Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  organizm
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Osobnik, organizm i życie

100%
Chodasewicz K.
Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne
|
2019
|
vol. 7/2
29-44
PL
Ten tekst szkicuje związek pomiędzy kategoriami żyjącego osobnika, organizmu oraz życia. Argumentuję, że chociaż te kategorie są związane ze sobą i często traktuje się je jako takie same, powinniśmy od siebie je separować od siebie. Główny argument za oddzieleniem osobnika od życia ma charakter metodologiczny: definicje życia interesują głównie atrobiologów i uczonych zajmujących się definicją powstawania życia, podczas gdy żyjący osobnik jest ważny w, miedzy innymi, standardowej biologii ewolucyjnej i ekologii. Obecnie wśród pojęć żyjącego osobnika obecnie dominują różne formy definicji ewolucyjnej (indywiduum jako jednostka selekcji). Żyjący osobnik rozumiany w taki sposób nie jest identyczny z obiektem strukturalnie ograniczonym i funkcjonalnie zintegrowanym samopodtrzymującym się, zwykle nazywanym organizmem”. Ponadto sukces eksplanacyjny ewolucyjnego pojęcia osobnika implikuje, jak sądzę, przyjęcie pewnej wersji ewolucyjnej definicji życia. W ostatniej części tego artykułu proponuję procesualno-ewolucyjną definicję życia, która wskazuje związek pomiędzy trzema wspomnianymi kategoriami.
EN
This paper presents an outline of the relationship between the categories of living individual, organism and life. I argue that although these categories are related with each other and often treated as the same, we should strive for their separation. The main argument for the distinction between the individual and life is of a methodological character: the definitions of life are mainly interested for astrobiologists and scientists working in the field of origin of life or artificial life, while the individual is important, among others, in standard evolutionary biology and ecology. Among the concepts of living individual various forms of evolutionary definition (individual as a unit of selection) currently dominate. The living individual understood in this way is not identical with a structurally limited and functionally integrated self-sustained entity, which is usually called “organism.” Moreover, the explanatory success of the evolutionary concept of individual, in my opinion, implies the adoption of some version of the evolutionary definition of life. In the last part of this paper I propose a process-evolutionary definition of life, which also indicates a relationship between the three aforementioned categories.
2
Publication available in full text mode
Content available

Life, living individuals and organisms

100%
Chodasewicz K.
Filozofia i Nauka
|
2019
|
vol. 7
3
Publication available in full text mode
Content available

Ciało ludzkie a organizm zwierzęcia: ujęcie Hansa-Eduarda Hengstenberga

67%
Kożuchowski J.
Studia Philosophiae Christianae
|
2021
|
vol. 57
|
issue 2
145-167
EN
Theis article considers an important aspects of the account of corporeality originally outlined by Hans-Eduard Hengstenberg, namely its relation to the animal organism. Contrary to the currently dominant naturalistic tendency, the German thinker shows the human body as not only quantitatively but also qualitatively different from the animal organism. To this end, Hengstenberg employs the principle of objectivity, which co-determines the human body and its organs and makes them essentially different from their animal counterparts. Man has a body whereas the animal is just an organism. Due to man’s specific ability to perform acts of a factual nature, the human spirit enables the body to perform two functions: biological (common to the animal world) and of an inorganic type. Human flesh should be considered in the physical sense and as an expression of the spirit. Hengstenberg developed his account on this issue from both a phenomenological and a metaphysical standpoint. --------------- Received: 14/07/2021. Reviewed: 22/09/2021. Accepted: 12/11/2021.
PL
W artykule zaprezentowano jeden z istotnych aspektów wizji cielesności zarysowanej oryginalnie w wielu odsłonach przez Hansa-Eduarda Hengstenberga, a mianowicie jej relacji do organizmu zwierzęcego. Wbrew aktualnie dominującej naturalistycznej tendencji niemiecki myśliciel ukazuje ciało człowieka jako jakościowo odmienne w stosunku do organizmu zwierzęcego, a nie tylko różniące się od niego pod względem ilościowym. Scharakteryzowano najpierw zasadę rzeczowości, która współdeterminuje ludzkie ciało i jego organy, sprawiając, że jest ono ze swej istoty zasadniczo inne niż zwierzęce. Człowiek ma ciało, a zwierzę jest tylko organizmem. Ciało to za sprawą uzdolnienia człowieka do aktów o charakterze rzeczowym (wyspecjalizowania w nich), zapodmiotowanych w duchu ludzkim, spełnia dwojakie funkcje: typowo biologiczne (właściwe dla świata zwierzęcego), a także o charakterze nieorganicznym. Cielesność ludzką należy więc rozpatrywać w sensie fizycznym oraz jako wyraz ducha. Swoje analizy na ten temat Hengstenberg rozwijał z pozycji fenomenologiczno-metafizycznych. --------------- Zgłoszono: 14/07/2021. Zrecenzowano: 22/09/2021. Zaakceptowano do publikacji: 12/11/2021.
4
Publication available in full text mode
Content available

Reclaiming Southern Pathology: James Agee and the Biological Thought of Georges Canguilhem

67%
Kuhn J.
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
|
2023
|
issue 46
153-168
PL
Let Us Now Praise Famous Men (1941) Jamesa Agee, dokumentalna relacja o trzech rodzinach dzierżawców bawełny w pogrążonej w kryzysie Alabamie, koncentruje się na obrazie rany w przedstawieniu ubóstwa dzierżawców. Agee przenosi jednak ten obraz na grunt bardziej biologiczny, tak że lokatorzy postrzegani są jako uszkodzone komórki lub embriony. Transpozycja ta może zostać ujęta jako eugeniczna troska o patologiczne ciała z lat 30. Jednak niniejszy artykuł argumentuje, poprzez porównanie z "The Normal and the Pathological" (1943) Georgesa Canguilhema, że Agee redefiniuje patologię jako wewnętrzną skłonność do błędu (lub aleatoryczną możliwość) organizmu. Pozwala mu to zaproponować lewicowy kontrdyskurs oporu, który różni się od finalistycznych marksistowskich czy New Deal rozwiązań ubóstwa z lat 30.
EN
James Agee’s Let Us Now Praise Famous Men (1941), a documentary account of three cotton tenant families in Depression Alabama, centres on the image of the wound in its representations of tenant poverty. But Agee also transposes this image into more biological terms so that the tenants are seen as damaged cells or embryos. This transposition can be framed as a 1930s eugenic concern with pathological bodies. But this article argues, through a comparison to Georges Canguilhem's "The Normal and the Pathological" (1943), that Agee redefines pathology to mean the intrinsic tendency to error (or aleatory possibility) of the organism. This allows him to propose a leftist counter-discourse of resistance that is different from the finalistic Marxist or New Deal solutions to poverty in the 1930s.   
5
Publication available in full text mode
Content available

Człowiek a zwierzę – ujęcie Hansa-Eduarda Hengstenberga

59%
Kożuchowski J.
Studia Elbląskie
|
2022
|
vol. 23
393-411
EN
The considerations contained in this article concern an issue that raises sharp controversy today, that is, the existence of a radical difference between man as a personal being and animals.This problem are presented basically in three dimensions: man’s openness to the world, his corporeality and spirit, stressing that the outstanding phenomenologist, just like Max Scheler and Josef Pieper, saw the sources of the decisive disproportion in man’s possession of the spirit (rational soul), self-awareness and the developed spirit by a man who is unique in his ability to objectivity, that is, to act completely free from a utilitarian attitude. Human corporeality is also distinguished by a special status because it is marked and transformed by objectivity, and therefore shows, unlike animals, a predisposition to material acts and notonly organic ones. Hengstenberg, therefore, unambiguously and convincingly showed a man as a person. An animal is only a living organism, endowed with a psycho-biological principle, that is, a sensual soul. The differences, similarities and, at the same time, a certain originality of Hengstenberg’s approach in comparison with other presentations in German philosophical anthropology of the 20th century were also indicated.
PL
Rozważania zawarte w niniejszym artykule dotyczą kwestii wzbudzającej dziś ostre kontrowersje, to jest istnienia radykalnej różnicy między człowiekiem jako bytem osobowym a zwierzętami. Tę problematykę przedstawiono zasadniczo w trzech wymiarach: otwartości człowieka na świat, jego cielesności oraz ducha, podkreślając, że wybitny fenomenolog, tak samo jak Max Scheler i Josef Pieper, źródła rozstrzygającej dysproporcji widział w posiadaniu przez człowieka ducha (duszy rozumnej), samoświadomości i uzdolnienia do rzeczowości, czyli do działań całkowicie wolnych od nastawienia o charakterze utylitarnym. Ludzką cielesność również wyróżnia szczególny status, ponieważ jest naznaczona i przeobrażona przez rzeczowość i dlatego wykazuje, w przeciwieństwie do zwierząt, predyspozycję do aktów rzeczowych, a nie tylko organicznych. Hengstenberg zatem jednoznacznie i przekonująco ukazywał człowieka jako osobę. Zwierzę bowiem to jedynie żywy organizm, obdarzony zasadą psychiczno-biologiczną, czyli duszą zmysłową. Wskazano także różnice, podobieństwa i zarazem pewną oryginalność ujęcia Hengstenberga w porównaniu z innymi podejściami w niemieckiej antropologii filozoficznej XX wieku.
6
Publication available in full text mode
Content available

Genealogia biopolityki: biologia państwa

59%
Ratajczak M.
Praktyka Teoretyczna
|
2013
|
vol. 9
|
issue 3
299-334
EN
The aim of the paper is to analyze a popular pseudo-scientific discoursein Germany in the twenties that developed an idea of a state as a living organism.The discourse was sometimes named “the biology of the state”. The aim ofthis analysis is to provide a genealogy of the term “biopolitics” that was first usedby a Swedish theoretician of the biology of the state Rudolf Kjellén and to showthe influence, that the idea of the biology of the state had on the development ofthe Nazi biopolitics. The paper reconstructs the main aspects of Michel Foucault’sgenealogy of the modern biopolitics and subsequently shows, how the idea of thebiology of the state constituted the extreme development of the naturalistic tendenciesdiagnosed by Foucault in the modern theories of (bio)politics.
PL
Celem artykułu jest analiza popularnego w latach dwudziestychw Niemczech dyskursu pseudonaukowego poświęconegoidei państwa jako żywego organizmu, określanegotakże jako „biologia państwa”. Celem tych analiz jest przeprowadzeniegenealogii pojęcia „biopolityki”, które po razpierwszy zostało użyte przez szwedzkiego teoretyka biologiipaństwa, Rudolfa Kjelléna, oraz ukazanie wpływu idei biologiipaństwa na wykształcenie się biopolityki narodowosocjalistycznej.Artykuł rekonstruuje najważniejsze tezy MichelaFoucaulta dotyczące rozwoju nowożytnej biopolityki,a następnie pokazuje, w jaki sposób idea biologii państwastanowiła skrajne rozwinięcie naturalistycznych tendencjidiagnozowanych przez Foucaulta w nowożytnych teoriach(bio)polityki.
7
Content available remote

„Ustrój cielesny” w doświadczeniu podmiotowym i międzypodmiotowym: zrozumieć fenomen allotransplantacji

51%
Nowak E.
Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne
|
2017
|
vol. 5
61-87
PL
Artykuł rozważa fenomenologiczne koncepcje ciała, pomocne w objaśnieniu doświadczenia, jakim jest przeszczep twarzy. Pierwsze trzy rozdziały ukazują krystalizację takich pojęć, jak ciało własne i tożsamość psychosomatyczna w filozofii, ostatnie trzy – ewolucję tych pojęć w kierunku intercielesności. Autorka stara się wyważyć stanowisko ontologiczne o charakterze nonredukcjonistycznym i postdualistycznym, przydatne w naukach o życiu i humanistyce medycznej. Redefinicja tożsamości somatycznej w obliczu przeszczepu twarzy (i generalnie: transplantologii) interesuje jedne i drugie nauki.
EN
The paper examines phenomenological concepts of body and psychosomatic identity to explain the facial allotransplant experience. The first three sections show how did the concept of own body/embodiment evolve in philosophy, the last three – how body had been re–opened to the transcorporeality. The author undertakes efforts to balance an ontological, nonreductionistic and postdualistic account which could be shared across the boundaries between life sciences and humanities. Facial allograft phenomenon and the redefinition of personal somatic identity are considered in both disciplines.
8
Content available remote

Organizm i wolność. Filozofia życia i etyka nauk o życiu

51%
Nowak E., Tibaldeo R. F.
Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne
|
2017
|
vol. 5
29-48
PL
Autorzy omawiają założenia ontologii żywego bytu wedle Hansa Jonasa. Potencjał życia ewoluuje aż do chwili, gdy człowiek zaczyna rozwijać swoje technologie, rozum, wolność, a wreszcie i odpowiedzialność, zdolną pohamować ekscesywne nadużywanie technologii i chronić własne, otwarte potencjalności. Artykuł czerpie z idei opisanych w Organismus und Freiheit (ang. The Phenomenon of Life), które to dzieło Jonas uważał za swe opus magnum.
EN
The authors revisit the claims of Hans Jonas’s postdualistic ontology of a living being. Life’s immanent potentialities evolve, until the human being develops her technologies, freedom, reason, and, finally, the responsibility to restrain own excessive usage of technologies and protect her open-ended potentialities. The paper relies on the ideas described in Organism and Freedom, Jonas's magnum opus in his own eyes.
9
Publication available in full text mode
Content available

„Ustrój cielesny” w doświadczeniu podmiotowym i międzypodmiotowym: zrozumieć fenomen allotransplantacji

51%
Nowak E.
Filozofia i Nauka
|
2017
|
vol. 5
61-87
EN
The paper examines phenomenological concepts of body and psychosomatic identity to explain the facial allotransplant experience. The first three sections show how did the concept of own body/embodiment evolve in philosophy, the last three – how body had been re–opened to the transcorporeality. The author undertakes efforts to balance an ontological, nonreductionistic and postdualistic account which could be shared across the boundaries between life sciences and humanities. Facial allograft phenomenon and the redefinition of personal somatic identity are considered in both disciplines.
PL
Artykuł rozważa fenomenologiczne koncepcje ciała, pomocne w objaśnieniu doświadczenia, jakim jest przeszczep twarzy. Pierwsze trzy rozdziały ukazują krystalizację takich pojęć, jak ciało własne i tożsamość psychosomatyczna w filozofii, ostatnie trzy – ewolucję tych pojęć w kierunku intercielesności. Autorka stara się wyważyć stanowisko ontologiczne o charakterze nonredukcjonistycznym i postdualistycznym, przydatne w naukach o życiu i humanistyce medycznej. Redefinicja tożsamości somatycznej w obliczu przeszczepu twarzy (i generalnie: transplantologii) interesuje jedne i drugie nauki.
10
Publication available in full text mode
Content available

Organizm i wolność. Filozofia życia i etyka nauk o życiu

51%
Nowak E., Tibaldeo R. F.
Filozofia i Nauka
|
2017
|
vol. 5
29-48
EN
The authors revisit the claims of Hans Jonas’s postdualistic ontology of a living being. Life’s immanent potentialities evolve, until the human being develops her technologies, freedom, reason, and, finally, the responsibility to restrain own excessive usage of technologies and protect her open-ended potentialities. The paper relies on the ideas described in Organism and Freedom, Jonas's magnum opus in his own eyes.
PL
Autorzy omawiają założenia ontologii żywego bytu wedle Hansa Jonasa. Potencjał życia ewoluuje aż do chwili, gdy człowiek zaczyna rozwijać swoje technologie, rozum, wolność, a wreszcie i odpowiedzialność, zdolną pohamować ekscesywne nadużywanie technologii i chronić własne, otwarte potencjalności. Artykuł czerpie z idei opisanych w Organismus und Freiheit (ang. The Phenomenon of Life), które to dzieło Jonas uważał za swe opus magnum.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.