Search results

1

The Associative and Semantic Model of Folklore Thinking of Ukrainians: Forms of Parallelism in Calendar and Ritual Text

100%

Коваль Г.

Slavia Orientalis

|

2021

|

vol. LXX

|

issue 3

2

DIE LITERARISCHE ÜBERSETZUNG MÖGLICHKEITEN UND GRENZEN IM WISSENSCHAFTLICHEN DISKURS

86%

Berger E.

Concordia Discors vs Discordia Concors: Researches into Comparative Literature, Contrastive Linguistics, Cross-Cultural and Translation Strategies

|

2009

|

vol. 1

113-139

EN

The history of translation is as ancient as the theories concerning translation. Within the progress of this item the discussion focuses on two conflicting positions, based on the concepts of semantic equivalence and one-to-one correspondence respectively. The question which has always been significant is, whether to move the text to its reader or to move the reader, that is to say how to deal with the text`s overdetermination. An individual word may relate to one word through assonance, to another through syntactical equivalence or morphological parallelism. Signs participate in several different paradigmatic and syntagmatic patterns which, in their complexity, cannot be transferred completely into another language. The article deals with the question “how to translate?”, which means to substitute one sign for another and not to lose too much of its significance. Is authenticity possible or just a Utopian dream?

3

Odpuścić grzechy, zachować wiernych (J 20,23)

86%

Wojciechowska K.

Gdański Rocznik Ewangelicki

|

2013

|

vol. 7

195-206

EN

This article presents an exegesis of John 20:23: If you forgive people’s sins, their sins are forgiven; if you hold them they are held fast. Traditionally them refers to sins, and exegetical basis for this interpretation was reading John 20:23 (with the eliptical antithetical parallelism) as parallel of Matt 16:19 and 18:18. However the grammatical and lexical structure of John 20:23 suggests that v. 23a and 23b is a synthetic (progressive) parallel. In the Johannine com¬munities and in first three centuries of Christianity John 20:23 was not understood as the scriptural account of the institution of the sacrament of Penance that can only be administered by the ordained ministers. This text may be an allusion to baptism First of all, John 20:23 is a missionary command to the disciples. They have the power (v. 22: Receive the Holy Spirit) and right to preach the forgiveness of sins and entry into the community of believers (cf. Matt 28:19; Mark 16:16; Luke 24:47).

4

Repetition and not Parallelism as the Determinant of Poetry in the Hebrew Bible. A Case Study of Biblical Story of Creation (Gen 1)

86%

Majewski M.

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II

|

2020

|

vol. 11

|

issue 2

199-218

EN

The article points to new research on the subject of poetics in the Bible and argues against the thesis that the basic indicator of poetry and poetic texts in the Bible is parallelism.According to the author, repetition is such an indicator. An analysis of the biblical story of creation of the world was used as the case study (Gen 1).

5

Рэалізацыя сэнсавых апазіцый у паэтычным дыскурсе Eўдакіі Лось

72%

Старасценка Т.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica

|

2022

|

issue 21

121-129

EN

The purpose of this study is to analyse the lexical and grammatical means employed in the semantic oppositions of Jeŭdakija Loś’s poetry as the basis of parallelism with relations of comparison and opposition. The article deals with the linguistic representation of the semantic oppositions life – death, light – darkness, heat – cold as basic universal categories in the discourse of the Belarusian poetess Jeŭdakija Loś. When exploring the research material, the scientific approaches of Roman Yakobson and Yuri Lotman were taken into account, who studied the role of various grammatical categories in the formation of meaning. The relevance of the study lies in deepening the understanding of the communicative aspect of the poetic text as a dialogue between the author and the reader. The article shows the feature of decoding of meaning on the basis of not only lexical but also grammatical representatives. This makes it possible to expand the possibility of analysing poetry as an original language system in which words, interacting with each other, show combinatorial increments of meaning. As a result of this approach, the reader’s role in co-creation along with the poet becomes evident. The functional-stylistic and structural-descriptive methods of analysis used in the study make it possible to characterize the role of linguistic means in modelling the poet’s style. The conclusions of the article confirm the explication of the reader’s meaning through philosophical oppositions and their linguistic expression. The results of the study show the importance of further study of communicative style in creating a dialogue between the poet and the reader.

RU

Мэтай дадзенага даследавання з’яўляецца аналіз лексіка-граматычных сродкаў сэнсавых апазіцый паэзіі Еўдакіі Лось як асновы паралелізму з адносінамі супастаўлення і супрацьпастаўлення. У артыкуле разглядаецца моўная рэпрэзентацыя сэнсавых апазіцый жыццё – смерць, святло – цемра, цяпло – холад як базавых універсальных катэгорый у дыскурсе беларускай паэткі Еўдакіі Лось. Пры характарыстыцы фактычнага матэрыялу ўлічваліся навуковыя падыходы Рамана Якабсона і Юрыя Лотмана, якія разглядалі ролю розных граматычных катэгорый у фарміраванні сэнсу. Актуальнасць даследавання заключаецца ў паглыбленні разумення камунікатыўнага аспекту паэтычнага тэксту як дыялогу паміж аўтарам і чытачом. У артыкуле паказана асаблівасць дэкадавання сэнсу на аснове не толькі лексічных, але і граматычных рэпрэзентантаў. Гэта дазваляе пашырыць магчымасць аналізу паэзіі як арыгінальнай моўнай сістэмы, у якой словы, узаемадзейнічаючы адзін з адным, праяўляюць камбінаторныя прырашчэнні сэнсу. У выніку такога падыходу становіцца відавочнай роля чытача ў сутворчасці з паэтам. Выкарыстаныя ў даследаванні функцыянальна-стылістычны і структурна-апісальны метады аналізу дазваляюць ахарактарызаваць ролю моўных сродкаў у мадэляванні стылю паэта. Вывады артыкула пацвярджаюць эксплікацыю чытацкага сэнсу праз філасофскія апазіцыі і іх моўнае выражэнне. Вынікі праведзенага даследавання сведчаць аб важнасці далейшага вывучэння камунікатыўнай стылістыкі ў стварэнні дыялогу паміж паэтам і чытачом.

6

On Driving Forces behind Lyrical Discourse

72%

Zeldowicz G.

Slavia Orientalis

|

2021

|

vol. LXX

|

issue 1

7

Zatrzymać czas. O językowych i tekstowych sposobach kształtowania czasu w utworach poetyckich

72%

DOBRZYŃSKA T.

Stylistyka

|

2007

|

vol. 16

125-146

PL

The concept of time reveals its complex naturę. It has been encoded in the structure of language in many different ways and it is also permanently present in the discourse. Due to its anthropological character, it is strongly related to the domain of human feelings and imagination. So the time is not simply measured, but it is experienced and lived by as well. As a factor of many different acts, the time undergoes various mental operations. In several types of utterances the concept of time happens to be transformed in some charac- teristic ways: it might be reduced or stopped and one may experience an illusion of time- lessness. Modifications of this kind are being introduced in some special sentence and text structures. Though such constructs might be used in every day speech and in some other kinds of discourse, i.e. in advertisements, they are specific for three types of poetry: poetic meditations, reflective considerations, and lyrical descriptions. The time can also be apparently stopped in the narrative poems, with their specific temporal structures con- nected to the plot. It happens when they are constructed in a particular way undergoing the rule of semantic loop.In this paper some examples of such apparent time flow arrests are discussed as well as their specific functions in poetry.

8

Retoryka biblijna-semicka

58%

Meynet S.I. R.

Scriptura Sacra

|

2019

|

issue 23

11-42

EN

The aim of this article is to make a short and a practical introduction to the Biblical and Semitic Rhetorical analysis. It begins with a brief historical overview of the development of this biblical approach starting from its founders focus on their discovery of key elements of rhetorical compositions found in the Bible like parallelismus membrorum, parallel and concentric compositions. In the second part of this article the author show how those rhetorical compositions function on various levels of composition starting with small textual units and ending with textual large. In the last part the author give some hints on how to interpret the text taking into consideration its composition and the biblical context. The article concludes with a sample of rhetorical analysis of an Islamic prayer and its comparison with the Lord’s Prayer.

PL

Celem tego artykułu jest krótkie oraz praktyczne wprowadzenie do analizy retoryki biblijnej oraz semickiej. Rozpoczyna się od krótkiej historycznej prezentacji rozwoju tej metody biblijnej, poczynając od założycieli tej metody, skupiając się na odkrytych przez nich kluczowych elementach retorycznych kompozycji znajdujących się w Piśmie Św. takich jak parallelismus membrorum, kompozycje równoległe oraz koncentryczne. W drugiej części tego artykułu autor ukazuje, jak owe kompozycje retoryczne funkcjonują na różnych poziomach kompozycji, poczynając od małych jednostek literackich, a kończąc na dużych jednostkach literackich. W ostatniej części autor podaje parę wskazówek, jak interpretować tekst, biorąc pod uwagę jego kompozycje oraz kontekst biblijny. Artykuł kończy się przykładem modlitwy muzułmańskiej oraz jej porównaniem z Modlitwą Pańską.

9

Dvuchsložnye magičeskie vyskazyvanija

58%

Ajdačić D.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2001

|

vol. 13

127–137

PL

Teksty magiczne realizowane są w postaci formuł (klisz, obrazów, schematów), tj. słów kluczowych, które odróżniają tego typu wypowiedzi, inicjują i formułują samą wypowiedź oraz określają typy wypowiedzi magicznych. Przedmiotem zainteresowania autora są formuły magiczne oparte na paralelizmie, a zwłaszcza zbudowane na zasadzie dwuczłonowości. Są to wypowiedzi wykorzystujące obrazy zakończonych czynności, lecz nieprzedstawiające procesualności. Często nie ma w nich prostego zwrotu ani też skierowania do istot, które mają spełnić oczekiwania. Autor omawia trzy typy takich formuł: włączenia/wyłączenia, zamiany/podziału oraz o charakterze warunkowym. Formuły włączenia/wyłączenia są realizowane poprzez związanie „i… i…” (włączenie) oraz „ani… ani…” (wyłączenie), np. i dniem, i nocą ‘cały czas’, ni w dzień, ni w nocy ‘nigdy’. Formuły zamiany/podziału spotykane są w wypowiedziach, które mówią o wymianie czegoś z obiektami przyrody, siłami zewnętrznymi i innymi ludźmi. Odwzorowaniu owej wymiany służą pary słów moje – twoje, mnie – tobie (np. obfitą menstruację wymienia się z rzeką, bezsenność dziecka z istotą mitologiczną, pierwszy lub ostatni plon na polu z animizowanym gospodarzem pola itp.). Formuły, u podstawy których leży ruch, wykorzystują elementy przestrzenne (na lewo – na prawo, w górę, w dół), obejmując obydwa lub wyłączając jeden z elementów. Poprzez selektywne wykluczenie jeden element wydziela się, a drugi odrzuca (teraz – później, np. przy zapraszaniu niebezpiecznych sił na wieczerzę wigilijną). Formuły o charakterze warunkowym zbudowane są na obustronnym związku realnego (lub nierealnego) i pożądanego. Są to formuły: ilościowe (ile, tyle), przyczynowo-skutkowe (jeśli, to), temporalne (wtedy, kiedy), wskazujące na sposób (tak, jak), jakość (takie, jakie), w których elementowi pierwszej wypowiedzi, odpowiada element wypowiedzi drugiej.

EN

Texts of magic are realized as formuli (frozen texts, images, schemata), i.e. key words which identify them, initiate and formulate the texts as such and specify their functions. The article forcuses on magic formuli based on parallelism, and especially on the two- element principle. These are texts which make use of the images of completed activities but which do not present processuality. Frequently they do not contain any expression or a form of address to beings, who/which are exprected to fulfil one’s expectations. Three types of such formuli are discussed: inclusion/exclusion, exchange/division and conditionality. The formuli of inclusion/exclusion are realized by i .. . i ... ‘both . . . and .. . ’ (inclusion) and ani ... ani ... ‘neither ... nor ...’ (exclusion), e.g. i dniem, i nocą (lit. ‘both during the day and at night’) ‘all the time’; ni w dzień, ni w nocy (lit. ‘neither during the day nor at night), ‘never’. The formuli of exchange/division are present in texts which refer to exchanging something with nature, with external forces or with other people. The exchange is expressed by the pairs of words moje — twoje ‘my/mine — your/yours’, mnie — tobie ‘me — you’ (e.g. heavy menstruation is exchanged for something else with a river, sleeplessness of a child with a mythological being, the first or last harvest during the year with an animated farmer — the field owner, etc.). Formuli based on movement utilize spatial expressions (na lewo — na prawo ‘left — right’, w górę — w dół ‘up — down’) with both or one of the elements. By selective exclusion, one of the elements is chosen and the other is rejected (teraz — później ‘now — later’, e.g. while inviting dangerous forces to the Christmas Eve supper). Conditional formuli are based on a reciprocal relationship between the real (or the unreal) and the desired. The formuli are of the following types (the second element corresponds to the first one): quantitative (ile, tyle ‘if that much (of something), then that much (of something else)’), causal-resultative (jeśli, to ‘if ... then ...’), temporal (wtedy, kiedy ‘when ..., then ...’), indicative of the method (tak, jak ‘in the way such as ...’), indicative of the quality (takie, jakie ‘like ... like ...’). All two-element expressions are used to create the opposition of completeness — incompleteness, realized in demands from the following spehres: farming (good harvest— poor harvest), material possessions (wealth — poverty), psychological life (satisfaction— dissatisfaction), social life (social bond, acceptance — hatred, loneliness). Together with the belief in mythical and magical associations between phenomena, two-element texts of magic are based on the pairs of formuli and words which re-establish these associations in order to fulfil certain demands or regulate certain relationships in nature and in the society.

10

Текст с неопределенно выраженной семантикой как художественный прием Яна Чиквина

58%

Зарембо Л.

Białorutenistyka Białostocka

|

2016

|

vol. 8

PL

Przedmiotem zainteresowania autorki artykułu są różnorodne pod względem gatunkowym utwory Jana Czykwina, takie jak „Na skryżawanni epoch (Da pytannia litaraturaznawczaha instrumientaria wuczonaha)”, „Geometria piatnicy”, „Dwoje”, „Za tym muram”, „Razmova... ...suswetau”, „Pierad snom”. Szczególną uwagę zwrócono na fragmenty z nieokreśloną semantyką, ich strukturę i mechanizm funkcjonowania jako środka wyrazu artystycznego.

EN

Various types of Ian Czykwin’s works, such as “Na perekrestke epokh (K voprosu literaturovedcheskogo instrumentariya uchenogo)”, “Geametryya pyatnitsy”, “Dvoye”, “Za tym muram”, “Razmova... ...susvetau”, “Perad snom” have been analyzed. Special attention has been focused on parts of the texts with unspecified semantics, their structure and the mechanism of artistic device.

11

Reproduktivnaja leksika i kul’turnyj kontekst

58%

Vlaskina T. j. J.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2000

|

vol. 12

139–154

PL

Sfera słownictwa związanego z reprodukcją, tj. z dojrzałością płciową, ciążą i porodem, w systemach leksykalnych gwar Kozaków dońskich wykazuje znaczny paralelizm w opisie obiektów, stanów i zachowań ludzi oraz zwierząt hodowlanych. Przejawia się to w obu głównych grupach tej leksyki: dotyczącej zdolności do reprodukcji oraz dotyczącej samego porodu i okresu poporodowego. W szczególności wyraz żerebec używany jest w kontekstach gwarowych zarówno w znaczeniu ‘zdrowy, dojrzały koń płci męskiej’, jak i ‘zdrowy, młody mężczyzna, chętnie współżyjący seksualnie z kobietami’; moloducha ‘krowa, która po raz pierwszy się ocieliła’ i ‘kobieta młoda, wkrótce po ślubie’. Podobne paralele obserwuje się w sferze dotyczącej bezpłodności (jalovka – o krowie i o kobiecie), przy tym obecność metafor zoogenicznych stwierdza się tylko w stosunku do seksu pozamałżeńskiego, co dowodzi, że gwary różnie konceptualizują życie płciowe w małżeństwie i poza nim. Opozycje: małżeństwo – stosunki pozamałżeńskie i człowiek – zwierzę są przejawami opozycji swój – obcy, przy czym obcość jest w szczególności związana ze światem zwierząt (głównie psa).

EN

In lexical systems of Cossack dialects of the Don river, the lexis of reproduction, i.e. of sexual maturity, pregnancy and delivery, exhibits considerable parallelism between the descriptions of the behaviour of people and livestock. The two major fields of the lexis are: terms referring to the ability to reproduce and those relating to the actual delivery and the puerperium. Specifically, the word zherebets is used in dialectal contexts both in the meaning ‘a healthy, mature stallion’ and ‘a healthy young man frequently engaging in sexual relationships with women’; the word molodukha means ‘a cow which has calved for the first time’ and ‘a young woman who has recently married’. Similar parallelism are observable in relation to sterility (yalovka means a cow or a woman). On top of this, zoogenic metaphors are only used as reference to extramarital sex, which indicates that different dialects conceptualize sexual life in marriage and outside it in different ways. Oppositions of the type "marriage : extramarital sex” and ”a person : an animal” are realizations of the opposition ” us : them”, where foreignness is associated with the animal world (mainly with the dog).

12

Różne ujęcia dyskursu religijnego

58%

Ciupka S.

Konteksty Pedagogiczne

|

2015

|

vol. 1

|

issue 4

EN

n this paper I would like to analyze the religious discourse, as lan-guage constructs in an active social life of different versions. In various spheres of life, in my analysis of the issues of religion, worship, evolved quite commonly accepted ways of achieving the objectives relevant to the religious community. The effect of objectification processes are signs meanings, symbols that mean something, not only, but also proficient people. The question of God, His knowl-edge engages the whole person, all his realm of personality, in the context of my discussion, I look at the use of human reason.

PL

W referacie pragnę dokonać analizy dyskursu religijnego, bowiem język konstruuje w sposób aktywny różne wersje społecznego życia. W rozma-itych sferach życia – w mojej analizie w zagadnieniach religii, kultu religijne-go – wykształciły się dość powszechnie akceptowane sposoby osiągnięcia celów istotnych dla wspólnoty religijnej. Efektem procesów obiektywizacji znaczeń są znaki, symbole, które nie tylko coś znaczą, ale także władają ludźmi. Zagadnienia Boga, Jego poznania angażują całego człowieka, wszystkie jego sfery osobowości. W ramach moich rozważań przyglądam się w sposób szczególny wykorzystaniu rozumu ludzkiego do konstruowania języka religijnego.

13

Przyczynek do tłumaczenia słowa ΠΥΛΗ w wersecie Mt 16,18

51%

Dzikiewicz D.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2017

|

issue 2

57-67

PL

Opracowanie zostało poświęcone zagadnieniu przekładu greckiego słowa πύλη w wersecie Mt 16,18. W pierwszej części artykułu przedstawiono i poddano ocenie krytycznej dwie polskojęzyczne tradycje translatorskie tego wyrazu w danym fragmencie: tradycję przekładu wyrazowego („brama”, „brona”, „wrota”) i tradycję przekładu metaforycznego („moc”, „oddział”, „potęga”). Następnie w drugiej części na postawie przytoczonych argumentów o charakterze lingwistyczno-egzegetycznym zaproponowano oddanie terminu πύλη za pomocą pojęcia „gardziel”, które lepiej pasuje do najbliższego kontekstu literackiego perykopy Mt 16,18 oraz do całokształtu biblijnego ujęcia sił przeciwstawnych Bogu.

EN

This essay has been devoted to the question of translation of the Greek word πύλη from the verse of Matthew 16,18. The first part of the article presents and critically evaluates the two Polish traditions of translation of this word in that passage: the tradition of verbal translation (gate, harrow, gates) and the tradition of metaphorical translation (power, troops, might). The second part of the study on the basis of the linguistic and exegetical arguments proposes to read the word πύλη as the throat, because it is better suited for the literary context of the episode of Matthew 16,18 and to the biblical theology as a whole.

14

Zametka о performativach sо značeniem načala dejstvija v češskich zagovorach

51%

Vel’mezova E. V.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2001

|

vol. 13

149–154

PL

Czasowniki performatywne ze znaczeniem początku czynności, występujące w czeskich zamówieniach chorób, np. počinati, začinati ‘zaczynać’, počiti, započiti ‘zacząć’, łączą się z czasownikami performatywnymi, oznaczającymi magiczny proces mówienia, zamawiania, leczenia: žehnati ‘zamawiać’, vzývati ‘wzywać’, zaháneti ‘przegnać’. Czasowniki pierwszego typu, tj. oznaczające początek czynności, uczestniczą w tworzeniu paralelizmu, angażującego z jednej strony subiekt zamówienia (zamawiającego), z drugiej – czynności Jezusa Chrystusa, jedynie bowiem spośród wszystkich działających rozpoczynają magiczne działania. Czynności magiczne zamawiającego uzyskują na skali czasu charakter otwarty: przy każdej realizacji zamówienie otrzymuje magiczną siłę dzięki możliwości powrotu do „mitycznego praczasu”, a ludzkie czynności upodabniane są do aktów kosmogonicznych. Paralelizm czynności, konkretnych wykonawców i sił zewnętrznych wznosi się na poziom ważnych archetypów ludzkiej działalności i otrzymuje możliwość nieskończonego powtarzania. Zamówienie funkcjonuje w czasie cyklicznym, mitycznym, łączącym w sobie pojęcia początku i końca w odróżnieniu od profanum – liniowego czasu historycznego. Performatywne czasowniki wyrażające początek czynności okazują się w czeskiej tradycji punktami styku tego, co świeckie i ludzkie (zamawiający) z sakralnym i magicznym (życie i działania Chrystusa).

EN

In spells relating to diseases, Czech performative verbs such as počinati, začinati ‘to begin-IMPERF’, počiti, začiti ‘to begin-PERF‘, designating the beginning of an activity, can be associated with performatives designating the process of speaking, casting a spell or healing: žehnati ‘to cast a spell’, vzývati ‘to call (somebody)’, zaháneti ‘to chase away’. The first category of verbs participate in creating a parallelism in which the active agents are, on the one hand, the subject of the spell (the sorcerer), and on the other hand Jesus Christ. For, it is only the sorcerer, similarly to Christ, that can initiate meaningful magic actions. The magic actions of the sorcerer acquire an open character on the time arrow: with each instance of its realization, a spell receives magic power thanks to is ability to return to the ‘mythical primeval time’. In the process, human actions are likened to cosmogonic acts. The parallelism of actions, concrete doers and external forces is raised onto the level of important archetypes of human activity and receives the ability to reappear infinitely. Contrary to the profane linear historical time, a spell functions in cyclical, mythical time, which combines the ideas of the beginning and end. In the Czech tradition, performative verbs of the beginning of an action prove to be points of convergence of what is human and secular (the sorcerer) with magie and the sacred (the life and deeds of Jesus Christ).

Refine search results

The Associative and Semantic Model of Folklore Thinking of Ukrainians: Forms of Parallelism in Calendar and Ritual Text

DIE LITERARISCHE ÜBERSETZUNG MÖGLICHKEITEN UND GRENZEN IM WISSENSCHAFTLICHEN DISKURS

Odpuścić grzechy, zachować wiernych (J 20,23)

Repetition and not Parallelism as the Determinant of Poetry in the Hebrew Bible. A Case Study of Biblical Story of Creation (Gen 1)

Рэалізацыя сэнсавых апазіцый у паэтычным дыскурсе Eўдакіі Лось

On Driving Forces behind Lyrical Discourse

Zatrzymać czas. O językowych i tekstowych sposobach kształtowania czasu w utworach poetyckich

Retoryka biblijna-semicka

Dvuchsložnye magičeskie vyskazyvanija

Текст с неопределенно выраженной семантикой как художественный прием Яна Чиквина

Reproduktivnaja leksika i kul’turnyj kontekst

Różne ujęcia dyskursu religijnego

Przyczynek do tłumaczenia słowa ΠΥΛΗ w wersecie Mt 16,18

Zametka о performativach sо značeniem načala dejstvija v češskich zagovorach