Search results

1

A priori veto power of the president of Poland

100%

MERCIK J.

Operations Research and Decisions

|

2009

|

vol. 19

|

issue 4

61-75

EN

The a priori power of the president of Poland, lower chamber of parliament (Sejm) and upper chamber of parliament (Senate) in the process of legislation are considered in this paper. The evaluation of power is made using the Johnston power index.

PL

W Polsce w procesie ustawodawczym ustawę przyjętą przez Sejm rozpatruje Senat, który ma prawo zgłosić do niej poprawki lub ją odrzucić (po odrzuceniu ustawa wraca do Sejmu, gdzie bezwzględną większością głosów można odrzucić sprzeciw Senatu). Uchwalona przez Sejm i Senat ustawa trafia następnie do Prezydenta RP, który może w ciągu 21 dni przyjąć i podpisać ją, bądź zgłosić weto i przekazać do ponownego rozpatrzenia Sejmowi. Weto Prezydenta RP to jego kompetencja do sprzeciwu wobec ustawy uchwalonej przez Sejm. Zgodnie z Konstytucją RP prezydent podpisuje i zarządza ogłoszenie ustawy w Dzienniku Ustaw RP. Może on jednak, kierując się ważnym interesem państwa i dbałością o jakość stanowionego prawa, odmówić podpisania ustawy. Taka odmowa ma charakter weta zawieszającego, ponieważ Sejm może powtórnie uchwalić ustawę większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. W tym wypadku prezydent musi w ciągu 7 dni podpisać ustawę i zarządzić jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw RP. Rzeczywista skuteczność sprzeciwu prezydenta jest więc uzależniona od układu sił w Sejmie. W pracy przedstawiono ocenę aprioryczną siły prezydenta, Sejmu i Senatu w procesie ustawodawczym w Polsce. Ocenę przeprowadzono z użyciem indeksu siły Johnstona.

2

Wpływ wyborów prezydenckich na zmiany układu sił w systemie partyjnym w Polsce

100%

Jagielski T.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia

|

2023

|

vol. 30

|

issue 1

73-88

EN

The aim of the article is to present the impact of presidential elections on the formation of the power structure within the party system in Poland. This analysis tries to highlight the impact of presidential elections on the party scene while emphasizing the rank of the presidential elections. The expediency of the participation of political parties in the election of the head of state does not boil down to achieving victory. These elections also fulfil a number of other functions for them, leading with the mobilization of the electorate and their own party structures. The author presents the specifics of the impact of presidential elections on the party system in such areas as: systemic influence, inter-party rivalry, as well as the formation of the internal situation of the party. The scope of this article does not cover the 1990 presidential elections. This is mainly due to the non-crystallised involvement of political parties in the presidential election. For this reason, the analysis has been limited to the presidential elections since 1995.

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wpływu wyborów prezydenckich na kształtowanie się układu sił w ramach systemu partyjnego w Polsce. Niniejsza analiza próbuje uwidocznić oddziaływanie elekcji prezydenckich na scenę partyjną przy jednoczesnym podkreśleniu rangi wyborów prezydenta RP. Celowość udziału partii politycznych w wyborach głowy państwa nie sprowadza się tylko do odniesienia zwycięstwa. Wybory te pełnią dla nich również wiele innych funkcji, na czele z mobilizacją elektoratu i własnych struktur partyjnych. Autor przedstawia specyfikę wpływu wyborów prezydenckich na system partyjny w takich obszarach, jak: oddziaływanie systemowe, rywalizacja międzypartyjna, a także kształtowanie się sytuacji wewnętrznej ugrupowania. Niniejszy artykuł swoim zasięgiem nie obejmuje wyborów prezydenckich 1990 r. Brak ich uwzględnienia wynika głównie z niewykrystalizowanego zaangażowania partii politycznych w elekcję prezydencką. Z tego powodu analizę ograniczono do wyborów prezydenckich od 1995 r.

3

Zwierzchnictwo prezydenta RP nad siłami zbrojnymi (wybrane problemy)

84%

Balicki R.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2014

|

issue 2 (18)

13-25

PL

Artykuł przedstawia pozycję prezydenta RP w strukturze władzy wykonawczej w Polsce, z uwzględnieniem stanowiska zawartego w wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego pomiędzy prezesem Rady Ministrów a prezydentem RP (Kpt 2/08). Autor definiuje także pojęcie „zwierzchnictwa” wykonywanego przez głowę państwa nad siłami zbrojnymi (art. 134 Konstytucji RP) oraz sposób jej sprawowania zarówno w czasie pokoju (za pośrednictwem ministra obrony narodowej), jak i w czasie wojny (za pośrednictwem naczelnego dowódcy sił zbrojnych). W artykule ukazane zostały także wybrane kompetencje szczegółowe prezydenta zawarte w regulacjach ustawowych.

EN

The article presents the status of the President of the Republic of Poland in the executive structure in Poland, taking into account the judgment of the Constitutional Tribunal on the dispute settlement between the Prime Minister and the President of the Republic of Poland (Kpt 2/08). The author also defines the Presidential power of „supreme command” over the Armed Forces of the Republic of Poland (Polish Constitution, Article 134) and the manner in which it is exercised it in times of peace (through the Minister of National Defence), as well as in times of war (through the Commander-in-Chief of the Armed Forces). The article also shows selected specific powers of the President provided for in the statutory law.

4

Lech Wałęsa i Tadeusz Mazowiecki. Twórcy III RP

84%

Sielski J.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica

|

2015

|

issue 14

48-64

EN

The article aims at presenting the personality of two political leaders – Wałęsa and Mazowiecki. It was they who created the Polish Third Republic - the political reality after the real socialism. Each of them performed a different role in the political system, and at the same time they complemented each other. The first one was a destructor, the second – a creator. Lecha Wałęsa, as a strong personality, was a perfect leader for the times of our “refolution”. On the one hand he drives most of the society to destroy the old system in order for the new one to rise – here he can be seen as a fanatic. And he was – a rational fanatic. When there was a need to destroy, he destroyed, when he needed to stand down – he stood down, while always retaining the chances for a “victory negotiation”. He could use his strong image for the realisation of the common goal of “Solidarity” and the society – taking down the authoritarian regime of the real socialism. The situation changed when he became the president of Poland – that was a time of building a new system, and Wałęsa wanted to creat a system fit for him – presidential democracy – but the expectations of the society and politics were different. He lost the presidential elections of 1995. Today he is a symbol, an icon of Polish political and social transformation and a good ambassador in the world. He is the only Polish politician to become a renown leader, who gained international praise. Tadeusz Mazowiecki was a creator of a new country – a democratic country. He gave rise to the contemporary democratic political, social and economic systems, accepted by the majority of the population. This is why Tadeusz Mazowiecki should be seen as a national leader. What is good for the citizen has to be good for the nation. He wanted the democratic rules to become a habit. Mazowiecki has always been the man who “sewed”, searched compromise, against using violence or force. He was an ideal decider for the times of building a new political, social and economic systems, where the new authority needs to be “stitched” to the society, Poland needs to be stitched to its neighbours (Germany), to Europe, to the West, which will mean opening Poland to the West.

5

Przejściowa niemożność sprawowania urzędu przez prezydenta RP w świetle Konstytucji i nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym

84%

Radajewski M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2016

|

issue 2 (30)

11-31

PL

Artykuł dotyczy problematyki przejściowej niemożności sprawowania urzędu przez prezydenta RP. Konstytucja wyróżnia aż trzy rodzaje takiej niemożności. Pierwszy obejmuje sytuacje, w których prezydent jest zdolny do poinformowania o tym fakcie, drugi – gdy nie może tego uczynić, trzeci natomiast wiąże się z zawieszeniem sprawowania urzędu przez prezydenta w związku z postawieniem go w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu. W artykule omówiono po kolei każde z tych zagadnień. Autor odnosi się m.in. do przesłanek stwierdzenia przeszkody w sprawowaniu urzędu przez prezydenta RP, a także poddaje szczegółowej analizie przepisy nowej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym dotyczące tego zagadnienia. Refleksje autora uzupełnione są odpowiednimi wnioskami oraz postulatami nowelizacji zarówno Konstytucji RP, jak i wspomnianej ustawy.

EN

This paper discusses temporary impossibility of performing the functions by the Polish President. The Polish Constitution defines three kinds of such impossibility. First of all, there are situations when the President may inform about this impossibility, secondly – when s/he cannot do this, and thirdly – the President may be suspended because of being arraigned before the State Tribunal. Each of these situations is considered in the paper, one by one. The author refers, among others, to the grounds on which impossibility of performing the functions by the Polish President is declared and analyses in detail the provisions of the new Constitutional Tribunal Act concerning this issue. The author’s comments are accompanied by related conclusions and suggestions concerning the amendment of both the Polish Constitution and the said act.

6

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jako świadek w postępowaniu karnym

67%

Dąbrowski K.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2018

|

vol. 80

|

issue 3

33-45

EN

The article discusses the legal status of the President of the Republic of Poland acting in the capacity of a witness in the course of legal proceedings. Having noted the insufficiency of the current legal regulation, the author begins his research with a detailed analysis of the concept of immunity and the possible legal circumstances which would allow the Head of the Polish state to be summoned as a witness in criminal proceedings. Then, the procedure of questioning the President of the Republic of Poland and the admissibility of imposing penalties on the Head of the State are presented in detail. The conclusion of the discussion is that although the admissibility of summoning the President of the Republic of Poland to witness should be beyond doubt, the shape of the existing regulations continues to hinder the actual use of the source of evidence in question.

PL

W artykule poruszono problematykę dotyczącą statusu Prezydenta RP jako świadka w postępowaniu karnym. Rozważanie obejmują szczegółową analizę konstrukcji immunitetu, co pozwala zbudować osobliwe dyrektywy interpretacyjne, a także analizę zagadnienia dopuszczalności wezwania urzędującej głowy państwa polskiego na świadka. Następnie szczegółowy przedstawiono tryb przesłuchiwania Prezydenta RP oraz dopuszczalność stosowania wobec niego kar porządkowych. Rozważania kończy zaś konkluzja, że choć dopuszczalność wezwania Prezydenta RP na świadka nie powinna budzić wątpliwości, to jednak kształt obowiązujących regulacji wciąż utrudnia realne wykorzystywanie przedmiotowego źródła dowodowego.

7

Wizerunek medialny kandydatów na urząd Prezydenta RP w kampanii wyborczej 2020 r. Analiza wybranych telewizyjnych serwisów informacyjnych

67%

Adamczyk D.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2022

|

vol. 31

|

issue 2

9-36

EN

The article concerns the strategy of creating the image of politicians aspiring to the office of the President of the Republic of Poland through the prism of leading news services. It was assumed that the news may shape the media image of the candidates due to the presented political sympathies and dislikes. The article analyzes the editions of the three most popular news services in Poland, namely „Wiadomości” (TVP), „Wydarzenia” (Polsat) and „Fakty” (TVN). The survey was conducted on the basis of the edition of websites from the period of the presidential campaign in Poland in 2020. The results of the analysis made it possible to notice a number of image differences of the same candidates in the discussed news services and to determine the distribution of accents among individual broadcasters in terms of the audience and potential electorate.

Refine search results

2 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica

1 Operations Research and Decisions

1 Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

1 Łódzkie Studia Teologiczne

1 Adamczyk D.

1 Balicki R.

1 Dąbrowski K.

1 Jagielski T.

1 MERCIK J.

1 Radajewski M.

1 Sielski J.

1 2023

1 2022

1 2018

1 2016

1 2015

1 2014