Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  parish priests
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

O PLEBANACH MIEJSKIM I WIEJSKIM W UNIEJOWIE W XV WIEKU

100%
Wilk-Woś Z.
Biuletyn Uniejowski
|
2016
|
vol. 5
29-40
PL
Parafia uniejowska należała do nielicznych w Polsce parafii o wieloosobowej obsadzie plebańskiej. W XV wieku w Uniejowie opiekę duszpasterską sprawowało dwóch proboszczów: pleban wiejski – wiceprepozyt oraz pleban miejski – wicearchidiakon. Celem artykułu jest przybliżenie zagadnienia wieloosobowych parafii oraz odtworzenie i scharakteryzowanie piętnastowiecznej grupy proboszczów parafii uniejowskiej. W pracy przedstawiono również kwestie regulacji majątkowych i wzajemnych relacji między plebanami uniejowskimi.
EN
In the 15th century, the Uniejów parish was one of a few parishes in Poland which had two parsons: one who took care of parishioners living in the town, and the other – of parishioners in rural areas. The paper characterizes the 15th century group of Uniejów parish priests as well as addresses a broader issue of parishes with more than one priests, including property regulations and mutual relations between the parsons.
2
Publication available in full text mode
Content available

Pieczęcie proboszczów – zapomniany dział sfragistyki. Przyczynek do badań nad pieczęciami kleru parafialnego na przykładzie pięciu sigillów śląskich plebanów z początku XIV w.

86%
Sobel J. R.
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
|
2020
|
vol. 75
|
issue 1
29-72
EN
The article raises the issue of medieval seals of parish priests, lesser known in Polish historiography. Modest to-date achievements of scholars in this field, research perspectives and postulates, as well as methodological conditions were discussed. Moreover, five Silesian parsons’ sigilla from the year 1312 were subject to analysis, which demonstrated that they constitute an excellent source of knowledge on mentality and personal features of their users, and even on the relations between them and other people or institutions; such knowledge is not always provided by other available accounts.
3
Publication available in full text mode
Content available

Kolędowa wizyta duszpasterska. Aspekt prawno-pastoralny

72%
Adamczyk J.
Studia Prawnicze KUL
|
2018
|
issue 1
7-36
EN
This article is dedicated to the legal and pastoral aspect of family pastoral visitation. Such visitation is an important and proven way for priests to get to know the faithful. The first part of the article presents the pastoral visitation as a canonical institution. The second part depicts the subject and the addressees of such visitations. The third, fourth and fifth part deals with the preparation of, the course and the end of family visitation.
PL
Niniejszy artykuł poświęcony jest wizycie duszpasterskiej rodzin aspekcie prawno-pastoralnym. Wizyta ta jest ważnym i sprawdzonym sposobem poznania wiernych przez duszpasterzy. W pierwszej części artykułu  przedstawiono wizytę duszpasterską jako instytucję kanoniczną. W drugiej części ukazano podmiot i adresatów tych odwiedzin. Część trzecia, czwarta i piąta traktuje o przygotowaniu, przebiegu i zakończeniu wizytacji rodzin
4
Publication available in full text mode
Content available

Sceny biblijne na średniowiecznych pieczęciach śląskich proboszczów

72%
Sobel J. R.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2022
|
vol. 118
413-438
EN
This article deals with the appearance of biblical scenes on the medieval seals of Silesian parish priests, which is one of the least examined areas of sigillography. Six imprints from the 13th through 15th centuries are analysed, belonging to Wojslaw, the parish priest of Otmuchow; Bertold, the parish priest of Nowy Kosciol; Stefan, the parish priest of Nysa; Jan, the parish priest of Wegry; Tomasz, the parish priest of Strzelin; and Jan Bawde, the parish priest of St Peter’s Church in Legnica. The above-mentioned analysis confirms the adoption of biblical scenes on parish sigils. Moreover, all six cases exhibit references to the New Testament. Five of the seals show events known from the Gospel: the Annunciation to the Blessed Virgin Mary or the baptism of Jesus (the only reproduction available today is blurry, preventing a clear interpretation of the image it represents), the Flight into Egypt, the Crucifixion and Resurrection of Jesus Christ and his meeting with St Thomas. One of the imprints portrays the scene of Archangel Michael’s Battle with the Dragon as it is described in the Apocalypse of St John. The iconography of those sigils is related to the iconosphere that surrounded its disposers. Such a measure proved that a parish priest’s choice of sigil image was not always influenced by the patrocinium of his parish church; sometimes the images represented only their personal piety. However, the scarcity of those relics proves that they are exceptions among the seals of Silesian parish priests.
PL
W artykule został podjęty temat obecności scen biblijnych na średniowiecznych pieczęciach proboszczów śląskich, będących przedmiotem badań jednego z najsłabiej rozpoznanych do tej pory działów sfragistyki. Analizie poddano sześć odcisków z XIII-XV wieku, należących do Wojsława – proboszcza otmuchowskiego, Bertolda – plebana w Nowym Kościele, Stefana – proboszcza nyskiego, Jana – plebana w Węgrach, Tomasza – proboszcza w Strzelinie oraz Jana Bawdego – proboszcza kościoła św. Piotra w Legnicy. Potwierdziła ona recepcję scen biblijnych na sigillach plebańskich, przy czym we wszystkich sześciu przypadkach były to nawiązania do Nowego Testamentu. Na pięciu pieczęciach znalazły się wydarzenia znane z Ewangelii: zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie lub chrzest Jezusa (jedyna dostępna dziś niewyraźna reprodukcja tego zabytku nie pozwoliła rozstrzygnąć kwestii interpretacji obecnego na nim wyobrażenia), ucieczka Świętej Rodziny do Egiptu, ukrzyżowanie i zmartwychwstanie Chrystusa oraz Jego spotkanie ze św. Tomaszem. Jeden odcisk eksponuje opisaną w Apokalipsie św. Jana scenę walki św. Michała Archanioła ze smokiem. Ikonografię tych pieczęci odniesiono do ikonosfery otaczającej ich dysponentów. Zabieg ten wykazał, iż nie w każdym wypadku plebani dobierali wyobrażenia napieczętne, kierując się patrocinium swojego kościoła parafialnego. Niekiedy wyrażały one wyłącznie ich osobistą pobożność. Niewielka liczba tych zabytków świadczy jednak o tym, iż są wyjątkami na tle śląskich pieczęci proboszczowskich.
5
Publication available in full text mode
Content available

A Vocation or a Profession? A Religious and Secular Dimension of the Hierarchical Priesthood in the Consciousness of Polish Youth

58%
Baniak J.
Konteksty Społeczne
|
2018
|
vol. 6
|
issue 2
EN
The hierarchical Priesthood is a subject of research of the humanities, including the sociology of religion. The hierarchical Priesthood is also a matter of interest for average people, especially for those who believe deeply in God and are religious. In this article I reveal the approach, the attitudes and the critical assessments of Polish youth towards the Priesthood and priests. The population involved in the research are students of selected general and profiled high schools in Kalisz (456) and students of the College of Communication and Management in Poznań from four majors: sociology, pedagogy, IT and management (426). My research was performed twice in 2011, in order to discover the way and scope of secondary school and college students’ attitudes towards the institution of Priesthood and priests in Poland. In the time between those two rounds of research, in Poland there had been some major socio-political and economic changes that affected the position and role of the Catholic Church in the Polish state and its appreciation in the Polish nation. The question is whether those changes affected the attitudes and critical estimates of Polish youth towards the Priesthood and parish priest. This question shall be answered in my article. Generally, the examined group of secondary school students in Kalisz and college students in Poznan have demonstrated positive attitudes towards the Priesthood and the priests are perceived as a factor helping people fulfill their religious and moral duties. This help is provided by priests in various ecclesial environments. In the opinion of these respondents, the hierarchical priesthood is in particular a religious vocation, and at the same time a special work (occupation) that requires from the priests dedication, courage, empathy and faith in God.Students more often add that these priesthood qualities should be demonstrated by candidates for priests. No doubt, young Poles know that some of the priests do not match those requirements and reached Priesthood in an unfair way without a religious vocation. The examined secondary and college students in 78% of cases do not agree with the institution of obligatory celibacy, calling it into question as unfounded and unrealistic. They are convinced that priests should have their own wives and families, just like in other Christian Churches, and at the same time serve people with their religious competence in the Church.. The celibacy and marriage should be, according to their opinion, totally voluntary, contrary to contemporary situation. They say that obligation in such matters can affect the true vocation of priests. Not every priest, as the examined youth state, is prepared to live in celibacy even though he has a religious vocation. So the successful Priesthood is strictly connected with the vocation coming from God and not with celibacy and solitude. A priest who is married and has his own family, in their opinion, can also serve God and people in the structures of the Church. However, the priest should be a very faithful, religious and human (people) loving person. For such priests there should be a place in the Church, the respondents say. 
PL
Kapłaństwo hierarchiczne jest przedmiotem badań nauk humanistycznych i społecznych, w tym socjologii religii. Kapłaństwo hierarchiczne jest również przedmiotem zainteresowania zwykłych ludzi, szczególnie tych, którzy wierzą głęboko w Boga i są religijni. W tym artykule ukazuję nastawienie, postawy i krytyczne oceny młodzieży polskiej do kapłaństwa i do księży. Zbiorowość uczestniczącą w badaniach stanowią uczniowie wybranych liceów ogólnokształcących i profilowanych w Kaliszu (456) oraz studenci Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania w Poznaniu z czterech kierunków: socjologii, pedagogiki, informatyki i zarządzania (426). Badania te zrealizowałem w 2011 roku, a celem ich było poznanie postaw i ocen licealistów i studentów do kapłaństwa i do księży w Polsce. W okresie badań naukowych w Polsce zaszły istotne zmiany społeczno-polityczne i ekonomiczno-gospodarcze, które miały też wpływ na pozycję, miejsce i rolę Kościoła katolickiego w państwie i na jego akceptację w społeczeństwie. W związku z tym należy zapytać, czy te transformacje ustrojowe wpłynęły też na postawy i oceny młodzieży polskiej wobec kapłaństwa hierarchicznego i księży parafialnych? Na to pytanie odpowiadam w tym artykule, wykorzystując w tym celu wyniki własnych badań socjologicznych. Ogólnie rzecz ujmując, licealiści i studenci objęci badaniami są pozytywnie nastawieni do kapłaństwa, a kapłanów postrzegają jako czynnik pomagających ludziom w wypełnianiu obowiązków religijnych i moralnych. Pomoc tę świadczą kapłani w różnych środowiskach kościelnych. W ocenie tych respondentów, kapłaństwo hierarchiczne jest w szczególności powołaniem religijnym, a zarazem szczególną pracą (zajęciem), która wymaga od księży poświęcenia, odwagi, empatii i wiary w Boga. Studenci częściej dodają, że te cechy kapłańskie powinni przejawiać już kandydaci na kapłanów. Bez wątpienia, młodzi Polacy wiedzą, że niektórzy księża nie mają tych cech i nie potrafią sprostać wymaganiom stanu kapłańskiego. Kapłaństwo osiągnęli oni w niewłaściwy sposób, często bez powołania religijnego. Licealiści i studenci objęci badaniami w dominującej większości (78%) odnieśli się krytycznie do obowiązku celibatu księży parafialnych, kwestionując go jako bezzasadny i nieżyciowy. Oni są przekonani, że księża parafialni powinni mieć własne żony i rodziny, podobnie jak w innych Kościołach chrześcijańskich, a jednocześnie służyć ludziom swoimi kompetencjami religijnymi w Kościele. W ich ocenie, celibat lub małżeństwo powinny być przez księży wybierane całkowicie dobrowolnie i dostępne, co dzisiaj jest jeszcze niemożliwe. Obowiązek celibatu księży, zdaniem tych respondentów, nie ma związku z istotą kapłaństwa i nie jest sprawdzianem ich powołania kapłańskiego. Wręcz przeciwnie, nierzadko uniemożliwia realizację powołania mężczyznom wybierającym kapłaństwo i trwanie w stanie duchownym. Respondenci uważają, że nie każdy ksiądz ma osobiste predyspozycje do życia w celibacie i w samotności, bez własnej rodziny, chociaż odczuwa autentyczne powołanie do kapłaństwa. Kapłaństwo instytucjonalne, w ich przekonaniu, jest ściśle związane z powołaniem Bożym, a nie zależy istotowo od celibatu i samotności księdza. Kapłan żonaty i mający własną rodzinę, ich zdaniem, także może przykładnie służyć Bogu i ludziom w strukturach Kościoła. Jednak musi być człowiekiem głęboko wierzącym i religijnym, oddanym ludziom w swej posłudze, szanującym ich wszystkich jako własnych parafian. Dla takich księży powinno być miejsce w Kościele, twierdzą ci respondenci.
6
Content available remote

Katechizacja parafialna w świetle obowiązujących przepisów kościelnych

58%
Adamczyk J.
Studia Warmińskie
|
2016
|
issue 53
125-144
PL
Artykuł jest poświęcony katechizacji parafialnej w odniesieniu do obowiązujących przepisów kościelnych. Przypomniano, że parafia jest podstawowym środowiskiem katechetycznym. Ukazano podmiot aktywny nauczania katechetycznego w parafii, a także adresatów katechezy, różnicując ich ze względu na wiek czy sytuację życiową. Końcowa część przedłożenia traktuje o organizacji katechizacji w parafii.
EN
The following article is devoted to the parish catechization in the obligatory church requirements. Firstly, it has been discussed that the parish is the basic catechetical environment. Secondly, the active subject of catechetical education in the parish has been presented, as well as the catechesis' addressees, which have been divided according to their age or living conditions. The final part is focused on the organization of the catechesis in the parish.
DE
Der vorliegende Artikel wurde dem Pfarrkatechismus in den geltenden kirchlichen Vorschriften gewidmet. Zuerst wurde daran erinnert, dass eine Pfarrei ein grundlegendes katechetisches Milieu ist. Dann wurden die Art des Katechismus in einer Pfarrei dargestellt sowie Adressaten einer Katechese in verschiedenem Alter und in unterschiedlicher Lebenssituation vorgestellt. Der finale Teil dieses Artikels schildert die Organisation des Pfarrkatechismus.
7
Publication available in full text mode
Content available

Zmienność pieczęci proboszczów śląskich kościołów parafialnych w średniowieczu (do 1419 roku)

58%
Sobel J. R.
Średniowiecze Polskie i Powszechne
|
2022
|
vol. 14
56-82
DE
Der Artikel befasst sich mit dem Problem der Ersetzung von Siegelstempeln durch schlesische Pfarrer im Mittelalter bis 1419. Die Autorin unternimmt einen Versuch, die Frage nach den Gründen, welche die Pfarrer dazu veranlasst haben könnten, sich einen neuen Siegelstempel erstellen zu lassen, zu beantworten. Zu diesem Zweck werden die Siegel von fünf Geistlichen analysiert (Stefan - Pfarrer in Neisse, Konrad - Pfarrer in Thauer bei Breslau, Jakub Engilgeri - Pfarrer in Schweidnitz, Rychwin - Pfarrer der St.-Elisabeth-Kirche in Breslau, und Tomasz - Pfarrer in Strehlen), bei denen die durchgeführte Recherche ergab, dass sie während ihrer seelsorgerischen Arbeit in der Pfarrgemeinde zwei Arten von Stempeln verwendeten. Die Recherche bestand darin, die beiden Sigilla des jeweiligen Pfarrers im Hinblick auf deren unterschiedliche Inhalte, die durch Siegellegenden bzw. -bilder vermittelt waren, miteinander zu vergleichen. Dabei wurde im Bedarfsfall auch der persönliche Werdegang der Pfarrer und die Ikonosphäre, in der sie tätig waren, in die Analyse miteinbezogen. Die vorgenommenen Untersuchungen führen zu dem Schluss, dass die Gründe für die Ersetzung des Siegelstempels entweder praktischer Natur waren (z. B. Abnutzung bzw. Verlust des Siegelstempels) oder sich aus dem Wunsch ergaben, den Siegelinhalt lesbarer zu machen, um ihn noch stärker mit der Person des Inhabers in Verbindung zu bringen, oder auch auf die Tatsache zurückzuführen sind, dass der Pfarrer ein neues Amt antrat, was eine Anpassung des Siegelinhalts an seine neue Titulatur erforderlich machte. Die geringe Anzahl der nachgewiesenen Fälle deutet jedoch darauf hin, dass die Praxis unter damaligen Pfarrern nicht weit verbreitet war, was höchstwahrscheinlich mit hohen Kosten der Stempelherstellung durch einen Handwerker zusammenhing.
EN
In her article, Jagna Rita Sobel deals with the problem of exchanges of seal matrices [Pl. typariusze pieczętne] made by parish priests of Silesian parish churches until 1419. Sobel enquires about reasons why parish priests needed to order the preparation of a new stamp for themselves. To this end, Sobel analyzes the cases of five priests (Stefan, parson in Nysa, Konrad, parson in Turów near Wrocław, Jakub Engilgeri, parson in Świdnica, Rychwin, parson in the church of St. Elizabeth in Wrocław, and Tomasz, parson in Strzelin). Her research has revealed that during their pastoral ministry in a given parish they used two types of seals. Theresearch was based on a comparison of the two sigils of each parish priest in terms of differences in the content communicated by the sacred legends and images, taking into account - if necessary - the personal careers of priests and the iconosphere in which they functioned. The research shows that the reasons underlying the decision to change the piston could have been practical considerations (such as wear or loss of the matrix), the desire to make the message clearer expressed by the certain image of the message so that it is even more closely connected with the person of its administrator, or the assumption by the clergyman of a new office, resulting in the need to adapt the content of the legend of the sigillum to its current title. Such a small number of cases confirmed by sources, however, shows that this was not a common practice among the parish clergy of that time, which could undoubtedly have been influenced by the high costs associated with making the stamp by the craftsman.
PL
W artykule podjęto problem wymian typariuszy pieczętnych dokonywanych przez proboszczów śląskich kościołów parafialnych do 1419 roku. Autorka rozprawy poszukuje odpowiedzi na pytanie, jakie powody mogły stawiać proboszczów przed koniecznością zlecenia sporządzenia dla siebie nowego stempla. W tym celu dokonuje analizy przypadków pięciu duchownych (Stefana, plebana w Nysie, Konrada, plebana w Turowie koło Wrocławia, Jakuba Engilgeriego, plebana w Świdnicy, Rychwina, plebana w kościele pw. św. Elżbiety we Wrocławiu, oraz Tomasza, plebana w Strzelinie), dla których przeprowadzona kwerenda pozwoliła ujawnić, iż w czasie swojej posługi duszpasterskiej w danej parafii używali dwóch typów pieczęci. Kwerenda polegała na porównaniu obu sigillów każdego proboszcza pod kątem różnic w zakresie treści komunikowanych przez napieczętne legendy i wyobrażenia, uwzględniając przy tym – jeśli było to konieczne – osobiste kariery kapłanów oraz ikonosferę, w której funkcjonowali. Badania te pozwoliły wykazać, że przyczynami leżącymi u podstaw decyzji o zmianie tłoka mogły być względy praktyczne (takie jak zużycie bądź utrata typariusza), pragnienie uczytelnienia wyrażanego przez napieczętne wyobrażenie komunikatu tak, aby jeszcze bardziej wiązało się ono z osobą jego dysponenta, lub też objęcie przez duchownego nowego urzędu, skutkujące potrzebą dostosowania treści legendy sigillum do jego aktualnej tytulatury. Tak niewielka liczba potwierdzonych źródłowo przypadków świadczy jednak, że nie była to praktyka rozpowszechniona wśród ówczesnego kleru parafialnego, na co wpływ niewątpliwie mogły mieć wysokie koszty wiążące się z wykonaniem stempla przez rzemieślnika.
8
Publication available in full text mode
Content available

Wizytacja dziekańska w aspekcie kanoniczno – duszpasterskim

51%
ADAMCZYK J.
Prawo Kanoniczne
|
2017
|
vol. 60
|
issue 3
73-105
EN
The following article is devoted to vicar forane's visit in canonic-pastoral terms. At first, the vicar forane’s visit is presented in the historic view. Then, the issue, nature and necessity of vicar forane’s visit is discussed. The final part of the article is connected with the subject of vicar forane’s visit in the parishes of vicariate forane.
PL
Niniejszy artykuł poświęcony został wizytacji dziekańska w aspekcie kanoniczno - duszpasterskim. Najpierw ukazano wizytację dziekańską w aspekcie historycznym. Następnie przedstawiono pojęcie, naturę i obowiązek wizyty dziekańskiej. Końcowa cześć przedłożenia traktuje o przedmiocie wizytacji dziekańskiej w parafiach dekanatu.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.