Search results

1

Лексико-семантический анализ стихотворения Н. С. Гумилева „Сады души”

100%

Kasperova L. Т.

Stylistyka

|

2015

|

vol. 24

229-236

EN

This article presents a lexico-semantic analysis of Nikolay Gumilev’s “Garden of the Soul” poem (1907). In the early 20th century, there appeared a special type of depiction in art – a depiction of the author’s inner state. Analyzing the idiostyles (individual styles) of the poets from the Silver Age, we have defined it as a psychological self-portrait, the type of character depiction wherein the poet uses the artistic format to characterize his or her mental state when creating the work of art. One of NikolayGumilev’s early poems, “Gardens of the Soul” (1907), fits into the category of the psychological self-portrait. In his early poems, the poet had already demonstrated the basic features of the future neo-romantic trend in Russian poetry, known as acmeism (from the Greek Üêìç (acme), the height of the blossoming season), founded by Nikolay Gumilev himself. By opposing themselves to the symbolists, the acmeists turned to the description of the material world. First and foremost, they tended to replace the referent with characterization in metaphorical constructions, and describe abstract notions through analogies with the material world. In his poem “Gardens of the Soul” the author describes his inner world through the metaphor of the garden. On route from referent denotations of the words garden and soul to the metaphorical meaning of the phrase “gardens of the soul”, the readers find themselves neutralizing the concrete semantic components, while other semantic components are actualized. The study uses lexicosemantic analysis and socio-philological experiments. The article summarizes the results of a survey, in which the respondents of various age and social groups interpret the text of the poem. The metaphorical transfer between the notions of the soul and the garden is carried out through not one, but several ways: epidigmatic (3%), lexicosemantic (39%), attributive (25%) and lexico-derivational (33%).

2

Kognitywna analiza metafor życia i śmierci w poezji Wisławy Szymborskiej

99%

Dobrowolska M.

Prace Językoznawcze

|

2013

|

issue 15/2

19-35

EN

The article presents a linguistic analysis of Wis³awa Szymborska selected poems in terms of the cognitive theory of metaphor. It is based on the works Lakoff and Turner (1989) who proved that literary metaphors, while original and inventive, are based on the same mental processes as everyday life expressions as conceptual metaphors are the basic schemata that organise our thinking and determine the majority of language phenomena. In Szymborska poems the metaphor EVENTS ARE ACTIONS functions as a personifying mechanism (i.e. images of death and the reaper) and justifies the importance of the tripartite cycle domain in the understanding of life and death target domains. The results of the research show that the uniqueness and potency of this Polish poet lies in creative utilisation and subtle elaboration on generic-level metaphors, that can be hard to decipher for the reader. Thank to this she introduces a different perspective of human beliefs about life and death and explains them in a seemingly simple language. The study proves that the theory of conceptual metaphor provides us with the tools appropriate for the exploration of subtle and ambiguous matter of poetic language.

3

Метафоры утренней и вечерней зари в литовской и русской поэзии

83%

Коницкая [Konickaja] Е. J., Ясюнайте [Jasiūnaitė] Б. B.

Acta Baltico-Slavica

|

2016

|

vol. 40

EN

Metaphors of Dawn in Lithuanian and Russian Poetry This article analyzes the realizations of certain basic metaphors of dawn/sunset in the works of twentieth-century Lithuanian and Russian poets. The first part of the article examines important discrepancies between biomorphic, zoomorphic and anthropomorphic metaphors, as well as mythological metaphors. In Lithuanian poetry, dawn/sunset is associated with different objects compared to Russian poetry (wild strawberries and cherry, birds, fish and snakes in Lithuanian poetry; cranberries, melons and apples, birds and animals in Russian poetry). There is a lack of anthropomorphic metaphors for girl or woman in Lithuanian poetry. The associations of dawn/sunset with mythic entities are also entirely different. In the realization of the metaphor of DAWN/SUNSET – JEWELS, DAWN/SUNSET – FABRIC/ITEM MADE of FABRIC, DAWN/SUNSET – METAL/ITEM MADE of METAL, both similarities and significant differences are registered.The second part of the article examines more closely the similarities between the realizations of three basic metaphors, in which the dawn/sunset is interpreted as: 1) fire or blaze; 2) a burning object; 3) liquid.The analyses embraces about 200 poetry texts excerpts: 95 excerpts from the poetry works by 28 Lithuanian authors and 105 excerpts from the works by 30 Russian authors. In both languages, the metaphoric expressions of the first group highlight the bright colors of dawn/sunset; intensity; impression of a burning object. The metaphorization of the dark hues of dawn is specific to the Russian poetry. Semantically close to this group are metaphors of the DAWN/SUNSET – BURNING OBJECT. Dawn/sunset is interpreted as fire, bonfire, holy fire, burning coals, a lantern or torch. The image of the sacrificial fire is more widespread in the Russian poetry than in Lithuanian. In both poetic systems, folkloric images are used to develop the basic metaphor. The realization of the common metaphor DAWN/SUNSET – LIQUID as DAWN/SUNSET – BLOOD is associated with the metaphor SUNSET – DEATH in the Lithuanian poetry, while in Russian poetry – with the metaphor SUNSET – WOUND. The metaphor DAWN/SUNSET – TEAR is equally rare. In the metaphor DAWN – WATER/WATER RESERVOIR, the overlap of the images and relation to the more general metaphor LIGHT – WATER is evident in the both groups. In the group DAWN/SUNSET – CHEMICAL LIQUID. The image of paint (including cosmetics) is widely used in the both poetical systems. In the latter group, one can notice the overlap of the metaphor DAWN – WINE. It is specific to the Russian metaphoric system the use of pickle, cod-liver oil images.The Lithuanian and Russian poetic systems are characterized by both specific and common metaphors of dawn and dusk. These metaphors reveal some differences in the frequency of using various models, as well as in their particular content. Metafory świtu w poezji litewskiej i rosyjskiej Artykuł analizuje realizację pewnych zasadniczych metafor świtu/zmierzchu w utworach dwudziestowiecznych poetów litewskich i rosyjskich. W pierwszej części artykułu omówiono istotne rozbieżności między metaforami biomorficznymi, zoomorficznymi, antropomorficznymi, jak też metaforami mitologicznymi. W poezji litewskiej świt/zmierzch kojarzy się z różnymi obiektami porównywanymi z poezją rosyjską (dzikie truskawki i jagody, ptaki, ryby i węże w poezji litewskiej; żurawina, arbuzy i jabłka, ptaki i zwierzęta w poezji rosyjskiej). W poezji litewskiej brak metafor antropomorficznych w odniesieniu do dziewczyny lub kobiety. Skojarzenia świt/zmierzch z hasłami mitycznymi są także całkowicie odmienne. W realizacji metafor ŚWIT/ZMIERZCH – KLEJNOTY, ŚWIT/ZMIERZCH – TKANINA/ ARTYKUŁ WYKONANY Z TKANINY, ŚWIT/ZMIERZCH – METAL/ ARTYKUŁ WYKONANY Z METALU, odnotowane zostały zarówno podobieństwa, jak i znaczące różnice.W drugiej części artykułu bliżej zbadane zostały podobieństwa w realizacji trzech podstawowych metafor, w których świt/zmierzch interpretowany jest jako: 1) ogień lub blask; 2) palący się przedmiot; 3) płyn.Analiza obejmuje ok. 200 wyjątków z tekstów poetyckich: 95 pochodzi z wierszy 28 autorów litewskich, zaś 105 z utworów 30 rosyjskich autorów. W obu językach wyrażenia metaforyczne z pierwszej grupy uwypuklają jaskrawe barwy świtu/zmierzchu; intensywność; wrażenie płonącego obiektu. Metaforyzacja ciemnych odcieni świtu właściwa jest poezji rosyjskiej. Semantycznie bliskie tej grupie są metafory ŚWIT/ZMIERZCH – PALĄCY SIĘ OBIEKT. Świt/zmierzch interpretowany jest jako ogień, fajerwerk, święty ogień, rozżarzony węgiel, lampion lub pochodnia. Obraz ognia sakryfikowanego bardziej rozpowszechnił się w poezji rosyjskiej niż litewskiej. W obu systemach poetyckich wyobrażenia folklorystyczne służą do wywołania podstawowych metafor. Realizacja powszechnej metafory ŚWIT/ZMIERZCH – PŁYN jako ŚWIT/ ZMIERZCH – KREW kojarzy się z metaforą ZMIERZCH – ŚMIERĆ w poezji litewskiej, podczas gdy w rosyjskiej – z metaforą ZMIERZCH – RANA. Metafora ŚWIT/ ZMIERZCH – ŁZA jest także rzadka. W metaforze ŚWIT – WODA/ ZASOBNIK WODY nałożenie się na siebie obrazów i relacji z ogólniejszą metaforą ŚWIATŁO – WODA jest oczywiste w obu tych grupach. W grupie ŚWIT/ZMIERZCH – PŁYN CHEMICZNY obraz farby (łącznie z kosmetykiem) jest używany szeroko w obu poetyckich systemach. W tej ostatniej grupie można zauważyć nakładanie się na siebie z metaforą ŚWIT – WINO. Właściwe rosyjskiemu systemowi metafor jest użycie obrazów pikle, olej z wątroby dorsza itd.Systemy poetyckie litewski i rosyjski cechują zarówno konkretne, jak i ogólne metafory świtu i zmierzchu. Te metafory zdradzają pewne różnice w częstotliwości używania różnych modeli, a zarazem ich szczególne treści.

Refine search results

1 Acta Baltico-Slavica

1 Prace Językoznawcze

1 Stylistyka

1 Dobrowolska M.

1 Kasperova L. Т.

1 Коницкая [Konickaja] Е. J.

1 Ясюнайте [Jasiūnaitė] Б. B.

1 2016

1 2015

1 2013

Лексико-семантический анализ стихотворения Н. С. Гумилева „Сады души”

Kognitywna analiza metafor życia i śmierci w poezji Wisławy Szymborskiej

Метафоры утренней и вечерней зари в литовской и русской поэзии