Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  prawo stanowione
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Leon Petrażycki jako twórca nowej teorii prawa naturalnego

100%
Szyszkowska M.
Studia Iuridica
|
2018
|
vol. 74
185-188
PL
Petrażycki’s philosophy of law remains significant in the 21st century and adheres to the concept of democracy as a system characterized by ideological pluralism. Leon Petrażycki is often mistakenly included in legal positivism. Alike Rudolf Stammler, he is the creator of the theory of natural law of with variable content. The essential necessity of ideals in the life of individuals and society demonstrated by Petrażycki is very important because the ideals perfect the human psyche. Petrażycki’s view indicating the importance of consciousness is significant beyond other scientific disciplines. All legal regulations depend on its level of development, and determine the way of management.
2
Publication available in full text mode
Content available

Equity as a Value in the Work of the Notary

100%
Żaba A.
Studia Iuridica Lublinensia
|
2016
|
vol. 25
|
issue 2
EN
The article shows that the value of the equity is incessantly penetrating into the constituted law. Equity is becoming involved in the prescriptive regulations, it is opening the system of civil law to preterlegal values, making him more sensitive to the needs of the social environment. Equity is also a fundamental value which is the underlying reason for legal professional ethics. It leads to the conclusion that the equity constitutes the contact point between the law and the professional ethics of legal professions. It is expressing simultaneously the fundamental imperative of ethical proceedings and the interface of the law and ethics of legal professions.
PL
Artykuł dowodzi, iż wartość słuszności nieustannie przenika do prawa stanowionego. Wkracza ona w regulacje normatywne i otwiera system prawa na wartości pozaprawne, czyniąc go bardziej wrażliwym na potrzeby otoczenia społecznego. Słuszność to również fundamentalna wartość leżąca u podstaw prawniczej etyki zawodowej. To doprowadza do wniosku, że stanowi ona punkt styczny pomiędzy prawem a etyką zawodową prawniczych profesji. Wyraża ona jednocześnie fundamentalny nakaz etycznego postępowania i wspólną płaszczyznę prawa oraz etyki.
3
Publication available in full text mode
Content available

Zagadnienie zgorszenia w kontekście poszanowania życia. Prawo a moralność

100%
Gryz K.
Sympozjum
|
2019
|
issue 2(37)
175-195
PL
Jan Paweł II, mówiąc o wielorakich zagrożeniach dla życia człowieka, wprowadził do swojego magisterium wyrażenie „kultura śmierci” lub „cywilizacja śmierci”. Wyraża się ona nie tylko poprzez określone działania zagrażające bezpośrednio życiu człowieka, ale ma swoje głębsze korzenie w duchowej sferze człowieka i jego sumieniu, której przyczyną może być zgorszenie. I odwrotnie, niemoralne działanie, naruszające podstawowe zasady etyczne, może owocować zgorszeniem innych. Artykuł analizuje moralną naukę na temat zgorszenia zawartą w Katechizmie Kościoła katolickiego, który sytuuje je w ramach piątego przykazania jako to, co powoduje śmierć duchową. Szczególną uwagę koncentruje na niesprawiedliwym i niemoralnym prawie jako możliwej przyczynie zgorszenia.
EN
John Paul II, speaking about the multiple threats to the human life, introduced to his teaching the expression of the „culture of death” or „civilization of death”. It is expressed not only through the specific actions threatening directly human life, but has its deeper roots in the spiritual sphere of man and his conscience, which may be caused by scandal. And vice versa, an immoral action that violates basic ethical principles can cause in the scandal of others. The article analyzes the moral teaching on the topic of scandal contained in the Catechism of the Catholic Church, which places it in the section of the fifth commandment as that which causes the spiritual death. Particular attention is focused on the unjust and immoral law as a possible cause of scandal.
4
Publication available in full text mode
Content available

Czy chrześcijanie mogą „narzucać” swoje prawa ludziom mającym inny światopogląd? Uwagi na marginesie debaty społecznej w Polsce

100%
Smykowski K.
Sympozjum
|
2018
|
issue 2(35)
199-209
PL
Celem artykułu jest podjęcie refleksji nad zagadnieniem możliwości prawnej regulacji niektórych kwestii moralnych. Toczy się bowiem wciąż debata społeczna dotycząca m.in. prawnych aspektów przerywania ciąży. Po syntetycznym ukazaniu fundamentu prawa do życia, którego źródłem jest nadprzyrodzona godność człowieka, podjęto problem prawnej regulacji analizowanych kwestii. Stwierdzono, że niektóre swoje źródło mają w powszechnie obowiązującym prawie naturalnym, a normy religijne je wzmacniają i dostarczają nowej motywacji. Wskazano ponadto na potrzebę permanentnej formacji sumienia, które nie może zostać zastąpione przez prawo.
EN
The aim of the article is to reflect on the problem of the possibility of legal regulation of some moral issues. There is still a social debate regarding, among legal aspects of abortion. After a synthetic presentation of the foundation of the right to life, the source of which is the supernatural dignity of a human being, the problem of legal regulation of the analyzed issues was raised. It has been found that source of some of them is in the universally binding natural law, and religious norms strengthen them and provide new motivation. It also pointed to the need for permanent formation of conscience, which cannot be replaced by the law.
5
Publication available in full text mode
Content available

Prawo natury i prawo stanowione we wstępie do Komentarzy do Praw Anglii Williama Blackstone’a

100%
Łysak D.
Czasopismo Prawno-Historyczne
|
2022
|
vol. 74
|
issue 2
59-86
EN
Until this very day, the theoretical intentions of William Blackstone, the author of the crucial work for the common law system, namely “The Commentaries on the Laws of England,” arouse disputes, while the author himself is perceived as one of the precursors of legal positivism as well as one of the representatives of the traditional law of nature. In the Introduction to the Commentaries, there are elements which are characteristic of both these ways of thinking about law. In the present paper, the author attempts to prove that Blackstone’s legal lecture concerning the law of nature is not only ornamental in character, which was typical of his contemporaries, but it constitutes a significant element of his legal doctrine, which also has certain consequences. According to Blackstone, natural law affects positive law in the following manner: 1. it gives us the notion of subjective rights as the structure to understand and interpret law, 2. when statutory law violates natural law, both systems remain separate and binding, thus a person is obliged to violate the positive law and simultaneously accept the sanctions imposed by the state; 3. the legislature, even though it formally remains unlimited in its legislative power in accordance with the principle of parliamentary sovereignty, is obliged to protect and strengthen the innate and absolute rights of individuals, which is an interpretative guideline for those who apply the law. Blackstone’s views are also inspiring today, because they show that natural law considerations can go beyond the rule of lex iniusta non est lex, and instead rather focus on defining the aims of the legislature and they thus constitute an element of legal interpretation.
PL
Teoretyczne intencje Williama Blackstone’a, autora monumentalnego dla kultury common law dzieła Komentarze do Praw Anglii, wzbudzają do dziś spory, a ich autor bywa zaliczany zarówno do prekursorów pozytywizmu prawniczego, jak i tradycyjnych przedstawicieli szkoły prawa natury. We Wstępie do Komentarzy znajdują się elementy charakterystyczne dla obu tych rodzajów myślenia o prawie. W niniejszym tekście staram się wykazać, że prawnonaturalny wykład Blackstone’a ma nie tylko charakter „dekoracji” dodanej w duchu epoki, ale stanowi istotny i rodzący określone konsekwencje element jego doktryny prawa. Prawo naturalne, według Blackstone’a w następujący sposób oddziałuje na prawo stanowione: (1) przy ustaleniu treści i wykładni prawa posługujemy się konstrukcją praw podmiotowych; (2) gdy prawo stanowione narusza prawo naturalne, oba odseparowane porządki pozostają wiążące a człowiek zobowiązany jest złamać prawo stanowione, przyjmując jednak na siebie sankcję państwową; (3) legislatywa, choć zgodnie z zasadą suwerenności parlamentu pozostaje formalnie nieograniczona w swojej władzy ustawodawczej, zobowiązana jest chronić i umacniać wrodzone i absolutne uprawnienia jednostek, co stanowi wskazówkę interpretacyjną dla stosujących prawo. Poglądy Blackstone’a są inspirujące także współcześnie, ponieważ pokazują, że rozważania prawnonaturalne mogą wychodzić poza schemat lex iniusta non est lex, koncentrując się na określeniu celów dla legislatywy i tym samym stanowiąc element wykładni prawa.
6
Publication available in full text mode
Content available

Religia chrześcijańska, prawo, państwo

100%
Wójcik S.
Zeszyty Naukowe KUL
|
2020
|
vol. 63
|
issue 2
31-42
EN
The paper attempts to demonstrate that an upstanding and just state cannot be built exclusively upon the codified law. State and law ought to emerge from a universally accepted tradition and human morality. Personalists believe that morality in politics stems from Chritianity, and that it constitutes a significant argument for a bright future of state and nation.
PL
W artykule starano się wykazać, że dobrego, sprawiedliwego państwa nie da się zbudować, wyłącznie opierając się na prawie stanowionym. Państwo i prawo winny wyrastać z powszechnie akceptowanej tradycji i moralności ogólnoludzkiej. Dla personalistów moralność w polityce wyrasta z religii chrześcijańskiej i jest istotnym argumentem wielkiej przyszłości państwa i narodu.
7
Publication available in full text mode
Content available

Prawo w życiu jednostki w Gorgiaszu Platona

80%
Lewicki P. A.
Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM
|
2017
|
issue Numer Specjalny
49-67
PL
„Gorgiasz” Platona jest jednym z wcześniejszych dzieł filozoficznych jednego z najbardziej wpływowych filozofów starożytności. Podejmowane są w nim tematy różnic między sztuką a umiejętnością retoryki, prawdy, sprawiedliwości czy prawa, przede wszystkim jednak natury ludzkiej. To właśnie wokół tego ostatniego problemu koncentrują się rozważania dwóch rozmówców zabierających głos jako ostatni w dialogu. Podczas sławnego starcia idei stają przeciwko sobie Kallikles, zwolennik bezwzględnej supremacji prawa natury, zgodnie z którego nakazami silni dominować muszą nad słabymi, oraz Sokrates, mistrz Platona, poprzez którego ten ostatni kreśli wizje ponadludzkiej sprawiedliwości, prawodawstwa zgodnego z ideałem zdrowej duszy i piękna. Te przekonywające stanowiska wykładane są ze swadą godną najlepszych dzieł ateńskiego myśliciela. W istocie rozważania na temat roli prawa w życiu jednostki ukazane w „Gorgiaszu” na przykładzie rozmowy Sokratesa i Kalliklesa należą do najbardziej znaczących ustępów z twórczości Platona poświęconej tematyce prawnej. Osadzenie tego starcia w szerszym kontekście historyczno-filozoficznym, a także przedstawienie struktury narracyjnej dialogu, umożliwia ponadto wniknięcie w istotę „Gorgiasza”, dialogu poświęconego najbardziej podstawowym zagadnieniom antropologicznym, poprzez który ponadto Platon rozwiązuje problem własnego stanowiska wobec śmierci swojego mistrza, Sokratesa.
EN
Plato’s „Gorgias” is considered to be an early work of one of the most influential philosophers of antiquity. It raises subjects such as differences between the arts and ability of rhetoric, truth, justice and law, most of all however – human nature. Contemplations of the last two dialogi personae orbit around exactly this problem. Famous clash of ideas takes place between Callicles – staunch proponent of callous supremacy of law of pure nature according to which the strong must dominate the weak – and Socrates, Plato’s mentor, through whom the latter drafts a vision of supernatural justice, law-making in accordance with ideals of healthy soul and beauty. Both of these convincing visions are laid out as amply as can be expected from the best works of Athenian philosopher. In fact deliberations upon the importance of law in one’s life as presented in „Gorgias” in conversation between Socrates and Callicles are to be considered as one of the most profound pieces of legal thought ever produced by Plato. Putting this confrontation in broad historical and philosophical context, as well as presenting narrative structure of the dialogue make it possible to pierce the heart of „Gorgias” and uncover all meanings of the dialogue devoted to the most fundamental anthropological subjects, through which Plato also resolves very personal dilemma of his own stance towards death of his master - Socrates.
8
Publication available in full text mode
Content available

Prawo naturalne jako hermeneutyczna podstawa etyki uniwersalnej

80%
Zabielski J.
Rocznik Teologii Katolickiej
|
2015
|
vol. 14
|
issue 1
EN
Rationalism of human nature demands to know the moral foundations and legitimacy made by human decisions and actions. This norm directs to the human nature, since a man first of all he wants – and should – be a man what means to pursue contained in its nature objectives and capabilities. This fact calls for the recognition of human nature, which is the ontological foundation of ethical norms of human action. This problem becomes more timely in the context of the development of modern civilization and cultural, scientific and technological progress and the growth of the needs and possibilities of their fulfillment. The consequence of these changes is deepening differentiation of human action evaluation and justification of ethical standards. This condition demands intensification of their search for the basics of universal ethical standards and guidance, motivation of its obliging nature of the universal dimension. Such a foundation of ethical standards of a general nature is a natural law anchored in the personal nature of the human beings that connects all people and sets them to a common norm of conduct. In this analytical reflection we will focus on two dimensions of the title issues: 1. The essence of the natural law obliging its power and attitude to the statute law; 2. The natural law as the standard valuation of human action and its deformations.
9
Publication available in full text mode
Content available

Współczesne pytania Antygony. O wolności wyborów, o źródłach prawa i uzasadnieniu moralnej słuszności czynów

51%
Lewandowicz J.
Łódzkie Studia Teologiczne
|
2015
|
vol. 24
|
issue 1
23-42
EN
The author presents considerations concerning morality criteria based on cultural and philosophical prepositions. Contemporary issues, in particular bioethical ones, make us pose the questions about the hierarchy of norms and, thus, the hierarchy of activities. This automatically leads to the question about the source (or sources) of law. The basis for these considerations is Antigone by Sophocles as a masterpiece with universal message. From the text analysis one can discover the issue of tradition and its role in social life principles determination. This leads to the question about the sources of law – are they transcendental or immanent? The author points out that Antigone uses the word „law” – „νόμος”, „νόμιμα” – only in relation to the divine laws. Creon’s regulations which oppose them are described as „φρόνημα”– inventions. In this way she acknowledges the supreme character of the transcendental norm. Rejection of the reference to the transcendental leads to „absolute contradiction” in the area of prepositions and attainments of legal objectives. This notion („absolute contradiction”) was used by Joseph Ratzinger in Benedict’s Europe in the cultures crisis. It can be said that this contradiction in the modern age comes from different ways of understanding the relationship between the transcendence and science, and, consequently, law by Galileo. Therefore, the premise of absolute autonomy creates „absolute contradiction”. The attempt to overcome this obstacle is respect for the so called „immanent transcendence”, which is expressed in the natural law. However, one must first acknowledge the existence of the objective truth and the possibility of knowing it and the norm which assesses the consistency of one’s action with those reference points. This norm is one’s conscience which has its autonomy in relation to legal norms that are not based on the natural law. Without that acknowledgement the only justification of law would be mere force. In our cultural situation Antigone’s question about the sources of law and its validity as well as how to save human dignity and love remains still pending.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.