Search results

1

Poemat o śmierci. Rozważanie o śmierci Karola Wojtyły jako medytacja filozoficzno-religijna

100%

Kisiel M.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 1

79-93

EN

This article focuses on Karol Wojtyła’s Rozważanie o śmierci [“On Death”] as a philosophical and religious poem. Wojtyła’s text includes numerous references to other literary works; as sources of his meditation, the poet polemically recalls existential metaphysics (Heidegger) and affirmatively turns to the Gospels (the letters of St. Paul). Having discussed such notions as “maturity,” “mystery,” “angst,” and “hope,” Wojtyła perceives death as the readiness for the “difficult encounter” with “the One in whom one’s being embraces its entire future.” In fact, the meditation itself is the encounter: God – that is, you – makes dialogue possible here, as He posits himself towards the person, that is, I. The philosophers of dialogue know this relationship as “the possibility of being addressed.” Recognising the antinomy of “body” and “soul”, the poet presumes that the contrast of “life” and “death” is inscribed in it as well. As Pontiff, Wojtyła confirms this intuition in Dominum et Vivificantem.

PL

W artykule podjęto próbę interpretacji Rozważania o śmierci Karola Wojtyły jako poematu filozoficzno-religijnego. W utworze zatarte zostały odwołania do literatury pięknej, poeta polemicznie przywołał metafizykę egzystencjalną (Heidegger) i aprobatywnie Ewangelię (listy św. Pawła) jako źródło swojej medytacji. Prowadząc rozważania wokół pojęć „dojrzałości”, „tajemnicy”, „bojaźni” i „nadziei”, Wojtyła widzi śmierć jako gotowość do „trudnego spotkania” z „Tym, w Kim istnienie znajduje całą swą przyszłość”. Medytacja jest spotkaniem Ja, czyli osoby, wobec której Ty, czyli Bóg, ustawia się na pozycji możliwego dialogu. Jest to relacja określana przez filozofów dialogu jako „możliwość bycia zagadniętym”. Mówiąc o antynomii „ciała” i „duszy”, poeta przeczuwa, że wpisane jest w nią również przeciwstawienie „życia” i „śmierci”. Wykładnię tę potwierdzi po latach, jako papież, w encyklice Dominum et vivificantem.

2

Rytuał cerkiewny jako intertekstualne kryterium badawcze na przykładzie poematu "Rosyjscy bogowie" Daniiła Andriejewa

89%

Banasiak D.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2014

|

vol. 5

|

issue 1

73-88

XX

The article presents an intertextual research method conceived as an analysis of constructs of the poetic world. These constructs contain cultural codes associated with an Orthodox church ritual. As a research material author used D.L. Andreyev’s Russian Gods. Adoption of this research criterion leads to conclusions about the poet’s worldview and makes up an intensive inter¬pretative system. The poem contains references to the worship of the Orthodox religion in the broad sense: names of the temples, the space inside the temple, elements of the liturgy, liturgical vestments and vessels, names of devotions and prayers, names of saints. Andreyev’s inclination to the Orthodox ritual is related to the creation of his personal poetic myth and the presence of autobiographical elements in his literary works. The text, amplified with the Ortho¬dox culture’s elements, recalls also eschatological issues and traditions of Russian philosophy of creativity, especially theories of N.A Berdyaev and W.S. Soloviev.

3

Актуалiзацыя спадчыны Уладзiслава Сыракомлi на сучасным этапе

89%

Варабей М.

Białorutenistyka Białostocka

|

2016

|

vol. 8

PL

Dziedzictwo W. Syrokomli jest zróżnicowane gatunkowo i tematycznie, dlatego staje się bogatym źródłem badań. Biografia, eseje, niektóre teksty poetyckie zostały szeroko omówione w pracach naukowców białoruskich i obcych. Aktualizacja zagadnień dotyczących współczesnych badań nad twórczością W. Syrokomli pozwoli wypełnić lukę w studiach nad historią literatury białoruskiej XIX wieku i historią ówczesnego białorusko-polskiego pogranicza kulturowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na poematy historyczne i gawędy W. Syrokomli.

EN

W. Syrokomla’s heritage is diverse in genres and subjects. Therefore, it becomes a rich source of research. His biography, essays, some poetic texts are widely discussed in the works of Belarusian and foreign researchers. Updating of the issues concerning the research on W. Syrokomla’s heritage eliminates the gaps in the study of the 19th century Belarusian literature and Belarusian-Polish cultural borderland. A particular attention should be paid to W. Syrokomla’s historical poems and drawn-out stories.

4

Mit o sądzie Parysa w optyce masońskiej myśli filozoficznej. Poemat Wasyla Majkowa „Суд Паридов”

89%

Orłowska A., UMCS w Lublinie I. F. S.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica

|

2015

|

vol. Zeszyt specjalny 2015

PL

Mit, pojmowanym jako alegoria lub wyraz emocji człowieka, w zmieniającym się kontekście kulturowym ciągle na nowo aktualizuje zawarte w sobie treści. W analizowanym poemacie symboliczny, motywowany wolnomularskim światopoglądem podtekst opowieści o rywalizacji mieszkanek Olimpu o miano najpiękniejszej, objaśnia istotę masońskiej koncepcji złotego wieku, opartej na wszechpotędze piękna (miłości) harmonii siły (władzy) i mądrości. Parys, przyjmując dar Wenus, ulega ułomnej zmysłowości, niweczy harmonię świata i pogrąża go w chaosie.

EN

Myth, understood as allegory or an expression of human emotions, continuously redefines its content in the changing cultural context. In the poem analyzed here, the subtext of the narrative about the contest among the three goddesses of Olympus for the title of ‘the fairest’ is motivated by the Masonic worldview and serves explaining the Masonic concept of the Golden Age, based on the prevailing power of beauty (love), and harmony of force (power) and wisdom. Paris, by accepting the gift from Venus, yields to the imperfect sensuality and thus destroys the harmony of the world and engulfs it in chaos.

5

Norwid - Fern vom Trivium seiner Epoche

89%

Gehrisch P.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2014

|

vol. 5

|

issue 3

15-25

EN

About Freedom of Speech by Cyprian Norwid goes—like Goethe’s Faust—beyond the limits of intelligibility. “Maybe—as Heidegger claims—language requires much less hast for words, than deliberate silence.” The Polish poet cuts himself off from the canon of philosophical views—like a child who wants to discover the world in its own way, not to learn it by using knowledge and education, following the designated track. In his works Norwid abandons the canon of his epoch’s poetry and he, so to say, cuts across. He occupies an outstanding position on the background of contemporary European writers. The advocate of the motto: “art for art’s sake” Stefan Mallarmé and Norwid are definitely different as far as the attitude towards current events is concerned, however they are united in their willingness to go beyond the boundaries of the word. In Norwid’s works it is manifested by a constantly used technique of being silent and it culminates in incredible amazement and dazzle: “In this moment I touched the Resurrection with my finger / and I pronounced the word: I AM.” On the other hand, in Mallarmé’s output we deal with presenting internal images which subconsciously evoke musical vibrations. Norwid shares with Godfryd Benn the belief that the “ETERNAL MASTER” and the liberating knowledge of the Word play indispensable roles in history. On the other hand, what the Polish poet and Ezra Pound have in common are: an immense reading canon, great knowledge and extraordinary poetic images. The coming of the new epoch caused a distur-bance of the previous hierarchy of works and at the same time—as it is in Norwid’s case—a manifestation of what had not been noticed so far.

PL

Rzecz o wolności słowa Cypriana Norwida wykracza - podobnie jak Faust Goethego - poza granice zrozumiałości. „Być może - jak twierdzi Heidegger - język wymaga znacznie mniej pochopnych słów niż przemyślanego milczenia”. Polski poeta odcina się od kanonu filozoficznych poglądów - podobnie jak dziecko, które na własny sposób chce odkrywać świat, nie zaś poznawać go przez naukę i wychowanie, idąc wyznaczonym torem. Norwid w swych utworach porzuca kanon poezji swej epoki i idzie niejako na przełaj. Zajmuje on wybitną pozycję na tle współczesnych pisarzy europejskich. Głosiciel hasła „sztuka dla sztuki” Stefan Mallarmé i Norwid zdecydowanie różnią się, gdy chodzi o stosunek do bieżących wydarzeń, spotykają się jednak w dążeniu do tego, aby wyjść poza granice słowa. U Norwida przejawia się to w ciągle stosowanej technice przemilczenia, a kulminuje w niesamowitym zdumnieniu i olśnieniu: „W tym momencie dotknąłem palcem Zmartwychwstanie /1 wymówiłem słowo: JESTEM”. U Mallarmégo mamy natomiast do czynienia z przekazaniem wewnętrznych wyobrażeń, które podświadomie wywołują muzyczne drgania. Z Gotfrydem Bennem dzieli Norwid przekonanie o niezastąpionej w dziejach roli, jaką odgrywa „MISTRZ-WIEKUISTY”, i wyzwalającej wiedzy Słowa. Polskiego poetę i Ezrę Pounda łączy z kolei ogromny kanon lekturowy, wielka wiedza i niezwykłe poetyckie obrazy. Wraz z nadejściem nowej epoki następuje zachwianie dotychczasowej hierarchii dzieł, a zarazem – jak to jest w przypadku Norwida – wyłonienie się tego, co dotychczas było niezauważone.

6

Pochwały na cześć Pana wraz z cudem, który wydarzył się w kraju Eduów (Laudes Domini cum miraculo quod accidit in Aeduico, CPL 1386)

89%

Sawa R.

Vox Patrum

|

2004

|

vol. 46

623-634

EN

translation

PL

tłumaczenie

7

Carmina "De Sodoma" et "De Iona": una relectura

71%

Mendoza M.

Vox Patrum

|

2006

|

vol. 49

383-397

EN

BRAK

8

“The Song of Our Land” Revisited: The poems of Wawrzyniec Engeström

71%

Budrewicz T., Budrewicz T.

Ruch Literacki

|

2020

|

issue 3

9

Язэп Драздовiч – пiсьменнiк

71%

Петухова М.

Białorutenistyka Białostocka

|

2015

|

vol. 7

PL

W artykule osoba znanego malarza, badacza i pedagoga Jazepa Drazdowicza jest przedstawiona jako pisarza. Na materiale opowiadania „Niewolnica czułego serca, czyli Gelka”, powieści „Puszcza Garadolska”, opowieści „Wielka szyszka”, szkiców fantastycznych, poematu „Stypa przeszłości”, pamiętników J. Drazdowicza analizowana jest tematyka, problematyka, rozmaitość gatunkowa i stylistyczna jego twórczości literackiej.

EN

The purpose of the article is to present the personality of a famous artist, researcher and teacher Yazep Drazdovich as a writer. Subject, problematic, variety of genres and stylistic features of the author’s literary work were analyzed on the material of the short novel “The Hostage of the Tender Heart, or Gelka”, the novel “Garadolnia’s Forest”, the story “A Big Swell”, fantastic sketches, the poem “Funeral Feast of the Past”, diaries and memoirs.

10

Les poèmes en classe de FLE, à l’exemple des méthodes choisies au niveau secondaire dans la perspective de la théorie de sociodynamique d’Abraham Moles

71%

Kędzia-Klebeko B.

Neofilolog

|

2022

|

issue 59/1

111-123

EN

Our culture is in constant development and, according to the theory of A. Moles, is subject to the socio-cultural dynamics of transformation, to which all objects of culture are subject. The school institution participates in the creation of culture by awakening interests, and transmitting knowledge, but this is done in the context of all the transformations that social culture is undergoing and in accordance with the understanding of this culture, formed in the spirit of contemporary challenges. The subject of this study will therefore be poetry as an object of culture, but also as an object of school culture. The aim of this article is to analyse the place and role of poetry in contemporary FLE teaching, embedded in the CEFR curriculum. In the first part of this article, we will therefore trace definitions and concepts related to Circuit of Culture theory of objects in the spirit of the theory of socio-dynamics of culture. Then we will devote our attention to literature and its representation in school culture and finally we will focus on the CEFR curriculum and the role of literature and poetry in the teaching of FLE, based on a few selected techniques used at secondary school in a class with an extended French curriculum. Quantitative and qualitative analyses of poetry texts from selected French textbooks reveal that the poetry taught in the FFL classroom is subject to the same dynamics as poetry as a cultural object in cultural circulation in contemporary society. Its place is reduced, which, however, does not mean it has completely disappeared. The interest of teachers and students in this form of expression of human thought which can still arouse admiration for its cognitive, aesthetic and emotional values remains a condition for its continuing presence.

11

„Bitwa u Huły”. O fraszce III 51 Jana Kochanowskiego i poemacie Macieja Stryjkowskiego

71%

Oszczęda A.

Pamiętnik Literacki

|

2024

|

vol. 115

|

issue 1

81-92

PL

W artykule omówiono dwa utwory ściśle związane z bitwą pod Ułą, ważnym epizodem wojny z Moskwą o Inflanty. Zdobycie Połocka przez oddziały Iwana Groźnego (15 II 1563) i rozpoczęta przez cara w styczniu 1564 kampania wojenna przeniosły konflikt w głąb Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dwie wielkie armie moskiewskie miały się zebrać pod Orszą i ruszyć na Wilno, oddalone od teatru wojny o zaledwie 26 mil. Zwycięstwo oddziałów litewskich odniesione pod Ułą (26 I 1564) i niemal kompletne rozbicie jednej z armii Iwana Groźnego odsunęło bezpośrednie zagrożenie i stało się wstępem do kolejnych sukcesów militarnych wojsk polsko-litewskich. Te właśnie wydarzenia są tłem fraszki III 51 Jana Kochanowskiego i zachowanego w rękopisie poematu Macieja Stryjkowskiego. Uwagi o epigramie „Do Lubimira” zmierzają do objaśnienia relacji utworu z grecką podstawą fraszki, prostują błędy dotychczasowych edycji, uściślają też jej datowanie. Natomiast w przypadku udostępnionego niedawno we fragmentach dzieła Stryjkowskiego koncentrują się na opisie zabytku i epickim kształcie poematu o bitwie pod Ułą.

EN

The paper discusses two poetic pieces closely connected to the Battle of Ula, a significant episode of the war with Moscow for Livonia. Capturing Polock by the troops of Ivan the Terrible (February 15th, 1563) and starting the war campaign by the Tsar in January 1564 moved the conflict into the interior of the Grand Duchy of Lithuania. Two great Muscovite armies were to meet near the city of Orsha to move towards Vilnius that was placed 26 miles away from the war theatre. The victory of the Lithuanian troops in the Battle of Ula (January 26th, 1564) and almost complete defeat of one army of Ivan the Terrible moved the immediate threat away and made way for a series of successes of the Polish-Lithuanian armed forces. The above-sketched events make up a background of Jan Kochanowski’s trifle III 51 and Maciej Stryjkowski’s handwritten poem. Remarks on the epigram “Do Lubimira” (“To Lubimir”) lead to explication of the relation between the poem and the Greek basis of the trifle, and disambiguate its dating. While as far as recently rendered available fragments of Stryjkowski’s work are concerned, they focus on the piece’s description and the shape of the poem about the Battle of Ula.

12

Kontekst teologiczny w kreacji głównych bohaterów poematu Dzieje Sofos i Heliona Juliusza Słowackiego

63%

Naplocha A.

Język. Religia. Tożsamość

|

2016

|

issue 2(14)

99-109

EN

The paper presents issues concerning the so-called “mystical” creative period of Juliusz Słowacki. By analyzing and interpreting one of the poems of the Słowacki – poem The history of Sofos and Helion, tried to identify the role of theological context on significance and meaning of the poem. The author of article, used a lot of references to religion (for example – to gnosis), as well as references to the wider cultural context.

13

Podwójna negacja w B 2 poematu Parmenidesa

54%

Błaszczyk P., Mrówka K.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2012

|

vol. 2

|

issue 2

235-244

PL

W naszym artykule skupiamy się na analizie struktury podwójnej negacji w poemacie Parmenidesa, ze szczególnym uwzględnieniem B 2. Punktem wyjścia analizy jest stoicka klasyfikacja negacji, którą przedstawia Diogenes Laertios (VII.69-70). Obejmuje ona: negację, przeczenie, prywację oraz podwójną negację. Przykład podany przez Diogenesa Laertiosa zapisujemy następująco: „Nie (nie jest dzień)” ↔ „jest dzień”. W warstwie poetyckiej, podwójna negacja spełnia funkcję wzmocnienia ekspresji wypowiedzi bogini. Z kolei w kontekście ontologii Parmenidesa, prawo podwójnej negacji służy afirmacji „jest”. Naszym celem jest szczegółowa analiza konstrukcji podwójnej negacji. W kolejnym kroku wprowadzamy dowody nie wprost z Elementów Euklidesa. Pokazujemy, że wszystkie cztery formy negacji, które wymienia Diogenes Laertios, występują w Elementach i że zawierają one bogatszy zestaw form językowych służący wyrażeniu negacji, w tym podwójnej negacji. Pokazujemy wreszcie, że Parmenides świadomie stosuje prawo podwójnej negacji, a poemat jest pierwszym w historii tekstem filozoficznym poświadczającym użycie tego prawa. Podwójna negacja może być wyrażona krótko jako: u stoików (Diogenes Laertios VII.69-70): „nie (nie jest dzień) ↔ jest dzień”; u Euklidesa: „Nie (jest nie-równe) ↔ Jest równe” (Elementy, I.6); „Nie jest tak, że (…. nie jest wokół…) ↔ Jest wokół” (Elementy, VI.26) u Parmenidesa „jest ↔ nie jest” (B 2, w. 3).

EN

In our article we focus on an analysis of the structure of double negation in the poem of Parmenides, paying attention to the fragment B 2. The starting point for the analysis is the classification of varieties of negation contained in Diogenes Laertius (VII 69–70): negation, denial, privation and double negation. We provide an example of double negation as given by Diogenes: “Not (is not a day) ↔ it is a day”. In terms of the poetic expression the law of double negation serves to strengthen the goddess’ speech. However, in the context of Parmenides’ ontolog y, the law of double negation serves as an affirmation of ‘is’. Our goal is to give a detailed analysis of the structure of double negation. In the next step we introduce Euclid’s proofs by comparison. We show that all four forms of negation indicated by Diogenes occur in the Elements and there is a richer set of the linguistic forms used as an expression of nega- tion, including that of double negation. Finally, we show that Parmenides applies consciously the law of double negation, and the poem is the first philosophical text confirming the use of this law. In short, double negation can be summarized as follows: for the Stoics, in Diogenes Laertius (VII 69–70): “not (is not a day) ↔ is a day”; for Euclid: “not (is not-equal) ↔ is equal” (Elements I 6). “is not like that (... is not around ...) ↔ is around” (Elements VI 26); and in Parmenides: “is ↔ not (is not to be)” (B 2, v. 3).

14

Krytyczne wydanie Promethidiona

54%

Buś M.

Studia Norwidiana

|

2011

|

vol. 29

219-229

EN

The article is concerned with the edition of Cyprian Norwid's Promethidion prepared by Stefan Sawicki. The recognized theoretician, historian and interpreter of literature appears here both as the author of a comprehensive monograph of Promethidion and as an experienced editor embracing the central categories of the poet's viewpoint and artistry, and, on the other hand, with a linguistic precision analyzing particular expressions and tropes. His discerning analysis, careful textological edition of the text and comprehensive interpretation of the poem serve each other. The edition, albeit designed for a broad group of readers, meets the requirements of a critical edition, gives a lot of precisely justified amendments, the necessary explanations, and a list of variants of the text. In the sphere of meanings and structures the poem glitters with variety and shows many aspects of the problems. “Concepts-keys” that are central to the poem are the concept of art (“with no limits”) whose definition is in many ways completed by the concepts of beauty, love, work, good and truth, “constantly approached as if from the side of the conscience”. They are made manifest in utterances by many subjects that have differentiated styles and genres, which is done by means of peculiar techniques (amplifications, approximations, speaking by negation assuming the form of a dialogue, the “counterpoint” technique, evoking the value “by negating anti-values”). However, the whole forms a cohesive “Norwidian collage”, and the image of a “superior speaking subject” appearing as an “image of a prophet of the contemporary Church” has a clear author's stamp. Hence, the message of the poem is perceived “as the voice of a poet: a real one, convinced that what he wants to convey to the society is just”

Refine search results

Poemat o śmierci. Rozważanie o śmierci Karola Wojtyły jako medytacja filozoficzno-religijna

Rytuał cerkiewny jako intertekstualne kryterium badawcze na przykładzie poematu "Rosyjscy bogowie" Daniiła Andriejewa

Актуалiзацыя спадчыны Уладзiслава Сыракомлi на сучасным этапе

Mit o sądzie Parysa w optyce masońskiej myśli filozoficznej. Poemat Wasyla Majkowa „Суд Паридов”

Norwid - Fern vom Trivium seiner Epoche

Pochwały na cześć Pana wraz z cudem, który wydarzył się w kraju Eduów (Laudes Domini cum miraculo quod accidit in Aeduico, CPL 1386)

Carmina "De Sodoma" et "De Iona": una relectura

“The Song of Our Land” Revisited: The poems of Wawrzyniec Engeström

Язэп Драздовiч – пiсьменнiк

Les poèmes en classe de FLE, à l’exemple des méthodes choisies au niveau secondaire dans la perspective de la théorie de sociodynamique d’Abraham Moles

„Bitwa u Huły”. O fraszce III 51 Jana Kochanowskiego i poemacie Macieja Stryjkowskiego

Kontekst teologiczny w kreacji głównych bohaterów poematu Dzieje Sofos i Heliona Juliusza Słowackiego

Podwójna negacja w B 2 poematu Parmenidesa

Krytyczne wydanie Promethidiona