Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 13

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  osoby niewidome
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Badania zaprezentowane w niniejszym artykule dotyczą konstruowania zjawisk rzeczywistości w rysunkach osób całkowicie niewidomych. Przedmiotem analizy jest sprawność rysunkowa i jej rozwój zaobserwowane na podstawie rysunków wykonanych przez osoby niewidome od urodzenia. Analizie poddane zostały wypukłe rysunki na folii mikrorowkowanej dla niewidomych. Analiza dotyczy: 1. Możliwości poznawczych osób niewidomych – sposobu widzenia zjawisk przez te osoby. 2. Możliwości oraz sposobów ujmowania zjawisk w rysunkach. 3. Wyznaczenia etapów rozwoju sprawności rysunkowej dzieci niewidomych na tle rozwoju tej sprawności u dzieci w normie. Motywem badań była chęć odpowiedzi na pytania: Jakie są podobieństwa i różnice procesu rysowania i rysunku osób niewidomych? Jakimi cechami estetycznymi (treścią, formą, niepowtarzalnością ujęcia, sposobem przejawiania emocji) odznaczają się rysunki dzieci niewidomych? Jak wygląda obraz zjawisk rzeczywistości w rysunkach niewidomych? Na jakie trudności napotykają niewidomi w konstruowaniu rysunku na dwuwymiarowej płaszczyźnie? Czy rozwój plastyczny dzieci niewidomych przebiega podobnie jak u dzieci widzących? Czy dzieci niewidome są na podobnym etapie rozwoju rysunkowego jak ich widzący rówieśnicy? Narzędziem analizy stał się zaproponowany przeze mnie model wytworu plastycznego, który uwzględnia treść i formę rysunku oraz kreatywność i emocjonalność twórcy. Wszystkie aspekty analizy mają odniesienie do etapów rozwoju rysunkowego dziecka w normie, zaproponowanych przez Stefana Szumana, Viktora Lowenfelda, W. Lamberta Brittaina oraz Georgesa-Henri Luqueta.
PL
The aim of the essay is to discuss Kamil Pietrowiak’s work Świat po omacku. Etnograficzne studium (nie)widzenia i (nie)sprawności (2019) [The World by Feel: An Ethnographic Study of (Not) Seeing and (Dis)Ability]. In his book, Pietrowiak introduces and explains the cognitive limitations of blind people and social perceptions of blindness itself, which shape everyday life for people in this group. Pietrowiak’s analyses and reflections are based on the results of ethnographic research (collaborative ethnography) conducted among the blind, their family members and friends, and the employees of institutions and organizations working on their behalf. The author of the essay believes that Pietrowiak’s approach is innovative and that he has made a valuable contribution to the subject, especially in consideration of the general level of scholarly and popular knowledge of disabilities.
PL
W artykule zaprezentowano współczesne zagraniczne kierunki badań naukowych oraz prac rozwojowych w obszarze edukacji i rehabilitacji osób z dysfunkcją wzroku. Zidentyfikowano następujące główne nurty badawczo-wdrożeniowe: edukacja brajlowska, tyflograficzna i technologie wspomagające – strategie na rzecz nauczania przedmiotów ścisłych; współczesna orientacja przestrzenna osób niewidomych i słabowidzących, uwarunkowania oraz jej efektywność jako predyktor zatrudnienia; aktywność fizyczna osób z dysfunkcją wzroku – stan oraz wytyczne edukacyjno-rehabilitacyjne. Podsumowaniem analiz są konkluzje odnoszące się do zagadnień metodologicznych oraz prakseologicznych.
EN
The article discusses contemporary directions of research and implementation in the field of functioning, education and rehabilitation of blind and visually impaired people. It presents the following main directions: Braille literacy, tactile graphic competences and assistive technologies – strategies in teaching science; contemporary research in orientation and mobility, effectiveness of this process as a predictor of employment; the physical activity of persons with blindness or low vision – data and educational and rehabilitational instructions. The summary of analysis contains methodological and praxeological conclusions.
PL
Badania zaprezentowane w niniejszym artykule dotyczą wizerunków zjawisk rzeczywistości w rysunkach osób całkowicie niewidomych (od urodzenia) i osób ociemniałych. Przedmiotem analizy jest sprawność rysunkowa i jej rozwój. Badania dotyczyły wypukłych rysunków na folii dla niewidomych. Poddałam je analizie jakościowej, a narzędziem analizy stał się model wytworu plastycznego, który uwzględnia jego treść, formę oraz kreatywność. Wszystkie komponenty tworzenia zostały przeanalizowane w odniesieniu do etapów rozwoju rysunkowego według klasyfikacji rozwoju plastycznego dziecka w normie zaproponowanych przez S. Szumana, V. Lowenfelda, W. Brittaina, oraz G.H. Luqueta. Cel badań zawiera się w pytaniu, czy odmienne doświadczenia sensoryczne niewidomych od urodzenia i osób ociemniałych ujawnią różnice w obrazowaniu obiektów rzeczywistości?
EN
The results of the research presented in the article concern the visions of reality and its various phenomena in drawings of completely blind people (congenitally) and late blind people. The focus of my analysis was drawing skills and their development. The research concerned convex drawings on foil for blind people. I conducted a qualitative analysis of the drawings. The main tool for my analysis was the model of the structure of an artistic piece taking into account the work’s content, form and creativity. All components of the creative process were analysed with reference to the subsequent stages of drawing development in accordance with the classification of the child’s artistic development within intellectual norm, as indicated by S. Szuman, V. Lowenfeld, W. Brittain and G.H. Luquet.
EN
This article describes the history of Museo Statale Tattile Omero (‘Homer’ State Tactile Museum) in Ancona, Italy. Its founder and current director presents the concept of the institution, focusing on the role of touch as a sense that enables contact with art not only to people with visual impairments but also those with regular vision. It creates new perspectives in the process of learning about the works of renowned masters, both ancient and contemporary. The collection of the ‘Homer’ museum is divided into sections devoted to architecture, ancient sculpture, contemporary artists, and facial expressions. All objects can be touched by visitors. The author of the article also highlights the extremely important social and culture-forming role of the museum. Throughout the nearly 30 years of its existence, it has not only set the accessibility standards in Italy, but also served as a model for many cultural institutions around the world.
PL
Artykuł ma na celu zaprezentowanie popularnych mitów i stereotypów dotyczących osób z dysfunkcją wzroku, które skutkować mogą uprzedzeniami, piętnowaniem czy dyskryminacją społeczną tych osób. W części zasadniczej pracy podjęto próbę polemiki ze stereotypowym postrzeganiem osób niewidomych i słabowidzących.
EN
The article’s goal is to present popular myths and stereotypes related to people with sight dysfunctions, which can result in prejudices, stigmatization and social discrimination of such people. In the main part of the article, the author makes an effort to argue with stereotyped perception of blind and partially sighted people.
PL
Przedmiotem rozważań w artykule są sposoby konceptualizacji, językowego obrazowania nazw kolorów przez dorosłe osoby niewidome od urodzenia oraz osoby ociemniałe, które utraciły wzrok między 3. a 5 rokiem życia i w swojej pamięci zachowały obrazy wzrokowe. Materiał językowy pozyskany został na drodze wywiadu, poprzez rozmowy telefoniczne. Badaniami zostały objęte osoby z grupy „Niewidomi i Niedowidzący – Bądźmy razem!” na portalu facebook.com. W badaniach wzięło udział 9 osób dobranych na zasadzie doboru losowego, w tym 4 kobiety oraz 5 mężczyzn. Z przeprowadzonych badań wynika, że wykorzystanie innych zmysłów do charakterystyki kolorów jest zależne od okresu utraty wzroku. W przypadku osób niewidomych od urodzenia najczęściej używanymi zmysłami w definiowaniu kolorów były zapach i dotyk, a najrzadziej utożsamiano barwę z dźwiękiem. U osób ociemniałych najbardziej „wyostrzonym” zmysłem w utożsamianiu barw był zmysł smaku, najmniej pomocny zaś okazał się węch.
EN
The subject of the paper is the way of conceptualization, linguistic depiction of the names of colours by adult persons who were born blind and the ones who became blind at the age of 3–5 and kept some visual images in their memories. The material for the study was obtained by conversations via phone. The respondents were nine randomly chosen members of a Facebook group “The blinds and the visually impaired ones – let’s be together!”, namely 4 women and 5 men. As the results of the study show, the extent and way of using other senses for describing colours depends on the moment when the sight was lost. The congenitally blind people defined the colours relying on the senses of smell and touch rather than sound, while the ones who became blind in the early childhood find the sense of taste the most helpful and the sense of smell the least useful in that.
EN
This article is a part of the research conducted as part of the Master's thesis with the same title defended in 2017 at the Department of Ethnology and Educational Sciences in Cieszyn, University of Silesia in Katowice. The promoter of this work was prof. dr hab. Zenon Gajdzica. The article is devoted to the social capital of people with significant visual disability and their professional situation. In my research, I set a goal for the diagnosis of the social capital of the blind in the productive age and to examine the relationship between it and the occupational situation of these people. In my research, I used the concept of Individual Social Capital, according to which it is an asset of an individual. According to the literature, I assume that Social Capital may condition the professional activity of people with disabilities, including blind people. In this work, blind people are considered to be people with a severe visual impairment certificate. People with a significant degree of vision dysfunction are a specific group on the labor market, which is struggling with various barriers and difficulties. Some people do better in life than others, and the concept of Social Capital can explain it in part. People with a rich network of social contacts, including people with various assets, can count on help from these people in different situations. Support for people with disabilities, including social and vocational rehabilitation and employment of these people is an important and still discussed social topic. Looking at it from the perspective of Social Capital may in my opinion lead to a new perspective.
PL
Niniejszy artykuł powstał w oparciu o badania prowadzone w ramach niepublikowanej pracy magisterskiej o takim samym tytule obronionej w 2017 roku na Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie, Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Promotorem pracy był prof. dr hab. Zenon Gajdzica. Praca poświęcona jest kapitałowi społecznemu osób ze znaczną niepełnosprawnością wzroku oraz ich sytuacji zawodowej. W swoich badaniach za cel postawiłam sobie diagnozę kapitału społecznego osób niewidomych w wieku produkcyjnym oraz zbadanie zależności pomiędzy nim a sytuacją zawodową tychże osób. W swoich badaniach będę się posługiwała koncepcją indywidualnego kapitału społecznego, według której jest on zasobem jednostki. Zgodnie z opisaną w części teoretycznej literaturą przyjmuję, że kapitał społeczny może warunkować aktywność zawodową osób z niepełnosprawnością, w tym osób niewidomych. W niniejszej pracy za osoby niewidome uznawane są wszystkie osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności wzrokowej. Osoby ze znacznym stopniem dysfunkcji wzroku są specyficzną grupą na rynku pracy, zma¬gającą się z różnego rodzaju barierami i trudnościami. Jedni niewidomi radzą sobie w życiu lepiej inni gorzej, a koncepcja kapitału społecznego może to po części tłumaczyć. Jeśli dysponują oni bogatą siecią społecznych kontaktów, w której skład wchodzą osoby posiadające różnego rodzaju zasoby, to mogą liczyć w różnych sytuacjach na pomoc z ich strony. Wsparcie osób z niepełnosprawnością, w tym rehabilitacja społeczna i zawodowa oraz ich zatrudnianie jest ważnym i wciąż poruszanym społecznym tematem. Spojrzenie nań przez pryzmat kapitału społecznego w mojej opinii może zaowocować nową perspektywą.
PL
Tematem artykułu są ogólne założenia oraz sposoby realizacji etnografii opartej na współpracy (collaborative ethnography). Jednym z najważniejszych reprezentantów, teoretyków i praktyków tego podejścia jest Luke Eric Lassiter, zaś podobne idee na gruncie polskiej nauki sformułowała Anna Wyka w pracy Badacz społeczny wobec doświadczenia. Głównym postulatem omawianej propozycji metodologicznej jest włączenie uczestników badań w proces ich projektowania, wspólne dyskutowanie i analizowanie pojawiających się w trakcie pracy zagadnień, umożliwienie poszczególnym uczestnikom kształtowania lub komentowania ostatecznego raportu z badań, wspólne pisanie tekstów etnograficznych. Przyglądając się podstawowym pracom dotyczącym etnografii opartej na współpracy, a także odnosząc się do własnych praktyk badawczych, które są zainspirowane tym podejściem, chciałbym omówić jej warunki, zalety, możliwości, ograniczenia i pułapki.
EN
In this article, I try to outline general assumptions of collaborative ethnography and ways of their realization. An important representative, theorist, and practitioner of this approach is Luke Eric Lassiter; it should be mentioned here that in Polish qualitative sociology similar ideas were formulated by Anna Wyka in her work Badacz społeczny wobec doświadczenia. The main demand of this methodological proposal is to include interlocutors and consultants in the whole ethnographic process – from the designing and conceptualization stage, through the fieldwork, to the joint writing or making comments about the final report. Examining essential works on this topic and describing own ethnographical practice inspired by discussed approach, I try to follow through the most important conditions, possibilities, advantages, chances, limitations, and traps of collaborative ethnography.
PL
W sprawozdaniu z Konferencji REHA for the blind in Poland, która została zrealizowana przez Fundację Szansa dla Niewidomych, przedstawiono wybrane najciekawsze i najważniejsze zagadnienia, które zaprezentowano podczas tego międzynarodowego wydarzenia. Jest to największa w tej części Europy konferencja poruszająca tematykę nowoczesnej rehabilitacji i edukacji osób niewidomych oraz słabowidzących. Podczas konferencji jej uczestnicy mieli możliwość zapoznania się z referatami i prezentacjami prelegentów z wielu różnorodnych dziedzin. Konferencja REHA for the blind in Poland to nie tylko sesja merytoryczna. W trakcie tego wydarzenia przybyli goście mają możliwość zapoznania się z najnowszymi osiągnięciami w dziedzinie nowoczesnego sprzętu i oprogramowania specjalistycznego, dedykowanego osobom z dysfunkcją wzroku.
EN
The report from the REHA for the blind in Poland Conference, which was organized by the Chance for the Blind Foundation outlines the most interesting and important issues presented during this international event. It is the largest conference on modern rehabilitation and education for the blind and visually impaired in this part of Europe. During the conference, the participants had the opportunity to get acquainted with papers and presentations of speakers from many different disciplines. A number of companies showed the latest achievements in the field of modern technology, specialized devices and software intended to assist the blind and visually impaired people.
Logopedia
|
2018
|
vol. 47
|
issue 2
467-481
PL
Artykuł niniejszy podejmuje problem projekcji wiedzy o zjawiskach rzeczywistości w rysunkach dziecka całkowicie niewidomego od urodzenia. Aby dokonać analizy rysunku osoby niewidomej, usiłuję dotrzeć do tego wycinka wiedzy tkwiącej w umyśle autora, który generuje kreowane w rysunku zjawisko. Staram się zatem ustalić zakres wiedzy o zjawisku za pomocą rozmowy na temat doświadczeń dziecka: – doświadczeń sensorycznych zdobytych drogą percepcji dotykowej, a także z udziałem pozostałych zmysłów, – wiedzy o zjawisku zawartej w umyśle (model kognitywny). Przedmiotem analizy staną się wypukłe rysunki na folii mikrorowkowanej, a narzędziem analizy model ukazujący: treść i formę rysunku, kreatywność i emocjonalność rysownika. Analizy te zostaną porównane i zweryfikowane zgodnie z etapami możliwości rysunkowych dzieci widzących. Ustalam je, korzystając z badań Szumana (1990), Lowenfelda i Brittaina (1977) oraz Luqueta 2001/1927). Narzędzie to uwzględnia aktualną wiedzę o sztuce, o etapach rozwoju plastycznego dziecka oraz o możliwościach osób niewidomych.
EN
The following article focuses on the problem of knowledge projection of reality shown in the drawings of a child completely blind since birth. To analyse a drawing of a blind person, I try to reach this fragment of knowledge in the mind of the author that generates the phenomenon created in the drawing. Therefore, I try to determine the scope of knowledge about the phenomenon by having a conversation with the child about his experiences: – sensory experiences acquired through tactile perception, as well as other senses, – knowledge about the phenomenon contained in the mind (cognitive model). The subject of the analysis will be convex drawings on the micro-grooved film. The analysis tool will comprise of the model showing the content and form of the drawing, the creativity and the emotionality of the illustrator. These analyses will be compared and verified in accordance with the stages of the drawing skills of sighted children. I determine them using the studies of Szuman (1990), Lowenfeld and Brittain (1977) and Luquet (2001/1927). This tool takes into account current knowledge about art, stages of child’s plastic development and the abilities of blind people.
EN
The aim of this article is to indicate what role new assistive technologies play in the formal and informal lifelong education of people with visual impairment. The article offers a description of the characteristics of ‘typhlo-informatics’ and the ‘typhlointernet’. It also presents specific computer devices and programmes for individuals with visual impairment as well as examples of internet services for people who are blind. Limited access to knowledge resulting from visual impairment may in today’s information age act as a cause for one of the forms of social exclusion. Thanks to specialist assistive IT technologies, people who are blind or visually impaired gain access to information which they could not previously independently find. The article’s author indicates that the development of typhlo-informatics and the typhlointernet aids not only in the equalization of educational opportunities of people with visual impairments, but it also allows them to engage in various types of learning.
PL
Celem artykułu jest wskazanie, jakie miejsce w formalnej i nieformalnej edukacji całożyciowej osób z niepełnosprawnością wzroku zajmują współczesne technologie informacyjno- -komunikacyjne. W artykule scharakteryzowano pojęcia: tyfloinformatyka i tyflointernet, pokrótce przedstawiono specjalne urządzenia komputerowe oraz oprogramowanie przeznaczone dla użytkowników z niepełnosprawnością wzrokową oraz podano przykłady serwisów stron internetowych przeznaczonych dla osób niewidomych. Ograniczenia poznawcze, wynikające z niepełnosprawności wzroku, zawężają dostęp do wiedzy, co w dzisiejszym społeczeństwie informacyjnym może stać się przyczyną jednej z form wykluczenia społecznego. Dzięki specjalistycznym rozwiązaniom ICT adresowanym do osób niewidomych i słabowidzących uzyskują one dostęp do danych, do których wcześniej samodzielnie nie mogły dotrzeć. Autor artykułu wskazuje, że rozwój tyfloinformatyki i tyflointernetu służy nie tylko do wyrównania szans edukacyjnych osób z niepełnosprawnością wzroku, ale pozwala na ich zaangażowany udział w różnych wymiarach uczenia się.
EN
The aim of the research was to know about taking part in physical activity by the blind and vis-ually impaired and the preferred forms of movement. The study subject to the elements such as time, frequency, type, form and space undertaken physical activity. The research was conducted in Szczecin among people with sight dysfunction, associated in the West Pomeranian District of the Polish Association of the Blind – 81 people were covered (41 – children and adolescents, 40 – adults). Each participant gave their consent to participate in the re-search. The research method was a diagnostic survey using the original questionnaire. The research shows that, despite barriers and obstacles which are encountered by visually disa-bled people, they strive to achieve and maintain their fitness. The obtained results prove that this is possible provided that properly trained instructors and sports trainers are involved and equipment, fitness clubs, gyms etc. are adapted to the needs of people with this type of disability.
PL
Celem badań było poznanie podejmowania uczestnictwa w aktywności fizycznej przez niewi-domych i słabowidzących oraz wpływu aktywności fizycznej osób z niepełnosprawnością narządu wzroku na jakość ich życia. Badaniu podlegały takie elementy, jak: czas, częstotliwość, rodzaj, forma i miejsce podejmowanej aktywności fizycznej. Badania prowadzone były na terenie Szczecina wśród osób z dysfunkcją wzroku, zrzeszonych w Zachodniopomorskim Okręgu Polskiego Związku Niewidomych – objęto nimi 81 osób (41 – dzieci i młodzież, 40 – osoby dorosłe). Każdy z uczestników dobrowolnie wyraził zgodę na uczestniczenie w badaniu. Metodą badań był sondaż diagnostyczny z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza ankietowego. Z przeprowadzonych badań wynika, że pomimo trudności i barier, które dotykają osoby z dys-funkcją wzroku, podejmują one uczestnictwo w różnych formach aktywności fizycznej, a najczę-ściej wybierają spacery, jazdę rowerem i pływanie. Uzyskane wyniki dowodzą, że jest to możliwe pod warunkiem zaangażowania odpowiednio przygotowanych instruktorów i trenerów sportowych oraz dostosowania sprzętu, klubów fitness, siłowni itp. do potrzeb osób z tym rodzajem niepełno-sprawności.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.