Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  prefixation
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Terminative in Egyptian - a process of grammaticalization

100%
Komorowska K.
Linguistica Copernicana
|
2012
|
issue 1(7)
255-266
EN
The form of terminative, in Old and Classical Egyptian known as sDm.t=f, was present in all the stages of Egyptian language until Coptic. The paper analyses changes which occurred in that form due to a process of grammaticalization. These changes were mostly congruent with a well-known pattern: main verb > auxiliary verb > prefix, the pattern, which can be commonly observed in the development of Egyptian language. However, there were also some other mechanisms, which should be considered much more unusual. The paper shows circumstances under which such mechanisms can be observed, in particular: a role of phonetic change in a language and coexisting of words of different lexical category, originating from the same word. Egyptian, being a written language for nearly four thousand years, allows to point such atypical examples and show their origins and consequences over a long period of time.
PL
Forma terminativu, w staroegipskim i klasycznym egipskim znana jako sdm. t=f, występowała we wszystkich etapach języka egipskiego, aż do koptyjskiego. Autorka artykułu analizuje zmiany, które zaszły w tej formie na skutek procesu gramatykalizacji. Zmiany te w znacznym stopniu zgodne były z dobrze znanym schematem: czasownik główny > czasownik posiłkowy > prefiks, schematem, który jest powszechnie obserwowalny w rozwoju języka egipskiego. Jednakże, zachodziły tam także inne, bardziej nietypowe mechanizmy. W artykule ukazano okoliczności, w jakich takie mechanizmy mogą wystąpić, w szczególności: rolę mających miejsce w języku zmian fonetycznych oraz współwystępowanie słów należących do różnych części mowy, ale pochodzących od tego samego słowa. Egipski, który był językiem pisanym przez niemal cztery tysiące lat, pozwala wskazać takie nietypowe przykłady i określić ich pochodzenie oraz późniejszy rozwój w dłuższym okresie.
2
Publication available in full text mode
Content available

Slovo to v mluvených korpusech ČNK, jeho prefixace a reduplikace

72%
Klimešová P., Komrsková Z., Kopřivová M., Lukeš D.
Časopis pro moderní filologii (Journal for Modern Philology)
|
2015
|
vol. 97
|
issue 1
21-30
EN
The word form to (that.SG.N) traditionally tops frequency tables in corpora of spoken Czech: as a universal (gender- and number-neutral) exophoric (deictic) and endophoric (co-referential) device, it is crucial for spontaneous, unplanned discourse which requires reinforcing references to the context and co-text. Our estimate based on the ORAL series corpora is that about 70% of the instances of to in informal spoken language preserve strong referential semantics (i.e. the endo/exophoric function is preserved). In the remaining cases these functions are attenuated to different degrees: about 20% are part of what a phraseologically-oriented account would consider as indivisible chunks (often multi-word units expanding on the stub to + je.be.3SG), whereas the remaining 10% are purely pragmatic (chiefly serving as a turn-taking/keeping device). As the data show, to can even be prefixed, acting as a surrogate verb, and it is often reduplicated; both strategies indicate an attempt not to yield one’s turn while searching for words. A comparison of their relative frequencies in spoken and written corpora reveals these constructions as characteristic of spoken language.
3

Limitations on Zero Internal Arguments in Polish Verbal System: Transitives with Corresponding Derivatives in roz-

72%
Malicka-Kleparska A.
Roczniki Humanistyczne
|
2014
|
vol. 62
|
issue 5: Neofilologia
097-111
EN
The paper deals with the limitations on omitting internal arguments of roz- prefixed verbs in Polish. Various linguistic factors influencing the distribution of overt internal arguments are considered, such as specific structures rearranging valency, selectional restrictions of the relevant verbs, semantic frame membership, contextual considerations (anaphor, existential INIs), and the presence of a specific morphological exponent, out of which the last two will be shown to bear on the occurrence of zero arguments with roz- verbs. Among the prefixed verbs these with the causative meaning are accountable for on the basis of their morpho-syntactic structure, but the remaining ones constitute a mystery. For these verbs explanations proposing additional predicational structures are analyzed and discarded. Then we consider a proposal concerning the maximization of the event information, following Filip (2013). The proposal assumes the existence of a maximizing semantic operator which, among others, underlies the notion of perfectivity in Slavic languages. The operator may find its place in the lexical representation of roz- and account for the proposition’s reluctance to part with its internal argument.
PL
Tekst dotyczy realizacji argumentów wewnętrznych w przypadku czasowników z wykładnikiem roz- w języku polskim. Rozważane są różne czynniki, które mogą wywierać wpływ na dystrybucję pełnych wyrażeń dopełnieniowych, takie jak specyficzne struktury modyfikujące walencję czasownikową, ograniczenia łączliwości z dopełnieniami charakterystyczne dla tych czasowników, ich przynależność do semantycznych grup związanych z pewnymi charakterystycznymi zachowaniami czasowników, czynniki tekstowe, takie jak anafora czy egzystencjalne dopełnienia niespecyficzne wyrażone zerowo, a także obecność specyficznego wykładnika morfologicznego. Z tych czynników dwa ostatnie mają wpływ na występowanie argumentów zerowych zczasownikami z roz-. Konieczność występowania wyspecyfikowanego dopełnienia z czasownikami kauzatywnymi została wyjaśniona ich strukturą gramatyczną (w ramach morfologii opartej na rdzeniu wyrazowym). Pozostałe czasowniki jednak uznane zostaną za pozbawione kauzatywnej struktury, a więc za pozostające poza obszarem podlegającym takiej analizie. Możliwość istnienia dodatkowej struktury predykatywnej w informacji gramatycznej tych czasowników została rozważona, a następnie odrzucona ze względu na ich semantykę. Następnie przedstawiono propozycję Filip (2013), dotyczącą istnienia wymogu maksymalizacji obecnego w gramatyce aspektu w różnych językach świata. Zaproponowano, że ten właśnie wymóg jest odpowiedzialny za realizacją dopełnienia jako opcji niezerowej z pozostałymi czasownikami jako jednej z realizacji wymogu maksymalizacji informacji.
4
Publication available in full text mode
Content available

Současný vývoj sémantiky prefixu pro-

72%
Nzimba S.
Časopis pro moderní filologii (Journal for Modern Philology)
|
2019
|
vol. 101
|
issue 2
170-194
EN
The paper aims to describe the meanings of the prefix pro- found in Czech verbal neologisms. The first section characterizes verbal prefixation and describes two principal functions of prefixes — the lexical and the aspectual. The subsequent section deals with the Neomat electronic neologism database, which is the primary source of material for the paper and the basis for a discussion of its methodology. Subsequently, the difference between polysemy, cosemy and homonymy is explained and cosemy is shown on the example of the verb probruslit. Next, classifications of the prefix propresented in Czech linguistic sources (especially in grammars) are compared, the principal problems of classification are addressed, and meanings mentioned in all the sources are identified. The final section analyses meanings of the prefix pro- in verbal neologisms (prototypical, spatial meaning ‘through’ being described first). The most frequent meanings of the prefix pro- in verbal neologisms are ‘to get somewhere/to accomplish something‘, ‘to pass time’, ‘to lose something’ or ‘to do intensively’.
5
Content available remote

Utvářenost slov vstupujících do pomístních jmen na Moravě a ve Slezsku

72%
Šlosar D.
Národopisný věstník
|
2010
|
vol. 51
|
issue 1
314-338
EN
The article explores the formation of nouns and adjectives entering the anoikonyms of Moravia and Silesia. The presented survey is based exclusively on the headword-book containing 33 000 headwords, which was processed at the Department of Dialectology of the Academy of Science of the Czech Republic in Brno. It gives the word-formative forms of individual names according to the formants and the connectivity of the formants with the bases of certain parts of speech, possibly the connectivity of components in compounds. The geographical differentiation of the observed forms was not considered. The aim is to state how the respective word-formative forms participate in the resulting meaning of the anoikonyms.
6
Publication available in full text mode
Content available

Analyse du préverbe dis- dans une approche contrastive français-polonais

72%
Hrabia M.
Linguistica Copernicana
|
2023
|
vol. 20
195-218
EN
In this article, the author examines the preverb dis- in the French-Polish contrastive perspective. The first part presents theoretical issues concerning the universal theory of semantic prefixation as well as the principles and stages of semantic-traductological analysis of prefixes. The said analysis is based on the assumption that different meanings (i.e. semantic values) of the preverb in the source language should manifest themselves in the prefixed verbs translation into the target language. The second part contains the results of the application of the proposed method in the study of the preverb dis-. By examining the Polish translations of 42 verbs prefixed by dis-, found in two dictionaries, namely Great French-Polish Dictionary and Lexicon 5, the author concludes that the analysed French preverb carries 4 semantic values: the value of moving/moving away (physically or mentally) in different directions, the value of cancellation or reversal of the previous action, the value of negation and the value of interruption/deprivation. Thanks to the applied research method, it becomes also possible to notice differences in the distribution of these values in the deep structures of the French and Polish languages.
PL
Dans cet article, l’auteur examine le préverbe dis- dans une perspective contrastive franco-polonaise. La première partie présente les enjeux théoriques concernant la théorie universelle de la préfixation sémantique, ainsi que les principes et les étapes de l’analyse sémantico-traductionnelle des préfixes. Ladite analyse est basée sur l’hypothèse que différentes significations (c’est-à-dire des valeurs sémantiques) d’un préverbe donné en langue source devraient se manifester dans la traduction des verbes préfixés en langue cible. La deuxième partie contient les résultats de l’application de la méthode proposée dans l’étude du préverbe dis-. En examinant les traductions polonaises de 42 verbes préfixés en dis-, trouvées dans deux dictionnaires, à savoir le Grand dictionnaire français-polonais et Lexique 5, l’auteur conclut que le préverbe analysé est porteur de 4 valeurs sémantiques : la valeur de mouvement/éloignement (physique ou mental) dans diverses directions, la valeur d’annulation ou inversion de l’action antérieure, la valeur de négation et la valeur de cessation/privation. Grâce à la méthode de recherche utilisée, il devient également possible de constater des différences dans la répartition de ces valeurs aux niveaux profonds du français et du polonais.  
7
Publication available in full text mode
Content available

K vývojovým tendencím vybraných obouvidových sloves v češtině

58%
Janečka M., Návratová M.
Časopis pro moderní filologii (Journal for Modern Philology)
|
2020
|
vol. 102
|
issue 2
230-249
EN
The theoretical part of this article is focused on verbal aspect, particularly on biaspectual verbs in Czech. The creation of a perfective verb from a biaspectual verb by means of prefixation is described. Within corpus research, usage of biaspectual verbs in a perfective context is explored in contrast to its perfective correlate. Then we focus on syntactic restrictions, considering the usage of certain biaspectual verbs, and on the fact that the aspect of biaspectual verbs cannot be identified out of context. Czech biaspectual verbs develop over time and they can also lose their biaspectuality over time. The perfective forms of biaspectual verbs were verified for the following verbs: adaptovat, definovat, organizovat, faulovat, kontaktovat, realizovat, exportovat, publikovat, kompromitovat and korumpovat. Our research indicates that half of the selected verbs cannot be used in their perfective forms in time-subordinate sentences, and that in this type of sentence they are replaced by their prefixed perfective correlates. This finding leads us to the conclusion that in certain contexts, Czech biaspectual verbs can lose their biaspectuality over time.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.