Search results

1

Norwid w poezji współczesnej. Formy obecności

100%

Kudyba W.

Studia Norwidiana

|

2021

|

vol. 39

189-215

EN

The article attempts to establish the character of references to Norwid in texts by poets representative of Polish modernity, accounting for functions of intertextual allusions, initially in the area of collective consciousness. As it turns out, during the interwar period and the Second World War works by the Romantic master were referenced at all stages of developing a distinct literary identity. Poets would not just read Norwid’s texts, but in fact regard themselves in the mirror of his works. However, after 1956 Norwid’s presence in literary life was rooted in the needs of literary scholars rather than in actual intertextual references. This tendency also manifests in studies of works by individual authors. It does happen – especially when we speak of implicit traces of Norwid in contemporary poetry – that the plane of relations between authors is not addressed by interpreters. Sometimes, dialogue as a research category disappears from their view, while the body of Norwid’s works is treated merely as a context, becoming a kind of mirror meant to display more fully a certain theme or characteristic of somebody’s writing. However, the most important forms of Norwid’s functioning in contemporary times are ones that facilitate meetings(successfulor not), as demonstrated by the fascination with Norwid’s poetry recognizable in texts by authors such as Mieczysław Jastrun, Julian Przyboś and Tadeusz Różewicz.

PL

Artykuł odpowiada na pytanie o to, jaki kształt mają odniesienia do Norwida w tekstach poetów reprezentatywnych dla naszej współczesności. Przedmiotem opisu sąfunkcje takich intertekstualnych nawiązań – najpierw na terenie świadomości zbiorowej. Okazuje się, że w dwudziestoleciu międzywojennym i w czasie wojny sięgano do dzieł romantycznego mistrza na wszystkich etapach budowania własnej literackiej tożsamości. Czytano nie tyle teksty Norwida, ile raczej samych siebie w obliczu jego dzieł. Natomiast po 1956 roku obecność Norwida we wspólnotach pisarzy wyrasta raczej z potrzeb historyków literatury niż z rzeczywistych odniesień międzytekstowych. Ta tendencja obecna jest także na terenie badań twórczości pojedynczych autorów. Zdarza się – zwłaszcza wtedy, gdy mówimy o implicytnych śladach obecności Norwida w poezji współczesnej – że płaszczyzna relacji pomiędzy autorami nie jest przez interpretatorów przywoływana. Bywa, że dialog jako kategoria badawcza znika z pola ich obserwacji, a korpus dzieł Norwida jest traktowany jedynie kontekstowo – staje się pewnego rodzaju lustrem, które służy pełniejszej prezentacji jakieś właściwości twórczości wybranego autora lub motywu, który w niej występuje. Najważniejszych formy funkcjonowania autora Quidama w naszej współczesności to te, które osiągają wymiar spotkania (udanego lub nieudanego). Tak dzieje się w przypadku fascynacji poezją Norwida obecnej m.in. w tekstach Mieczysława Jastruna, Juliana Przybosia, czy też Tadeusza Różewicza.

2

Sygnatura twórczej osobowości poety

99%

Gajak-Toczek M., Uniwersytet Łódzki I. F. P., Małgorzata Gajak-Toczek – dr a. w. Z. D. J. k. i. L. P. U. Ł. J. z. l. r. t. w., mgajaktoczek@o2.pl

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2013

|

vol. 02

PL

Książka Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego, pod red. P. Śliwińskiego, Poznań 2011, stanowiąca pokłosie sesji zorganizowanej w 2011 roku przez Zakład Poetyki i Krytyki Literackiej UAM, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, jest próbą przybliżenia przesłania zawartego w przestrzeni poetyckiej jednego z najwybitniejszych polskich poetów przełomu 1989 roku. Zawiera dwadzieścia rozpraw krytycznoliterackich, kilka tekstów legitymujących się swobodniejszą kompozycją oraz cztery wiersze bohatera zbioru: Świerszcze, Uniwersytety, Postępy, Ćwierkanie. Badacze w swoich wystąpieniach podkreślają walory dorobku poetyckiego autora Schizmy, który mówi do czytelnika z miejsca trudnego do zdefiniowania, trafnie eksponując fakt, że poeta, nie – wyrzekając się swej teraźniejszości – pozostaje niejako z boku, choć nie celebruje i nie heroizuje tej osobności. Umiejętnie posługuje się ironią, żartem, kpiną, które służą mu do stworzenia dystansu wobec siebie i otaczającej rzeczywistości. Mimo ogromnej popularności, nie daje się również – w przekonaniu piszących – sprowokować do roli autorytetu.

EN

The book Mistrz świata. Szkice o twórczości Marcina Świetlickiego (“World Champion. Sketches on Marcin Świetlicki’s writings”, P. Śliwiński [ed.], Poznań 2011), the out- come of a session organized in 2011 by the Department of Poetics and Literary Criticism of the AMU, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej and Culture Animation Center in Poznań, is an attempt to present the message of the poetic space of one of the greatest Polish poets of the 1989 turn. It contains twenty critical essays, several texts with a more free structure, and four poems by the author analyzed in the anthology: Świerszcze, Uniwersytety, Postępy, Ćwierkanie (respectively: “Crickets”, “Universities”, “Progress”, and “Tweeting”). In their paper, the scholars emphasize the value of the poetic output od the author od Schizma (“ The Schism”), who ad- dresses the reader from a position difficult to define, rightly emphasizing the fact that the poet, not giving up his present – remains somewhat aside, even though he does not celebrate this separateness, nor does he make it heroic. He skillfully uses irony, joke, or mockery, which he uses to create a distanced attitude to himself and the surrounding reality. Despite his popularity, he refuses to be provoked – accord- ing to the authors of the volume – to accept the role of authority.

3

Norwid a poezja współczesna. Szkic stylistyczny

85%

Skubalanka T.

Colloquia Litteraria

|

2008

|

vol. 3

|

issue 1/2

171-191

4

Maskowanie gatunku. Kołysanka w liryce współczesnej

85%

Wądolny–Tatar K.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2011

|

issue 17

247-263

EN

Lullaby, used as a form of contemporary poetry, loses its real, situational references, which was keeping in the folk literature and partly in the literature for children. Transfer of the speech genre in the realm of literary means an increased degree of metaphoricalness of communication. Lullaby as transgenre enter into connections with a threnody, an elegy, lament, haiku (e.g. in poetry of Eugeniusz Tkaczyszyn–Dycki, Wojciech Kass, Zbigniew Herbert). Lullaby as a occasional literature is also understood otherwise — a species is becoming an opportunity to present themselves entity, indicate antinomity of the world, genological camouflage, though its relationship with the dream themes still exists. Folk patterns are undergoing artistic and literary modifications, structural and semantic transformations, and the function of text is changing (e. g. in poetry of Teresa Ferenc, Anna Janko, Anna Kamieńska, Ernest Bryll, Józef Baran, Julia Hartwig, Adam Zagajewski).

5

Poetki wobec końca – liryka najnowsza a antropocen

85%

Czyżak A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

|

2023

|

vol. 11

196-207

EN

This article considers the Anthropocene, global warming, and climate catastrophe as special challenges for humanity and as literary themes in contemporary poetry. In poems written by women during the last few years, these problems are presented in ways that transform our common perception and collective emotions. Interpretation of texts (written by Ewa Lipska, Marzanna Bogumiła Kielar, Julia Fiedorczuk, Urszula Zajączkowska, Justyna Bargielska, Ilona Witkowska, Małgorzata Lebda) lead to wider‑ranging results: the Anthropocene, as probably the last epoch in the history of the human world, must be perceived as a specific call for restorative activities for individuals and all mankind.

PL

Głównym celem artykułu są rozważania poświęcone antropocenowi, globalnemu ociepleniu i katastrofie klimatycznej pojmowanym jako wyjątkowe wyzwanie dla ludzkości oraz literacki temat w najnowszej poezji. W wierszach pisanych przez poetki w ciągu ostatnich kilku lat ta problematyka została podjęta na różne sposoby, prowadzące jednak do przeobrażeń wspólnotowej świadomości i zbiorowych emocji. Interpretacje utworów (pisanych m.in. przez Ewę Lipską, Marzannę Bogumiłę Kielar, Julię Fiedorczuk, Urszulę Zajączkowską, Justynę Bargielską, Ilonę Witkowską, Małgorzatę Lebdę) wiodą do szerzej zakrojonych wniosków: antropocen, jako być może ostatnia epoka w dziejach znanego nam świata, musi być traktowany jako szczególne wezwanie do ratowniczych działań, tak dla jednostek, jak i całego rodzaju ludzkiego.

6

Ogród wierszowej tradycji. Kilka uwag o Zachodzie słońca w Milanówku Jarosława Marka Rymkiewicza

85%

Tryksza A., Uniwersytet Marii Skłodowskiej-Curie I. F. P., Anna Tryksza – dr a. w. Z. T. L. U. Z. s. b. s. s. w. z. z. z. n. l. p. o. z. w. z. k. m., atryksza@poczta.onet.pl

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2014

|

vol. 03

PL

Rozważania koncentrują się wokół problemów poetyki tekstów Jarosława Marka Rymkiewicza pochodzących ze zbioru „Zachód słońca w Milanówku”. Szczególnie interesujące wydaje się być, strategiczne w założeniu, połączenie struktury wierszowej, rażącej wręcz banalnością, z takąż samą najczęściej, szeroko rozumianą warstwą stylistyczną oraz eschatologiczną tematyką. W artykule próbuje się wykazać sensowność i celowość połączenia nadmiernie prostej formy z „wysoką” nutą podejmowanej problematyki, oscylującej wokół spraw ostatecznych - przemijania, śmierci, starości. Autorka jest skłonna uznać tego typu zabiegi za współczesny sposób prezentacji - pełen dystansu, ironii/autoironii - tematów ważkich, lecz powtarzalnych. To jakby poetycka samoobrona przed trywialnością: poprzez maksymalne ujawnianie banału – odejście od banału.

EN

The garden of poetic tradition. Some remarks on the "Sunset in Milanówek" by Jarosław Marek Rymkiewicz The considerations revolve around the issues of the poeticsof the texts by Jarosław Marek Rymkiewicz from his collection “Sunset in Milanówek”. Particularly interesting is the strategic connection of the poetic structure of the line, blatantly banal, with the same broadly defined stylistic aspect and eschatological themes. The article tries to show the wisdom and desirability of combining the overly simple form with the "high" note of the subject matter, oscillating around issues of final character – passing, death, old age. The author is willing to consider such actions as a modern method of presentation – distanced, full of irony /self-depreciation – weighty topics, but repetitive. It is like a poetic defence against the trivial: through the maximum disclosure of banality – adeparture from the banality.

7

Gdy nauczycielka matematyki staje się poetką... (o zbiorze poezji Styczna do krzywej myśli Anny Błachuckiej)

85%

Wzorek A.

Edukacja Humanistyczna

|

2016

|

issue 1

107-117

PL

Artykuł przybliża „matematyczny” tomik poezji Anny Błachuckiej Styczna do krzywej myśli. Zbiór, napisany przez uzdolnioną literacko emerytowaną nauczycielkę matematyki, w oryginalny sposób pokazuje związki pomiędzy matematyką i codziennym życiem, matematyką i filozofią, matematyką i polityką, wreszcie matematyką i muzyką. Tom jest zróżnicowany pod względem gatunkowym; wypełniają go fraszki, limeryki, anegdoty oraz sonety. Wiele utworów wyposażono w objaśniające ilustracje, wykonane przez Edwarda Traczyńskiego oraz uczennicę autorki, Karolinę Dobosz. Błachucka, poetka ziemi świętokrzyskiej – o czym świadczy analizowany tomik – ma ogromne poczucie humoru, często sięga po ironię, efekt komiczny osiąga dzięki homonimii wyrazowej czy paronomazji.

EN

Article approaching ‘mathematical’ book of poetry by Anna Błachucka Styczna do krzywej myśli [Tangent to the curve thoughts]. Collection, written by talented literary retired math teacher, in an original way shows the relationship between mathematics and everyday life, mathematics and philosophy, mathematics and politics, finally, mathematics and music. Tom is diverse in terms of genre. They fill it epigrams, limericks, anecdotes and sonnets. Many tracks are equipped with explanatory illustrations, made by Edward Traczyński and the author’s student Karolina Dobosz. Błachucka, poetess of the Świetorzyski Region, has a great sense of humor, often reaches ironically, the comic effect is achieved thanks to the homonym or punning.

8

Wyjścia. Awangardyzacja jako asumpt do kanonizacji (kazus Różewicza-poety)

85%

Goczał E. M.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2017

|

issue 35

EN

Ewa Maria GoczałThe Faculty of PhilologyPedagogical University of Cracow Exits: Avant-gardisation as an Incentive to Canonization (the Case of Różewicz the Poet) Abstract: The article aims at determining the specificity of canonical character of the poetry of Tadeusz Różewicz – one of the most important writers of the Polish literature of the 20th century and the beginning of the 21st century, whose just recently finished work – although there are already numerous studies – is only now subjected to all-embracing summaries. The discussion has been submitted to the concept of continual canonization which corresponds with the diagnosis of multiplicity and dynamism of modern canons as well as conforms with, the basic to the author of Faces of Anxiety, the movement of transgression – constant avant-gardisation, going beyond individual and non-individual norms and established models. The study is divided into four parts corresponding with four aspects of Różewicz's excesses. The first one is a general description of the postulated category of canonical character in the context of the work of the author of Exit; the second one describes a type of avant-garde specific to the author; the third one concerns negative poetics. The fourth part sums up the issue by discussing the newest selection of Różewicz's poetry – Znikanie [Disappearance] edited and commented by Jacek Gutorow, poet and literature scholar. The problem of paradoxical continuation based on variability, poetic tradition, and the strategy of external canonization of the writer will be discussed – through the creation of a new canon of his poems which will be potential, alternative, personal and explicitly submitted to the subject of the sense of writing and the autotelic nature of poetry.Keywords: avant-garde, canon, contemporary poetry

PL

Ewa Maria GoczałThe Faculty of PhilologyPedagogical University of Cracow Exits: Avant-gardisation as an Incentive to Canonization (the Case of Różewicz the Poet) Abstract: The article aims at determining the specificity of canonical character of the poetry of Tadeusz Różewicz – one of the most important writers of the Polish literature of the 20th century and the beginning of the 21st century, whose just recently finished work – although there are already numerous studies – is only now subjected to all-embracing summaries. The discussion has been submitted to the concept of continual canonization which corresponds with the diagnosis of multiplicity and dynamism of modern canons as well as conforms with, the basic to the author of Faces of Anxiety, the movement of transgression – constant avant-gardisation, going beyond individual and non-individual norms and established models. The study is divided into four parts corresponding with four aspects of Różewicz's excesses. The first one is a general description of the postulated category of canonical character in the context of the work of the author of Exit; the second one describes a type of avant-garde specific to the author; the third one concerns negative poetics. The fourth part sums up the issue by discussing the newest selection of Różewicz's poetry – Znikanie [Disappearance] edited and commented by Jacek Gutorow, poet and literature scholar. The problem of paradoxical continuation based on variability, poetic tradition, and the strategy of external canonization of the writer will be discussed – through the creation of a new canon of his poems which will be potential, alternative, personal and explicitly submitted to the subject of the sense of writing and the autotelic nature of poetry.Keywords: avant-garde, canon, contemporary poetry

9

Spojrzenie Orfeusza

85%

Walotek-Ściańska K.

Rocznik Prasoznawczy

|

2012

|

vol. 6

131-141

PL

Artykuł „Spojrzenie Orfeusza” jest rodzajem protestu przeciw odrzucaniu przez czytelników tekstów poetyckich, które sprawiają trudności interpretacyjne. Autorka próbuje odnaleźć klucz do współczesnych utworów metapoetyckich, by poznać nie tylko świat poety, ale także warunki decydujące o kształcie tego świata, czyli pewne praktyki pisarskie. Pokazuje, jak w procesie lektury wejść w role: czytelnika, wykonawcy i badacza.

EN

The article ‘The Gaze of Orpheus’ is a form of a protest against the reader’s rejection of texts of poetry which generate interpretative dilemmas. The author attempts to find a key to contemporary metapoetic compositions not only to explore the poet’s universe but also in order to detect the conditions determining its nature, i.e. certain practices of composition. The author reveals how in the process of reading one may switch between the roles of the reader, maker and explorer.

10

„Chusta wiecznie zielona”. Pieta Teresy Ferenc. Studium wierszy

71%

Janus K.

Język. Religia. Tożsamość

|

2023

|

issue 2 (28)

95-107

PL

W artykule podjęto próbę interpretacji kilku wierszy Teresy Ferenc zawartych w wydanym w 1981 roku tomiku zatytułowanym Pieta. Wybrane utwory łączą motywy domu, matki i dziewczynki będącej porte–parole autorki. W pisanych z perspektywy przeżytej w dzieciństwie traumy: spalenia rodzinnej wsi i śmierci rodziców, odnajdujemy liczne aluzje biblijne oraz konteksty kulturowe, których eksplikacja jest przedmiotem niniejszego studium. Podjęto starania, by wykazać bogactwo środków obrazowania poetyckiego, których źródła należy upatrywać w ekstremalnych doświadczeniach.

EN

The article attempts to interpret several of Teresa Ferenc’s poems included in the volume Pieta, published in 1981. The selected works combine the motifs of home, mother and the girl who is the author’s porte-parole. Written from the perspective of the trauma experienced in childhood: the burning of the family village and the death of her parents, we find numerous biblical allusions and cultural contexts, the explanation of which is the subject of this study. An attempt has been made to demonstrate the richness of the poetic imagery, the source of which can be traced back to extreme experiences.

11

Przekleństwa na językach, czyli o dwóch wierszach Philipa Larkina i Tony’ego Harrisona

71%

Pietrzak W.

Prace Literaturoznawcze

|

2015

|

issue 3

57-66

EN

In the present article I set out to investigate the role of vulgarisms in Philip Larkin’s “High Windows” and Tony Harrison’s long poem v. The key problem at issue here is the notion of social belonging, which both poems probe into. While Larkin uses the curse in order, as the poem unravels, to show the naivety and sterility of vulgar language, Harrison shows that that kind of language needs to be assimilated, for only in that case can poetry become a discourse accepting of otherness. Thus Larkin is revealed here as a critic of the rebellious generation that regards vulgar language as their principal means of expression, whereas Harrison positions himself as their advocate and, to some extent, leader of the “angry young men” of the 1980s in Britain.

12

Intertekstualne refleksje Jacka Kaczmarskiego i Gerta Hofmanna o „Ślepcach” Petera Bruegla

71%

Gajak-Toczek M., Uniwersytet Łódzki Z. D. J. i. L. P., mgajaktoczek@poczta.onet.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2013

|

vol. 22

|

issue 4

PL

Artykuł Intertekstualne refleksje o „Ślepcach” Pietera Bruegla, Jacka Kaczmarskiego i Gerta Hofmanna ukazuje intelektualne związki między obrazem niderlandzkiego mistrza a wierszem polskiego barda i powieścią niemieckiego prozaika. Płótno szesnastowiecznego malarza zainspirowało twórców XX wieku do podjęcia refleksji nad otaczającym ich światem, celem i sensem życia człowieka, którego losami władają często pycha, duma, nienawiść, żądza panowania nad innymi. Mimo ogromnej siły zła – zdaniem pisarzy – należy jednak podejmować, wciąż na nowo, próby ukierunkowania na kultywowanie pierwiastków stanowiących o dobrej stronie natury ludzkiej, nadających egzystencji każdego z nas ludzki wymiar. Upadając, potykając się, doznając bólu i cierpienia, ślepcy podnoszą się, pokonują swoje własne, fizyczne ograniczenia, pozwalając wierzyć, że takich czynów dokonać mogą wszyscy.

EN

The article Intertextual deliberations on »The Blind« by Pieter Bruegel, Jacek Kaczmarski and Gert Hofmann indicates intellectual connections between the painting by Dutch master (The Blind Leading the Blind), the poem by Polish bard (The Parable of the Blind) and the novel by German writer (Blindensturz). The canvas by sixteenth century’s painter inspired creators of the 20th century to reflect on the surrounding world, the purpose and the meaning of human life whose fate is ruled by hubris, pride, hate, greed of dominance over other. Despite the immense power of evil – in the opinion of the writers – it is vital to attempt again and again to direct at cultivation of the elements constituting a good side of human nature which imparts human dimension to our existence. Through falling down, tripping, experiencing pain and suffering the blind rise and overcome personal and physical constraints. They let us believe that such deeds can be performed by everyone.

13

Language as τό μεταξύ: The functioning of speech in Wisława Szymborska’s poems ‘Funeral’ and ‘Elegiac Calculation’

71%

Korwin-Piotrowska D., Korwin-Piotrowska D.

Ruch Literacki

|

2019

|

issue 3

14

„Waży się chleb na ostrzu pługa”. Mieczysława Stanclika wyznaczniki tożsamości – wierszem

71%

Janus K.

Język. Religia. Tożsamość

|

2022

|

issue 2 B (26)

99-111

PL

Celem artykułu jest przypomnienie twórczości bielskiego poety Mieczysława Stanclika. Jego poezja ma jedynie lokalny zasięg, nie jest też komentowana przez literaturoznawców, a w opinii autorki studium zasługuje na krytyczno- i teoretycznoliteracką refleksję. W twórczości M. Stanclika dominują motywy, dzięki którym możemy ustalić system wartości poety. Silnie zarysowany jest w wierszach M. Stanclika jego związek z naturą, religią, rodziną. W niniejszym szkicu podjęto próbę literackiej eksplikacji reprezentatywnych dla nurtu tożsamościowego wierszy M. Stanclika.

EN

The purpose of this article is to recall the work of Mieczyslaw Stanclik, a poet from Bielsko-Biala. His poetry is only local in scope and is not commented on by literary scholars. In the opinion of the author of the study, it deserves critical and theoretical literary reflection. Mieczyslaw Stanclik’s work is dominated by motifs through which we can establish the poet’s value system. Strongly outlined in Stanclik’s poems is his attitude to nature, religion, family. This sketch is an attempt at a literary explication of Mieczyslaw Stanclik’s poems, which are representative of the identity trend.

15

„W lesie słów się zgubiłam” – o ciszy w poezji Antonia Colinasa i Zbigniewa Herberta

71%

Woźniak M. J., Uniwersytet Łódzki W. F., judytawo@gmail.com

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2015

|

vol. 30

|

issue 4

EN

The objective of this comparative article is to present the similarity of poetic concepts of Antonio Colinas and Zbigniew Herbert. The poets did not know each other, there are no traces of mutual influences to be found in their poetic output either, however, they both seemed to be equally connected with the Mediterranean culture. This article concentrates on the meaning of silence in their poetry seen as a necessary supplement to the art of words, hope for saving the sense from ambiguity and hubbub of words. Insufficiency of both the accessible language and silence inspires the poets to seek a form of expression that could satisfy human needs, “the unattainable language.” The search, between the word and silence, is manifested in the poetic works of Colinas and Herbert.

16

W „Drohobyczach” – wokół zbioru poetyckiego Serhija Żadana

57%

Czyżak A.

Narracje o Zagładzie

|

2019

|

issue 5

228-244

EN

The main aim of the article is to analyse the cultural phenomenon of Drohobych (now part of Ukraine), a small city where Bruno Schulz – a great European/Jewish/Polish writer – lived and died during the Second World War. The first part of this text contains reflections on literary visions of Drohobych (written by e.g. Andrzej Chciuk, Yurii Andrukhovych, Henryk Grynberg). In the second part of the article, the author proposes an interpretation of the volume of selected poems written in 2014–2016 by a Ukrainian poet Serhiy Zhadan and titled Drohobych (Drohobycz, translated into Polish by Jacek Podsiadło). All those writers treat Drohobych as “Bruno Schulz’s place,” full of his traces and created by his prose.

PL

Celem artykułu jest analiza kulturowego fenomenu Drohobycza (obecnie terytorium Ukrainy), miasteczka, w którym Bruno Schulz – wielki europejski/żydowski/polski pisarz – żył i umarł podczas drugiej wojny światowej. Pierwsza część zawiera refleksje na temat przedtawień Drohobycza w literaturze (Andrzej Chciuk, Jurij Andruchowycz, Henryk Grynberg). W kolejnej części autorka proponuje interpretację tomu wierszy napisanych w latach 2014–2016 przez ukraińskiego poetę Serhija Żadana, zatutułowanego Drohobycz (w przekładzie Jacka Podsiadło). Wszyscy wyżej wymienieni pisarze traktują Drohobycz jako „miejsce Brunona Schulza", pełne jego śladów i niejako stworzone przez jego prozę.

17

Changing the World Through Poetry: Confessions, Poems and Banners of Adam Borzič

57%

Kittlová M.

Porównania

|

2020

|

vol. 27

|

issue 2

325-339

PL

Artykuł poświęcony został twórczości Adama Borziča, jednego z najbardziej wyrazistych przedstawicieli współczesnej poezji czeskiej. Poza usytuowaniem jego wierszy w kontekście współczesnej poezji czeskiej autorka dąży do zaprezentowania jego działalności artystycznej (i nie tylko) jako sui generis dzieła sztuki, mającego cechy awangardowe. Na podstawie czterech wydanych dotąd tomów poezji Borziča pokazane zostały zmiany widoczne w jego twórczości, oscylującej pomiędzy przekonaniem, że świat znajduje się w punkcie zwrotnym, a awangardowym pragnieniem jego zmiany przez poezję. Gest ten przyjmuje w poezji Borziča postać zarówno kruchych, intymnych, w tym fizycznych, jak i obszernych obrazów. Materializuje się on w motywach serca, głowy, ręki i ust. Borzič należy do wyrazistych osobowości współczesnej czeskiej literatury. Jego poezję charakteryzuje unikalny gest, jednocześnie jednak reprezentuje on jedną z bardziej zauważalnych tendencji poetyckich ostatnich dziesięciu lat – podkreślenie „społeczenej funkcji poezji” (T. S. Eliot) i roli poety jako jednostki, która za pośrednictwem twórczości powinna opiekować się światem, a wręcz zmieniać go. Autorka określa Adama Borziča właśnie jako poetę, dzięki któremu tematy te i powiązane z nimi kwestie nabierają aktualności pod koniec pierwszego dziesięciolecia XXI w.

EN

This study focuses on Adam Borzič, one of the most distinctive contemporary Czech poets. The study contextualises his work within current Czech poetry but also examines his other work that is not strictly classified as art as though it were cultural work with avant-garde features. It investigates four volumes of Borzič’s work in terms of the changes in the author’s creative gesture, which expands from his conviction that the world is at a turning point and the avant-garde longing to change the world by poetry. In the four volumes of Borzič’s poetry (written so far), this gesture is embodied through delicately intimate, acutely physical, or even gigantically all-embracing positions, where he employs motives of the heart, head, hand and mouth. The study attempts to evaluate the change in Borzič’s work in the lightof T. S. Eliot’s understanding of the social role of poetry and avant-garde longing to change reality through art. The Czech poet, Adam Borzič, is one of the most distinctive figures of the current Czech literary scene. His poetry is distinct because of its unique gesture andalso represents a strong current in the poetry production of the past decade with its emphasis on the social function of poetry7 and the poet’s role as somebody who should nurture the world through his/her work or even change it. This study attempts to portray Borzič’s work as focused on the mentioned topics and related issues of the end of the first decade of the twenty-first century and renew interest in them, contextualise his work within current Czech poetry but also investigate his other work, which is not strictly artistic but which possesses some avant-garde features.

18

Polityka w poezji, poezja w polityce – kilka uwag o upolitycznieniu polskiej poezji współczesnej

57%

Dwojnych A.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2017

|

vol. 9(45)

|

issue 4

133-144

PL

Przedmiotem artykułu jest polityczność i zaangażowanie polskiej poezji współczesnej po 1989 r. Choć przytaczane w tekście utwory powstały po 2000 r., to przemiany ustrojowe, które zaczęły się w 1989 r., ukształtowały – zdaniem autorki – obecny rynek poetycki w sposób, który determinuje powstającą w jego ramach twórczość. Celem tekstu jest analiza polityczności współczesnej poezji polskiej na trzech płaszczyznach, które są wyznaczane przez następujące pytania: (1) jak przemiany ustrojowe i upowszechnienie w Polsce wolnego rynku wpłynęły na styl uprawiania poezji? (2) jakie wątki społeczno-polityczne pojawiają się w poezji współczesnej? (3) jak upolityczniony jest rynek wydawniczy w Polsce oraz przyznawanie nagród literackich? Autorka stara się odpowiedzieć na te pytania, dokonując analizy treści wybranych utworów poetyckich, a także dyskursu toczącego się w środowisku literackim.

EN

The subject of the article is the politicalness and involvement of Polish contemporary poetry after 1989. Although the works quoted in this text were created after 2000, the systemic transformations that began in 1989 shaped — according to the author — the current poetic market in a way that determines the creativity arising within its framework. The aim of the text is to analyze the politicization of the contemporary Polish poetry on three levels, which are determined by the following questions: (1) how have political changes and the expansion of the free market in Poland influenced the style of poetry? (2) what socio-political threads appear in contemporary poetry? (3) what is the impact of politics on the publishing market in Poland and the awarding of literary prizes? The author tries to answer these questions by analyzing the content of selected poetic works, as well as the discourse taking place in the literary milieu.

19

Wacława Oszajcy poetycka kontemplacja arcydzieł malarstwa

57%

Wzorek A.

Tematy i Konteksty

|

2020

|

vol. 15

|

issue 10

387-400

EN

The article discusses poetic reflection of Wacław Oszajca on the masterpieces of world painting. In his lyric, the priest-poet describes paintings belonging to the classics of painting: Mona Lisa by Leonardo da Vinci, paintings by Rembrandt = (Return of the prodigal son, Sacrifice of Abraham), Hans Memling’s triptych The Last Judgment, and The Last Supper of Salvador Dali. His poems are very short, they are always an attempt to capture the dramatic character of the scene. Among the analyzed poems by Oszajcy, the most interesting, the most valuable one seems to be the work about the image of Rembrandt The return of the prodigal son. It brings accusation of the title character; the author omits important biblical themes - mercy and remorse. Oszajca’s poem describes not only masterpieces of painting, but also serves to recall the lesser known paintings – Crayer or Marian Malarz.

PL

Artykuł przedstawia poetycką refleksję Wacława Oszajcy na temat arcydzieł malarstwa światowego. W swoich lirykach kapłan-poeta opisuje obrazy należące do klasyków malarstwa: Mona Lisę Leonarda da Vinci, obrazy Rembrandta (Powrót syna marnotrawnego, Ofiara Abrahama), tryptyk Hansa Memlinga Sąd Ostateczny i Ostatnia wieczerza Salvadora Dali. Jego wiersze są bardzo krótkie, zawsze stanowią próbę uchwycenia dramatycznego charakteru sceny. Spośród analizowanych wierszy Oszajcy najciekawszy, najcenniejszy wydaje się utwór o wizerunku Rembrandta Powrót syna marnotrawnego. Sprowadza się on do oskarżenia tytułowego bohatera; autor pomija ważne tematy biblijne - miłosierdzie i skruchę. Poemat Oszajcy opisuje nie tylko arcydzieła malarstwa, ale służy także przywołaniu mniej znanych obrazów - Crayera czy Mariana Malarza.

20

Promocja monografii poświęconej twórczości Anny Frajlich w Krakowie

57%

Pasterski J.

Tematy i Konteksty

|

2018

|

vol. 13

|

issue 8

556-559

EN

This article presents report from the meeting promoting the monograph "Tu jestem/ zamieszkuję własne życie". Studia i szkice o twórczośći Anny Frajlich edited by Wojciech Ligęża and Jolanta Pasterska. THe book promotion meeting was organized by Biblioteka Kraków in the Journalist Club "Pod Gruszką" in Kraków on March 23, 2018. The special guest of the event was the poet Anna Frajlich.

Refine search results

Norwid w poezji współczesnej. Formy obecności

Sygnatura twórczej osobowości poety

Norwid a poezja współczesna. Szkic stylistyczny

Maskowanie gatunku. Kołysanka w liryce współczesnej

Poetki wobec końca – liryka najnowsza a antropocen

Ogród wierszowej tradycji. Kilka uwag o Zachodzie słońca w Milanówku Jarosława Marka Rymkiewicza

Gdy nauczycielka matematyki staje się poetką... (o zbiorze poezji Styczna do krzywej myśli Anny Błachuckiej)

Wyjścia. Awangardyzacja jako asumpt do kanonizacji (kazus Różewicza-poety)

Spojrzenie Orfeusza

„Chusta wiecznie zielona”. Pieta Teresy Ferenc. Studium wierszy

Przekleństwa na językach, czyli o dwóch wierszach Philipa Larkina i Tony’ego Harrisona

Intertekstualne refleksje Jacka Kaczmarskiego i Gerta Hofmanna o „Ślepcach” Petera Bruegla

Language as τό μεταξύ: The functioning of speech in Wisława Szymborska’s poems ‘Funeral’ and ‘Elegiac Calculation’

„Waży się chleb na ostrzu pługa”. Mieczysława Stanclika wyznaczniki tożsamości – wierszem

„W lesie słów się zgubiłam” – o ciszy w poezji Antonia Colinasa i Zbigniewa Herberta

W „Drohobyczach” – wokół zbioru poetyckiego Serhija Żadana

Changing the World Through Poetry: Confessions, Poems and Banners of Adam Borzič

Polityka w poezji, poezja w polityce – kilka uwag o upolitycznieniu polskiej poezji współczesnej

Wacława Oszajcy poetycka kontemplacja arcydzieł malarstwa

Promocja monografii poświęconej twórczości Anny Frajlich w Krakowie