Search results - CEJSH

1

Estetyka, erotyka i parytet płciowy: Historia piękna i Historia brzydoty pod redakcją Umberta Eco

100%

Obremski K.

Przestrzenie Teorii

|

2012

|

issue 17

115-137

EN

The topic of comparative analysis which is presented in this article is The Story of Beauty and The Story of Ugliness edited by Umberto Eco. Even the covers of these books show the contrast between men and women. How esthetic values build a feedback with sexual parity? Ugly men look at beautiful women – this patriarchal discrimination can’t be cancelled either by the parity of sex in The Story of Beauty, nor men who twice outnumber them in The Story of Ugliness. Also as the unfair sex they are prior sex: they humiliate themselves and elevate women

2

MISCELLANEA: „Piękno” w filozoficznej hermeneutyce Hansa-Georga Gadamera

100%

Czakon D.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

vol. 14(1)

PL

Celem artykułu jest przedstawienie pojęcia piękna występującego w filozofii H.-G. Gadamera.Autorka tekstu opisuje refleksję Gadamera, odwołując się przede wszystkim doeseju Aktualność piękna oraz najważniejszego dzieła filozofa, Prawdy i metody. Artykułskłada się z pięciu części, które przedstawiają między innymi: aktualność piękna, związekpiękna i prawdy, światło piękna oraz problem braku piękna.

3

MISCELLANEA: “Beauty” in Hans-Georg Gadamer’s philosophical hermeneutics

100%

Czakon D.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

vol. 14(1)

EN

The purpose of this article is to present the notion of beauty according to Hans-Georg Gadamer’s philosophy. The author describes Gadamer’s thoughts referring primarily to the essay The Relevance of the Beautiful and philosopher’s major work Truth and Method. The article consists of five parts which depict, inter alia, the relevance of the beauty, relation between beauty and truth, the glare of beauty and the problem of the lack of beauty.

4

O pięknie w pracy prawnika

88%

Barszcz T.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2020

|

vol. 4(25)

17-28

EN

The article concerns the relationship between beauty and a lawyer’s professional work. I attempt to: 1) discover and describe the activities that are particular of such work as well as are determined by beauty; 2) characterize the way in which beauty determines these activates; and 3) point out ontological reasons of this determination. The reflections do not, however, include all activities which the lawyer’s craft consists in, but are limited to those in the course of which decisions are made. Beauty determines a lawyer’s work via the process of decision-making; and if a decision is conceived as an act of cooperation between intellect and will, then the decision is related to beauty in three ways. First of all, beauty constitutes a sine qua non for finding out the circumstances in which the decision is made. Additionally, beauty suggests to the decision-maker the options as the optimal means to an end. Finally, beauty influences the approval of a decision already made.

PL

Artykuł dotyczy relacji pomiędzy pięknem i pracą zawodową prawnika. Podejmuję mianowicie próbę: a) wyszukania aktywności, które są specyficzne dla tego rodzaju pracy i zarazem pozostają zdeterminowane przez piękno; b) scharakteryzowania tego, jak piękno określa te aktywności; oraz c) wskazania podstawowych przyczyn bytowych tego określania. Dociekania nie obejmują wszystkich aktywności prawniczych, lecz jedynie te, w toku których podejmowane są decyzję. Piękno określa bowiem pracę prawnika poprzez proces podejmowania decyzji; a jeżeli decyzja stanowi akt współpracy intelektu i woli, to zależność decyzji od piękna jest trojaka. Otóż, przede wszystkim, piękno stanowi warunek konieczny wynajdywania okoliczności, w których decyzja jest podejmowana. Ponadto, piękno pozostaje czynnikiem sugerującym decydującemu opcje jako optymalne środki do celu, jak również wpływającym na akceptację podjętej już decyzji.

5

Poezja w służbie Słowu Bożemu

88%

Kosmana OFMConv. I.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2009

|

vol. 18

115-146

EN

In this article, the author focuses on the subject of poetry used in the Word of God. The forms of poetry presented during ancient times, the middle ages and a short correlation to biblical poetry, which is the basis to Christian poetry, are introduced with clear originality. The reader who is familiar with the forms of poetry used in homiletics as well as in lyrical preaching fragments, beginning from Clement of Alexandria and finishing with today’s Polish poet-preachers, will discover that poetry is a perfect tool to transmit homiletic and dogmatic contents. It represents itself as a privileged instrument to express the Word of God. The subject of poetry at the service of the Word of God has as its goal on one side to call attention to today’s preachers to the richness of Church poetry, and on the other side, to make one more sensitive to the beauty of the Word.

6

Wybrane założenia estetyczne minimalizmu architektonicznego

75%

Omieciński T.

Architectus

|

2018

|

issue 3(55)

67-82

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza wybranych założeń estetycznych minimalizmu architektonicznego. Pierwsza część tekstu przybliża historię ruchów upraszczających i uniwersalizujących w sztuce, szczególnie w architekturze. Druga część omawia kolejno pięć najbardziej wyrazistych zabiegów stosowanych przez architektów minimalistycznych do osiągnięcia piękna w budowlach.

EN

The aim of this article is a deep analysis of the selected aesthetic assumptions of architectural minimalism. The first part of the text presents the history of simplifying and unifying movements in art, especially in architecture. Then, the paper elucidates five most significant treatments used by minimalist architects to achieve beauty in their buildings.

7

Moral boundaries of beauty

75%

Zadykowicz T.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2016

|

vol. 15

|

issue 2

EN

Reflection on beauty should also consider the moral aspects, and therefore the relationship to good. The relationship between beauty and good indicates Hebrew and Greek terminology, which is the same word (heb., tob, gr. kalos, agathos) that determines both beauty and good. In the Aristotelian-Thomistic concept every being is beautiful and also good because it has its source in God’s creative action. Due to the ongoing today subjectivisation and relativism of beauty it should be emphasized that this title is worth only what reflects eternal beauty. Therefore, not everything is beautiful what a man creates and what as such is considered. Beautiful is what is good and what leads to goodness. Beyond this limit imposed by the good exists only apparent beauty, and even ugliness, which is sometimes called beauty, but it is not. Striving toward eternal beauty, creating beauty within and around each other, growing up in beauty is a moral duty of a man.

PL

Refleksja nad pięknem powinna uwzględniać także jego aspekty moralne, a więc relację do dobra. Na wzajemny stosunek piękna i dobra wskazuje terminologia hebrajska i grecka, która tym samym słowem (hebr. tob, gr. kalos, agathos) określa zarówno piękno jak i dobro. W koncepcji arystotelesowsko-tomistycznej każdy byt jest piękny i zarazem dobry, ponieważ ma swoje źródło w stwórczym działaniu Boga. Ze względu na dokonującą się współcześnie subiektywizację i relatywizację piękna należy podkreślić, że na to miano zasługuje jedynie to, co stanowi odbicie piękna wiecznego. Nie jest zatem piękne wszystko, co człowiek tworzy i za takie uznaje. Piękne jest to, co jest dobre i co prowadzi ku dobru. Poza tą granicą wyznaczoną przez dobro istnieje tylko piękno pozorne, a nawet brzydota, która bywa nazywana pięknem, choć nim nie jest. Dążenie ku pięknu wiecznemu, tworzenie piękna w sobie i wokół siebie, wzrastanie w pięknie jest moralnym obowiązkiem człowieka.

8

Gabriel Marcel – muzyka i odnajdywanie Boga

75%

Noworolnik C.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2014

|

vol. 33

|

issue 2

EN

Man, wondering for himself discovers the existence of the spiritual world. The source of this spiritual reality can only be the most perfect spiritual being, namely God. There are different routes to encounter with God. This article shows one of these human paths to God, which was crossed by the French philosopher Gabriel Marcel. For Gabriel Marcel his personal an experience of the beauty of music has become an important factor in the meeting with God, who is the source of all the beauty. The first part of the article presents some small outline of the Church’s teaching on beauty as an attribute of God. God is the highest (absolute) beauty and the source of all beauty. Each created beauty participates in this highest beauty and it is the image of the Creator and His beauty. In an art, and therefore also in music, as the Church teaches (recently John Paul II and Benedict XVI spoke about it), man can find a reflex of God’s beauty. Music can therefore be one of the way to God. In the next part of the article is presented an important impact that music has had on the life and philosophical thought of Marcel. Music was accompanied our author throughout all his life. Marcel often listened the music. He played the piano and composed his own pieces. Music was also a tool with which Marcel explored the deepest crannies of the human spirit. Music helped Marcel meet One who is the source of beauty. It is to this theme to which is dedicated the last part of the article. Marcel has sought and found the way to find the eternal and personal THOU. Music and theater were to the French thinker the „creative testimony” of the spiritual and transcendent world. In conclusion we can say that the meeting with the great, beautiful music opens man up to the spiritual world. Music opens man to God who is the source of what is beautiful in the world, so we can say that music is a trace of God. Gabriel Marcel, his life experiences and philosophical obserwation can serve the man as a guidepost in his searching of God.

9

Analiza prac plastycznych dzieci z perspektywy klasycznego postrzegania piękna

75%

Cierkosz I.

Przegląd Pedagogiczny

|

2013

|

issue 2

85-97

PL

Głównym celem zaprezentowanych rozważań jest ukazanie specyficznych cech dzieła dziecięcego, nawiązujących do Wielkiej Teorii Piękna, za której główne wyznaczniki niezaprzeczalnie uznać należy proporcję, symetrię, ład i harmonię. dokonana analiza stanowi próbę odpowiedzenia na pytanie, czy dzieci tworząc swobodne prace plastyczne, dążą do pierwotnego kanonu piękna, którego znajomość stanowi podstawę wszelkiego rodzaju przedsięwzięć artystycznych. Proponowane rozważania poprzedzone zostały krótkim wstępem, obejmującym zjawisko definicyjnej polifoniczności pojęcia piękna, a także istotę analizowanego i prezentowanego problemu. Pierwsza część pracy stanowi próbę ukazania głównych wyznaczników klasycznej teorii piękna wraz z ogólnym, aczkolwiek koniecznym uzasadnieniem kierunku rozważań. Rozdział następny uznać należy za faktyczną analizę wybranych prac dziecięcych z uwzględnieniem podstawowych kategorii. Część podsumowującą i wieńczącą prezentowaną analizę stanowi natomiast rozdział trzeci.

10

Czy prawda zawsze jest piękna, czyli, jak wartości estetyczne mogą stać się przeszkodą epistemologiczną

75%

Łata M., Łukasik A.

Filozofia i Nauka

|

2020

|

vol. 8/2

115-134

PL

W artykule przedstawiono główne funkcje wartości estetycznych (piękna, prostoty, symetrii) w procesie formułowania, oceny i akceptacji teorii naukowych w pracy fizyków: 1) motywują one do podejmowania badań naukowych; 2) pełnią rolę heurystyczną, która umożliwia wybór kierunków poszukiwań nowej teorii; 3) stanowią kryterium wyboru między równoważnym empirycznie teoriami wobec braku świadectw empirycznych i 4) stanowią niekiedy przeszkodę epistemologiczną. Podstawowa teza pracy głosi, że wartości estetyczne oprócz funkcji pozytywnych, pełnią również w nauce rolę negatywną utrudniając akceptację nowych teorii lub prowadzą do nieefektywnych poszukiwań. Zbyt wielka waga przykładana do estetycznej strony teorii może stanowić zagrożenie dla obiektywności poznania naukowego.

11

O postawach fizyków wobec filozofii

75%

Łukasik A.

Filozofia i Nauka

|

2020

|

vol. 8/2

9-34

PL

Celem artykułu jest analiza postaw fizyków wobec filozofii na przykładach stanowisk wybitnych teoretyków. Można wyróżnić postawy profilozoficzne (Einstein, Bohr, Heisenberg, von Weizsäcker, Penrose, Rovelli) oraz antyfilozoficzne (Weinberg, Hawking, Feynman). Analizie poddano argumenty fizyków za filozofią lub przeciw niej z uwzględnieniem kierunków filozoficznych, do których omawiani fizycy się odnoszą. Okazuje się, że najbardziej krytycznie odnoszą się fizycy do wszelkich koncepcji filozoficznych dopatrujących się czynników apriorycznych w ludzkim poznaniu, natomiast ci, którzy dostrzegają pozytywne znaczenie filozofii dla nauki, najczęściej nawiązują do tradycji pitagorejsko-platońskiej jako właściwej podstawy rozumienia fizyki współczesnej.

12

Muzyka w kontekście myśli teologicznej św. Tomasza z Akwinu

63%

Bramorski J.

Studia Gdańskie

|

2010

|

issue 27

91-110

PL

W szerokiej problematyce, którą podejmował w swych dziełach św. Tomasz z Akwinu odnaleźć można także odniesienia do muzyki, chociaż zagadnienie to nie zostało przez niego opracowane w sposób całościowy. Tomaszową koncepcję muzyki należy rozpatrywać w kontekście jego myśli teologicznej i estetycznej. Dlatego konieczne jest ukazanie najpierw koncepcji piękna, które Akwinata pojmuje jako drogę do spotkania z Bogiem. Na tle jego teorii estetyki, muzyka jawi się jako element cnoty religijności, który realizuje się w liturgii. Wyrazem tego są skomponowane przez św. Tomasza hymny ku czci Najświętszego Sakramentu, które do dnia dzisiejszego obecne są w praktyce liturgicznej Kościoła.

XX

St. Thomas Aquinas integrated into Christian thought the rigours of Aristotle’s philosophy. His aesthetics, although connected with his theology and ethics, has not always received sufficient attention. Certain passages of his Summa Theologiae are devoted to beauty. Aquinas defines beauty in Aristotelian terms as that which pleases solely in the contemplation of it and recognizes three prerequisites of beauty: perfection, appropriate proportion and clarity. His basic ideas, drawn from the classical world, are modified in the light of Christian theology and developments in metaphysics and optics during 13th century. Music is touched upon in his writings. He looks at the concrete applications of the conception of transcendental beauty in his theory of music. Author considers Thomas’s idea of music in the following ways: beauty as a way of meeting God; church music as a religious virtue; liturgical music; St. Thomas as a “cantor of the Eucharistic Christ”. Thomas considers objective value and goodness of music, addressing its physical nature and metaphysical properties, such as in the hymns of the office of Corpus Christi attributed to Thomas’s faith and theological wisdom.

13

Sakralność życia w ciele w nauczaniu Jana Pawła II

63%

Lubowicki K.

Verbum Vitae

|

2022

|

vol. 40

|

issue 1

99-115

EN

Based on the Wednesday catecheses of John Paul II on the theology of the body, the article presents the essential elements of the ethos of human corporeality. It highlights the innovative approach of the Pope, who changed the perspective of teaching in this realm. When speaking of married life, for example, it does not start with duties and principles, nor does it stop at them, but instead shows those obligations and principles as an expression of a sublime call to holiness. In its own way, this approach “flows into the deep”, teaching not so much “freedom from” as “freedom to”. For the sake of cognitive realism, the Pope made Scripture the starting point for this teaching, where, especially in the Book of Genesis, he finds “God’s plan for marriage and family”. In characterizing the ethos of the body, attention is drawn to the beauty of the body, closely related to human dignity, even if it is crushed by disease and weakness. To this essential beauty, the mature response of faith is emotion and delight. As to the gift of sexuality, it is characterized by unity in diversity, by absolute equality, and by mutual complementarity. Purity is presented in an original way, as a natural consequence of one's sense of the sacredness (sacrum) of the human body. Manichean contempt for the body is dismissed as a heresy alien to Christianity: The human body cannot be held suspect, but only summoned. An eloquent sign of the body’s call to holiness is the fact that sexual intercourse is an integral part of the sacramental sign of marriage (ratum et consumatum).

PL

Na podstawie katechez środowych Jana Pawła II, poświęconych teologii ciała, artykuł ukazuje zasadnicze elementy etosu cielesności człowieka. Uwypukla nowatorskie podejście papieża, który zmienił perspektywę nauczania w tym względzie, i mówiąc o życiu małżeńskim, wychodzi nie od obowiązków i zasad, ani na nich nie poprzestaje, lecz ukazuje je jako wzniosłe powołanie do świętości, którego te obowiązki i zasady są konsekwencją. W sobie właściwy sposób „wypływa na głębię” i uczy wolności nie tyle „od”, co „do”. W trosce o realizm poznawczy punktem wyjścia tego nauczania uczynił Pismo Święte, gdzie, szczególnie w Księdze Rodzaju, odczytuje „Boży plan względem małżeństwa i rodziny”. Charakteryzując etos ciała, najpierw zwraca się uwagę na piękno ciała, ściśle związane z godnością człowieka, chociażby był on zmiażdżony chorobą i słabościami; piękno, wobec którego dojrzałą odpowiedzią wiary jest wzruszenie i zachwyt. Następnie omawia się dar płciowości, którą charakteryzuje jedność w różnorodności, bezwzględna równość oraz wzajemna komplementarność. Czystość ukazuje się w oryginalny sposób jako konsekwencję poczucia sacrum ludzkiego ciała. Odrzuca się manichejską pogardę dla ciała jako herezję obcą chrześcijaństwu. Ciało ludzkie nie może być podejrzane, ale wezwane. Wymownym znakiem powołania ciała do świętości jest fakt, że współżycie w ciele stanowi integralną część sakramentalnego znaku małżeństwa (ratum et consumatum).

14

The sacred in beauty of the building space for meditation, prayer and liturgy

63%

Rabiej J.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2017

|

vol. 16

|

issue 3

EN

Architecture links the pragmatic and metaphysical dimension of the culture. This phenomenon of architecture is particularly visible in sacred buildings. Churches are also the signs of the sacred in the “semiotic landscape” of modern cities. The full meaning of sacred architecture is not only connected with the institutionalised forms of religious cult. The value of location, plan composition, outlines’ shapes, architectural detail make these buildings the reinterpretation of the sacred buildings’ archetypes. In their forms we can interpret the meaning of universal symbols: a road, gate, nave, vault, tower, light and colours. We can find the sequences of these notions in modern buildings which semantic dimension lacks direct references to religion. The attributes typical of churches imitate architectural forms of museums, opera houses, theatres and shopping arcades ... The redefinition in the cultural space is deepened by the signs of “parasacralization” of its areas which have been connected so far with mass culture, entertainment or even commerce or consumption. The ideas of the sacred and beauty – having been redefined for ages – still determine the nature of erected buildings which were religiously inspired. We can identify the elements of these ideas in diverse forms of space which is used for meditation, prayer and liturgy. The symbolic originators of their architecture, which contemporary-wise keep a particular power of message, are light and colours.

PL

Architektura spaja wymiar pragmatyczny z wymiarem metafizycznym kultury. Szczególnie czytelnymi wyrazami tego fenomenu architektury są budowle sakralne. Świątynie są również znakami sacrum w „krajobrazie semiotycznym” współczesnych miast. Pełny sens architektury sakralnej nie wiąże się wyłącznie z instytucjonalnymi formami kultu religijnego. Walory lokalizacji, kompozycje planów, kształty sylwet, detale architektoniczne czynią te budowle reinterpretacjami archetypów budowli sakralnych. W ich formach odczytujemy wymowę uniwersalnych symboli: drogi, bramy, nawy, sklepienia, wieży, światła i kolorów. Sekwencje tych pojęć rozpoznajemy także we współczesnych budowlach, których wymiar znaczeniowy pozbawiony jest bezpośrednich odniesień do religii. Przymioty właściwe świątyniom naśladują formy architektoniczne muzeów, oper, teatrów, galerii handlowych... Przewartościowania w przestrzeni kulturowej pogłębiają obecnie przejawy „parasakralizacji” tych jej obszarów, które dotąd związane były z kulturą masową, rozrywką, czy nawet handlem lub konsumpcją. Idee sacrum i piękno - poddawane od wielu stuleci redefinicjom - wciąż wyznaczają istotę budowli wznoszonych z inspiracji religijnych. Pierwiastki tych idei identyfikujemy w różnorodnych formach przestrzeni, służących medytacji, modlitwie i liturgii. Symbolicznymi kreatorami ich architektury - zachowującymi współcześnie szczególną siłę wyrazu - są światło i kolor.

15

Prolegomena do filozofii gór Józefa Tischnera

63%

Sierotowicz T.

Logos i Ethos

|

2022

|

vol. 59

|

issue 1

177-192

EN

The text is an attempt to answer the question about the possibility of formulating Józef Tischner’s philosophy of mountains. The reflection is based on a “sample” of Tischner’s texts; their analysis permits to indicate the way in which such philosophy can be formulated.

PL

Tekst jest próbą odpowiedzi na pytanie o możliwość sformułowania Józefa Tischnera filozofii gór. Podstawą refleksji jest niewielka „próbka” tekstów Tischnera, których analiza pozwala na wskazanie drogi prowadzącej do sformułowania tej filozofii.

16

“Beauty of the Person” According to Karol Wojtyła (Ontology and Experience)

63%

Radziechowski D.

Logos i Ethos

|

2022

|

vol. 59

|

issue 1

5-22

PL

Niniejszy artykuł kreśli zasadniczy zrąb myśli Karola Wojtyły na temat piękna. Wprowadzając centralną kategorię „piękna osoby”, Wojtyła zasadniczo zintegrował i uporządkował wszystkie inne znaczenia tego terminu. To, co jest piękne w adekwatnym ujęciu, jest i dobre moralnie. Odnośnie do piękna człowieka Wojtyła zwracał uwagę, że różnicuje się ono poprzez płeć – piękność kobieca i piękność męska, a także według „warstw” – piękno zewnętrzne (piękno estetyczne, zmysłowe, ciała) oraz ważniejsze od niego – piękno wewnętrzne, które stanowi o pięknie człowieka jako osoby. Piękno zewnętrze pozwala osobom się zauważyć, poznać, w miłości jednak nie można poprzestać na pięknie zewnętrznym (pokusa potraktowania ciała jako możliwego przedmiotu użycia). Miłość to bowiem miłość całej osoby, nie zaś wyłącznie jej pięknego ciała i seksualnej atrakcyjności. Szczegółowym zagadnieniem jest analiza tworzenia pięknych rzeczy, które zarazem odciskają się we wnętrzu człowieka i – o ile człowiek nie podda się egoistycznej „pokusie samoubóstwienia” – dają świadectwo o jego „nieśmiertelności”.

EN

This paper outlines the essential core of Karol Wojtyła’s thought on beauty. By introducing the central category of “beauty of the person”, Wojtyła essentially integrated and ordered therewith all the other meanings of the term. Whatever is beautiful in an adequate sense is also morally good. As far as human beauty is concerned, Wojtyła pointed out that it is differentiated by gender, i.e. female beauty and male beauty, and by “layers,” i.e. external beauty (aesthetic, sensual and bodily beauty) and, more importantly, internal beauty, which constitutes the beauty of a person as a person. Outer beauty allows a person to be noticed, to be discovered, but in love one cannot stop at outer beauty (the temptation to treat the body as a possible object of use). For love is love of the whole person, not only of his or her beautiful body and sexual attractiveness. A specific issue is the analysis of the creation of beautiful things, which at the same time are imprinted in the interior of man and – as long as man does not give in to the egoistic “temptation of self-emptying” – bear witness to his “immortality.”

17

Wychowanie do harmonii i piękna duchowego w wizji pedagogicznej Edmunda Bojanowskiego

63%

Jasnos A.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2017

|

vol. 60

|

issue 4

173-188

EN

Today’s world is referred to as „shaky reality”. Increasingly visible liberalism in norms and values leads to the loss of man himself in the world. Also, the perception of beauty has been shaken. Many times within the framework of the justification of lack of aesthetic education there is expressed the view of the freedom of subjective perception – beautiful is what a given person considers as such. The beauty identified in history with good and harmony has ceased to matter. The ugliness of a human being has crept into a certain degree of usurpation of consciousness and consequence in creating norms of life. It is necessary to rediscover the value of upbringing for beauty so that a person can re-discover the harmony and the desire for perfection. This article is an attempt to present a vision of education for the harmony and spiritual beauty of Edmund Bojanowski as a contemporary proposition for modern education.

PL

Dzisiejszy świat określany jest mianem „rozchwianej rzeczywistości”. Coraz bardziej widoczny liberalizm w normach i wartościach prowadzi do zagubienia się samego człowieka w świecie. Również postrzeganie wartości piękna zostało zachwiane. Niejednokrotnie w ramach usprawiedliwienia braku wychowania estetycznego wyrażany jest pogląd o wolności subiektywnego postrzegania – piękne jest to, co dany człowiek uważa za takie. Piękno utożsamiane w historii z dobrem i harmonią przestało mieć znaczenie. Do wychowania człowieka brzydota wkradła się niejako ukradkiem, uzurpując sobie świadomość i konsekwencję w tworzeniu norm życia. Potrzeba na nowo odkryć wartość wychowania do piękna, by człowiek na nowo umiał odnaleźć w sobie harmonię i pragnienie doskonałości. Niniejszy artykuł jest próbą ukazania wizji wychowania do harmonii i piękna duchowego w ujęciu Edmunda Bojanowskiego, jako propozycji aktualnej dla współczesnej edukacji.

18

Piękno i sztuka w rozumieniu Josepha Ratzingera – Benedykta XVI

63%

Zdenkowska M.

Studia Gdańskie

|

2022

|

vol. 50

107-118

EN

The subject of this article is beauty and art as understood by Joseph Ratzinger - Benedict XVI. The idea is to describe how a theologian understands art and what it is means for culture. Ratzinger diagnoses contemporary art as full of: nihilism, pluralism, universalism, banality and lack of reference to the spiritual sphere and values. Certainly, art historians, critics, and the artists themselves could argue with this opinion. In this case, however, the conclusion of Benedict XVI is a logical consequence of his understanding of art and the role of the artist, and it is parts of the culture. Such a perception that is based on beauty and goodness indicates a strong root in from previous centuries art. These two values are designed not only to provide esthetic and positive impressions, but also to refer to the truth, that is to God and reflection on reality. Art is closely related to human and community development, which is why it is so important for the entire culture. The literature that forms the basis for the analysis of Ratzinger's thoughts on art is: The Liturgical Theology, Sacrament and Mystery, and The Spirit of the Liturgy.

PL

Przedmiot niniejszego artykułu stanowi rozumienie piękna i sztuki w ujęciu Josepha Ratzingera – Benedykta XVI oraz ich znaczenia dla kultury z perspektywy kulturoznawczej. Sztukę współczesną Ratzinger diagnozuje jako pełną: nihilizmu, pluralizmu, uniwersalizmu, banalność oraz braku odwołania do sfery duchowej i wartości. Wnioski teologa są logiczną konsekwencją jego pojmowania sztuki oraz roli artysty w kulturze. Te dwie wartości mają za zadanie nie tylko dostarczać estetycznych i pozytywnych wrażeń, ale także odsyłać do prawdy – czyli do Boga – oraz refleksji nad rzeczywistością. Sztuka jest ściśle związana z rozwojem człowieka oraz wspólnoty, dlatego ma tak istotne znaczenie dla całej kultury. Podstawę do analizy myśli Ratzingera nad sztuką stanowią jego dzieła: Sakrament i misterium, teologia liturgii oraz Duch liturgii.

19

Miejsce i rola sztuki sakralnej w rozwoju wiary wspólnoty parafialnej : zarys problematyki

63%

Krwaczyk M.

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

|

2018

|

issue 25

191-197

EN

The paper presents the role of religious art in the parish community life and recognizes its significance in faith transmission. The beauty of art is to point to the eternal Beauty, emphasise the sacral dimension of the place of worship and be a culture forming factor. The need for formation through art, especially in an aesthetic sense, has also been shown.

20

Definicja piękna w XII wieku a architektoniczna ekspozycja ołtarza w epoce gotyckiej

63%

Bogdan M.

Polonia Sacra

|

2013

|

vol. 17

|

issue 2

EN

This article, while taking into account the mystical reality of a relic, defines gothic initiated by the abbot Surger with the construction of the first gothic basilica in Saint-Denis near Paris in the XII century, as a reality required to know the difference between individual invisible beauty and corporeal visible beauty. When the differentiation of these types of beauty shows itself, not only thanks to the unknown in Romanism mystical structure of architecture in a gothic temple, but also through the construction of the gothic altar and hiding it in a choir enclosed by a lectorium in accordance to the zone of aisles, there is a necessity for a scientific definition of beauty connected with the then contemporary stylistic changes.This is why this article presents the main schools of aesthetic thought from the XII century, which include: the aesthetic school of Hugon of St. Victor in Paris, Cistercian school with their representative St. Bernard from Clairvaux and the aesthetic school in Chartres. With the definition of artistic types of beauty, a lot of attention is applied to the separation and coexistence of spiritual and corporeal beauty. This decides about moral beauty and the beauty of clear existence, without which there is no right knowing of the ascetic Cistercian architecture and the reality of the gothic curtain altar. Finally it is emphasized, that the importance of twelfth century aesthetics is everlasting and had introduced order to gothic architectural space, which is still found in it now, as it had been in the time of abbot Surger of Saint-Denis.

Refine search results