Search results

1

“BYCIE OFIARĄ” JAKO STRATEGIA W DYSKURSACH O PRZESZŁOŚCI

100%

Mamul N., Krakowiak T., Łódzki U., Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Skierniewicach

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2008

|

vol. 33

PL

Artykuł podejmuje próbę wyjaśnienia jednego z aspektów mechanizmu aktywizowania przeszłości określonych zbiorowości ludzkich ze względu na problemy teraźniejszości i, co za tym idzie, angażowania przeszłości w teraźniejszość i, konsekwentnie, przyszłość. Dwie części artykułu odnoszą się do odmiennych gatunkowo wypowiedzi usytuowanych w odmiennych kontekstach sytuacyjnych, politycznych, społeczno-kulturowych, a być może nawet cywilizacyjnych. Pierwsza część artykułu koncentruje się na wybranych fragmentach wywiadów narracyjnych przeprowadzonych z mieszkańcami Białorusi. Przedmiotem analizy zawartej w drugiej części artykułu są wypowiedzi poselskie wybrane z debat toczących się w polskim sejmie w okresie bezpośrednio poprzedzającym akcesję Polski do Unii Europejskiej. Analizowane w artykule wypowiedzi powiązane są ze sobą poprzez wykorzystanie specyficznej strategii dyskursu, polegającej na przedstawianiu grupy MY jako ofiary innych grup, a także społecznych i historycznych procesów. „Bycie ofiarą” jest przy tym używane jako szczególny rodzaj zasobu, element symbolicznego kapitału, który wykorzystany instrumentalnie pozwala na wywieranie nacisków i prowadzenie symbolicznej walki mającej na celu narzucenie pewnej wizji rzeczywistości i osiągnięcie politycznych korzyści. Na Europie ciąży – w naszym przekonaniu - problem przezwyciężania „nieprzezwyciężonej przeszłości”. Nie można usprawiedliwić teraźniejszości pokazując krzywdy i winy tkwiące w przeszłości. Źródła zróżnicowania (również ekonomicznego) naszego kontynentu tkwią w odległej często przeszłości. Do współczesności przenoszą się jako formy potocznej wiedzy o świecie i o nas. Przebaczenie przynależy, jak pisze Ricoeur, do ekonomi daru i wykracza poza zasadę wzajemności obecną w modelu tłumaczenia i wymiany pamięci. Jest jednak jedynym sposobem „przerwania długu” bez popadania w historyczną amnezję.

2

Biographical Experiences of Post-Socialist Transformation in Corporate Business: Doing the Neoliberal Path

84%

Domecka M.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2016

|

vol. 12

|

issue 2

56-77

EN

The neoliberal order, introduced in Poland in the course of post-socialist transformation, constituted a context of action, as well as a repertoire of rules and practices people becoming corporate managers had to learn to cope with. As some took it for granted as ‘the only’ way of joining the economies of the idealised ‘West’, and through their daily practices of efficiency and profit-maximisation, they were actually doing the neoliberalism; others, maintaining the distance towards the new world of ‘freedom and opportunity’ managed to develop a more critical stand. These were not actively doing neoliberalism, but merely making do with it, taking it strategically or even instrumentally. In the paper, the role of biographical work and biographical knowledge is analysed in the process of distancing, which enables monitoring and negotiations of the relations between the acting self and the neoliberal context of action.

PL

Porządek neoliberalny, wprowadzony w Polsce w procesie postsocjalistycznej transformacji, stanowił kontekst działania oraz repertuar zasad i praktyk, z którymi nowi korporacyjni menadżerowie musieli się zmierzyć. O ile część z nich traktowała ten nowy porządek jako „oczywisty” i będący „jedyną” drogą pozwalającą dołączyć do grona gospodarek wyidealizowanego Zachodu i przez swoje codzienne praktyki nakierowane na efektywność i maksymalizację zysku w istocie tworzyła neoliberalizm, inni, zachowując dystans do nowego świata „wolności i możliwości”, zdołali wypracować bardziej krytyczne stanowisko. Ci drudzy więc nie tworzyli aktywnie neoliberalizmu, lecz uczyli się z nim żyć, podchodząc do niego strategicznie lub nawet instrumentalnie. W artykule tym wyeksponowana zostaje rola pracy biograficznej i wiedzy biograficznej w procesie dystansowania się, który umożliwia monitorowanie i negocjowanie relacji pomiędzy działającym podmiotem a neoliberalnym kontekstem działania.

3

Wydarzenia przełomowe w życiu bohaterów filmu Cud purymowy

84%

Krawczyk A.

Studia Paedagogica Ignatiana

|

2023

|

vol. 26

|

issue 1

EN

In this article, I analyze the fate of the protagonists of the film titled The Purim Miracle. The purpose of the analysis is to reconstruct the fate of the protagonists, as well as to show the transformations that took place in their lives. The structure of the article consists of two parts: theoretical and analytical. In the introduction, I present a historical outline of Purim, the most important holiday for the representatives of the Mosaic religion, called the Jewish carnival. In the theoretical part, I summarize the issues that relate to landmark events in human life. Then I explain the issues concerning biographical process structures as seen by Fritz Schütze. In the analytical part, I describe the fate of the protagonists of The Purim Miracle, namely the parents (Jan and Jadwiga) and their son (Henio). The process of discovering one’s origins is a watershed event both for the life of the whole family and for individual family members. It causes changes in their biography, which requires biographical work. The fate of the characters is interpreted in relation to the process structures distinguished by Fritz Schütze. The title of the film itself is symbolic, as it refers to the holiday during which the transformation of the characters from Catholics to Jews took place. The biculturalism of the family is revealed not simultaneously, but linearly.

PL

W niniejszym artykule poddałam analizie losy bohaterów filmu pod tytułem Cud purymowy. Celem prowadzonych analiz jest rekonstrukcja losów bohaterów tego filmu, a także ukazanie przemiany, jaka dokonała się w ich życiu. Struktura artykułu składa się z dwóch części – teoretycznej i analitycznej. We wprowadzeniu przedstawiam rys historyczny święta Purim, czyli najważniejszego święta dla przedstawicieli religii mojżeszowej, zwanego żydowskim karnawałem. W części teoretycznej prezentuję zestawienie zagadnień dotyczących wydarzeń przełomowych w życiu człowieka. Następnie wyjaśniam kwestie dotyczące struktur procesowych w ujęciu Fritza Schützego. W części analitycznej przybliżam losy bohaterów filmu Cud purymowy, czyli rodziców (Jana i Jadwigi) oraz ich syna (Henia). Proces odkrywania swojego pochodzenia stanowi wydarzenie przełomowe zarówno dla życia całej rodziny, jak i dla poszczególnych jej członków. Powoduje to zmiany w ich biografii, co wymaga podjęcia pracy biograficznej. Losy bohaterów interpretowane są w odniesieniu do struktur procesowych wyróżnionych przez Fritza Schützego. Symboliczne znaczenie ma sam tytuł filmu, który odnosi się do święta, w trakcie którego dokonała się przemiana bohaterów z katolików w Żydów. Dwukulturowość rodziny ujawnia się nie jednocześnie, lecz linearnie.

4

O teoretyzowaniu danych biograficznych. Przypadek studentów nietradycyjnych

67%

Bron A., Thunborg C.

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

|

2016

|

vol. 19

|

issue 3(75)

139-153

EN

The article is about methodology of theorising, i.e. how we can get knowledge about non-traditional students struggles and crisis when learning and working with their biographies. Often we use theories to support research questions and results. But seldom do we know how to theorise from our own data and build a theory. This article is about the process of theorising by talking example from our research on non-traditional students in Sweden. By discovering biographical work that students were involved in, we could understand processes of forming and transforming their identities. We present our thoughts on theorising and developing a theory, and next we give an example of a student’s story outlining the process of biographical work to show the stages in the analysis that leads us to the theory. Trusting that everybody can learn how to theorise we discuss also how our theory could be used in further research regarding adults’ life.

PL

Artykuł przedstawia metodologię teoretyzowania, tzn. sposób, w jaki możemy zdobyć wiedzę o przeszkodach i kryzysach nietradycyjnych studentów podczas uczenia się i pracy z ich biografiami. Często podpieramy się teorią, stawiając pytania i analizując wyniki naszych badań, ale rzadko wiemy, jak wysnuwać teorie na podstawie naszych własnych danych. Ten artykuł analizuje proces teoretyzowania na podstawie przykładów z naszych badań przeprowadzonych wśród studentów w Szwecji. Zapoznając się z pracą nad biografią, w którą studenci byli zaangażowani, można zrozumieć procesy kształtowania się i transformacji ich tożsamości. Przedstawiamy nasze refleksje nad teoretyzowaniem i budowaniem teorii, a następnie na podstawie przykładu historii studenta kreślimy proces pracy nad własną biografią w celu pokazania etapów analizy, która prowadzi nas do teorii. Wierząc, że każdy może się nauczyć procesu teoretyzowania prezentujemy również sposób, w jaki nasza teoria mogłaby być wykorzystana w dalszych badaniach życia dorosłych.

5

„Ucieczka do…” jako istotna przyczyna mobilności w Europie

67%

Waniek K., Katedra Socjologii Kultury I. S., k.m.waniek@gmail.com

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2015

|

vol. 53

PL

Większość współczesnych studiów nad migracją w Europie (i nie tylko) wskazuje czynniki ekonomiczne jako podstawowe motywy wyjazdów z rodzinnego kraju. Tymczasem szczegółowa analiza autobiograficznych wywiadów narracyjnych z osobami, które zdecydowały się zamieszkać zagranicą pokazuje, że bardzo często pierwszorzędne znaczenie mają zupełnie inne powody. Nie unieważniając całkowicie czynnika ekonomicznego, warto zatem zwrócić uwagę na jedną z bardzo interesujących i wcale nierzadką przyczynę mobilności, jaką jest „ucieczka”, której różne modalności można umieścić na kontinuum między „ucieczką od” a „ucieczką do”. Choć oba przypadki zostaną omówione w tym artykule, temu drugiemu poświęcone będzie więcej miejsca. Motyw ten związany jest z próbą jednostki podejmowaną w celu wydostania się z warunków (panujących w domu, w środowisku, okolicy, kraju), które definiowane są przez nią jako duszące, tłamszące, niepozwalające rozwinąć skrzydeł czy w pełni wyrazić siebie. Co jednak ciekawe, doświadczenie „inności” i poznanie odmiennych wzorów kulturowych w innym kraju może zainicjować proces „repatriotyzacji” – nowego, „obiektywnego” spojrzenia na miejsce swojego pochodzenia i docenienie jego (wcześniej negowanej) wartości

EN

Most modern studies on migration in Europe (and not only) indicates economic factors as the primary emigration motives. Meanwhile, a detailed analysis of autobiographical narrative interviews with people who have chosen to live abroad shows that very often important priorities are completely different. Not completely invalidating the economic factor, we should therefore pay attention to one of the very interesting and not uncommon cause of mobility, which is the “escape”, where different modalities can be placed on a continuum between “escape from” and “escape to”. Although those two cases are discussed in this article, to the second one will be devoted special attention. This motif is associated with an attempt to escape from the conditions (prevailing at home, in the environment, neighborhood, country), which are defined by individual as suffocating, stifling, not allowing to spread wings and fully express oneself. Interestingly, the experience of “otherness” and getting to know different cultural patterns in another country may initiate the process of “re-patriotisation” – a new “objective” perspective on the place of origin and appreciation of its (previously denied) values.

6

Obcy we własnym domu. O niektórych biograficznych implikacjach pobytów emigrantów w ojczyźnie

67%

Waniek K.

Przegląd Socjologiczny

|

2008

|

vol. 57

|

issue 2

45-66

PL

Traktując klasyczny tekst Alfreda Schütza „Homecomer” jako ramę odniesienia i opierając się na osobistych narracjach osób, które wybrały Niemcy jako kraj życia, artykuł ten zmierza do opisania biograficznych konsekwencji krótkotrwałych pobytów emigrantów w rodzinnych stronach. Znamienny dla procesów emigracyjnych coraz bardziej krytyczny i obiektywny obraz kraju urodzenia oraz narastające poczucie obcości we własnym kraju prowadzi do refleksji nad własnym życiem. Wiedzie ona nieuchronnie do uświadomienia sobie, że dom, który opuścili już nie istnieje, a tam, gdzie wyjechali (w Niemczech) być może nigdy nie poczują się „u siebie”. To budzi u wielu emigrantów ogromy niepokój, któremu starają się zaradzić podejmując znaczące biograficznie decyzje. Zgromadzony materiał empiryczny pokazuje, że u wielu emigrantów brak poczucia wspólnoty doświadczeń w życiu codziennym z bliskimi w Polsce wywołuje potrzebę natychmiastowego powrotu na łono ojczyzny. Dla innych porównanie kraju pochodzenia i kraju emigracji utwierdza ich w przekonaniu o słuszności emigracyjnej drogi. W końcu, niektórym negatywny odbiór Polski z odmiennej kulturowo perspektywy daje możliwość usprawiedliwienia niechęci powrotu do ojczyzny.

EN

This paper considers some of possible implications of emigrants’ visits back home. Alfred Schütz’s seminal paper “The Homecomer” provides a theoretical framework for analysis of autobiographical narrative interviews with ��young Polish people living in Germany. An attempt is made to explore why and how – typical for the emigration processes – a more critical and objective image of country of origin and a growing feeling of strangeness at home deepens emigrants’ capacity for reflection on their life and identity. Consequently, most of them painfully realise that they will never fully assimilate with the country of immigration and they no longer find themselves comfortable in their country of origin. This has crucial implications for their biography. The collected empirical data show that some of emigrants plan to immediately return to Poland in order to save their emotional relationship with those back home. Others find their homeland poorer and less prospective in comparison to Germany. This legitimate their residence abroad. And finally, the negative homecoming experience can perform a very important function in the narrators’ common- sense argumentation, i.e., this should reduce psychological and biographical costs of their emigration career.

Refine search results

2 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

1 Przegląd Socjologiczny

1 Przegląd Socjologii Jakościowej

1 Studia Paedagogica Ignatiana

1 Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

2 Waniek K.

1 Bron A.

1 Domecka M.

1 Katedra Socjologii Kultury I. S.

1 Krakowiak T.

1 Krawczyk A.

1 Mamul N.

1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Skierniewicach

1 Thunborg C.

1 k.m.waniek@gmail.com

1 Łódzki U.

1 2023

2 2016