Search results

1

Rozumienie paradoksu wśród uczniów szkoły podstawowej

100%

Guzy A., Ochwat M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

|

2013

|

vol. 4

|

issue 140

96-115

PL

Autorki podejmują kwestie dotyczące definiowania, warunków dostrzegania paradoksu, a także stopnia zrozumienia konstrukcji opartych na paradoksie przez uczniów oraz funkcji, jakie może spełnić mówienie oparte na sprzecznościach. Paradoks we współczesnej liryce jest środkiem mocno ekspansywnym, jego wszechobecna popularność odbija się w twórczości najważniejszych poetów: Miłosza, Herberta, Szymborskiej, Twardowskiego, Różewicza etc. To zdecydowanie podkreśla ważność tej kategorii oraz potrzebę oglądu jej funkcjonowaniem. Dotychczas nie przeprowadzono badań nad rozumieniem paradoksu wśród uczniów, a sama problematyka paradoksu nie znalazła do chwili obecnej należytego miejsca w polskich badaniach literaturoznawczych. Paradoks należy do tych pojęć, które mogą sprawiać trudności w odbiorze tekstów. Wydaje się, iż jest to pojęcie niedobrze przyswojone, choć często wykorzystywane i nadużywane w języku potocznym. W artykule akcentuje się obecność paradoksu w szkole, ponadto zaprezentowano także eksperyment badawczy ukazujący sposób dostrzegania paradoksu przez uczniów w szkole ponadgimnazjalnej. Punktem odniesienia sa ustalenia Bożeny Chrząstowskiej, która pokazała rozumienie pojęć teoretycznoliterackich wśród uczniów i Zenona Urygi, który zajmował się odbiorem liryki w klasach maturalnych. Rozumienie paradoksu ma ogromne znaczenia w kształceniu literackim, językowym, ale i kulturowym, nic nie jest bowiem paradoksem samo przez się, ale staje się nim w perspektywie określonego kontekstu.

2

Przekonania dotyczące własnego położenia w świecie a problem śpiącej królewny

100%

ELGA A., Nowicki K.

Roczniki Filozoficzne

|

2018

|

vol. 66

|

issue 1

175-180

PL

Poza niepewnością co do tego, jaki jest świat, można być także niepewnym swojego przestrzennego lub czasowgo położenia w świecie. Celem artykułu jest postawienie problemu wynikającego z połączenia tych dwóch rodzajów niepewności, a następnie rozwiązanie go i wyciągnięcie dwóch lekcji z tego rozwiązania.

EN

In addition to being uncertain about what the world is like, one can also be uncertain about one’s own spatial or temporal location in the world. The aim of the paper is to pose a problem arising from the interaction between these two sorts of uncertainty, solve the problem, and draw two lessons from the solution.

3

Cztery kategorie analogii i ich relacja do zagadnienia paradoksu w myśli Hansa Ursa von Balthasara

75%

Wołowski L.

Polonia Sacra

|

2022

|

vol. 26

|

issue 4

47-72

EN

The article examines four categories of analogy in the reflection of Hans Urs von Balthasar: analogia entis, analogia fidei, analogia libertatis and analogia caritatis. Each of these categories has been analyzed in the perspective of the accompanying paradoxes: the paradox of unitymultiplicity (incommunicability-communicability), the paradox of universale concretum, the paradox of finite and infinite freedom, the paradox of the cross and of the descent into hell. The principle of analogy has been confronted here with the method of perceiving the paradox and the mystery related to it. Each of the above problems has been discussed taking into account the sources of Balthasar’s thought (Anselm, Przywara, Barth, de Lubac, von Speyr) and with particular emphasis on his original reflection. This allows for a conclusion about the central place of the analogy of love in Balthasar’s crowning work called The Trilogy.

PL

W artykule opisane zostały cztery kategorie analogii w refleksji Hansa Ursa von Balthasara: analogia entis, analogia fidei, analogia libertatis i analogia caritatis. Każda z tych kategorii została przeanalizowana w perspektywie towarzyszących jej paradoksów: paradoks jedności-wielości (nieudzielności-udzielności), paradoks universale concretum, paradoks wolności skończonej i nieskończonej, paradoks krzyża i zstąpienia do piekieł. Zasada analogii została tu skonfrontowana z metodą dostrzegania paradoksu i związanej z nim tajemnicy. Każde z zagadnień omówione zostało z uwzględnieniem źródeł myśli Balthasara (Anzelm, Przywara, Barth, de Lubac, von Speyr) i ze szczególnym uwzględnieniem jego oryginalnej refleksji. Pozwoliło to wyciągnąć wniosek dotyczący centralnego miejsca analogii miłości w koronnym dziele Balthasara, zwanym Trylogią.

4

Forma myślenia i działania pedagogicznego a doświadczenie paradoksalności (samo)kształcenia

75%

Gara J., Stepkowski D.

Studia z Teorii Wychowania

|

2024

|

vol. XV(1(46))

9-29

PL

Przedmiotem zainteresowania badawczego w prezentowanym artykule jest forma myślenia i działania pedagogicznego z uwagi na jej powiązanie z (samo)kształceniem rozumianym jako autonomiczne i osobotwórcze działanie adresata oddziaływań edukacyjnych. Stosując filozoficzno-hermeneutyczną metodę analizy tekstów oraz wypracowany w egzystencjalnej filozofii wychowania model paradoksalnej struktury doświadczenia, autorzy poddali problematyzacji trzy pary paradoksów, które charakteryzują myślenie i działanie pedagogiczne oparte na afirmacji (samo)kształcenia jako doświadczenia egzystencjalnej paradoksalności.

5

Paradoksy imaginacji. Williama Blake’a metaforyka przestrzeni

63%

Stępnik M.

Estetyka i Krytyka

|

2014

|

issue 2(33)

73-94

PL

Niniejszy artykuł dotyczy metafor przestrzennych występujących zarówno w wizualnym, jak i literackim oeuvre Williama Blake’a. Owa złożona metaforyka nierozerwalnie związana jest z jego oryginalnym systemem kosmoloforyka nierozerwalnie związana jest z jego oryginalnym systemem kosmologicznym, korespondującym z koncepcją człowieka jako kompletnej jedni, poniekąd wtopionego we Wszechświat – homo maximus. W Blake’owskiej mitologii Urizenowi – figurze satanicznej, wielkiemu Architektowi, przeciwstawia się Urthona – boska Wyobraźnia, siła kojarzona z poezją i intuicją. Autorka opisuje owe znaczące Przeciwieństwa (Contraries), włączając je w kontekst pojęć takich, jak diaboliczna (?) symetria, Newtonowska grawitacja (związana już choćby etymologicznie z powagą – łac. gravitas), transgresyjność (a road of excess...) czy wreszcie liminalność. Co więcej, wskazuje na szereg paradoksów znamionujących Blake’owski system, stworzony wszak przez człowieka wielowymiarowego, buntownika i outsidera. W obszar swych rozważań autorka włącza między innymi odniesienia do filozoficznych koncepcji Victora Turnera, Lamberta Wiesinga i Jeana Baudrillarda.

EN

This article is concerned with the spatial metaphors used both in the visual and the literary oeuvre of William Blake. This sophisticated metaphorics is inextricably connected with his original cosmological system, which, in turn, corresponds to the concept of the human being as a complete unity, so to say, homo maximus merged with the Universe. In Blakean mythology, Urizen – as a satanic figure, the great Architect, is contrasted with Urthona – the divine Imagination, the force associated with poetry and intuition. The author seeks to describe these significant Contraries, putting them in the context of notions such as: diabolic symmetry, Newtonian gravity (even etymologically related to sour seriousness – Latin gravitas), transgressiveness (a road of excess...), and, last but not least: liminality. What is more, the author underlines the paradoxical nature of the Blakean system, a system created by a multidimensional personality, a rebel and a sheer outsider. The text contains numerous references to, for example, Victor Turner’s, Lambert Wiesings’s and Jean Baudrillard’s philosophical concepts.

6

Glosa krytyczna do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lipca 2014 r., sygn. I FSK 1109/13

63%

Tim A.

Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

|

2017

|

issue 7

281-296

PL

Paradoks występujący na gruncie podatku od towarów i usług w latach 2004-2009, wynikający z niewłaściwej implementacji dyrektywy 2006/112, ustanawiającej wspólny system podatku od wartości dodanej, umożliwiał dokonywanie czynności zwolnionych z VAT, przy jednoczesnym zachowaniu prawa do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania nieprawidłowo zwolnionych czynności. Na przykładzie Gminy K. w glosie przedstawiono możliwość wykorzystania paradoksu w planowaniu podatkowym, opartym na ugruntowanej linii orzeczniczej sądów krajowych, zyskującym aprobatę doktryny, a także pośrednio wynikającym z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. W tak zarysowanym kontekście, Autor dokonuje analizy wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, uwzględniającego orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-319/12 Akademia Biznesu, zmieniające ugruntowaną linię dotyczącą możliwości stosowania paradoksu. W efekcie, planowanie podatkowe związane z wykorzystaniem paradoksu, oparte na solidnych podstawach, zostało zrównane z uchylaniem się od opodatkowania. Zastosowanie prounijnej wykładni prawa podatkowego, przy zupełnym pominięciu zasad pewności prawa, ochrony praw nabytych i uprawnionego oczekiwania – obecnych także na gruncie prawa Unii Europejskiej – stało się de facto ustanowieniem pułapki dla podatnika, co zostało na gruncie niniejszej pracy poddane krytyce.

EN

Paradox on the grounds of the value added tax act in the years 2004-2009 was a consequence of faulty transposition of directive 2006/112 on the common system of value added tax, in the national law. It allowed for deduction of the VAT even when goods and services were used for the purposes of the exempted transactions. On the grounds of the K. Commune case, there is presented the admissibility of using the paradox as a tax planning method, which was based directly on the stable case law of the domestic courts and indirectly grounded in the judicial decisions of the European Court of Justice, together with the approval of the doctrine. In such a context, the author analyses the judgment of the Supreme Administrative Court, therein the court regarded the judgment of the Court of Justice of the European Union in the case C-319/12, Akademia Biznesu, which radically changed the attitude of judicature to the presented issue. As a result, tax planning concerning application of the paradox - based on solid grounds - was even equated with the tax evasion. Application of the pro-European interpretation of the tax law, together with rejecting the legal certainty rule, protection of acquired rights and legitimate expectation - present on the grounds of both the domestic and the European Union law - became de facto a trap for taxpayers, what has been criticized in the commentary.

7

Meaning under the threat of paradox on two fronts

63%

Ramirez Calle O.

Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne

|

2020

|

vol. 50

5-17

PL

The paper defends the argument that the Resemblance Paradox (RP), or the problem of the ‘under-determination of meaning’, and the Rule-Following Paradox (RFP) are two sides of the same paradox threatening meaning from opposite extremes. After presenting the case, the paradox is reconsidered anew and the supposition that the threat is a pervasive one challenged.

8

Od cierpienia do nadziei – paradoksy w poezji księdza Janusza Pasierba

63%

Wasielewska M.

Dydaktyka Polonistyczna

|

2022

|

issue 8 (17)

254-263

PL

Artykuł dotyczy twórczości poetyckiej ks. Janusza Pasierba. Zwraca uwagę na znaczenie, które w tej poezji mają paradoksy. Katolicki kapłan koncentruje się na tematach trudnych, bólu i cierpieniu, zwracając uwagę, iż te doświadczenia pozostają w nierozerwalny sposób związane z życiem człowieka. Zauważa również, że ci, którzy zostali wybrani przez Boga, w silniejszy sposób zmagają się z różnego rodzaju problemami. Nie oznacza to jednak, iż należy się poddawać – z jego tekstów płynie jasne przesłanie dotyczące tego, że poprzez trudności człowiek zbliża się do Stwórcy i otwiera na chrześcijańską nadzieję, perspektywę zbawczą.

EN

The paper deals with the poetry of Janusz Pasierb. It draws attention to the importance of paradoxes in this poetry. The Catholic priest focuses on difficult topics, pain and suffering, pointing out that these experiences are inextricably linked with human life. He also notes that those chosen by God struggle with various problems harder than others. This does not mean, however, that one should give up: his texts convey a clear message that through difficulties man draws closer to the Creator and opens to Christian hope, a saving perspective.

9

Tragizm, absurd, paradoks – wokół słownika pojęć Waltera Hilsbechera

63%

Frankiewicz P.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2021

|

vol. 63

|

issue 4

111-126

EN

In this article, I make an attempt to define terms such as: tragedy, absurdity, and paradox as conceived of by the German essayist Walter Hilsbecher. This is a task which is both difficult and interesting, mainly because of the fact that concepts from within speculative philosophy are relatively rarely subject to scrupulous definitions. The reason for this state of affairs lies in the difficulty to capture the meaning of these concepts within a rigid framework. These problems also appear in Hilsbecher’s 1972 work titled Tragizm, absurd, paradoks [Tragedy, Absurd, Paradox]. The philosophy of the absurd – the methodological separation of which I propose – has the absurd for its central concept, but it is a concept which eludes sharp definitions, too. This article aims to reconstruct Hilsbecher’s vocabulary of concepts crucial to the philosophy of absurdity in reference to the tradition of contemporary speculative philosophy. By locating the German writer’s thought in the context of other authors working in a similar thematic and stylistic context (such as A. Camus or H. Bergson), I will outline this specific strand of philosophy.

PL

Artykuł stanowi próbę zdefiniowania pojęć tragizmu, absurdu i paradoksu, terminów kluczowych według niemieckiego eseisty Waltera Hilsbechera. Jest to zadanie trudne i ciekawe zarazem, głównie z uwagi na fakt, że pojęcia będące przedmiotem filozofii spekulatywnej stosunkowo rzadko podlegają skrupulatnym definicjom. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest trudność w uchwyceniu znaczenia tych terminów w sztywnych ramach. Problemy te pojawiają się również w tekście Hilsbechera pt. Tragizm, absurd, paradoks z 1972 roku. Filozofia absurdu, której metodologiczne wyodrębnienie postuluję, za centralne pojęcie obrała rzeczony absurd, również wymykający się ostrym definicjom. Niniejszy tekst stawia sobie za cel rekonstrukcję Hilsbecherowskiego słownika centralnych dla filozofii absurdu pojęć w odwołaniu do tradycji współczesnej filozofii spekulatywnej. Umiejscawiając myśl niemieckiego pisarza w kontekście innych twórców obracających się w podobnym kontekście tematycznym i stylistycznym (takich jak A. Camus, H. Bergson), zarysuję ten specyficzny nurt filozofii.

10

Josiah ROYCE, Problem Hioba

63%

Royce J., Furman M.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2012

|

vol. 2

|

issue 2

405-423

11

Paradoks najwyższej wolności w największym posłuszeństwie według H. U. von Balthasara

63%

Wołowski L.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2020

|

vol. 41

|

issue 2

37-47

EN

In this article, we consider the relationship between obedience and freedom in the light of the thought of H. U. von Balthasar. On the example of Mary, the Swiss theologian notes the paradoxical reversal of the interdependence between obedience and individual freedom. Usually, the increase of obedience is associated with the restriction of freedom, whereas, according to Balthasar, Mary, showing her absolute obedience to God, attains the highest degree of human freedom. We try to display the relation noticed by Balthasar in the Christological dimension and then consider its implications in the universal-ecclesiological dimension, paying special attention to the conditions of imitating such an attitude by all Christians, but also to the dangers and threats arising from its misunderstanding.

PL

W artykule tym rozpatrzona zostanie relacja posłuszeństwo – wolność w świetle myśli H. U. von Balthasara. Na przykładzie Maryi szwajcarski teolog zauważa paradoksalne odwrócenie wzajemnej zależności pomiędzy postawą posłuszeństwa a wolnością jednostki. Zazwyczaj zwiększone posłuszeństwo kojarzy się z ograniczeniem wolności, tymczasem według Balthasara Maryja, okazując absolutne posłuszeństwo Bogu osiąga najwyższy stopień wolności ludzkiej. Zauważoną przez Balthasara zależność autor postara się naświetlić w wymiarze chrystologicznym, a następnie rozważyć jej implikacje w wymiarze uniwersalno-eklezjologicznym, zwracając szczególną uwagę na warunki naśladowania takiej postawy przez ogół chrześcijan, ale również na niebezpieczeństwa i zagrożenia, jakie płyną z błędnego jej rozumienia.

12

The power of paradox: notes on categories of the tragic, mono no aware, and lacrimae rerum

63%

Korusiewicz M.

Świat i Słowo

|

2020

|

vol. 34

|

issue 1

233-250

EN

The paper is an attempt to investigate the intriguing convergence of the inner logic of three aesthetic categories that emerge from the experience of finitude of existence in diverse cultural environments: the awareness of the tragic in Western cultures, the Japanese category of mono no aware, expressing the painful beauty of things in their impermanence, and a famous Greco-Roman notion of lacrimae rerum (tears of things). All three – despite the deep disparities between the cultural traditions they represent – prove to be the ‘places’ of paradox, of powerful synchronic tension resulting from the ‘clash’ of contradictory forces, transforming one’s perception of the universum. It seems that it is the paradoxical nature of the experiences labelled by these categories (as confirmed by neuroscience) that allows us to confront our finitude with the aid of aesthetic tools.

13

Some remarks on the significance of paradox for science in the context of photometric paradox case

51%

Świeżyński A.

Studia Philosophiae Christianae

|

2018

|

vol. 54

|

issue 4

89-116

EN

A paradox is an argument that produces an inconsistency, typically within logic or common sense. Most paradoxes are known to be invalid arguments but are still valuable in promoting critical thinking. In astrophysics and physical cosmology, Olbers’ paradox (photometric; “dark night-sky”), named after German scholar Heinrich Olbers, is the argument that the darkness of the night sky conflicts with the assumption of an infinite and eternal static universe. If the universe is static and populated by an infinite number of stars, any sight line from Earth must end at the bright surface of a star, so the night sky should be completely bright. This contradicts the observed darkness of the night. Modern research on the essence of the photometric paradox (and attempts to neutralize it undertaken in the history of science) lead to the conclusion that its paradoxicality is resulting primarily from the precedence of human thought (ideas, theories) in relation to the possibility of its proper empirical verification. Therefore, the paradox of “dark night-sky” and attempts to overcome it may be instructive proof that something so plain and obvious, as available to anyone look at the starry night sky, sometimes, for respectively keen observer, give an opportunity to look ahead much further (and sometimes more accurately to reality) than empirical research allow at the moment. The photometric paradox created an opportunity for the unveiling of a new cognitive horizon by exceeding the existing scheme of thought and thereby acquiring new scientific knowledge, enriching the knowledge gained so far and deepening our understanding of Universe.

14

Around the margin in eighty worlds and twenty years. Remarks on the paradoxical nature of the notion of a margin

51%

Cichoń K.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2014

|

vol. XVI (XXV)

23-43

EN

This article obviously aims at messing around, checking if borderlines of disciplines can be ignored, so as not to lose sight of their margins. The increase in the interest in margins may be associated with the change of the cultural paradigm at the turn of 1980s and 1990s, the so-called “spatial turn”, i.e. a rediscovery of the cognitive indispensability of spatial meta-phors. This turn was also influenced by intrinsically ex-centric and centrifugal strivings of the avant-garde. However, a much greater incentive to deal with the topic is provided by the common uncertainty of our own position, role and usefulness in the global circulation of culture. A strong sense of marginalization or marginality in the culture described as global is paradoxical in the light of geometry’s “intuition-free” generalizations. There is no margin on the surface of a sphere, at most each point of the spherical space can be described as peripheral locality. And in each such locality, peripheral vicissitudes may occur and do occur, as dramatic as they are uninteresting to anyone outside the locality. It is quite a precise model – more geometrico – of the cultural processes which are most frequently called alienation, defamiliar-ization, disillusion, enstrangement or estrangement. Only having referred a margin to a triangle formed by the three terms остранение, Verfremdung, dépaysement, can we can fully under-stand the reasons for the constant fascination with the marginal.

PL

Celem artykułu jest oczywiście wprowadzenie bałaganu, sprawdzenie, czy możliwe jest igno-rowanie granic dyscyplin choćby po to, by ani na moment nie tracić z oczu marginesu. Wzrost zainteresowania marginesami, marginaliami da się powiązać z kolejną zmianą paradygmatu kultury na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku, tzw. zwrotem przestrzennym, czyli (ponownym) odkryciem dogodności poznawczej metafor przestrzennych. Rolę w przygotowaniu tego zwrotu odegrały też z natury eks-centryczne, odśrodkowe dążenia Awangardy. Choć o wiele silniej działającym bodźcem skłaniającym do zajmowania się tym tematem jest powszechna niepewność własnego usytuowania, własnej pozycji, roli i przydat-ności w globalnej cyrkulacji kultury. Silne poczucie marginalizacji czy marginalności w kul-turze określanej jako globalna jest – gdybyśmy chcieli konsekwentnie posługiwać się „wolną od intuicji” zdolnością geometrii do uogólniania – paradoksalne. Na powierzchni sfery nie jest możliwe wskazanie żadnego marginesu, co najwyżej da się każdy punkt kulistej powierzchni opisywać jako peryferyjną lokalność. I w każdej takiej lokalności mogą rozgrywać się i roz-grywają peryferyjne perypetie. Równie dramatyczne co nikogo spoza obrębu lokalności nie-obchodzące. Jest to dość dokładny model – more geometrico – procesów kulturowych, jakie najczęściej nazywa się alienacją czy atomizacją. Dopiero odniesienie marginesu do trójkąta utworzonego z tych trzech terminów: остра-нение Verfremdung, dépaysement, pozwala w pełni zrozumieć przyczyny ciągłej fascynacji tym, co marginalne. Margines to nazwa opisująca miejsca szczególnie atrakcyjne dla awangar-dowej chęci wzbudzania zaciekawienia i zdumienia. Powraca zagadnienie Awangardy jako formy kultury mającej samoświadomość własnego wyobcowania, czy własnej nieuniknionej odśrodkowej marginalności. Pojęcia Verfremdung, dépaysement i остранение ułatwiają zro-zumienie, co łączy tak typowe dla sztuki XX i XXI wieku zjawiska jak kolaż, montaż, defor-macja z marginesem i marginalnością. Dla lepszego określenia, jakie są dzisiejsze kulturowe kontury marginesu warto dodać jeden jeszcze termin w dwóch wariantach językowych: das Unheimliche/uncanny. Ludzką skłonność do przestrzennego wyobrażenia sobie abstrakcyjnej transcendencji jako czegoś podobnego, ale „sięgającego dalej” niż margines, wykraczającego poza marginalność, trzeba uznać za przyczynę z jednej strony fascynacji, z drugiej problematyczności marginesu i marginalności. Zastanawiając się nad granicami pojęcia margines można posłużyć się prostym modelem, w którym margines jest każdym miejscem przecięcia płaszczyzny postrzeganej diachronicznie z drugą, jaką odbieramy jako obszar synchronicznie pojawiających się zjawisk. Pierwsza z nich bliższa jest narracji, językowi, historii i upływowi czasu, druga ikoniczności, geometrii i rozległości przestrzeni. W takim modelu każdy punkt jest marginesem, kłopot pojawia się, gdy chcemy określić, czym jest w nim centrum.

15

Simone Weil i Kaija Saariaho. Paradoksy literacko-muzyczne

51%

Kucia-Kuśmierska K.

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2021

|

issue 10

67-97

EN

The article attempts to compare how the poetics of paradox is realised in the philosophical and theological writings of Simone Weil and in the musical language of the Finnish composer Kaija Saariaho in her oratorio La Passion de Simone, dedicated to Weil’s biography and work. The etymology of paradox is a guide for the comparative analysis, from its meaning in opposition to doxa understood as a set of generally accepted beliefs to the reading of paradox as being ‛close to’ (para) ‛glory’ (doxa). Both semantic ranges permeate the fabric of Weil’s texts, both at the level of a language full of contradictions and at the level of the considered idea of kenosis, which is the greatest theological paradox, based on the clash between Christ’s divine nature and depriving him of glory at the time of his Crucifixion. Saariaho’s musical language exploits Weilian contradictions, juxtaposing contrasting masses of sound. It also transforms musical time into an impression of musical space and, paradoxically, imitates silence with sounds.

PL

Artykuł jest próbą porównania, w jaki sposób poetyka paradoksu realizuje się w pisarstwie filozoficzno-teologicznym Simone Weil oraz w języku muzycznym fińskiej kompozytorki Kaiji Saariaho w jej oratorium La Passion de Simone, poświęconym życiu i twórczości Weil. Przewodnikiem na drodze analizy komparatystycznej jest etymologia paradoksu, począwszy od jego znaczeń związanych z przeciwstawianiem się doksie, rozumianej jako zbiór przyjętych przez ogół mniemań, po odczytanie paradoksu jako ‛bycia obok’ (para) ‛chwały’ (doxa). Oba zakresy semantyczne przenikają tkankę tekstów Weil, zarówno na poziomie języka pełnego sprzeczności, jak i na poziomie rozważanej idei kenozy – największego paradoksu teologicznego, zasadzającego się na zderzeniu boskiej natury Chrystusa z pozbawieniem Go chwały w momencie Ukrzyżowania. Język muzyczny Saariaho wyzyskuje weilowskie sprzeczności, zestawiając ze sobą kontrastowe masy brzmień. Zamienia także muzyczny czas na wrażenie muzycznej przestrzeni oraz w sposób paradoksalny naśladuje dźwiękami ciszę.

16

Chrystologiczna rewitalizacja ekumenizmu na podstawie Listu do Rzymian św. Pawła w dialogu z Der Römerbrief Karla Bartha

51%

Pondel Ł.

Studia Gdańskie

|

2018

|

issue 42

161-174

PL

Czy dotychczasowy stan ekumenizmu jest na tyle wystarczający, że można pominąć jakiekolwiek próby jego ożywienia? Czy może jednak potrzeba nowego spojrzenia, nie tylko na tematy sporne, ale na istotę ekumenicznych działań? Kto powinien być przedmiotem i tym samym podmiotem ekumenizmu? Aby odpowiedzieć na powyższe pytania, stanowiące problem badawczy w niniejszej pracy, zostaną poddane eksploracji następujące dzieła: Pawłowy List do Rzymian oraz Barthowski Der Römerbrief. Podstawowym kryterium pracy będzie bilateralna próba analizy pod kątem ekumenicznym chrystologicznych aksjomatów Listu do Rzymian św. Pawła opatrzonych komentarzem Der Römerbrief Karla Bartha. Niniejsza rozprawa została podzielona na trzy logiczne części. W pierwszej części zostanie poddany chrystologicznej analizie List do Rzymian, tak aby wydobyć te miejsca, które mogą stanowić podstawy ekumenizmu. W drugiej części, w odniesieniu do wskazanych miejsc Listu do Rzymian, zostanie poddany analizie komentarz Bartha zamieszczonym w Der Römerbrief. W trzeciej części, stanowiącej zestawienie obu dzieł nastąpi próba implikacji chrystologii ekumenicznej, mogącej stanowić nowe spojrzenie pomocne w dzisiejszym dialogu.

EN

Is the current state of ecumenism so satisfactory that one can forgo any attempts to revitalize it? Or is it, perhaps, that a new critical look is needed not only with regard to contentious issues, but also with reference to the essence of ecumenical activities? Who should be the subject and object of ecumenism? To answer these questions, which constitute the theme of this work, the following sources will be analysed: St. Paul’s Letter to the Romans and Karl Barth’s Der Römerbrief. The fundamental criterion for the present work will be the attempt to analyse the above sources in light of ecumenical Christological axioms in St. Paul’s Letter to the Romans, as expounded in Karl Barth’s Der Römerbrief. The discussion has been divided into three logically arranged parts. The first provides a Christological analysis of the Letter to the Romans for the purpose of highlighting references which serve as a basis for ecumenism. In the second part, the aforementioned selected references are analysed by means of Karl Barth’s Der Römerbrief commentary. The third part constitutes a juxtaposition of both sources with an attempt to draw ecumenical Christological conclusions which can become a new helpful critical tool in today’s dialogue.

17

The theodrama of Hans Urs von Balthasar in the agathological-agogical cognitive context

51%

Wołowski, ks. Lech

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2022

|

issue 17

18

„Strasznie żywa jest ta śmierć” – o Wierszach dośmiertnych Zofii Zarębianki

51%

Jakubowska-Ożóg A.

Tematy i Konteksty

|

2018

|

vol. 13

|

issue 8

122-128

EN

Pre-death poems / Wiersze dośmiertne are the poet’s personal confessions, but also an attempt to tackle the topic of death experienced through the passing of relatives and friends. The crucial issues while encountering the problem of death are considerations on time and places that are, have been and will be important for a human being. The author, similarly to her earlier collections of poems, convinces the readers that every human action is imbued with meaning, sense as we are all searching for and incessantly trying to establish the aim of our activities. What is essential is that for the heroine who is a believer, death is not the end but it is the stage leading to salvation. The poet as an outstanding specialist in literary studies employs in those poems well-known motifs, uses paradox, contrast, she combines a naïve nursery rhyme with metaphysical dread, nevertheless, in all of those parts she remains authentic.

19

Idealistic Philosophy of Participation and Contemporary Art. Selected Examples of Polish Art at the turn of the Twenty First Century

51%

Solewski R.

Art Inquiry. Recherches sur les arts

|

2018

|

vol. XX (XXIX)

245-255

EN

The article begins with elements of the idealistic philosophy of participation. The introduction includes both Plato’s thought regarding the possibility of participating in the world of ideas and the concepts of being (including the Absolute Being), acting and existence of Saint Thomas Aquinas. Finally, the notion of religious faith in participating in God’s truth and love is discussed. The examples of works by Janusz Orbitowski, Grzegorz Sztabiński, Mirosław Bałka, Sebastian Wywiórski and Zbigniew Libera are described then as contemporary artistic attempts to participate in the metaphysical reality. The participation not only occurs thanks to the very metaphysical nature of art, but it is also the content and theme of works. Artists address the issues of being, essence, act, ideal pattern, the idea of writing, eternity, love relationship as participation in the idea of the Good. The poetic use of symbols and paradoxes also serves to relate to metaphysics. It is precisely poetics that is ultimately indicated as a way of participating in the metaphysical reality clearly present in contemporary visual arts.

PL

Tekst rozpoczyna wprowadzenie w idealistyczną filozofię partycypacji. Zawiera ono przypomnienie o myśli Platona dotyczącej możliwości uczestniczenia w świecie idei, o koncepcjach bytu (w tym Bytu Absolutnego), aktu i egzystencji w filozofii Św. Tomasza z Akwinu oraz o religijnej wierze w uczestniczenie w prawdzie i miłości Boga. Opisane dalej przykłady dzieł Janusza Orbitowskiego, Grzegorza Sztabińskiego, Mirosława Bałki, Sebastiana Wywiórskiego * i Zbigniewa Libery zinterpretowane zostają jako współczesne próby artystycznego uczestniczenia w rzeczywistości metafizycznej. Dzieje się to przez samą metafizyczność sztuki oraz przez podejmowanie w treści i formie dzieł zagadnień bytu, esencji, akt, idealnego wzoru, idei pisma, wieczności, relacji miłosnej jako uczestniczenia w idei Dobra. Relacji z metafizyką służy także poetyckie wykorzystanie symbolu i paradoksu. Właśnie poetyckość zostaje ostatecznie wskazana jako sposób partycypowania w rzeczywistości metafizycznej wyraźnie obecny we współczesnych sztukach wizualnych.

20

Taksonomia paradoksów w zarządzaniu strategicznym

51%

Polowczyk J.

Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów

|

2023

|

issue 194

45-61

EN

The basic aim of the article is to present the specificity and complexity of strategic management using the paradox concept. Nowadays, when globalization, innovations, hypercompetition, and social demands are creating more and more dynamic and complicated business environments, the idea of paradox is becoming an important research tool to understand and manage modern organizations. The concept of paradox as a metatheoretical perspective offers a solid research ground for management sciences, allowing for a deeper understanding of the structure, relations, and dynamics of surrounding organizational tensions, while enriching the existing theories and theory processes. On the basis of a literature review, an original taxonomy of paradoxes in strategic management was presented.

PL

Podstawowym celem artykułu jest przedstawienie specyfiki i złożoności zarządzania strategicznego za pomocą koncepcji paradoksu. Dziś, gdy globalizacja, innowacje, hiperkonkurencja i wymagania społeczne tworzą coraz bardziej dynamiczne i skomplikowane środowisko, paradoks staje się ważnym narzędziem badawczym do zrozumienia współczesnych organizacji i zarządzania nimi. Paradoks jako metateoretyczna perspektywa wnosi do nauk o zarządzaniu solidny aparat badawczy, umożliwiający głębsze zrozumienie konstrukcji, relacji i dynamiki występujących w otoczeniu napięć organizacyjnych, wzbogacając jednocześnie istniejące teorie i procesy teoretyzowania. Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu przedstawiona została autorska taksonomia paradoksów związanych z zarządzaniem strategicznym.

Refine search results

Rozumienie paradoksu wśród uczniów szkoły podstawowej

Przekonania dotyczące własnego położenia w świecie a problem śpiącej królewny

Cztery kategorie analogii i ich relacja do zagadnienia paradoksu w myśli Hansa Ursa von Balthasara

Forma myślenia i działania pedagogicznego a doświadczenie paradoksalności (samo)kształcenia

Paradoksy imaginacji. Williama Blake’a metaforyka przestrzeni

Glosa krytyczna do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lipca 2014 r., sygn. I FSK 1109/13

Meaning under the threat of paradox on two fronts

Od cierpienia do nadziei – paradoksy w poezji księdza Janusza Pasierba

Tragizm, absurd, paradoks – wokół słownika pojęć Waltera Hilsbechera

Josiah ROYCE, Problem Hioba

Paradoks najwyższej wolności w największym posłuszeństwie według H. U. von Balthasara

The power of paradox: notes on categories of the tragic, mono no aware, and lacrimae rerum

Some remarks on the significance of paradox for science in the context of photometric paradox case

Around the margin in eighty worlds and twenty years. Remarks on the paradoxical nature of the notion of a margin

Simone Weil i Kaija Saariaho. Paradoksy literacko-muzyczne

Chrystologiczna rewitalizacja ekumenizmu na podstawie Listu do Rzymian św. Pawła w dialogu z Der Römerbrief Karla Bartha

The theodrama of Hans Urs von Balthasar in the agathological-agogical cognitive context

„Strasznie żywa jest ta śmierć” – o Wierszach dośmiertnych Zofii Zarębianki

Idealistic Philosophy of Participation and Contemporary Art. Selected Examples of Polish Art at the turn of the Twenty First Century

Taksonomia paradoksów w zarządzaniu strategicznym