Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 16

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  podejście systemowe
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Autor opracował model restrukturyzacji organizacyjnej przedsiębiorstwa górnictwa węgla kamiennego, możliwy do wykorzystania w procesach restrukturyzacji przedsiębiorstw górniczych i pozagórniczych. Model restrukturyzacji organizacyjnej obejmuje kompleksowo wszystkie najważniejsze obszary działalności przedsiębiorstwa górniczego, w których możliwe jest również dokonywanie zmian cząstkowych, w zależności od potrzeb. Zastosowana autorska metoda badawcza LIDER wykorzystana do identyfikacji obszarów działalności oraz oceny gotowości liderów zmian do przeprowadzenia restrukturyzacji organizacyjnej, stanowi element łączący części badawczą, empiryczną i aplikacyjną. Model restrukturyzacji organizacyjnej umożliwia formułowanie strategii globalnej oraz strategii funkcjonalnych w kluczowych obszarach działalności badanych przedsiębiorstw.
EN
The author has designed a model for organizational restructuring of a mining company that can be implemented in the restructuring processes of mining and non-mining companies. The model for organizational restructuring covers comprehensively all top-importance activity domains of a mining company, which, depending on the needs, have also a potential for partial changes. The author's research method, LIDER, applied for identifying activity domains and assessing the change leaders’ readiness to undertake organizational restructuring, provides a link between the research, empirical and application part. The model for organizational restructuring allows to evolve a global strategy and functional strategies for key activity domains of companies under investigation.
EN
Ideas drawn from broadly-defined systems thinking, including complex systems studies, have already been used to describe and explain social and economic inequality at various levels of the societal hierarchy, beginning with individuals and ending on the global scale. Bearing in mind the studies on economic and social inequality, the following research question can be asked: What are the universal, systemic characteristics of socio-economic inequality on the global scale? How could a systems approach, including complex systems studies, be helpful in studying socio-economic inequality on the global scale? As a point of departure in the literature survey, two conjectures are formulated and discussed. First, socio-economic inequality constitutes an inherent part of developed societies on the global scale and affects regions, countries, social groups, and individuals. Second, a systems approach, and complex systems studies in particular, can be helpful in analyses of socio-economic inequality by helping to identify causal relations. This concerns, in particular, the theory of hierarchical systems and the Power Law.
PL
Koncepcje zaczerpnięte z podejścia systemowego, a w szczególności studia nad systemami złożonymi, były już wykorzystywane do opisu i wyjaśnienia przyczyn narastania nierówności na różnych poziomach hierarchii systemów społecznych, od jednostek po nierówności w skali globalnej. Biorąc pod uwagę wyniki badań nad nierównością społeczną i ekonomiczną, można zadać następujące pytanie: w jaki sposób podejście systemowe, obejmujące studia nad systemami złożonymi może być pomocne w badaniu nierówności społecznych i ekonomicznych w skali globalnej? Jako punkt wyjścia badań zostały przedstawione dwa przypuszczenia. Po pierwsze, nierówności społeczno-ekonomiczne w skali globalnej stanowią nieodłączną cechę współczesnego globalnego społeczeństwa i dotyczą regionów, krajów, grup społecznych i jednostek. Po drugie, podejście systemowe, w tym w szczególności badania systemów złożonych, mogą być wykorzystane w badaniu tych nierówności. Dotyczy to zwłaszcza wykorzystania systemów hierarchicznych oraz prawa potęgowego (prawa skalowania).
PL
W artykule przedstawiono narzędzie myślenia i działania oraz rozwiązywania problemów nazywane Slow Thinking lub metodyka myślenia sieciowego. Metodyka ta pozwala na lepsze zrozumienie funkcjonowania systemów szczególnie kompleksowych. Umożliwia holistyczne spojrzenie, szerokie widzenie i badanie świata, odkrywanie nowych relacji, co zmusza do myślenia całościowego. W artykule zwrócono także uwagę na pułapki szybkiego myślenia (Fast Thinking) oraz na potrzebę rozwijania kompetencji myślenia sieciowego. Przedstawiono też przykład zastosowania metodyki myślenia sieciowego – sieciowy model obrazujący wpływ zmian demograficznych i globalizacji na rozwój Europy.
EN
This article presents Slow Thinking: a reason and action tool used in problem-solving, also referred to as the methodology of network thinking. This methodology allows us to better understand the working of systems, specifically complex systems. It provides a holistic approach, a broad outlook, and examination of the world and a discovering of new relations; all this requires holistic thinking. Here attention is also drawn to the pitfalls of fast thinking and the need to develop the competence of slow thinking. The authors also present exemplary applications of slow thinking with a network model that demonstrates the impact of demographic changes and globalisation on the development of Europe.
EN
The article deals with the dynamics of professionally important qualities of specialists in various types of occupations: „Man – Man”, „Man – Sign/Symbolic systems” and „Man – Safety”. The basis for empirical study was based on the four-factor activity-theory of personality. The process of professional growth and transformation is a complex hierarchically organized, with its metasystem levels and the relationships between them. At a certain stage of professionalization is formed by a substructure of integrative professionally important qualities of personality, which determine the professional competence of specialists in various types of professions
PL
W artykule przedstawiono analizę dynamiki zawodowo waŜnych cech specjalistów w róŜnych relacjach zawodowych: „człowiek – człowiek”, „człowiek – system symboliczny” i „człowiek – technika”. Podstawa badań empirycznych została oparta na czteroczynnikowej teorii funkcjonowania osobowości. Proces rozwoju zawodowego i jego transformacja jest skomplikowana i hierarchicznie zorganizowana na poziomie metasystemu i relacje między jego komponentami. Na pewnym etapie rozwoju zawodowego jest utworzony przez podbudowę integrujących go zawodowo waŜnych cech osobowości, które określają kompetencje zawodowe specjalistów w róŜnych typach zawodów
EN
The article grounds necessity of applying the system approach at the management of investment projects of industrial enterprises. Development process of investment management of the enterprise is solved.
PL
Artykuł wskazuje na konieczność zastosowania podejścia systemowego w zarządzaniu projektami inwestycyjnymi przedsiębiorstw przemysłowych i rozwiązuje problem rozwoju zarządzania projektami inwestycyjnymi w przedsiębiorstwie.
PL
W dążeniu do osiągania przewagi konkurencyjnej istotną rolę odgrywają obecnie rozwiązania przyjęte w obszarze działalności logistycznej przedsiębiorstwa. Jakkolwiek zrozumiałe wydaje się w tym zakresie projektowanie logistyki w sposób ułatwiający przepływ towarów w przedsiębiorstwie oraz pomiędzy przedsiębiorstwami w łańcuchu dostaw, to jednak coraz większą uwagę skupia się na organizacji logistyki zwrotów towarów, odpadów i surowców wtórnych. W systemowym ujęciu logistyki zwrotów odpadów i surowców wtórnych jako inspirację można potraktować system oraz propozycję opisu i analizy systemu zarządzania przedstawioną w pracy pod redakcją Adama Stabryły (2010, s. 21). W zaprezentowanym podejściu uwzględniono potrzebę ujęcia celów systemu, umiejscowienia stanowisk odpowiedzialnych za decyzje w badanym systemie w strukturze organizacyjnej, funkcji i procesów w systemie oraz narzędzi wykorzystywanych w realizacji wyróżnionych procesów. W niniejszym artykule przedłożono propozycję systemowego ujęcia działalności logistycznej w obszarze zwrotów towarów, wycofywania odpadów oraz zagospodarowania surowców wtórnych. Uwzględnione zostały cele takiego systemu, rozwiązania dotyczące stanowisk decyzyjnych w strukturze organizacyjnej, procesy oraz narzędzia wykorzystywane w zarządzaniu działaniami w tym obszarze.
EN
Nowadays, in order to achieve competitive advantage, the solutions adopted in the area of logistic activities of a firm play an important role. Designing logistics to facilitate the movement of goods within an enterprise or enterprises in the supply chain seems understandable in this area, however, more attention is attributed to the organization of logistics concerning the return of goods, waste and secondary raw materials. The system and the proposal of the description and analysis of the management system presented in the work edited by Adam Stabryła (2010, p. 21) may be an inspiration in the systemic approach of logistics regarding the return of waste and secondary raw materials. The presented approach takes into account the need for the recognition of the system purposes, placement of the positions responsible for decisions in the surveyed system in the organizational structure, placement of functions and processes in the system and tools used in the implementation of the distinguished processes. The article presents a proposal for the systemic approach of logistic operations in respect of product returns, the withdrawal of waste and the management of secondary raw materials. The objectives of such a system, solutions for decision-making positions in the organizational structure, processes and tools used in the management of the activities in this field were taken into account.
PL
W negocjacjach częste są sytuacje, w których przestrzeń negocjacyjna i wzorce ofert nie są jasno określone. Jeśli dodatkowo między kwestiami negocjacyjnymi mogą pojawić się zależności, wtedy tradycyjne metody, oparte na sumie ważonej ocen cząstkowych, nie są właściwe dla konstrukcji systemu ocen ofert. Jest to miejsce, w którym swoją użyteczność mogą wykazać podejścia o słabszych założeniach. W artykule zaproponowano zastosowanie metody WINGS (Weighted Influence Non-linear Gauge System) celem wsparcia podejmowania decyzji w procesie negocjacji. Metoda WINGS przedstawia ogólne podejście systemowe pomagające rozwiązywać złożone problemy, w których występują powiązane ze sobą czynniki. W szczególności metoda ta może być użyta do oceny wariantów decyzyjnych w sytuacjach, kiedy zależności między kryteriami nie mogą być pominięte. W ramach wstępnego etapu tej metody zespół negocjacyjny konstruuje, reprezentującą problem negocjacyjny, wspólną sieć konceptów (wierzchołków) i ich relacji (łuków). Taka struktura przypomina mapę poznawczą lub przyczynową. Podstawę sieci stanowią wierzchołki, które odzwierciedlają potencjalne warianty (oferty). U wierzchołka sieci leżą kwestie negocjacyjne (czyli cele, względnie odpowiadające im kryteria). We wnętrzu sieci występują wierzchołki pośrednie, tworzące ścieżki przyczynowe prowadzące od ofert do kwestii. Etap wstępny ma za zadanie pomóc zespołowi negocjacyjnemu w określeniu struktury problemu, a także wspiera proces uczenia się i zrozumienia jego istoty. Drugi, główny etap obejmuje fazę ilościową metody WINGS, pozwalającą zbudować ranking kompromisowych ofert. Użyteczność metody zilustrowano dwoma przykładami przygotowania negocjacji: zakupu partii towaru oraz wyboru systemu informatycznego typu ERP.
EN
A situation when negotiation space and templates are not clearly defined is very likely in negotiations. If it also happens that criteria cannot be regarded as independent, then no approach based on weighted additive scoring is suitable for building the offer scoring system. This is an area where other approaches with less limiting assumptions can prove useful. This paper proposes to apply the WINGS (Weighted Influence Non-linear Gauge System) method, a general systemic procedure for supporting decision making in negotiations. The WINGS method helps solve complex problems involving interrelated factors. In particular, it can be used to evaluate alternatives when the interrelations between criteria cannot be neglected. In the introductory stage, the negotiating team builds a common network of concepts (nodes) and their relations (arrows) representing the negotiation problem. This structure resembles a cognitive or causal map. The bottom nodes represent potential alternatives (offers), while the top nodes represent objectives (issues). The intermediary nodes create causal paths leading from the alternatives to the objectives. This stage helps the negotiation team to structure the problem; it also supports learning and comprehension. The main stage involves quantitative evaluations with the WINGS method that make it possible to build a ranking of compromise solutions. The usefulness of the procedure is illustrated with two examples of preparation for negotiations: the purchase of a batch of goods and the choice of an ERP system.
PL
Głównymi powodami, dla których realizowane są działania ergonomiczne w Polsce, wydają się przede wszystkim wymogi prawne (ustawy, rozporządzenia, np. dotyczące monitorów ekranowych, ręcznych prac transportowych, bhp) oraz rosnące koszty pracy (absencja chorobowa, rotacje pracowników, wypadki przy pracy). Jest to ujęcie reaktywne, oparte na działaniach kontrolnych, zdarzeniowych i finansowych. Nie przynoszą one pracodawcom oczekiwanych korzyści ze względu na jednostkowy charakter i brak systemowego stanowiska. Obserwujemy jednak pozytywne przykłady proaktywnego podejścia do ergonomii, zwłaszcza w aspekcie ergonomicznych czynników ryzyka, czego przykładem są wdrożenia dokonywane w firmach w Polsce. Ich sukces opiera się na systemowym ujęciu i włączaniu ryzyka ergonomicznego w struktury istniejących obszarów zarządzania w przedsiębiorstwie, co pozwala na korzystanie z modeli i narzędzi typowych dla tych systemów, ułatwiając tym samym ich implementację. W artykule zostały pokazane przykłady modeli zarządzania ergonomią w przedsiębiorstwach w Polsce oraz zwrot z inwestycji w ergonomię.
EN
The main reasons why ergonomics is implemented in Poland seem to be primarily legal requirements, regulations (e.g. VDU’s, manual handlings, health and safety) and rising labour costs (sick leaves, staff turnovers, accidents at work). This is a reactive approach, based on activities of control, and financial audits. Employers do not achieve expected benefits due to single actions and the lack of a systemic approach. However, we can observe positive examples of a proactive approach to ergonomics among Polish enterprises, especially in the field of ergonomic risk factors. Their success is based on a system approach and the integration of ergonomics into the structure of the existing management systems inside the company. The article shows different models of management of ergonomic risk factors in Polish enterprises, and positives examples of return on investment from ergonomic solutions.
EN
Background. According to the reviewer everything related to pedagogy has probably already been said so it could seem that each new anthropological paradigm used, especially when it comes to the philosophical concept of the human being, will only be a literary repetition of some naturalistic or anti-naturalistic concepts. New Paradigmatic Pedagogy is most likely personalistic, as is indicated by the respect and honours given to the ideological granters, the founders of the unitarian philosophy of man. Method. This is an analytical review of the thematic monograph by Wojciech J. Cynarski, Wojciech Blazejewski and Wojciech Pasterniak entitled New Paradigmatic Pedagogy. Problem and Aim. The author of the review stresses the boldness of strong ontological assumptions of the monograpah’s authors and their view on personalistic pedagogy, embedded in its anthropological core which is based on quite new theoretical grounds. Results. According to the reviewer most texts in the monograph are of key importance for understanding the philosophical concept of man, and undoubtedly require such study. He finds especially important for this anthropological thought in education thoughts on the physical and mathematical sources of human cognition. He has no doubt that the process of the enrichment of the humanities by quantum physics which has been sensationally initiated by the authors will be stretched with equal success to incorporate the sciences of physical culture and sport science.
PL
Tło. Według recenzenta wszystko związane z pedagogiką prawdopodobnie już zostało powiedziane, więc mogłoby się wydawać, że każdy nowy paradygmat antropologiczny został już wykorzystywany, zwłaszcza jeśli chodzi o koncepcję filozoficzną istoty ludzkiej i będzie tylko powtórzeniem niektórych naturalistycznych lub anty-naturalistycznych koncepcji. Pedagogika nowoparadygmatyczna jest najprawdopodobniej personalistyczna, na co wskazują ukłony składane darczyńcom ideowym, założycielom unitarystycznej filozofii człowieka. Metoda. Jest to analiza krytyczna monografii tematycznej Wojciecha J. Cynarskiego, Wojciecha Błażejewskiego i Wojciecha Pasterniaka zatytułowana Pedagogika nowoparadygmatyczna. Problem i cel. Autor opinii podkreśla odwagę ontologicznych założeń autorów monografii i ich opinii na temat pedagogiki personalistycznej, osadzonych jej rdzeniu antropologicznym, który jest oparty na zupełnie nowych podstawach teoretycznych. Wyniki. Według recenzenta większość tekstów w monografii ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia koncepcji filozoficznej człowieka i niewątpliwie wymaga dalszych badań. Za szczególnie istotną uważa sprawę dotyczącą fizycznych i matematycznych źródeł ludzkiego poznania dla myśli antropologicznej w procesach edukacyjnych. Nie ma wątpliwości, że proces wzbogacania humanistyki naukowej przez fizykę, który został rewelacyjnie zainicjowany przez autorów, zostanie rozciągnięty z równym powodzeniem na nauki o kulturze fizycznej i nauki o sporcie.
PL
Artykuł inicjuje opis ewolucji złożoności, jej istoty i typów. Uwzględniono charakterystykę m.in. złożoności epistemologicznej, dynamicznej, obliczeniowej. W dalszym ciągu rozważań ujęto opis ewolucji podejścia systemowego, uwzględniając kontekst opanowywania złożoności. Następnie rozważania skierowano na problematykę sterowania. Samosterowanie i modularność uznano za przesłanki opanowania złożoności w systemie globalnym. Najistotniejsze okazało się tu zaistnienie absorberów. Do absorberów zaliczono wartości zidentyfikowane w ramach systemu. Podmiotowość agentów wyznacza ramy dla konstytuowania się absorberów. Odwołując się do kategorii podmiotowości agenta i kierując się jego refleksyjnością oraz inercją, wskazano różne warianty konstytuowania się modułów działania jako efektów samosterowania.
EN
The paper begins with an overview of complexity evolution, its nature and types. The author discusses e.g. the characteristics of epistemological, dynamic and computational complexity. Next, he describes the evolution of the system approach in the context of complexity mastering. He then focuses on the problem of control. Self-control and modularity are considered as the conditions of complexity control in a global system. To master complexity, one needs absorbers, i.e. values identified within the system. A framework in which absorbers can be created is provided by the agents’ subjectivity. Different variants of modules have been identified with reference to agent subjectivity, and his or her reflexivity and inertia.
EN
The paper aims at identifying and explaining mutual links between information and communication overload and the level of organisational development. As theoretical foundations we have used the L. Greiner organisation growth model and presented the typology of information and communication loads in an organisation. At empirical level, the paper discusses results of a pilot qualitative study based on case studies of five enterprises. For each organisation covered by the study we identified the development stage as well as information and communication load connected with it and how the latter effects their performance.
PL
Celem artykułu jest identyfikacja oraz wyjaśnienie wzajemnych powiązań pomiędzy poziomem przeciążeń informacyjno-komunikacyjnych a etapem rozwoju organizacji. W warstwie teoretycznej opracowania wykorzystano model rozwoju organizacji według L.E. Greinera oraz zaprezentowano typologię organizacyjnych stanów obciążeń informacyjno-komunikacyjnych. W warstwie empirycznej opracowania zaprezentowano wyniki pilotażowego badania jakościowego, przeprowadzonego metodą studiów przypadków w pięciu przedsiębiorstwach. Dla każdej z badanych organizacji określono jej fazę rozwojową oraz zidentyfikowano towarzyszący jej stan obciążeń komunikacyjno-informacyjnych, jak również konsekwencje tego stanu dla działalności organizacji.
EN
The work focuses on the possibility of using the assumptions of system theories to study security phenomena. It was assumed that 1) system thinking and system approach is a cognitively useful methodology of considerable value for studying the processes and phenomena related to security and its threats, characterised by a particular level of complexity and building explanatory theories; 2) the system approach is an effective tool for creating procedures that interpret security processes and phenomena and its threats, enabling characterization of their genesis, structures, scope and impact, external and internal conditions, as well as projects aimed at ensuring their desired level.
PL
W pracy skoncentrowano się na możliwości wykorzystania założeń teorii systemów do badania zjawisk bezpieczeństwa. Przyjęto następujące założenia: 1) myślenie i podejście systemowe jest wysoce użyteczną poznawczo metodologią badania zjawisk i procesów bezpieczeństwa i jego zagrożeń charakteryzujących się szczególnym poziomem złożoności, a także budowania teorii wyjaśniających; 2) podejście systemowe jest skutecznym narzędziem tworzenia procedur interpretujących procesy i zjawiska bezpieczeństwa i jego zagrożeń, umożliwiającym charakterystykę ich genezy, struktur, zakresu i skutków oddziaływania, uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych, a także przedsięwzięć mających na celu zapewnienie pożądanego ich poziomu.
PL
Obecność migrantów w rynkach krajów gospodarczo rozwiniętych w ciągu ostatnich dziesięcioleci systematycznie wzrasta. Imigranci nie tylko uczestniczą w rynku pracy jako pracownicy, ale także funkcjonują jako przedsiębiorcy na zasadzie samozatrudnienia. Rola i znaczenie przedsiębiorczości wśród migrantów zmienia się. Obecnie migranci rozpoczynają działalność w sektorach innych niż tradycyjny handel detaliczny czy też branża hotelarska oraz gastronomia. Co ciekawe, drugie pokolenie imigrantów urodzonych w krajach docelowych nie przejmuje w zakresie aktywności przedsiebiorczej biznesów swoich rodziców, jednakowoż bazuje na wytworzonym kapitale społecznym i więziach powstałych na linii między państwem pochodzenia a krajem migracji. Imigranci coraz częściej stają się nowym, ważnym zasobem rynków pracy państw rozwiniętych gospodarczo. Biorąc pod uwagę stan istniejących badań w tej dziedzinie, proponujemy systemowe podejście do przedsiębiorczości etnicznej, co jest także głównym celem tego artykułu. Nasze podejście systemowe odnosi się do metodologii nauk społecznych zarówno w kontekście analizy systemowej makro, jak i średnego zasięgu. Pozwala to na analizę przedsiębiorczości etnicznej na trzech poziomach: wejścia, centrum systemu i wyjścia.
EN
The presence of migrants in the economically developed countries’ marketplaces has been growing in the last decades. It seems to be very inaccurate to do research in economics and social science without taking migrants’ participation in the labour market into consideration. Migrants not only participate in the labour market as employees but also they act as entrepreneurs. The nature of migrant entrepreneurship has been changing. Nowadays, migrants are starting businesses in sectors different from traditional retail or hotel and catering industries. Interestingly, the second generation of migrants born in the destination countries are following different businesses trajectories than their parents did, using the social capital and links between sending and receiving markets. Migrants are starting to act as new important actors in the economies of developed countries. Taking into account the existing research in this area, we propose a systematic approach to ethnic entrepreneurship, which is the main purpose of this article. Our system approach related to social sciences is understood as the recognition of macro- and medium- ranged dimensions of the system approach, and it presents ethnic entrepreneurship at three levels of analysis: input, system, output.
14
Content available remote

ROUTING PROBLEMS BASED ON HILS SYSTEM PLATFORM

67%
LogForum
|
2015
|
vol. 11
|
issue 1
87-98
EN
Background: The logistic systems are very complex socio-technical systems. In this paper the proposal of application of the hierarchical multi-layers system platform HILS approach for the solution of the complex vehicle routing problems is presented. The interactive system functional structure was proposed which by intelligent dedicated inter-layers interactions enables the professional solutions of these practical problems. To illustrate these capabilities the complex example of the real-time VRP-SPD-TW routing problem was presented in which upper layers offers the context-related real-time updating network specifications that stimulates the adequate routing parameters and specifications updating for problem solution in optimization layer. At the bottom dispatching control layer the DISCON (Dispatching CONtrol) method from public transport was adopted to logistics applications in which the actual routing is treated as obligatory reference schedule to be stabilized. The intelligence aspects are related among others to HILS based decomposition, context-related trade-offs between routing modifications and corrective dispatching control capabilities e.g. priority or route guidance actions. Methods: Decomposition of the vehicle routing problem for the HILS layers tasks creating the ILS system hierarchical structure. Dedicated solution method for the VRP-SPD-TW routing problem. The recognition of the control preferences structure by AHP-Entropy methods. DISCON and PIACON multi-criteria interacting control methods. Results: Original formulation and solution of the vehicle routing problem by system-wide approach with essential practical advantages: consistency, lack of redundancy, essential reduction of dimension, dedicated formulation, multi-criteria approach, exploration of the integration and intelligence features supported by the intelligent PIACON-DISCON methods control activities Conclusions: The presented proposal creates the professional approach to the solution of the crucial problems in logistics systems with the implementation of modern tools and enabling technologies.
PL
Wstęp: Zastosowano hierarchiczną wielowarstwową platformę systemową HILS do rozwiązywania złożonych problemów wyboru tras dla pojazdów logistycznych. Metody: Dekompozycja problemu wyboru tras na zadania warstw systemowych tworzących hierarchiczną strukturę ILS systemu. Dedykowana metoda rozwiązania problemu wyboru tras dla problemu VRP-SPD-TW . Metody rozpoznawania struktury preferencji sterowania wielokryterialnego AHP - Entropia. DISCON i PIACON metody optymalnego sterowania dyspozytorskiego i ruchu indywidualnego jedno/wielokryterialne. Wyniki: Sformułowano i rozwiązano oryginalny problem wyboru tras przy pomocy podejścia systemowego oferującego istotne zalety praktyczne, redukcja wymiarowości i redundancji, systemowe wielo-kryterialne podejście, eksploracja cech integracji i inteligencji wspomaganej inteligentnymi działaniami sterującymi. Wnioski: Proponowane podejście stanowi profesjonalne rozwiązanie kluczowych problemów spotykanych w systemach logistycznych z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi i technologii umożliwiających.
15
Publication available in full text mode
Content available

Where Disciplines Meet

67%
PL
Pod koniec pierwszego ćwierćwiecza XXI w. rzucają się w oczy narastające dysfunkcje i patologie wielkich systemów oraz ich elementów, a zarazem, za pośrednictwem wszechobecnych związków i zależności wzajemnych, całych mgławic mniejszych podmiotów łącznie z rodzinami i mini firmami. Autor stawia pytanie, czy nie należałoby powrócić do niektórych założeń, instrumentów i metod podejścia systemowego z lat 50., 60. i 70. XX w., które według zamierzeń jego twórców miało umożliwiać uzdrawianie wielkich systemów. Czy osiągnięcia badawcze ostatnich dziesięcioleci pozwalają wypełnić te luki poznawcze, które zdecydowały o niepowodzeniach podejścia systemowego w ubiegłym wieku? Owe luki to przede wszystkim społeczne mechanizmy funkcjonowania zorganizowanych systemów. Nie ma najmniejszych wątpliwości, że dokonał się w tym obszarze ogromny postęp głownie dzięki badaniom interdyscyplinarnym i prowadzonym w ramach wyłonionych w ostatnich latach dyscyplin „hybrydowych”, takich jak socjologia i psychologia ekonomiczna, organizacji i zarządzania czy ekonomia behawioralna lub finanse behawioralne, nowoczesna ekonomia polityczna, ale także hybrydowe nauki prawne, takie jak ekonomia, socjologia i polityka prawa, nauki polityczne i analizy strategiczne. Zdaniem Autora potrzebna jest próba swoistej reaktywacji podejścia systemowego w zastosowaniu do diagnostyki i uzdrawiania, czyli przeprojektowywania systemów organizacyjnych, a właściwie dynamicznych powiązań w sieci. Konieczna jest modyfikacja klasycznej procedury analizy systemowej i dostosowanie jej do specyfiki zmiennych układów powiązań sieciowych w XXI wieku.
EN
As we are nearing the end of the first 25 years of the 21st century. What is increasingly noticeable is the growing dysfunction and pathology of big systems and of their elements, including – given the omnipresent interrelations and interdependencies – entire masses of smaller entities, together with micro- and family businesses. The author asks a question of whether it could be reasonable to consider returning to some of the assumptions, instruments, and methods adopted within the framework of the systems approach from the 1950s, 1960s, and 1970s, which was originally conceived and created to treat big systems. Do the achievements made in the field of research in recent decades make it possible to bridge the cognitive gaps that determined the failure of the systems approach in the past century? These gaps are mainly the social mechanisms of functioning of organised systems. There is absolutely no doubt that we have seen huge progress in this domain, mostly thanks to interdisciplinary research and research conducted in recently-emergent “hybrid” disciplines like economic or organisational sociology and psychology, sociology and psychology of management, behavioural economics, behavioural finance, contemporary political economics, but also hybrid legal sciences such as: economics, sociology, and politics of law, political sciences and strategic analyses. The author argues that we need an attempt of a certain reactivation of the systems approach in the context of diagnostics and treatment, meaning a redesign of entire organisational systems– or dynamic connections in a networked structure, actually. It is necessary to modify the classical procedure of systems analysis and adapt it to the specific nature of the changeable networked structures of the 21st century.
EN
The article discusses one of the contemporary approaches to thinking about the future, i.e. foresight. The authors present the concept of mapping predictive foresight studies onto the holone-holarchy structure. Against this background they identify a programme (project) as the key structural element in the holistic approach to foresight. They also argue that the holarchic approach can be useful when applied to foresight.
PL
Artykuł dotyczy jednego ze współczesnych podejść do myślenia o przyszłości, jakim jest foresight. Autorki skupiły się na przedstawieniu koncepcji mapowania badań predykcyjnych typu foresight, odwzorowując ją w strukturze holonu - holarchii. Na zarysowanym tle wyróżniły program (projekt) jako kluczowy element strukturalny w holistycznym ujęciu procesu foresightu. Wskazały także na użyteczność wykorzystania podejścia holarchicznego w myśleniu o przyszłości.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.