Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 16

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  prawo handlowe
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Artykuł ukazuje szwajcarski Kodeks zobowiązań jako kamień milowy szwajcarskiego procesu unifikacji prawa, a także jako jedno z najważniejszych dokonanań europejskiej myśli prawniczej przełomu XIX i XX w.
2
100%
PL
Pierwszy węgierski Kodeks cywilny został przyjęty w 1959 roku, w czasach, w których niespecjalnie interesowano się ustanowieniem współczesnego trzonu prawa cywilnego. Tak czy inaczej, Ustawa IV z roku 1959 była względnie nowoczesnym osiągnięciem, które za sprawą wielokrotnych poprawek służyło potrzebom społeczeństwa obywatelskiego przez ponad pół wieku. Na wczesnym etapie reorganizacji reżimu konstytucyjnego na Węgrzech po transformacji w 1989 roku rząd zakomunikował potrzebę ustanowienia nowego, zrewidowanego Kodeksu cywilnego. W 1989 roku powołano także specjalną komisję, która miała opracować podstawy teoretyczne przyszłego kodeksu. Niniejsza praca ma na celu opisanie podstawowych kwestii i teorii leżących u podłoża nowego kodeksu, a także przedstawienie okoliczności i potrzeb, które doprowadziły do przyjęcia nowego Kodeksu cywilnego na Węgrzech, czyli Ustawy V z 2013 roku. W poniższym tekście przedstawiono pewne ważne zmiany w zakresie koncepcji regulacyjnej Kodeksu cywilnego, podkreślając kilka teoretycznych i doktrynalnych nowości w dziedzinie prawa prywatnego, a szczególnie w zakresie prawa osób oraz odpowiedzialności za szkodę wynikłą z naruszenia zobowiązań wynikających z zawartej umowy.
EN
The author of the paper understands the term of “excess of legal regulations” as the situation of imposition of regulations governing a specific institution of the com-mercial activities law under the Civil Code, which are fully or partially obsolete from the point of view of the needs of contemporary business trading. The term of “deficiency of legal regulations”, in turn, is to denote a complete lack of a regula-tion of a specific institution of the commercial activities law as may be desired in the domain of contemporary business trading, or the existence of such a regulation but in a form that is limited, incapable of addressing the needs and challenges of the said domain. When it comes to the legal regulations of the commercial activi-ties law, the author argues that it is hard to regard the current legal situation in Poland as successfully fulfilling the requirements of a coherent legal system and of the legis-lative technique principles that are applied therein. In the text, the author provides a detailed explanation of why commercial activities governed by the Civil Code suffer from a substantial deficiency of legal regulations in the scope in question.
PL
Jedną z konsekwencji znaczącej aktywności legislacyjnej Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej po 1989 r. jest między innymi to, że licznym nowelizacjom podlegają również akty prawne pełniące w systemie prawa szczególną funkcję (kodeksy). Czy nowelizacje te wpływają na spójność i przejrzystość zawartych w kodeksach regulacji prawnych? Czy np. zasadniczym motywem podejmowania wielu zmian legislacyjnych, którym podlegał kodeks cywilny w odniesieniu do regulacji prawnych obrotu gospodarczego - w tym zwłaszcza w odniesieniu do regulacji prawa czynności handlowych - po zmianie ustroju społeczno-gospodarczego w latach 1989-1990, był zamiar realizacji zasługującego bez wątpienia na aprobatę postulatu uwzględniania potrzeb współczesnego obrotu gospodarczego, poprzez modernizację istniejących, wprowadzanie nowych i ewentualnie rezygnację z tych istniejących regulacji prawnych w omawianej materii, których praktyczne znaczenie i zastosowanie jest obecnie znikome? Czy wobec tego w odniesieniu do aktualnego kształtu regulacji prawa czynności handlowych w kodeksie cywilnym można mówić o jej optymalnym stanie, czy też może o nadmiarze albo niedoborze regulacji prawnych w tej materii? Czy istnieją projekty zmian wymienionego obszaru regulacji prawnych i w którym kierunku zmierzają? Przedmiotem niniejszego opracowania jest poszukiwanie odpowiedzi na powyższe pytania.
EN
One of the consequences of the post-1989 significant legislative activity of the Sejm of the Republic of Poland is the fact that legal acts that play a special role in the legal system (codes) are also subject to numerous amendments. What is the influence of such amendments on the cohesion and transparency of the legal regulations included in these codes? Was the intention to fulfil the demands of the business trading of the time, undoubtedly deserving of approval, by modernising the existing regulations, introducing new ones, and – potentially – abandoning those whose practical significance and application is currently marginal in the context of the discussed matter an essential motive for undertaking many legislative changes applied to the Civil Code regarding the legal regulations of economic relations – including in particular the legal regulations of the specific part of commercial contracts law – after the transformation of the socio-economic system in the years 1989–1990? Is it therefore possible to say with respect to the present shape of the specific part of commercial contracts law in the Civil Code that this is in an optimal state? Or perhaps there is an excessive or insufficient number of legal regulations in this matter? Are there any draft amendments to the said area of legal regulations? What directions do they follow? The subject matter of this paper is to search for answers to the questions asked above.
PL
Jedną z konsekwencji znaczącej aktywności legislacyjnej Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej po 1989 r. jest między innymi to, że licznym nowelizacjom podlegają również akty prawne pełniące w systemie prawa szczególną rolę (kodeksy). Czy nowelizacje te wpływają na spójność i przejrzystość zawartych w kodeksach regulacji prawnych? Czy np. zasadniczym motywem podejmowania wielu zmian legislacyjnych, którym podlegał kodeks cywilny w odniesieniu do regulacji prawnych obrotu gospodarczego – w tym zwłaszcza w odniesieniu do regulacji prawnych części szczególnej prawa umów handlowych – po zmianie ustroju społeczno-gospodarczego w latach 1989–1990, był zamiar realizacji zasługującego bez wątpienia na aprobatę postulatu uwzględniania potrzeb współczesnego obrotu gospodarczego, poprzez modernizację istniejących, wprowadzanie nowych i ewentualnie rezygnację z tych istniejących regulacji prawnych w omawianej materii, których praktyczne znaczenie i zastosowanie jest obecnie znikome? Czy wobec tego w odniesieniu do aktualnego kształtu części szczególnej prawa umów handlowych w kodeksie cywilnym można mówić o jej optymalnym stanie, czy też może o nadmiarze albo niedoborze regulacji prawnych w tej materii? Czy istnieją projekty zmian wymienionego obszaru regulacji prawnych i w którym kierunku zmierzają? Przedmiotem niniejszego opracowania jest poszukiwanie odpowiedzi na powyższe pytania.
EN
The purpose of this article is to investigate the unlawfulness as a premise for liability of a management board member for damage caused to the company. The main point of reference for these considerations is the case law which requires the company to indicate a 'specific' provision breached by a management board member. The article argues that such an approach raises significant theoretical and practical difficulties related to the precise determination of the correct behaviour of a management board member. At the same time, the analysis shows that the judgments most often refer to the above requirement in a special context, i.e. in cases concerning compensation for damage caused by negligent behaviour of the management board member. In conclusion, the article questions the validity of the discussed requirement.
PL
Celem niniejszego artykuł jest zbadanie sprzeczności z prawem jako przesłanki odpowiedzialności członka zarządu za szkodę wyrządzoną spółce. Głównym punktem odniesienia dla tych rozważań jest orzecznictwo, w którym wymaga się wskazania przez spółkę „konkretnego” przepisu naruszonego przez członka zarządu. W artykule wywodzi się, że takie ujęcie budzi istotne trudności teoretyczne i praktyczne związane z dokładnym określeniem prawidłowego zachowania członka zarządu. Jednocześnie z analizy wynika, że orzeczenia najczęściej odnoszą się do powyższego wymogu w szczególnym kontekście, tj. w sprawach dotyczących naprawienia szkody wyrządzonej spółce przez niestaranne zachowanie członka zarządu. W konkluzji artykuł kwestionuje zasadność omawianego wymogu.
PL
Autor prezentuje dane uzyskane w ramach przeprowadzonego badania sondażowego z wykorzystaniem ankiety autorskiej online (https://www.interankiety.pl/i/RGmj5rDv), które stanowi część większego projektu badawczego dotyczącego jakości pisemnych tłumaczeń dokumentów angielskojęzycznych z zakresu prawa handlowego, jakie stanowią załączniki w postępowaniu przed sądem rejestrowym, dotyczącym podmiotów podlegających wpisowi do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (RP, KRS). Postawione pytania badawcze lub hipotezy dotyczą relacji lub porównania ogólnopolskich danych dotyczących spraw z elementem zagranicznym w kontekście zalegających w aktach sądowych, w przedmiotowych wydziałach KRS dokumentów anglojęzycznych wraz  z ich poświadczonymi tłumaczeniami. Kwestionariusz został przeprowadzony z uwagi na wiele czynników: zdefiniowanie profilu gatunkowego tekstów, które bedą stanowić korpus, określenie ogólnych, socjologicznie uwarunkowanych tendencji w strukturze tych tekstów oraz – przede wszystkim – określenie wymiernego i możliwego do zastosowania klucza do wyłonienia kryterium wyszukiwania dokumentów, które będą stanowić korpus do przeprowadzenia dalszej analizy ilościowej oraz jakościowej wybranych struktur jezykowych (kolejne etapy projektu).
EN
The author presents data gathered in an online survey questionnaire (https://www.interankiety.pl/i/RGmj5rDv) which is a part of a broader research project related to the quality of translation of English language documents in the field of commercial law that are processed in the judicial registration proceedings in reference to the entities subject to registration at the Register of Entrepreneurs of the National Court Register (RP, KRS). The questions and hypotheses posed by the author relate to the relationship or comparison of nation-wide data concerning cases with foreign element in the context of the documents in translation on file in the National Court Register (source texts and their certified translations). The survey is the first stage of this project and has been ascribed a number of aims: allowing for a definition of the genre profile of the corpus texts; identifying the general sociologically conditioned tendencies in their structure; and – primarily – determining the practically feasible search criterion for compiling a design corpus for further quantitative and qualitative analysis of selected language structures (the ensuing stages of the said project). 
PL
Opracowanie dotyczy problematyki dopuszczalności, charakteru prawnego, przesłanek i skutków prawnych transformacji człowieka w znaczeniu prawnym, tj. osoby fizycznej w jednostkę organizacyjną na gruncie prawa handlowego. Przedstawiono w nim zagadnienie dopuszczalności i charakteru prawnego transformacji osoby fizycznej w jednostkę organizacyjną, przesłanki transformacji (przekształcenia) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą – tzw. przedsiębiorcy jedno-osobowego w jednoosobową spółkę kapitałową, przesłanki transformacji (przekształcenia) osób fizycznych będących wspólni-kami spółki cywilnej w spółkę handlową, a także najważniejsze konsekwencje prawne tych transformacji człowieka (osoby fizycz-nej) w jednostkę organizacyjną. W podsumowaniu opracowania umieszczono sygnalizacyjnie najważniejsze wnioski wynikające z dokonanej w nim analizy.
EN
The study deals with the issues of admissibility, legal character, premises and legal consequences of human transformation in a legal sense, i.e. a natural person in an organizational unit under commercial law. It presents the issues of admissibility and legal character of the transformation of a natural person into an organizational unit, the premises for the transformation (modification, transition) of a natural person running a business - so-called a sole trader to a sole-shareholder company, reasons for the transformation (modification, transition) of natural persons who are partners in a civil partnership into a commercial partnership or company, as well as the most important legal consequences of these transformations of a person (a natural person) into an organizational unit. The summary of the study includes signaling the most important conclusions resulting from the analysis.
EN
The author analyzes main issues of legal regulation of entrepreneurship in the late Middle Ages. At the beginning, the concepts of “law merchant” and “commercial law” were compared. The author then indicated the signifi cance of Roman law and its reception for the law used by entrepreneurs and presented the basic information about maritime law, borough rights and market jurisdiction. The issues of typology of commercial companies, development of banking and beginnings of the bankruptcy law were also studied. Finally, the author concluded that without a ruling factor, it was impossible to regulate entrepreneurship in the Middle Ages. The ideas about the self-regulating of merchant estate, autarkic lex mercatoria and exclusive trade courts are not completely false, but they are exaggerated. The participation of public authorities in the regulation of entrepreneurship has been irreplaceable.
PL
Przedmiotem artykułu jest ocena dopuszczalności oraz zasadności występowania wspólnika spółki osobowej, wykonującego zawód adwokata bądź radcy prawnego, w roli pełnomocnika procesowego tej spółki. Dla rozstrzygnięcia powyższego, krótko scharakteryzowano osobową spółkę prawa handlowego jako formę wykonywania zawodu adwokata i radcy prawnego, a także zasady jej reprezentacji. Przedstawiona została specyfika pełnomocnictwa procesowego, omówiono korzyści oraz zagrożenia zastosowania zaprezentowanego w tytule zagadnienia, a także przytoczono wybrane poglądy jurysprudencji i judykatury w przedmiotowym temacie.
EN
The subject matter of this article is the adjudication of the admissibility and justification for an advocate or a legal advisor to act as an attorney ad litem of the partnership of which this advocate or legal advisor is one of the associates. To determine the aforementioned, the partnership as a form of advocates or legal advisors practice, and rules of its representation were shortly characterized. The complexity of the power of attorney was presented. Pros and cons of applying of the issue mentioned in the title were discussed. Moreover the selected views of jurisprudence and judicature in the aforementioned subject were set forth.
EN
This section presents figures of the most distinguished Polish lawyers and economists. The aim is to provide a possibly broad depiction of their scientific, organizational, didactic and social achievements. In 2018, the patron of “The Voice of Law” is the patron of the Allerhand Institute – Maurycy Allerhand (1868-1942), and for this reason he will be presented as first in the “Lexicon of Polish Lawyers and Economists”.
11
72%
PL
Artykuł odnosi się do pojęcia sekurytyzacji w polskim prawie handlowym. Celem niniejszej publikacji jest przybliżenie etapów upowszechniania się umowy sekurytyzacji w obrocie handlowym, jej charakteru prawnego, ustabilizowanych składników, dopuszczalności przedmiotowej i podmiotowej, praw i obowiązków stron i innych podmiotów uczestniczących w jej zawieraniu, celu gospodarczego, możliwego wpływu na sytuację finansową przedsiębiorstwa będącego stroną umowy sekurytyzacji, a także uświadomienie upowszechnienia się sekurytyzacji w Polsce ze względu na możliwe korzyści jej przeprowadzenia, a co za tym idzie, konieczności uregulowania prawnie jej zawierania. W artykule pominięte zostały szczegółowe kwestie regulacji prawnej przeprowadzenia sekurytyzacji w Polsce ze względu na ich szczątkowość, nadmierny formalizm i niedopasowanie do realiów obecnego obrotu gospodarczego. W zakończeniu autor przedstawia postulaty de lege ferenda co do regulacji prawnej sekurytyzacji w Polsce w nawiązaniu do nieuchwalonego projektu ustawy o sekurytyzacji z 2003 r.
EN
Article refers to the concept of securitization in the Polish commercial law. The aim of this publication is to present the stages of dissemination of securitization in the course of trade, its legal nature, stable ingredients, the objective and subjective admissibility, the rights and obligations of the parties and other entities participating in securitization, the economic purpose, the possible impact on the financial undertaking which is party to the securitization, as well as the realization spread of securitization in Poland due to the possible benefit of its conduct, and hence, the need to regulate by law its conclusion. The article has been omitted specific issues of legal regulation of securitization carried out in Poland, due to their residualness, excessive formalism and mismatch to the realities of the current economic turnover. In conclusion, the author presents proposals de lege ferenda about the legal regulation of securitization in Poland in relation to non enacted draft law on securitization of 2003.
EN
Developing a model of awarding shares may be a way to retain experienced managers and distinguished employees in the company. Strengthening the ties of a key employee with the company through the use of various solutions is usually a motivating stimulus and encourages them to become more involved in the company’s affairs. The aim of the work is, against the background of the presented incentive systems, to consider the correctness of introducing managerial options to the articles of association and to outline de lege ferenda postulates regarding the standards of introducing incentive systems into those of legal persons.
PL
Opracowanie modelu przyznawania udziałów może być sposobem na zatrzymanie w spółce doświadczonej kadry menedżerskiej oraz zasłużonych pracowników. Wzmocnienie więzi kluczowego pracownika ze spółką poprzez zastosowanie różnych rozwiązań przeważnie stanowi bodziec motywujący i zachęcający go do większego zaangażowania w sprawy spółki. Celem pracy jest – na tle przedstawionych systemów motywacyjnych – rozważenie słuszności wprowadzania opcji menedżerskich do umowy spółki oraz nakreślenie postulatów de lege ferenda w zakresie standardów wprowadzania systemów motywacyjnych do systemów osób prawnych.
PL
Poprzez wprowadzenie ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwa osoby fizycznej od niedawna działalność gospodarcza może zostać kontynuowana pomimo śmierci przedsiębiorcy. Na podstawie tego rozwiązania osoba fizyczna (przedsiębiorca) może powołać następców prawnych (spadkobierców) w celu podjęcia przez nich decyzji dotyczącej dalszego położenia i funkcjonowania działalności gospodarczej. Celem artykułu jest zatem przybliżenie tej nowej instytucji oraz zarekomendowanie, aby w powyższym przypadku zawczasu został powołany zarządca sukcesyjny, który może umożliwić prowadzenie działalności gospodarczej w dalszym ciągu. Autor przedstawienia praktyczne podejście do ujętych rozważań w przedmiocie zarządu sukcesyjnego. Artykuł zawiera uwagi i wskazówki dla przedsiębiorców niezbędne do zrozumienia i korzystania z tejże instytucji.
EN
By introducing the act on the succession management of a natural person’s enterprise, the economic activity may be continued, despite the entrepreneur’s death. On the basis of this solution, a natural person (entrepreneur) may appoint legal successors (heirs) in order to make a decision concerning further location and functioning of economic activity. The aim of the article is, therefore, to familiarize readers with this new institution and to recommend that in the above case a successive manager should be appointed in advance, which may enable continuation of business activity. The advantage of the article is, thus, presentation of a practical approach to the considered issues within the area of succession management. The article includes many valuable remarks and guidelines for entrepreneurs, which are necessary to understand and to make use of this institution59
EN
The article concerns the progressing changes affecting the freedom of entrepreneurs in conducting business. After distinguishing a dozen or so areas of law that may be particularly relevant in this context, more detailed observations have been made regarding several selected areas. The considerations were focused around competition law, company law and criminal law. The last element of the work are postulates to indicate potential solutions for possible development scenarios.
PL
Artykuł dotyczy postępujących zmian wpływających na swobodę przedsiębiorców w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej. Po wyróżnieniu kilkunastu obszarów prawa, które mogą być jako szczególnie relewantne w tym kontekście, bardziej szczegółowe obserwacje zostały poczynione względem kilku wybranych obszarów. Rozważania zostały zogniskowane wokół prawa konkurencji, prawa spółek i prawa karnego. Ostatnim elementem pracy są postulaty mające wskazać potencjalne rozwiązania dla możliwych scenariuszy rozwoju.
EN
The French Code de commerce was adopted in the Polish territories in 1809 and remained formally binding for over 120 years. It was nonetheless transferred from post-revolutionary France into a feudal reality, where no commercial code had been in place before, without the necessary preparatory works, implementation of the legislation accompanying the Code de commerce or even an official translation. Moreover, legal scholars paid scarce attention to it in the first decades. Taken together, all these factors affected its application. Being a contribution to the complex study of the issue, the present publication examines selected notarial deeds documenting individual commercial transactions to show how the process of practical implementation of the norms of French Commercial Code developed in the Polish territories.
PL
Francuski Code de commerce recypowany został na ziemiach polskich w 1809 r. i obowiązywał formalnie przez ponad 120 lat. Przeszczepiony został jednak z porewolucyjnej Francji do realiów feudalnych, w których nigdy wcześniej nie obowiązywał żaden kodeks handlowy, bez koniecznych prac przygotowawczych, implementacji ustawodawstwa okołokodeksowego związanego z Code de commerce czy ofi cjalnego tłumaczenia i przy znikomym zainteresowaniu nauki prawa w pierwszych dekadach obowiązywania, co w znacznym stopniu wpływało na jego stosowanie. Niniejsza publikacja, stanowiąca przyczynek do kompleksowego studium tego zagadnienia, obrazuje, w oparciu o analizę wybranych aktów notarialnych dokumentujących poszczególne czynności handlowe, jak przebiegał proces praktycznej implementacji norm francuskiego Kodeksu handlowego na ziemiach polskich.
EN
At the end of 1894, the University of Lwów announced a public competition for the position of the secretary of the university. A few months later the university received seven applications from young lawyers. As it turned out later the winner was Marceli Chlamtacz – a Roman law scholar, for whom it was one of the steps of his academic career. In the first part of the paper, I discussed, among others, circumstances of the elections and professional achievements of candidates until the time of elections. In the second one, were presented results of the elections and illustrated careers of competing lawyers that they had after 1895. Apart from M. Chlamtacz other persons famous in the later years applied for the position: Aleksander Doliński – professor of commercial law at Lwów’s Jan Kazimierz University, co-author of the Polish Commercial Code; Tadeusz Bujak – judge of courts in Kraków, Vienna and Warsaw; Jan Wierzbowski – attorney and judge in Stanisławów, philanthropist and donor of the Lwów’s Scientific Society; Jan Waygart – held a degree of doctor of law, specialist in military justice, Under-Secretary of State in the Ministry of Military Affairs; Jan Błeszyński – doctor of law at the Jagiellonian University in Kraków, expert in the field of theater, literature and translations. The last one who applied for the above-mentioned position was widely unknown alumni of law Kazimierz Tychowski, a Ukrainian.
PL
Pod koniec 1894 r. Uniwersytet Lwowski ogłosił konkurs publiczny na stanowisko sekretarza uniwersytetu. Kilka miesięcy później na uniwersytet wpłynęło siedem wniosków od młodych prawników. Po przeprowadzonej rekrutacji zwycięzcą został dr Marceli Chlamtacz, młody naukowiec zajmujący się tematyką prawa rzymskiego, dla którego był to jeden z etapów jego kariery naukowej. W pierwszej części niniejszego artykułu omówiono m.in. okoliczności wyborów i osiągnięcia zawodowe kandydatów do czasu wyborów. W drugiej zaś przedstawiono wyniki wyborów i wspomniano o późniejszych karierach prawników, po 1895 r. Oprócz M. Chlamtacza ubiegali się o powyższe stanowisko tak znane w późniejszym okresie osobistości, jak: Aleksander Doliński – profesor prawa handlowego na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, współautor Kodeksu handlowego; Tadeusz Bujak – sędzia sądów w Krakowie, Wiedniu i Warszawie; Jan Wierzbowski – adwokat i sędzia w Stanisławowie, filantrop i darczyńca Lwowskiego Towarzystwa Naukowego; Jan Waygart – posiadał stopień doktora nauk prawnych, specjalista w sprawach wojskowych w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wojskowych; Jan Błeszyński – doktor prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, ekspert w dziedzinie teatru, literatury i tłumaczeń. Ostatnim, który złożył wniosek o wspomniane stanowisko, był nieznany szerzej Kazimierz Tychowski – narodowości ukraińskiej absolwent prawa.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.