Search results

1

Antysemityzm w województwie pomorskim w latach 1920 – 1939 na przykładzie powiatu toruńskiego i okolic

100%

Pielka M.

Studia Zachodnie

|

2016

|

vol. 18

323-350

PL

Artykuł dotyczy problemu antysemityzm w dwudziestoleciu międzywojennym w województwie pomorskim. Za przykład, który odzwierciedla zjawiska antyżydowskie całego województwa, wybrano powiat toruński i ościenne gminy (Toruń był najważniejszym ośrodkiem miejskim woj. pomorskiego, tu swoją siedzibę miał Wojewoda). Tekst stanowi wypełnienie próbę wypełnienia luki w badaniach nad antysemityzmem w zachodniej części II RP (w tym wypadku woj. pomorskiego). Chronologia wydarzeń sięga jednak źródeł niechęci do Żydów jeszcze w czasach funkcjonowania pruskiej prowincji Prusy Zachodnie i relacji ludności polskiej, żydowskiej i niemieckiej (jest to jednak część wprowadzająca). Artykuł jest odpowiedzią na dysproporcję w badaniach historii Żydów gdyż największym zainteresowaniem otacza się tylko były zabór rosyjski i austriacki. Zachodnie dzielnice Polski są pod tym względem zaniedbane, a jest wiele zjawisk, które wymagają wyjaśnienia. Narracja pracy wychodzi od końca XIX wieku w Prusach Zachodnich, następnie omawiany jest okres odzyskania niepodległości przez Polski w 1918 (na Pomorzu w 1920 roku), kolejne rozważania dotyczą lat międzywojnia, całość analizy kończy się na 1939 roku. Od końca XIX stulecia wymieniane są przykłady aktów antysemickich, wszystkie zostały poparte źródłami. Ten schemat dotyczy również lat 1920 – 1939. Omówione zostały po kolei wszystkie organizacje polityczno – społeczne, które w swych programach lub statutach zakładały walkę z Żydami. Omówiono także rolę i działalność prasy antysemickiej. Rozważania objęły podobnie postawę władz wojewódzkich i centralnych i ich stosunek do aktów antysemickich, które w latach 30. XX wieku przybrały na sile. Przy omawianiu lat 1935 – 1939 udowodniono, że – wbrew wcześniejszym ustaleniom, zjawiska antyżydowskie wcale nie osłabły i nie zeszły na dalszy plan w związku z zagrożeniem wojennym.

2

Rekreacja jako narzędzie pozyskiwania biznesu dla przedsiębiorców z powiatu toruńskiego – analiza działalności i możliwości rozwoju

63%

Celuch K., Kondas M.

Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

|

2014

|

issue 4(42)

187-202

PL

Kluczowym motywem przeprowadzonej analizy jest rozwój podmiotów zrzeszonych w ramach jednego stowarzyszenia i zwiększenie efektywności działań związanych z pozyskiwaniem partnerów biznesowych. Podmioty, o których mowa, działają w ramach Lokalnej Organizacji Turystycznej Toruń (LOT). LOT Toruń powstała dnia 22 października 2003 roku jako platforma współpracy lokalnej społeczności i branży turystycznej Miasta Torunia, powiatu toruńskiego i innych jednostek samorządu terytorialnego w regionie w celu tworzenia pozytywnego wizerunku Torunia jako miejsca atrakcyjnego dla turysty. Celem analizy było ukazanie możliwości rozwoju lokalnych przedsię-biorstw przez rekreację na terenie powiatu toruńskiego.

EN

The key motive of the carried out analysis is the development of entities gathered within one association and the increase of effectiveness of measures related to acquisition of business partners. The entities in question operate within the framework of the Local Tourist Organisation Torun (LTO). The LTO Torun was established on 22 October 2003 as a platform of cooperation of the local community and the tourist industry of the City of Torun, the Torun District and other units of local self-government in the region for the purpose of creation of a positive image of Torun as an attractive place for the tourist. An aim of the analysis was to indicate the opportunities for development of local enterprises through recreation in the area of Torun District.

3

Przemiany struktury ludności Torunia i powiatu toruńskiego od połowy XIX wieku do drugiej wojny światowej

38%

Zielińska A.

Rocznik Toruński

|

2019

|

issue 46

PL

Artykuł omawia zagadnienie przemian struktur ludności Torunia i powiatu toruńskiego od II połowy XIX wieku do okresu międzywojennego włącznie. Artykuł zawiera analizę materiału statystycznego pozyskanego z różnych typów źródeł. Dla okresu II połowy XIX wieku do 1914 roku wykorzystano zestawienia statystyczne dla poszczególnych powiatów Prus Zachodnich za lata 1871, 1885, 1895, 1905 i 1910. Wykorzystane także zostały informacje ze statystyk pruskich za okres XIX i początku XX wieku. Dla okresu międzywojennego niezwykle pomocne były spisy ludności z 1921 i 1931 roku. Omówiono tutaj sytuację ludnościową, wyznaniową, narodowościową i społeczno-gospodarczą w tym okresie na terenie Torunia i powiatu. Toruń przez cały ten okres był ważnym ośrodkiem przemysłowym, ale był też twierdzą i posiadał garnizon, co miało duży wpływ na rozwój miasta jak i jego charakter już od okresu pruskiego. Gminy wiejskie i obszary dworskie były terenami głównie rolniczymi, zróżnicowanymi pod względem struktury wyznaniowej i narodowościowej. Z krótkiego przeglądu informacji statystyczno-demograficznych wyłania się obraz ogromnych zmian w strukturze wyznaniowej i narodowościowej ludności, gdzie kluczową granicą była I wojna światowa i odzyskanie przez Polskę niepodległości. Był to efekt procesu repolonizacji, który dokonywał się na terenie całego powiatu w latach dwudziestych XX wieku. Zwiększenie liczby ludności polskiej i katolickiej, oraz wyraźny spadek liczby ludności niemieckiej i ewangelickiej (choć wyznania i narodowości nie można wprost utożsamiać) odzwierciedlał zmiany polityczne i tworzenie państwa polskiego na nowo po ponad stu latach.

DE

Der Artikel behandelt die Veränderungen in der Bevölkerungsstruktur Thorns und des Landkreises Thorn von der 2. Hälfte des 19. Jahrhunderts bis einschließlich zur Zwischenkriegszeit. Er enthält eine Analyse von statistischem Material, das aus verschiedenen Arten von Quellen gewonnen wurde. Für den Zeitraum von der 2. Hälfte des 19. Jahrhunderts bis zum Jahr 1914 wurden statistische Zusammenstellungen für einzelne Landkreise Westpreußens aus den Jahren 1871, 1885, 1895, 1905 und 1910 ausgewertet. Ebenfalls ausgewertet wurden Informationen aus preußischen Statistiken für den Zeitraum des 19. und den Beginn des 20. Jahrhunderts. Für die Zwischenkriegszeit waren die Bevölkerungsregister von 1921 und 1931 sehr hilfreich. Darin geht es um die Situation der Bevölkerung, der Konfessionen, der Nationalitäten und der sozialen und wirtschaftlichen Verhältnisse in diesem Zeitraum auf dem Gebiet von Thorn und des Landkreises. Thorn war während dieses gesamten Zeitraums ein wichtiges Industriezentrum, aber es war auch eine Festung und besaß eine Garnison, was schon seit der preußischen Zeit großen Einfluss auf die Entwicklung der Stadt und ihren Charakter hatte. Die Landgemeinden und die Gutsbezirke waren hauptsächlich landwirtschaftliches Terrain, das in seiner konfessionellen und nationalen Struktur differenziert war. Eine kurze Betrachtung der statistisch-demografischen Informationen ergibt ein Bild von enormen Veränderungen in der konfessionellen und nationalen Struktur der Bevölkerung, wobei der 1. Weltkrieg und die Wiedererlangung der Unabhängigkeit durch Polen eine Schlüsselgrenze bilden. Dies war eine Folge des Prozesses der Repolonisierung, der in den zwanziger Jahren des 20. Jahrhunderts auf dem Gebiet des gesamten Landkreises stattfand. Die zahlenmäßige Vergrößerung der katholischen Bevölkerung und der deutliche Abfall der deutschen und evangelischen Bevölkerung (auch wenn Bekenntnis und Nationalität nicht einfach identifiziert werden dürfen) spiegelten die politischen Veränderungen und die Neuschöpfung des polnischen Staats nach über 100 Jahren wider.

EN

The article discusses the issue of changes in the structure of the population of Toruń and the Toruń county from the second half of the 19th century to the interwar period. The article contains an analysis of statistical material obtained from various types of sources. For the period of the second half of the 19th century to 1914, statistical summaries were used for individual counties of West Prussia for the years 1871, 1885, 1895, 1905 and 1910. Information from Prussian statistics for the period of the 19th and early 20th centuries was also used. For the interwar period the censuses of 1921 and 1931 were extremely helpful. The population, denomination, nationality and socio-economic situation in this period in Toruń and the county were discussed here. Throughout this period Toruń was not only an important industrial centre, but it was also a fortress and it had a garrison, which had affected the development of the city and its character since the Prussian period. Rural communes and court territories were mainly agricultural areas, diversified in terms of religious and national structure. From the short review of statistical and demographic information, there emerges a picture of huge changes in the denominational and national structure of the population, where the key chronological boundaries were World War I and the time when Poland regained independence. It was the result of the repolonization process that took place throughout the county in the 1920s. The increase in the number of Polish and Catholic inhabitants, along with a clear decrease in the number of the German and Evangelical populations (although denominations and nationalities cannot be directly identified) reflected political changes and the creation of the Polish state again after more than a hundred years.

Refine search results

1 Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

1 Rocznik Toruński

1 Studia Zachodnie

1 Celuch K.

1 Kondas M.

1 Pielka M.

1 Zielińska A.

1 2019

1 2016

1 2014

Antysemityzm w województwie pomorskim w latach 1920 – 1939 na przykładzie powiatu toruńskiego i okolic

Rekreacja jako narzędzie pozyskiwania biznesu dla przedsiębiorców z powiatu toruńskiego – analiza działalności i możliwości rozwoju

Przemiany struktury ludności Torunia i powiatu toruńskiego od połowy XIX wieku do drugiej wojny światowej