophical and ontological aspects but in the literary context. The author refers to selected stories by Richard Weiner. She presents her insights on the development of plots and conspiracy themes that depart from their commonly understood form. She shows the theme of reality as a mysterious set of certain premonitions and predetermined rules that control the life of the characters.

CS

Realita jako spiknutí (na základě vybraných povídek Richarda Weinera) Hlavním tématem tohoto námětu je pokus o analýzu konspirační teorie z filozofického a ontologického hlediska, avšak v literárním kontextu. Autorka odkazuje na vybrané povídky Richarda Weinera. Uvádí jeho myšlenky důležité pro realizaci témat a motivů spiknutí, jež se od jejich běžně srozumitelné formy liší. Ukazuje motiv reality jako tajemnou sadu určitých pocitů a předem stanovených pravidel, která ovládají život hlavních postav.

4

Projektowanie systemów integracyjnych w oparciu o współdzieloną ontologię

100%

Put D.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2018

|

vol. 53

171-179

PL

Artykuł dotyczy zagadnienia projektowania elastycznych, skalowalnych i przyjaznych dla użytkownika systemów integrujących rozproszone, heterogeniczne zasoby informacyjne. W artykule starano się wykazać, że opracowanie takiego systemu jest bardziej złożone niż zaprojektowanie rozwiązania tradycyjnego opartego na centralnej bazie danych. Omówiono architekturę modelu integracyjnego oraz proces projektowania systemu opartego na tym modelu. Implementacja takiego rozwiązania może przynieść organizacji szereg korzyści: łatwiejszy dostęp do wielu źródeł informacji, dostęp dla uprzednio zdefiniowanych, jak i niezdefiniowanych użytkowników, możliwość formułowania zapytań ad hoc, standaryzację dostępu do zasobów informacyjnych, dostęp do informacji przechowywanych w różnych systemach w czasie rzeczywistym, ułatwienie kooperacji pomiędzy partnerami biznesowymi. Jednak proces przygotowania systemu integrującego wymaga opracowania modułów realizujących poszczególne zadania cząstkowe składające się na proces integracji w niejednorodnym i rozproszonym środowisku, m.in.: opracowanie przyjaznego dla użytkownika języka zapytań i sposobu formułowania zapytań, opracowanie struktury ontologii i metod jej modyfikacji, przygotowania słowników, konwerterów zapytań czy integratorów.

EN

In the paper the problem of designing flexible, scalable and user-friendly systems integrating distributed and heterogeneous information resources is described. It is justified that the elaboration of such systems is more complex than in case of traditional solutions based on central database. The example of the architecture of integrating model and the process of the creation of a system based on the model are discussed. Implementation of such integrating system may give a considerable number of benefits to organisation: easier access to various information resources, access for previously defined and undefined users, the possibility to formulate ad hoc queries, standardisation of an access to information resources, an access to data and information stored in various systems in real time, the facilitation of cooperation between business partners. However, the process requires elaboration of modules that perform individual tasks constituting the whole process of searching information resources in heterogeneous and distributed sources, e.g.: elaboration of a user query language and the method of queries formulation, establishing the structure of the ontology and methods of its on-line modification, preparing dictionaries, queries converters and integrator module.

5

Integracja metod i danych w otwartym systemie wieloaspektowej analizy porównawczej

100%

Dudek T.

Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych

|

2010

|

vol. 11

|

issue 2

120-129

PL

Narzędziem wspomagającym wieloaspektową analizę porównawczą są systemy informatyczne, które dysponują metodami analizy i bazują na danych opisujących właściwości porównywanych obiektów. Metody i użyte w nich dane mają charakter heterogeniczny. Ze względu na przedmiot analizy wymagają one integracji. Dodatkowo w celu zwiększenia funkcjonalności i otwartości takich systemów na nowe metody analizy i nowe źródła danych niezbędna jest ich adaptacja. W artykule zaprezentowano koncepcję takiego systemu oraz metodę integracji opartą na ontologiach, ilustrując je przykładowymi zastosowaniami.

EN

Comparative analysis systems are dedicated to maintenance specific types of different (heterogeneous) data and methods. Throughout the integration technology implementation those systems are capable to achieve that goal. What's more the system is fully alterable and can be adjust to the most sophisticated needs. That kind of ontology based solutions were presented in the article.

6

Modélisation du contexte des lexies spécialisées en vue de l’élaboration d’un système d’aide à la rédaction scientifique dans le domaine biomédical

85%

Thomas I., Galmiche A.

Roczniki Humanistyczne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 8: Lingwistyka korpusowa i translatoryka

119-132

EN

In this paper we propose a modeling of contextual information around a terminological unit, for the needs of a scientific writing aid tool in the biomedical field. We focus more specifically on the modeling of significant phraseic contexts that we formalize as semantically characterized argument patterns. This modeling is based on a large corpus of biomedical scientific articles and relay on semantic types specified in a domain ontology, Unified Medical Language System.

PL

Autorki proponują modelizacje informacji kontekstualnej wokół leksemów specjalistycznych w celu wypracowania systemu wspomagania redagowania prac naukowych w dziedzinie biomedycyny. Pod uwagę brana jest tu modelizacja kontekstu zdaniowego opisanego jako schematy aktantowe, które maja charakter semantyczny. Modelizacja ta opiera się na obszernym korpusie artykułów naukowych z biomedycyny, a także na Typach Semantycznych ontologii danej dziedziny, Unified Medical Language System.

FR

Dans cet article nous proposons une modélisation de l’information contextuelle autour des lexies spécialisées en vue de l’élaboration d’un système d’aide à la rédaction scientifique dans le domaine biomédical. Nous considérons plus spécifiquement la modélisation du contexte phrastique décrit en termes de schémas actantiels que nous caractérisons sémantiquement. Cette modélisation est fondée sur un grand corpus d’articles scientifiques dans le domaine biomédical. Elle s’appuie également sur les Types Sémantiques d’une ontologie du domaine, Unified Medical Language System.

7

Transdziedzinowe aspekty struktur modularnych. O aplikacji modularyzacji w ramach inżynierii wiedzy i kognitywistyki.

80%

Fedyniuk A.

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

|

2017

|

issue 23

25-41

XX

Zastosowanie struktury modularnej w ramach różnych rozwiązań: tak inżynieryjnych, jak i teoretycznych niesie ze sobą pewne ograniczenia. Problemy te są bardzo widoczne w obrębie dyskursu na temat projektowania modularnych ontologii oraz wdrażania technologii Semantic Web. Pomimo szerokiego zakresu problemów związanych z aplikacją modularności w inżynierii wiedzy, istnieje wciąż niewyczerpane źródło innowacji oraz nowoczesnych inspiracji dla przezwyciężania problemów z metamodelowaniem, projektowaniem oraz hybrydyzacją systemów reprezentacji wiedzy. Inspirowanie się naturalnymi przejawami struktur modularnych może stanowić źródło wielu innowacji oraz podłoże do opracowania nowych podejść tak w dziedzinie inżynierii wiedzy, jak kognitywistyki. Z uwagi na nawiązanie do obliczeniowego charakteru struktur modularnych obecnych w rozmaitych dziedzinach o charakterze interdyscyplinarnym, można dotrzeć do konkluzji, że pewne obserwowalne prawidłowości związane z organizacją sieci (np. stopniami i rodzajami centralności) są w istocie transdziedzinowe (tzn. wykraczają poza dziedzinę, w której zostały pierwotnie zastosowane, mając potencjał do wykorzystania w innej dziedzinie badającej struktury relacyjne różnego rodzaju) bądź przynajmniej mają charakter projekcyjny w odniesieniu do metamodelowania ontologii.

EN

The application of modular structure in the context of various solutions, both engineering and theoretical, possesses certain limitations. The problems that arise are very salient amidst the discourse concerning the design of modular ontologies and implementation of Semantic Web technologies. Despite a wide array of obstacles related to aptly used modularity in knowledge engineering, there is still a never-ending source of inspiration for the solutions concerning metamodeling, designing and hybridizing knowledge representation systems. Being inspired by natural occurrences of modular structures can be a potent source of innovation and a foundation for developing new approaches both in the domain of knowledge engineering and cognitive science. Due to reference to the computational character of the modular structures present in various domains that are deemed interdisciplinary, one can arrive at the conclusion that certain observed regularities connected with network organisation (i.e., centrality types and measures) are in fact trans-domain (they go beyond their respective domain and have application in a different domain that concerns itself with studying relational structures of various forms) or they possess at least the projectional character in regard to ontology metamodeling.

8

Zarządzanie wiedzą

80%

Sienicki M.

Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej

|

2023

|

vol. 1

|

issue 19

131-148

EN

This article is about knowledge management. The aim of the study is to present a comprehensive concept of knowledge management as a strategic resource of every organization. The importance of knowledge is explained, its types are discussed, and the issues of knowledge management are presented, understood as the process of collecting, organizing, sharing and using information and knowledge in practical action. Particular attention was paid to knowledge management in modern enterprises, which is important from the perspective of running a business. Approaches to the concept of knowledge management were reviewed, and tools enabling the collection, analysis, storage and management of large data sets in various fields of science and industry were presented, such as: databases (including big data), expert systems, information search platforms and semantic web technologies. Attention is paid to ontologies, taxonomies and catalogues, i.e. tools for organizing knowledge and data, playing an important role in the area of knowledge management and data retrieval and building the semantic structure of information in the era of digital transformation.

PL

Artykuł dotyczy zarządzania wiedzą. Celem opracowania jest zaprezentowanie w ujęciu kompleksowym koncepcji zarządzania wiedzą jako strategicznym zasobem każdej organizacji. Wyjaśniono znaczenie wiedzy, omówiono jej rodzaje, przybliżono problematykę zarządzania wiedzą, rozumianego jako proces gromadzenia, organizowania, udostępniania i wykorzystywania informacji i wiedzy w praktycznym działaniu. Szczególną uwagę poświęcono zarządzaniu wiedzą we współczesnych przedsiębiorstwach, które jest istotne z perspektywy prowadzenia biznesu. Dokonano przeglądu podejść do koncepcji zarządzania wiedzą, a także zaprezentowano narzędzia umożliwiające gromadzenie, analizowanie, przechowywanie dużych zbiorów danych i zarządzanie nimi w różnych dziedzinach nauki i przemysłu, takie jak: bazy danych (w tym big data), systemy eksperckie, platformy wyszukiwania informacji oraz technologie sieci semantycznej. Zwrócono uwagę na ontologie, taksonomie i katalogi, czyli narzędzia służące do organizacji wiedzy i danych, pełniące istotną rolę w obszarze zarządzania wiedzą, wyszukiwania danych i budowania semantycznej struktury informacji w dobie transformacji cyfrowej.

9

PTTB e DiTMAO: modularità di alcune applicazioni per le Digital Humanities

80%

Bozzi A.

Italica Wratislaviensia

|

2020

|

issue 11.1

101-121

EN

For several years now, computational linguistics has been addressing the problems of and developing technological tools for automatic translation, with its important economic implications. At the same time, projects dedicated to facilitating translations of ancient works, which are often fraught with considerable hermeneutical difficulties, are far rarer. The PTTB system, which was designed and constructed at the Institute for Computational Linguistics (National Research Council) in Pisa, enables a group of about fifty scholars to translate the entire Babylonian Talmud, written in Aramaic and Biblical Hebrew, more quickly and uniformly. While the language and structure of the textual corpus made the development of machine translation algorithms impossible, translation memory and edit distance techniques have produced excellent results. Based on them, the system offers scholars a high percentage of correct translations, accessible through a very intuitive graphic user interface. The results are easily exportable to xml files suitable for the final editing and printing operations. So far, these innovations have made it possible to publish four treatises in six printed volumes with translations, annotations and thematic indexes within a relatively short time. Several other volumes have already been processed and are currently being edited. Various perspectives open up for the use of the digital Talmud in Italian. One of the most interesting options involves using machine learning and named entity recognition techniques to associate semantic or conceptual values (Talmud Ontological Framework) with and make cross-references among portions of the text that report or discuss similar themes. This will help various groups of (general and specialised) users to browse this vast and heterogeneous textual archive on the semantic basis. The strategy adopted here is also aligned with the Dictionnaire des Termes Médico-botaniques de l’Ancien Occitan (DiTMAO), another ongoing lexicographical project. It will enable users to semantically navigate within an extensive medical-pharmaceutical and botanical textual corpus in medieval Occitan. For these reasons, PTTB and DiTMAO can be regarded as two instances of one innovative technological infrastructure for linguistic and philological research in the field of digital humanities.

IT

La linguistica computazionale affronta da molti anni e da parte di molti enti pubblici e privati i problemi posti dalla traduzione automatica che ha importanti ricadute applicative ed economiche. Molto più rari sono invece i casi in cui comunità scientifiche e/o soggetti industriali a livello internazionale investano risorse per rendere più semplice e veloce il lavoro di chi affronta opere antiche, spesso caratterizzate da grandi difficoltà interpretative. Il sistema TRADUCO, progettato e realizzato presso l’Istituto di Linguistica Computazionale del CNR di Pisa, consente a un gruppo di talmudisti di rendere in italiano corrente i trattati del "Talmud" babilonese, redatti in aramaico ed ebraico biblico. La lingua e la struttura del testo hanno reso improponibile la progettazione di algoritmi di "Machine Translation", mentre ottimi risultati si sono ottenuti grazie a tecniche di "Translation Memory" e di "Edit Distance". Queste, ben armonizzate fra loro, consentono al sistema di proporre agli specialisti una sempre più alta percentuale di traduzioni corrette, inserite in un ambiente di lavoro intuitivo. Il risultato è esportabile in file xml predisposti per le operazioni finali di stampa. Ciò ha consentito di pubblicare già 5 trattati in volumi cartacei che offrono testo tradotto, annotazioni, indici tematici, e altre informazioni. Molti volumi sono già stati tradotti e attualmente in fase di controllo editoriale. Varie prospettive si aprono, infine, per la fruizione del "Talmud" digitale in italiano. Fra esse, una fra le più interessanti riguarda la possibilità di associare, anche mediante tecniche di "Machine Learning" e "Named Entity Recognition", valori semantici o concettuali ("Talmud Ontological Framework") a porzioni di testo che riferiscono o discutono tematiche simili. Ciò consentirà di navigare su base semantica un archivio testuale tanto vasto ed eterogeneo. La strategia adottata risulta modulabile anche per altri progetti di carattere lessicografico come, per esempio, il DiTMAO ("Dictionnaire des Termes Médico-botaniques de l’Ancien Occitan"). Esso offrirà percorsi di navigazione semanticamente orientati nell’àmbito di un vasto corpus di testi digitalizzati di argomento medico-farmaceutico e botanico in occitanico medievale. Per tali ragioni TRADUCO e DiTMAO si configurano come istanze di un’infrastruttura tecnologica di linguistica e filologia computazionali fra le più innovative nel settore delle "Digital Humanities".

10

Lom zlomu

80%

Ébert Zeminová C.

Svět literatury – Časopis pro novodobé literatury (World of Literature – Journal for Modern Literatures)

|

2016

|

vol. 54

67-74

EN

This paper deals with the oxymoron — a rhetoric device which connects two words with contradictory or even opposite meanings. In modern French literature, the oxymoron is the most favorite procédé of Maurice Blanchot in whose works it expresses some paradoxes, not only of aesthetical, but also of ontological nature. We suggest that the omnipresent oxymoronic structures determine Blanchot’s conception of the human subject, the language and the writing. This trope is first approached through a triple prism: 1) a psychoanalytical one, where we relate the oxymoron to Freud’s article “The Antithetical Meaning of Primal Words” (1910) for interpreting the oxymoron as one of the archaic principles of the unconsciousness. 2) In a philosophical perspective, the oxymoron can be viewed, in proximity with the Kojève’s anthropological reading of Hegel’s dialectic, as a pattern of the ontological structure of the Dasein defined by the coexistence of the being and the nothingness. 3) Finally, we adopt the point a view of the paraconsistent, non-Aristotelian (post-Aristotelian) logic, which permits us to show the ramification of this figure throughout all textual levels of Blanchot’s fictional and theoretical works. The conclusion points out the analogy between the dialectic of the language and that of the human.

11

Lidská práva existují objektivně

80%

Sobek T.

Právník. Teoretický časopis pro otázky státu a práva (The Lawyer - Scientific Review for Problems of State and Law)

|

2019

|

vol. 158

|

issue 8

719-737

EN

In this text, I will address the question of whether human rights as moral rights exist objectively. This issue is of great practical importance because the recognition of human rights should not depend on anyoneʼs whim. Moral objectivity can be understood in different ways. A metaphysical realist considers moral objectivity in a strong sense. This means he assumes the existence of moral facts of a metaphysical nature. The expressivist prefers a weaker conception of moral objectivity. This conception can be explained by moral attitudes of the second order. These attitudes are one of the defining features of the language of human rights. The disadvantage of metaphysical realism is the epistemic uncertainty about the existence and content of metaphysical moral reality. This permanent uncertainty has the potential for moral skepticism. I will conclude that human rights are objective at least in a weaker sense. The objectivity of human rights is an entirely human matter. It is not encoded in metaphysical reality but rather in the way we think and talk about human rights. If we have doubts then the only thing we need is better self-understanding. This conclusion is optimistic because it means that human rights are objective regardless of the existence of a moral reality in a metaphysical sense. Moreover, a metaphysical realist can accept the expressivist solution as a good choice in case of loss of his faith.

CS

V tomto textu se budu věnovat otázce, zda lidská práva jakožto morální práva existují objektivně. Tato otázka má velký praktický význam, protože přiznání lidských práv by nemělo záviset na něčím rozmaru. Morální objektivitu lze chápat různými způsoby. Metafyzický realista uvažuje morální objektivitu v silném smyslu. To znamená, že předpokládá existenci morálních faktů metafyzické povahy. Expresivista preferuje slabší koncepci morální objektivity. Tu lze vysvětlit morálními postoji druhého řádu, které jsou jedním z defi ničních znaků jazyka lidských práv. Nevýhodou metafyzického realismu je epistemická nejistota, zda vůbec existuje něco takového jako metafyzická morální realita, respektive jaký má obsah. Tato trvalá nejistota má potenciál k morální skepsi. Své úvahy dovedu k závěru, že lidská práva jsou objektivní alespoň ve slabším smyslu. Objektivita lidských práv je veskrze lidská záležitost. Není zakódovaná v metafyzické realitě, ale ve způsobu, jakým o lidských právech myslíme a mluvíme. Jestliže máme pochybnosti, pak jediné, co potřebu jeme, je lepší sebeporozumění. Tento závěr je optimistický, neboť znamená, že lidská práva jsou objektivní bez ohledu, zda existuje morální realita v metafyzickém smyslu. Navíc, metafyzický realista může přijmout expresivistické řešení jako dobrou volbu pro případ ztráty své víry.

12

Komenského labyrint světa v reflexi postmoderní krize rodiny

71%

Kalábová H.

Polonia Journal

|

2021

|

issue 13

75-85

CS

Text popisuje existenci člověka v řádu světa, ukotveného v rodině a domově na pozadí současné podstaty bytí v postmoderní společnosti. Partnerství a vztahovost, jako zakládající možnost bezpečného prostoru s možností důvěry, bezpečí a přijetí, otevírá možnost řádného vývoje člověka. Emoční pole rodiny jako kooperující energie s možností naplnění partnerství a rodičovství s přesahem transgeneračním, cílí k pravé lidské podstatné existenci. Selhání, projevující se dysaretací, komplikuje socializační proces a vede k nároku resocializační výchovy.

EN

The article describes the existence of man in the order of the world, anchored in a family and home against the background of the current importance of a human being in the post-modern society. Partnership and relationship bonds, as the founding possibility of secure space with the chance for trust as well as of safety and acceptance, open the ability to a proper development of a man. The emotional field of a family as cooperating energy with the hope to fulfil partnership and parentship with transgenerational overlap aims to the genuinely essential human existence. Failure manifested by dysaretation complicates the process of socialisation and leads to the claim of education of resocialisation.

Refine search results

Jevy - věci - situace: k fenomenologické ontologii Pavla Kouby

Proměny ockhamistické teorie idejí

Rzeczywistość jako spisek (na podstawie wybranych opowiadań Richarda Weinera)

Projektowanie systemów integracyjnych w oparciu o współdzieloną ontologię

Integracja metod i danych w otwartym systemie wieloaspektowej analizy porównawczej

Modélisation du contexte des lexies spécialisées en vue de l’élaboration d’un système d’aide à la rédaction scientifique dans le domaine biomédical

Transdziedzinowe aspekty struktur modularnych. O aplikacji modularyzacji w ramach inżynierii wiedzy i kognitywistyki.

Zarządzanie wiedzą

PTTB e DiTMAO: modularità di alcune applicazioni per le Digital Humanities

Lom zlomu

Lidská práva existují objektivně

Komenského labyrint světa v reflexi postmoderní krize rodiny