Search results

1

Między poetyką kulturową a kulturą produkcji. Społeczny kontekst realizacji pierwszych filmów Andrzeja Wajdy

100%

Adamczak M.

Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

|

2013

|

vol. 13

|

issue 22

73-90

EN

The article is an attempt to examining again the three first movies of Andrzej Wajda: Generation, Canal and Diamonds and Ashes, regarding archival protocols and production issues more then stict artistic or auteur factors. The inspiration was both production culture perspective and New Historicism of Stephen Greenblatt. The text shows how many additional factors played decisive role in realising those classical movies and how much the movies were connected with plays for cultural power and dominance in those historical reality. In effect we can observe specific kind of dispersive authorship in which film authors hasn’t full control on the final effacts of the movie, for example its social impact and audience recepton.

PL

The article is an attempt to examining again the three first movies of Andrzej Wajda: Generation, Canal and Diamonds and Ashes, regarding archival protocols and production issues more then stict artistic or auteur factors. The inspiration was both production culture perspective and New Historicism of Stephen Greenblatt. The text shows how many additional factors played decisive role in realising those classical movies and how much the movies were connected with plays for cultural power and dominance in those historical reality. In effect we can observe specific kind of dispersive authorship in which film authors hasn’t full control on the final effacts of the movie, for example its social impact and audience recepton.Artykuł stanowi próbę ponownego przyjrzenia się trzem pierwszym filmom Andrzeja Wajdy: Pokoleniu, Kanałowi oraz Popiołowi i diamentowi uwzględniając dokumenty archiwalne i materię produkcyjną w większym stopniu niż czynniki ściśle artystyczne i autorskie. Inspiracją są badania kultury produkcji oraz poetyka kulturowa Stephena Greenblatta. W efekcie tekst pokazuje jak wiele czynników pobocznych odgrywało decydującą rolę dla powstania danych tytułów oraz w jak wielkim stopniu filmy te były powiązane z ówczesnymi walkami o dominację kulturową. Tekst pokazuje w ten sposób wizję swoistego rozproszonego autorstwa, o mniejszym stopniu reżyserskiej kontroli względem powstającego dzieła, w również jego recepcji.

2

Poetyka w świetle kulturoznawstwa

80%

Kunz T.

Forum Poetyki

|

2015

|

issue 1

6-17

EN

The article attempts to show the most important consequences of the process by which the methodological and epistemological foundations of modern literary theory have been dismantled, a process which in Polish literature studies has been characterized by a sweeping, yet often superficial assimilation of the radical conclusions issuing from two methodological turns-the Post-Structuralist turn and the cultural turn. One of the most serious consequences of this process was literature studies’ too easy renunciation of the separate status of its subject and scholarly apparatus, which occurred as a result of the cultural reorientation of the literary studies field. This led to the replacement of literary theory by a generalized cultural theory and the reduction of the literary text to the status of merely one of many equal subjects of cultural production practices. Against the background of modern literary theory, which now has become a purely historical phenomenon, poetics is revealed to be a discipline possessing not only vitality and expansiveness (a fact testified to by other fields’ appropriation of concepts and categories developed by poetics), but also indispensable to the continued life of culturally-oriented literary studies. For only poetics provides the tools that enable us persuasively to argue in favor of the separate status and specificity of literature as a form of knowledge and cultural expression of human experience which is in many ways privileged, standing out due to its specific formal and semantic properties, which make it a unique code for communication between and among human beings.

PL

Artykuł pokazuje najważniejsze skutki procesu demontażu metodologicznych i epistemologicznych podstaw nowoczesnej teorii literatury, który w polskim literaturoznawstwie przybrał postać skokowej i często dość powierzchownej asymilacji radykalnych wniosków płynących z dwóch zwrotów metodologicznych – poststrukturalnego i kulturowego. Jedną z najpoważniejszych konsekwencji owego procesu było nazbyt łatwe wyrzeczenie się przez literaturoznawstwo odrębności własnego przedmiotu i własnej metodologii badawczej, będące konsekwencją kulturowej reorientacji studiów literackich. Doprowadziło to do zastąpienia teorii literatury przez ogólną teorię kultury i uczynienia z tekstu literackiego zaledwie jednego z wielu równoprawnych przedmiotów kulturotwórczej praktyki. Na tle nowoczesnej teorii literatury, która posiada już dzisiaj wyłącznie charakter historyczny, poetyka okazuje się dyscypliną nie tylko żywotną i ekspansywną (o czym świadczy wykorzystywanie przez inne dziedziny wiedzy wypracowanych przez nią pojęć i kategorii), ale także nieodzowną dla dalszego trwania kulturowo zorientowanych studiów literacki. Tylko ona bowiem dostarcza narzędzi pozwalających skutecznie argumentować na rzecz odrębności i specyfiki literatury jako pod wieloma względami uprzywilejowanej formy poznania i ekspresji kulturowego doświadczenia człowieka, wyróżniającej się szczególnymi właściwościami formalnymi i semantycznymi, czyniącymi z niej jedyny w swoim rodzaju kod międzyludzkiej komunikacji.

3

Poetyka i e-literatura

80%

Winiecka E.

Tematy i Konteksty

|

2013

|

vol. 8

|

issue 3

211-229

EN

The author attempts to outline the research prospects of e-poetics. This discipline, not much over twenty years old, deals with the study of literary texts which are created with the use of digital technologies. Intermediality and interactiveness are the characteristic features of hypertextual works available on the Internet and on digital carriers. The trait which distinguishes such texts from literature is that computers are the essential tool necessary for their creation, existence and reading. What consequences arise from such a change of the medium for literature, its structure, the process of communication with the reader and the interpretative possibilities? How is it possible to describe the relations between the old and the new forms of a literary text? Finally, why is it important to introduce research on e-literature into academic education? The author makes an attempt to provide answers to these, as well as many other questions, following the paths of the development of e-literature and the state of research on it both in Poland and abroad (mainly in the USA).

PL

Autorka podejmuje próbę zarysowania perspektyw badawczych e-poetyki. Ta, licząca sobie niewiele ponad dwadzieścia lat, dyscyplina zajmuje się badaniem tekstów literackich, które powstają przy udziale technologii cyfrowych. Hipertekstualne dzieła dostępne w sieci i na nośnikach cyfrowych charakteryzują się intermedialnością, interaktywnością, a od literatury drukowanej różni je to, że komputer jest niezbędnym narzędziem towarzyszącym ich powstaniu, istnieniu i czytaniu. Jakie konsekwencje wynikają z takiej zmiany medium dla literatury, jej struktury, procesu komunikacji z czytelnikiem oraz możliwości interpretacyjnych? Jak można opisać relacje pomiędzy starą i nową postacią tekstu literackiego? Wreszcie; dlaczego wprowadzenie badań nad literaturą elektroniczną jest ważne w edukacji akademickiej? Odpowiedzi na te i inne pytania autorka poszukuje śledząc rozwój e-literatury oraz stan badań nad nią w Polsce i na świecie (głównie w USA).

4

Humanistyka na rozdrożu – między atopią a inter(trans) dyscyplinarnością

80%

Skibska A. M.

Roczniki Humanistyczne

|

2016

|

vol. 64

|

issue 7: Słowianoznawstwo

11-32

PL

Esej skupia się na ogólnym przedstawieniu kwestii kryzysu dotykającego humanistykę, ukazując ów kryzys z perspektywy kilku współczesnych projektów interdyscyplinarnych. W świetle proponowanych przez projekty te rozstrzygnięć uderza złożoność pojmowania idei samego kryzysu (wraz z jego skądinąd nierozstrzygalną definicją), który bywa postrzegany jako niezwykłe źródło energii stymulującej rozwój ludzkiej myśli, jaki odbija się w różnych dykursach akademickich (w tym literaturoznawczych). W celu ponownego przemyślenia nowych możliwości, sugerowanych przez współczesnych badaczy, zdecydowałam się na przypomnienie atopii (lansowanej w pismach Barthes’a), która płynnie wiedzie w kierunku tzw. zwrotu performatywnego (manifestowanego w „późnej” dekonstrukcji Derridy), aby następnie poprowadzić ku poetyce doświadczenia (obecnej między innymi w krytyce somatycznej oraz somaestetyce) oraz ku poetyce kulturowej reprezentowanej przez amerykańską szkołę Greenblatta.

RU

Эссе сосредоточен на общем представлении вопроса кризиса, затрагивающего гуманитарные науки, показывая кризис с точки зрения ряда современных интердисциплинарнарных проектов. С учетом предлагаемых этими проектами решении поражает сложность интерпретации идеи самого кризиса (наряду с его неразрешимым иначе определением), который воспринимается как чрезвычайный источник энергии, который стимулирует развитие человеческой мысли, что находит отражение в различных академических дискурсах (в том числе и литературоведении). Для того, чтобы переосмыслить новые возможности, предложенные современными учеными, я решила напомнить атопию (выдвинутую в трудах Барта), которая плавно ведет в так называемый перформативный поворот (демонстрированный в „поздней” деконструкции Деррида), чтобы затем приводит к поэтике опыта (среди других присутствующей в соматической критике и cомаэстетике ) и к культурной поэтике, представленной американской школой Гринблэттa.

XX

In the essay, a crucial issue of crisis concerning the human studies is presented from the view-point of several interdisciplinary procedures, according to which the convoluted content of the crisis itself (along with its impossible term) is regarded as an extra-ordinary energy stimulating the development of the human thought, expressed either in/by literature or academic discourses. In order to reconsider the new possibilities for the human studies, offered by the contemporary thinkers, I have decided to cast same light on Barthes’s idea of atopy, which fluently leads towards the so called performative turn (via late Derrida’s deconstruction) and subsequently to the poetics of experience (including the somatic criticism and somaesthetics) and cultural poetics, represented by the Greenblatt school.

Refine search results

1 Forum Poetyki

1 Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication

1 Roczniki Humanistyczne

1 Tematy i Konteksty

1 Adamczak M.

1 Kunz T.

1 Skibska A. M.

1 Winiecka E.

1 2016

1 2015

2 2013

Między poetyką kulturową a kulturą produkcji. Społeczny kontekst realizacji pierwszych filmów Andrzeja Wajdy

Poetyka w świetle kulturoznawstwa

Poetyka i e-literatura

Humanistyka na rozdrożu – między atopią a inter(trans) dyscyplinarnością