Search results

1

Ekonometryczna analiza skuteczności wybranych instrumentów Narodowego Banku Polskiego w ograniczaniu podaży pieniądza w Polsce

100%

Uryszek T., Uniwersytet Łódzki K. F. i. B.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2003

|

vol. 166

EN

This paper is an attempt at showing the efficacy of basic tools used by National Bank of Poland to reduce excessive money supply in Poland during the last six years. A set of single equation models should indicate the relationships between different elements that arc characteristic of Polish money market: money supply, instruments of NBP and exchange rates. The main goal for presenting the econometric models in this article is to measure and describe an impact of direct and market methods used by National Bank of Poland to realize the intermediate aim of Polish monetary policy (which is to reduce money supply) as well as to find the reasons for the growth of money supply and to find effective instruments to cut it down.

PL

Niniejszy artykuł jest próbą przedstawienia skuteczności ograniczania nadmiernej podaży pieniądza w Polsce, przy wykorzystaniu podstawowych instrumentów Narodowego Banku Polskiego na przestrzeni ostatnich 6 lal. Prezentowana dalej seria liniowych modeli jednorównaniowych ma wskazać zależności między wielkościami charakteryzującymi polski rynek pieniężny: podażą pieniądza, instrumentarium wykorzystywanym przez NBP oraz kursami walut obcych. Istotą przedstawienia wybranych modeli ekonometrycznych jest określenie wpływu bezpośrednich i rynkowych metod oddziaływania banku centralnego na realizację pośredniego celu polityki pieniężnej w Polsce, jakim jest ograniczanie przyrostu podaży pieniądza w gospodarce, a także odnalezienie przyczyn wzrostu kreacji pieniądza, jak i skutecznych narzędzi jej ograniczania.

2

Polityka pieniężna NBP a ceny produktów rolnych w czasie COVID-19

63%

Jędruchniewicz A., Wielechowski M.

Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów

|

2023

|

issue 193

243-258

EN

The aim of the study is to assess the impact of the monetary policy conducted by the National Bank of Poland on the dynamics of purchase prices for agricultural produce. During the COVID-19 pandemic, the NBP’s policy became exceptionally lenient. The immediate consequence of such actions was a dynamic increase in the money supply. The delayed effect was the emergence of significant inflationary pressures in the Polish economy. An analysis of annual data indicates that in the years 2019–2022 the impact of the increase in the money supply on fluctuations in the prices of agricultural produce was delayed by about one year. On the other hand, econometric analysis based on monthly published year-on-year increments, after removing trends, indicates that the influence of the growth of the M1 money supply on changes in agricultural prices was strongest with an 18‑month delay. The change in the M1 aggregate explained 40% of the changes in purchase prices. The NBP’s impact on agricultural prices was both direct and indirect through its influence on the growth of production costs in Polish agriculture.

PL

Celem opracowania jest ocena oddziaływania polityki monetarnej prowadzonej przez Narodowy Bank Polski na dynamikę cen skupu produktów rolnych. W okresie pandemii COVID-19 polityka NBP stała się wyjątkowo łagodna. Bezpośrednią konsekwencją takich działań był dynamiczny wzrost podaży pieniądza. Opóźnionym skutkiem było pojawienie się znaczących procesów inflacyjnych w polskiej gospodarce. Analiza danych rocznych wskazuje, że w latach 2019–2022 wpływ wzrostu podaży pieniądza na wahania cen skupu produktów rolnych był opóźniony o około jeden rok. Natomiast ekonometryczna analiza oparta na przyrostach rocznych publikowanych co miesiąc, po usunięciu trendów, wskazuje, że wpływ wzrostu ilości pieniądza M1 na zmiany cen rolnych był najsilniejszy przy opóźnieniu 18 miesięcy. Zmiana agregatu M1 wyjaśniała zmiany cen skupu w 40%. Oddziaływanie NBP na ceny rolne było bezpośrednie, jak i pośrednie poprzez wpływ na wzrost kosztów produkcji w polskim rolnictwie.

3

Efekty makroekonomiczne polityki fiskalnej i monetarnej w gospodarkach Europy Środkowej i Wschodniej

63%

Shevchuk V., Kopych R., Holynska M.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2019

|

issue 3(981)

43-62

PL

Cel: Celem artykułu jest zbadanie wpływu bilansu budżetowego oraz podaży pieniądza na inflację cen produkcyjnych (PPI), bilans obrotów bieżących oraz lukę dochodu dla wybranych pięciu krajów Europy Środkowej i Wschodniej (EŚW), tj. Bułgarii, Czech, Węgier, Polski i Rumunii. Metodyka badań: Do modelowania efektów makroekonomicznych bilansu budżetowego i podaży pieniądza dla próby danych kwartalnych z lat 2000–2017 wykorzystano strukturalny model autoregresyjny (SVAR), który przewiduje uzależnienie podaży pieniądza w bieżącym okresie od bilansu obrotów bieżących, przy jednoczesnej zależności tego wskaźnika równowagi zewnętrznej od cyklu koniunkturalnego. Wyniki badań: Ustalono, że we wszystkich pięciu krajach EŚW poprawa bilansu budżetowego nie wywołuje niekorzystnych zmian dochodu. W większości krajów (Bułgaria, Czechy, Polska) nadwyżka budżetowa prowadzi do spowolnienia inflacji cen produkcyjnych, a także poprawy bilansu obrotów bieżących (Czechy, Polska, Węgry). Nadwyżka budżetowa powoduje przeważnie zwiększenie podaży pieniądza. Poluzowanie polityki monetarnej prowadzi zarówno do pogorszenia bilansu budżetowego (Bułgaria, Polska), jak i do krótkookresowej poprawy tego wskaźnika (Czechy, Węgry). Efekty makroekonomiczne wywołane zmianą podaży pieniądza są bardziej zróżnicowane, co przemawia na korzyść efektów monetarnych tak po stronie popytowej, jak i podażowej. Wnioski: Otrzymane rezultaty wskazują na to, że większe korzyści wynikają z prowadzenia konserwatywnej polityki fiskalnej i monetarnej we wszystkich badanych krajach EŚW, a przede wszystkim w Polsce i Czechach. Wkład w rozwój dyscypliny: Przeprowadzone badania uzasadniają wykorzystanie modelu gospodarki zależnej z dwoma sektorami – dóbr będących i niebędących przedmiotem wymiany w handlu międzynarodowym (tradable and nontradable goods)– do analizy polityki ekonomicznej prowadzonej w krajach EŚW.

EN

Objective: The aim of this paper is to study the effects of budget balance and money supply on producer price inflation (PPI), the current account balance and the output gap for five Central and East European (CEE) countries (Bulgaria, the Czech Republic, Hungary, Poland and Romania). Research Design & Methods: Based on the quarterly data over the 2000–2017 period, macroeconomic effects of the budget balance and money supply are estimated with the Structural Vector Autoregressive (SVAR) model, which anticipates reliance of the money supply upon the current account balance on impact, with a simultaneous dependence of the latter upon the business cycle. Findings: A budget surplus did not cause any output losses in any of the five CEE countries. For three of the countries (Bulgaria, the Czech Republic, Poland), a budget surplus is associated with decelerating producer price inflation and improvement in the current account balance (the Czech Republic, Hungary, Poland). A budget surplus is likely to bring about an increase in the money supply. Expansionary monetary policy is a factor behind either worsening of the budget balance (Bulgaria, Poland), or a short-lived improvement in it (the Czech Republic, Hungary). Macroeconomic effects of the money supply tend to be heterogeneous, supporting both demand-side and supply-side transmission mechanisms. Implications / Recommendations: Our results favour conservative fiscal and monetary policies in all five of the CEE countries, particularly in the Czech Republic and Poland. Contribution: The scientific contribution of the article is that it justifies the use of the dependent economy model, with output disaggregated into tradable and nontradable sectors, for analysis of economic policy in the CEE countries.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

1 Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów

1 Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

1 Holynska M.

1 Jędruchniewicz A.

1 Kopych R.

1 Shevchuk V.

1 Uniwersytet Łódzki K. F. i. B.

1 Uryszek T.

1 Wielechowski M.

1 2023

1 2019

1 2003

Ekonometryczna analiza skuteczności wybranych instrumentów Narodowego Banku Polskiego w ograniczaniu podaży pieniądza w Polsce

Polityka pieniężna NBP a ceny produktów rolnych w czasie COVID-19

Efekty makroekonomiczne polityki fiskalnej i monetarnej w gospodarkach Europy Środkowej i Wschodniej