Search results

1

Bilitis. Między tekstem pornograficznym a tekstem lesbijskim

100%

Skucha M.

Śląskie Studia Polonistyczne

|

2019

|

vol. 13

|

issue 1

113-130

EN

The article is devoted to The Songs of Bilitis, published at the end of 19th century in France by Pierre Louÿs, who posed as a discoverer and translator of ancient pieces by a beloved Sappho’s apprentice, but in fact authored them. The songs are divided into three parts. In the initial one, Bilitis is a young girl discovering for the first time her corporeality and sexuality. In part two, she resides in the island of Lesbos and is in a fulfilling/happy relationship with Mnasidika. In part three, she is in Cyprus as a temple courtesan. Ramifications of the mentioned literary forgery are a key point here, namely: What occurs in literary (and lovers’) communication if one assumes the authorship by a women or, conversely – if we assume a male authorship.

2

Logika sensu: Deleuze’a wprowadzenie do psychoanalizy

80%

Gusin M.

Praktyka Teoretyczna

|

2012

|

vol. 5

33-48

EN

Gilles Deleuze is well known as a philosopher who had a profound debatwith psychoanalysis. This debate cannot be reduced to a critic of psychoanalysisalone because the universe in which Deleuze thinks and writes is heterogeneousand plural. In Logic of Sense, Freud’s project, enriched by Melanie Klein or JacquesLacan, is to point a metaphysical potentiality in the concepts of psychoanalysis.Psychoanalysis is called a “science of events” to create a net of connections betweenvarious series of the psychoanalytical insights. In my paper, I have tried to showhow Deleuze determined the introduction to the debate with psychoanalysis. Thekey concept for his introduction is the notion of “phantasm” that is also rooted inthe philosophical tradition.

PL

Gilles Deleuze znany jest jako filozof, który podjął głęboką debatę z psychoanalizą. Debata ta nie da się zredukować wyłącznie do krytyki, bowiem myślenie i pisanie Deleuze’a dokonuje się w przestrzeni niejednorodnej i wielowymiarowej. W Logice sensu freudowski projekt wzbogacony i przekształcony przez Melanie Klein czy Jacques’a Lacana służy do wskazania metafizycznej potencjalności psychoanalitycznych konceptów. Określając psychoanalizę jako „naukę o wydarzeniach”, Deleuze nie traktuje jej doktrynalnie, ale tworzy sieć powiązań pomiędzy rozmaitymi seriami psychoanalitycznych wglądów. W artykule próbuję pokazać, w jaki sposób Deleuze określa wprowadzenie do debaty z psychoanalizą. Kluczową koncepcją dla tego wprowadzenia jest termin „fantazmat”, który nawiązuje także do tradycji filozoficznej.

3

Co nam szepcze Syrena Czechowa? O nieuchronności „niemożliwego” tworzenia humanistyki

71%

Neuger L.

Folia Scandinavica Posnaniensia

|

2011

|

vol. 12

197-203

EN

.

4

Fantazmaty dziecięce w prozie autobiograficznej José Mauro de Vasconcelosa

71%

Slany K.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2016

|

issue 2(7)

57–73

PL

W artykule omawiam trylogię autobiograficzną José Mauro de Vasconcelosa: Moje drzewko pomarańczowe, Rozpalmy słońce i Na rozstajach. Utwory te postrzegane mogą być jako powieści fantazmatyczne dla dzieci i młodzieży, gdzie wspomnienia z dzieciństwa zostały przez pisarza obudowane fantazmatami, które kreował jako dziecko. Istotny jest tu sposób prezentowania dzieciństwa z perspektywy dziecka jako podmiotu wyobrażającego, stającego się dzieciństwem bogatym w obrazy o proweniencji baśniowej. Odczytanie znaczenia tych wyobrażeń pozwala podkreślić ich katartyczny charakter. Dziecięce przeżywanie momentów granicznych osadzone jest tutaj celowo w sferze kompensacyjnych projekcji. W swej prozie autobiograficznej Vasconcelos odtwarza zatem nie tylko zdarzenia, które go ukształtowały, ale przede wszystkim sferę dziecięcych fantazmatów jako przykład magicznego myślenia dziecka o sobie i świecie, skłaniającego go do ważnych, czasami jednak tragicznych refleksji.

EN

The article discusses a trilogy of the author’s autobiographical works encompassing My sweet orange tree, Let’s light the sun up and At the crossroads. These works can be seen as phantasmal stories for children and youth, which are based on author’s memories from childhood, significantly embedded in phantasmata that he has created as a child. An important feature is presenting childhood from the perspective of a child who becomes the imagining subject. This image of a childhood thus becomes rich in depictions stemming from fairy tales. Deciphering meanings of these depictions allows to underscore their cathartic character. The child’s experiences of transitional moments is here purposefully embedded in the sphere of compensatory projections. It is in his autobiographical prose that Vasconcelos therefore not only recreates the events that has shaped them, but first and foremost explores the sphere of children’s phantasm as an example of child’s magical thinking about the world and the self. These thoughts direct a child towards significant, though often tragic reflections.

5

Amerykanin i Polak w Paryżu (Henry James – Bolesław Prus)

71%

Paczoska E.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2015

|

issue 21: Sztuka tracenia, sztuka rezygnacji. Samoograniczenie i autocenzura

222-234

EN

The article proposes a comparative reading of two novels: "American" of Henry James and "The Doll" of Bolesław Prus. The author argues that James’ novel published in Polish in 1878 could become an inspiration for Prus. The circle of problems of "American" and "The Doll" is focused around similar themes: the identity of a modern man and the patterns of masculinity and femininity. Both novelists show a mechanism of creation for idealistic fantasies.

6

Fantazmat Julii Brystiger

61%

Forecki P.

Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

|

2017

|

issue 1

47-70

EN

The ‘Kike Communism’ cliché holds a special position in Polish antisemitic discourse, where it has different functions. Having been replicated over time, it has been reinforced and become a social platitude, a matrix of popular thinking about history, a descriptive category applied by journalist and academic discourses and a keyword in discussions on Polish-Jewish relations. “Kike Communism” is a cultural topos and a condensation of meanings and interpretations that have been adopted and familiarized so well that it is difficult to see, let alone undermine its roots. Apart from the narration about the harm suffered by Polish patriots at the hands of Jewish Communist torturers the names of those torturers hold an important place in the structure of this topos. It is actually difficult to imagine its content without the symbolic figures such as Jakub Berman, Anatol Fejgin, Roman Romkowski, Stefan Michnik, Helena Wolińska-Brus, Julia Brystiger and Józef Różański. For years they have played the iconic roles assigned to them in the Polish antisemitic discourse. Julia Brystiger, or rather her mythologized image, deserves particular attention in this group. Nicknamed ‘Bloody Luna’ she surely is among the most demonized female Communists in Poland. The objective of the considerations in this paper is to try to demonstrate the construction of the phantasm surrounding her on the basis of a thorough analysis of different texts in Polish culture, ranging from literature to film.

PL

Klisza „żydokomuny” zajmuje szczególne miejsce w polskim dyskursie antysemickim i pełni w nim różne funkcje. W efekcie rozłożonych w czasie praktyk jej nieustannego odtwarzania, a tym samym ugruntowywania, stała się pewną społeczną oczywistością. Osnową potocznego myślenia o przeszłości, kategorią opisową w dyskursie publicystycznym i naukowym, słowem kluczem w dyskusjach o tzw. stosunkach polsko-żydowskich. Będąc jednym z toposów kultury „żydokomuna” kondensuje w sobie znaczenia i interpretacje, które aktualnie są już tak dobrze przyswojone i zadomowione, że doprawdy trudno jest dostrzec, a już tym bardziej naruszyć jej fundamenty. Poza narracją o krzywdach wyrządzonych polskim patriotom przez żydowskich komunistycznych oprawców, to właśnie ich imiona i nazwiska zajmują ważne miejsce w strukturze tego toposu. Trudno zresztą nawet wyobrazić sobie jego treść bez tych wszystkich emblematycznych dla niego postaci: Jakub Berman, Anatol Fejgin, Roman Romkowski, Stefan Michnik, Helena Wolińska-Brus, Julia Brystiger, Józef Różański. To właśnie oni od lat pełnią przypisane im role ikon w polskim dyskursie antysemickim. Spośród tego grona na szczególną uwagę zasługuje Julia Brystiger, a raczej nie tyle ona sama, co jej poddany mitologizacji wizerunek. Znana jako „krwawa Luna” jest bez wątpienia jedną z najbardziej zdemonizowanych komunistek w Polsce. Celem rozważań podjętych w artykule jest próba ukazania konstrukcji spowijającego ją fantazmatu na podstawie uważnej analizy różnych tekstów polskiej kultury: od literatury do filmu.

7

Czytanie Süskinda

57%

Jokiel I.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2016

|

issue 6(9)

339-350

EN

Plots created by Patrick Süskind are transparent and uncomplicated; they follow a conventional path, seemingly aloof from formal modernist experiments, and close with distinctive endings; in popular reception, they give a sense of confidence that even the most fantastic worlds, derived from the corners of imagination, may be set into a familiar and closed whole. Perhaps this simplicity makes it easy to be satisfied by their seductive plot and steer clear off tracks leading to the content encrypted within the deep structure. The author of the present paper attempts to interpret the short stories: Maître Mussard's Bequest and The Story of Mr Sommer as a metaphorical and grotesque vision of man's existential death anxiety.

8

„Dusza uraniczna”. Inna lektura „Pokolenia Marka Świdy” Andrzeja Struga

57%

Forajter W.

Pamiętnik Literacki

|

2021

|

vol. 112

|

issue 1

41-56

PL

Rozprawa stanowi analizę utworu z 1925 roku poprzez pryzmat koncepcji filozoficznych Camille’a Flammariona, w szczególności zaś teorii przedstawionych na kartach romansu astronomicznego „Urania”. Autor artykułu analizuje również status ontologiczny bohatera, dochodząc do wniosku, że rozmarzony Świda reprezentuje podmiotowość „słabą”, odsyłającą do światopoglądu i praktyk okresu Młodej Polski. W artykule poruszono także kwestię masochizmu jako paradygmatu cechującego najważniejsze relacje damsko-męskie w powieści, któremu zostaje przeciwstawiona idealizowana przez protagonistę Urania, będąca symbolem Flammarionowskiej utopii kosmicznej i wyrazem tęsknoty za utraconym, projektowanym przez dziewiętnastowieczność ładem.

EN

The study is an analysis of the 1925 work through the prism of Camille Flammarion’s philosophical conceptions, especially the theories contained in his astronomical romance “Uranie” (“Urania”). The author of the article also examines the protagonist’s ontological status, and arrives at the conclusion that the dreaming Świda represents the “weak” subjectivity which refers to Young Poland’s worldview and practice. The paper also touches the issue of masochism as the paradigm that characterises the most seminal female-male relationships in the novel. This relationship is set contrasted with Urania, idealised by the protagonist, a symbol of Flammarion’s cosmic utopia and an expression of yearning for the order projected by the 19th century.

9

Goethes „Erlkönig” als kalter Verführer in transmedialen Umsetzungen

57%

Aadam J.

Studia Germanica Posnaniensia

|

2015

|

issue 36

125-138

EN

The article analyses the presentation of the Erlkönig as a cold seducer in transmedia. In this context, not only the famous ballad of Johann Wolfgang von Goethe from 1782 is regarded, but also transformations in arts, illustrations and especially in film are analysed. Within this regard the violent and coldblooded attitude of the Erlkönig towards the child is focused. In the center of the analysis is the recitation and reception of Goethe’s ballad in Andrew Birkin’s Stefan Zweig-adaptation Burning Secret from 1988. The film expands the poetic source by exposing subtexts such as homoerotic, when the baron von Hau-enstein is presented as a cold seducer like the Erlkönig, who attracts the young Edmund. At the same time Birkin adds another interpretation of the ballad, which doesn’t explain the death of the child as something physical, but as an initiation of becoming an adult and the included desires.

10

Doctor doctor, please, oh, the mess I’m in : la figure paternelle et le père figurant en tant que signe identificateur du fils nazi dans Les Bienveillantes de Jonathan Littell

57%

Łachacz M.

Romanica Silesiana

|

2017

|

vol. 12

FR

The article proposes a critical reading of the father figure in Jonathan Littell’s The Kindly Ones. While taking into account various interpretative contributions to the analysis of thetheme, formerly neglected and subjected to Julia Kristeva’s theory of abject mother, this article explores an alternative, esthetic, culturally oriented approach to the phenomenon. By grouping together father and a man who, in the absence of the former, takes power over the son, the story’s protagonist, the figure of the father can be understood as a key-symbol of a Nazi perpetrator’s identity. However, the article aims to show that this image can stem from the specific cultural context of contemporary representations of Nazism and influence today’s perception of the perpetrators.

11

The relationship between Us/Them dialectics and agonism in Polish context

50%

Jastrząb P.

Kultura-Społeczeństwo-Edukacja

|

2019

|

vol. 16

|

issue 2

PL

Jastrząb Patryk, The relationship between We/They dialectics and agonism in Polish context. Culture – Society – Education no 2(16) 2019, Poznań 2019, pp. 245–263, Adam Mickiewicz University Press. ISSN 2300-0422. DOI 10.14746/kse.2019.16.16. I focused on the unconstrained but established in the theory reflection on We/They dialectics, which was analysed for its antagonistic foundation as being understood in the Polish context. However, I did not only concentrate on presenting the socio-political perspective of this subject as I have adopted a more contemplative, philosophical approach. Therefore political reality was only a pretext for me to tell a reader about a much more fundamental conflict concerning our values and freedom. I concluded the consideration with stating the fact of the possibility of existence of agonistic diversity among democratic variety.

12

W drodze. "Donikąd" Michała Milczarka

43%

Skotnicka A.

Przegląd Rusycystyczny

|

2023

|

issue 4 (184)

42-63

RU

В статье исследуется книга В никуда. Путешествие на край России (2019) польского философа, русиста и путешественника – Михала Мильчарка. Автор статьи обращает внимание на образ рассказчика и создаваемый им мир сквозь призму мотива пути, понимаемого в пространственном и метафорическом значениях. Особенный интерес вызывает содержащееся в заглавии понятие «никуда». Автор доказывает, что восприятие писателем действительности основано на произрастающем из детского опыта фантазировании и на философских понятиях экзистенциального характера, прежде всего на философии Мартина Хайдеггера, в частности «скрытости бытия» и Ничто.

PL

W pracy poddana została analizie książka Donikąd. Podróże na skraj Rosji (2019) Michała Milczarka –filozofa, rusycysty i podróżnika. Autorka zwraca uwagę na obraz narratora, a także świat, jaki kreuje w perspektywie motywu drogi rozumianego w sposób przestrzenny i metaforyczny. Szczególne zainteresowanie budzi pojęcie „donikąd”. Autorka dowodzi, że postrzeganie rzeczywistości przez pisarza wyrasta z dziecięcego doświadczenia fantazjowania (fantazmaty) oraz opiera się na pojęciach filozofii egzystencjalizmu, szczególnie Martina Heideggera, takich jak „skrytość bycia” i „nicość”.

EN

The article is dedicated to the book Nowhere. Journey to the Edge of Russia (2019) by Polish philosopher, philologist, and traveler Michal Milczarek. The author of the article pays attention to the narrator’s image, the motif of a road, and the term “nowhere”. The author argues that the writer’s perception is rooted in the child’s phantasmatization (phantasm) and philosophical concepts of existentialism, most importantly Martin Heidegger’s ideas of “the hiddenness of being” and nothingness.

13

The Fantastic as the Unconcealment of Truth in Debora Vogel’s Work

43%

Lyubas A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

|

2020

|

issue 36

29-39

PL

Artykuł poświęcony jest pojęciu tego co fantastyczne w twórczości Debory Vogel. Staram się uzasadnić, że fantastyka według Vogel jest jednocześnie nową postacią sztuki, nową formą życia i szczególnym użyciem języka; jest ona zarówno „znakiem” nowoczesności, jak myślenia o niej. Fantastyka stanowi kluczowy termin w eseju Vogel „Mieszkanie w swej funkcji społecznej i psychicznej” (1932), poświęconym nowoczesnemu projektowaniu wnętrz i przedmiotów. Refleksja Debory Vogel dotycząca fantastyki nie jest nakierowana na wykształcenie pełnej teorii i aparatu pojęciowego, lecz raczej na rozgrywanie tego co fantastyczne we własnej autorskiej teorio-praktyce, zgodnie z założeniami eseju „Białe słowa w poezji” (1930). W eseju tym Vogel omawia różne typy fantastyki, sytuujące się pomiędzy fantazją a rzeczowością: fantastykę pomysłowości, fantastykę asymetrii, fantastykę koloru, fantastykę prostoty. We wszystkich tych typach dokonuje się odsłonięcie prawdy.

EN

This essay examines the notion of the fantastic in Debora Vogel’s work. I argue that the fantastic for Vogel is simultaneously a novel artistic form and a form of life, as well as a singular use of language; it is both a “trait” of modernity and thinking of modernity. The fantastic is analyzed as a key term in the author’s understanding of modern design of space and objects through discussions of “Dwelling in its Psychic and Social Function” (1932), the critic’s essay on lived space. I demonstrate that Vogel’s reflections and theorizing of the fantastic are not necessarily aimed at the development of pure theory and concepts but rather at the performance of the fantastic in the author’s own theory-praxis through the lens of Vogel’s essay on poetics, “White Words in Poetry” (1930). The essay discusses various types of the fantastic which finds itself between matter-of-factness and phantasm: the fantastic of ingenuity, the fantastic of asymmetry, the fantastic of color, and the fantastic of simplicity. All of these different types set forth the unconcealment of truth.

14

Zmierzch i noc, czyli o czasoprzestrzennym imaginarium w prozie Włodzimierza Odojewskiego

43%

Tomaszewska W.

|

2013

|

vol. 11

|

issue 2(21)

147-160

EN

This article presents the problem of space-time constitution analysing realisation of the Katyń theme in narrative prose of the author of Dusk of the world in which dusk and night gain a clearly special consideration. The basis for consideration is a distinction between two meanings of the symbol of Hegelian owl: as noctua is a bird of night and darkness, while as nycticorax is the one that sees clearly at night. These two meanings organise the way of representing the world in this prose which is closer to the first or the second meaning of the symbol. Dusk and night gain a triple interpretation: the existential one, the epistemic one, and the moral one. The specificity of Odojewski’s historiographical prose consists in the primacy of imagination, textual creation, and realism of the narrative form.

Refine search results

Bilitis. Między tekstem pornograficznym a tekstem lesbijskim

Logika sensu: Deleuze’a wprowadzenie do psychoanalizy

Co nam szepcze Syrena Czechowa? O nieuchronności „niemożliwego” tworzenia humanistyki

Fantazmaty dziecięce w prozie autobiograficznej José Mauro de Vasconcelosa

Amerykanin i Polak w Paryżu (Henry James – Bolesław Prus)

Fantazmat Julii Brystiger

Czytanie Süskinda

„Dusza uraniczna”. Inna lektura „Pokolenia Marka Świdy” Andrzeja Struga

Goethes „Erlkönig” als kalter Verführer in transmedialen Umsetzungen

Doctor doctor, please, oh, the mess I’m in : la figure paternelle et le père figurant en tant que signe identificateur du fils nazi dans Les Bienveillantes de Jonathan Littell

The relationship between Us/Them dialectics and agonism in Polish context

W drodze. "Donikąd" Michała Milczarka

The Fantastic as the Unconcealment of Truth in Debora Vogel’s Work

Zmierzch i noc, czyli o czasoprzestrzennym imaginarium w prozie Włodzimierza Odojewskiego