Search results

1

Pedagogiczny wymiar przeżycia estetycznego

100%

Gołek B.

Roczniki Pedagogiczne

|

2021

|

vol. 13(49)

|

issue 1

49-64

EN

The article presents the pedagogical impact of art on a human being. The aesthetic experience that comes with dealing with pieces of art has a substantial role in creating an axiological human system. In the process of aesthetic experience, not only does an individual discover the aesthetic values, but also cognitive, social and moral ones. Dealing with art facilitates self-discovery and supports intellectual understanding of the complex reality, creates a good rapport between people, helps in working on your inner self. Banausic and pragmatic tendencies may be counterbalanced by using aesthetic experiences in modern education in order to foster the formation of a mature personality.

PL

Artykuł ukazuje pedagogiczny wymiar oddziaływania sztuki na człowieka. Inicjowane w kontakcie z dziełami sztuki przeżycia estetyczne odgrywają istotną rolę w kształtowaniu systemu postaw i systemu wartości człowieka. W trakcie przeżycia estetycznego odsłaniają się przed jednostką nie tylko wartości estetyczne, ale także wartości poznawcze i społeczno-moralne. Kontakt ze sztuką ułatwia samopoznanie i wspiera intelektualne rozpoznawanie coraz bardziej złożonej rzeczywistości, buduje porozumienie między ludźmi, pomaga w wewnętrznej pracy nad sobą. Wykorzystywanie przeżyć estetycznych w procesach kształcenia, wychowania i samokszatłtowania może być przeciwwagą dla utylitarnych i pragmatycznych tendencji we współczesnej edukacji, sprzyjać może kształtowaniu dojrzałej osobowości.

2

Kryteria estetyczne w nauce w ujęciu Grzegorza Białkowskiego

99%

Gileta M.

Filozofia i Nauka

|

2022

|

vol. 10

259-270

PL

Ten tekst jest prezentacją i analizą poglądów Grzegorza Białkowskiego w kwestii obecności kryteriów estetycznych w praktyce nauki, głównie w praktyce fizyki. Białkowski należy do fizyków – obok m.in. Henri Poincaré’go, Wernera Heisenberga i Paula Diraca – którzy nie tyko konstatują obecność kryteriów estetycznych w procesie tworzenia i oceniania teorii naukowych, ale też starają się uzasadnić odwoływanie się do takich kryteriów. Białkowski zwraca też uwagę na rolę przeżycia estetycznego w działalności naukowej, a obecność kryteriów estetycznych uzasadnia na podstawie tez naturalizmu.

3

Jakości metafizyczne w dziele sztuki literackiej i ich poznawanie

71%

Tomaszewska W.

Studia Philosophiae Christianae

|

2014

|

vol. 50

|

issue 2

125-144

EN

The problem of metaphysical qualities plays an important role in Roman Ingarden’s concept of a literary work. In his ontology, such a work of art is understood as an integral whole consisting of various layers and qualities. According to Ingarden, metaphysical qualities are revealed in the layer of featured objects. It is this polyphony of individual layers, these revealed objects and other valuable qualities are what qualify a literary work as a work of art. Determined by the scheme of a literary work of art, they obtain their fullness in specification, which is an aesthetic subject accessible in an aesthetic experience. At the same time, metaphysical qualities can be discerned as a source of initial emotion, which initiates an aesthetic experience. Metaphysical qualities, as well as the whole work, are accessible not only for the aesthetic experience, but also for the methodical research of the schematic work itself, and its specification. At its roots always lies the making of an athematic acquaintance with a literary work.

PL

Zagadnienie jakości metafizycznych odgrywa niebagatelną rolę w Ingardenowskiej koncepcji dzieła literackiego, które jako organiczna całość zestraja różne warstwy i jakości. Według Ingardena w dziele sztuki literackiej objawia je warstwa przedmiotów przedstawionych. Objawione wraz z polifonią jakości wartościowych poszczególnych warstw konstytuują dzieło literackie jako dzieło sztuki. Wyznaczone przez schemat dzieła literackiego swoją pełnię uzyskują w konkretyzacji, która jest przedmiotem estetycznym, dostępnym przeżyciu estetycznemu. Jednocześnie w jakościach metafizycznych można dopatrywać się powodu emocji wstępnej, inicjującej przeżycie estetyczne. Jakości metafizyczne, tak jak całe dzieło, są dostępne zarówno przeżyciu estetycznemu, jak i metodycznemu badaniu samego schematycznego dzieła oraz jego konkretyzacji. U podstaw zawsze leży atematyczne zapoznanie się z dziełem literackim.

4

Koncepcja odbiorcy sztuki w estetyce Romana Ingardena

71%

Suchodolski P.

ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich

|

2016

|

vol. 16

177-191

RU

Темой работы является анализ восприятия в эстетике польского феноменолога Ромaна Ингардена, возникшей в первой половине ХХ века. Автор резюмирует основные идей феноменолога, в том числе его теорию восприятия искусства и сложность акта эстетического опыта искусства. Кроме того, автор сопоставляет теорию Ингардена с гедонистическим восприятием произведения искусства. В заключении, автор переносит эстетическую теорию польского философа на избранные течения в современном искусстве.

EN

The subject of the article is the analysis of perception in the aesthetic created by polish phenomenologist Roman Ingarden in the first half of the twentieth century. The author's intention was to show the basic ideas of the philosopher about art reception, the complexity of the act of aesthetic experience and comparison of Ingarden’s theory with hedonistic art reception. In the concluding remarks of this article there is an attempt to transfer Ingarden's aesthetic theory on the selected contemporary trends in art.

5

O potrzebie rozwijania kultury estetycznej społeczeństwa

71%

Świeca M.

Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne

|

2013

|

issue 1

345-353

PL

Tekst odnosi się do edukacji estetycznej społeczeństwa. Pierwsza jego część akcentuje przedmiot badań estetyki jako nauki i jej podstawowe kategorie. Podkreślona została waga przeżyć estetycznych w życiu człowieka . Przyczyną przemian i sporów, jakie mają miejsce w estetyce, jest twórczość neoawangardowa drugiej połowy XX wieku. Kwestionuje ona część paradygmatów estetycznych. Do zrozumienia sztuki współczesnej, potrzebna jest umiejętność odbioru i interpretacji sztuki współczesnej. Aby podnosić poziom kultury estetycznej społeczeństwa, należy rozwijać wrażliwość zarówno na wartości trwałe, jak też na artystyczne nowatorstwo. Artykuł opisuje składniki kultury estetycznej człowieka (wrażliwość estetyczną, doświadczenia, wiedzę z zakresu historii i teorii sztuki). Szczególnie akcentuje umiejętność włączania sztuki w całokształt jednostkowego życia

EN

The text concerns the society’s aesthetic education. The first part stresses the subject of aesthetics of a science and its basic categories. The importance of aesthetic experiences in a human life has also been emphasised. The main cause of changes and disputes taking place in aesthetics is the artistic work of the new avant-garde of the second half of the 20th century. It questions a part of aesthetic paradigms. In order to understand the modern art one needs the ability to acquire and interpret this modern art. In order to increase the level of aesthetic culture among the society, there is a need to develop the sensitivity to both constant values as well as artistic innovations. The article describes the components of aesthetic culture of a person (aesthetic sensitivity, experience, the knowledge concerning history and theory of art). It especially stresses the ability to incorporate art into the entirety of an individual’s life.

6

Muzyka jako źródło przeżyć estetycznych w środowisku rodzinnym – doniesienie z badań

71%

Majzner R.

|

2022

|

vol. XXIX

|

issue (4/2022)

131-146

EN

Introduction. Music is a fi eld of art that can be a source of deep emotions and aesthetic experiences of people who, according to Ingarden, have exceptional competences. The selection of a musical work, the distinction between valuable and less valuable music, familiarization with various music genres, the possibility of focusing on a given piece of music, and finally, openness to it, should be developed from childhood. In the family environment, a child can experiment, consolidate their openness and spontaneity, learn about new musical genres, which in turn shapes their personality and approach to music as a recipient. Aim. The aim of the research was to determine how parents understand the concept of aesthetic experience, to show the forms of contact with music and musical genres which, in their opinion, evoke an aesthetic experience in family members. The research presented in the article is an attempt to answer the following questions: What is the role of music in evoking aesthetic experiences in the opinion of parents? What forms of contact with music are preferred in evoking aesthetic experiences in family members? Materials and methods. The conducted research was quantitative. The diagnostic survey method was used. The research tool was an original questionnaire containing open-ended questions. Results. The article presents the results of the conducted research exploration. It presents parents’ statements about the place of music in family life, forms of family contact with music, ways of understanding the concept of aesthetic experience by parents, and the factors determining aesthetic experiences under the influence of music. Conclusion. Based on the research, it can be concluded that parents highly value the place of music in their family’s life, but they are unable to prepare their children for a full reception of music. The respondents also understand that music can evoke emotional experiences; however, as a factor of causing them, they indicate their own attitude to the music they listen to and identify the possibility of an aesthetic experience with the music they like, and which depends on their taste.

PL

Wprowadzenie. Muzyka jest dziedziną sztuki, która może stanowić źródło głębokich przeżyć i doświadczeń estetycznych osób posiadających, według Ingardena, wyjątkowe kompetencje. Dobór dzieła muzycznego, rozróżnienie muzyki wartościowej od mniej wartościowej, osłuchanie z różnymi gatunkami muzyki, możliwość skupienia się na danym utworze i w końcu otwartość na niego powinny być rozwijane od wieku dziecięcego. W środowisku rodzinnym dziecko może eksperymentować, utrwalać swoją otwartość i spontaniczność, poznawać nowe gatunki muzyczne, co w konsekwencji kształtuje jego podejście do muzyki i osobowość jako odbiorcy. Cel. Celem przeprowadzonych badań było ustalenie sposobu rozumienia przez rodziców pojęcia przeżycia estetycznego, ukazanie form kontaktu z muzyką oraz gatunków muzycznych, które w ich opiniach wywołują u członków rodziny przeżycie estetyczne. Zaprezentowane w artykule badania stanowią próbę udzielenia odpowiedzi na pytania: Jaka jest rola muzyki w wywoływaniu przeżyć estetycznych w ocenie rodziców? Jakie formy kontaktu z muzyką są preferowane w wywoływaniu przeżyć estetycznych u członków rodziny? Materiały i metody. Przeprowadzone badania miały charakter ilościowy. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety zawierający pytania otwarte. Wyniki. Artykuł prezentuje wyniki prowadzonej eksploracji badawczej. Przedstawia wypowiedzi rodziców na temat miejsca muzyki w życiu rodziny, form kontaktu rodziny z muzyką, sposobów rozumienia przez rodziców pojęcia przeżycia estetycznego oraz czynników decydujących o wywołaniu przeżyć estetycznych pod wpływem muzyki. Wnioski. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że rodzice wysoko oceniają miejsce muzyki w życiu swojej rodziny, nie potrafi ą jednak przygotować swoich pociech do pełnego jej odbioru. Badani rozumieją również, że muzyka może wywoływać przeżycia emocjonalne, jednak jako czynnik ich wywoływania podają własne nastawienie do słuchanej muzyki i utożsamiają możliwość przeżycia estetycznego z muzyką, która im się podoba i zależy od ich gustu.

7

Ralph Waldo Emerson on the esthetic roots of the moral status of nature

57%

Kiełkowicz-Werner M., Kiełkowicz-Werner M.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2020

|

issue 1

8

Filozoficzne treści poezji jako jedno ze źródeł systemu ergantropijnej inkontrologii

50%

Stawska-Skurjat K.

Kultura i Wartości

|

2013

|

issue 5

DE

Im Artikel wurde das offene System der Philosophie der Kultur von Andrzej Nowicki dargestellt. Es stützt sich auf die Erganthropie, d.h. Erforschung der Form der menschlichen Präsenz in den von ihm geschaffenen Dingen, die Inkontrologie, d.h. die Philosophie der Begegnungen; den Raumzentrismus, d.h. die Philosophie des Raumes. Den Mittelpunkt des Systems bildet die Axiologie, in der den höchsten Wert die Welt der Hohen und Tiefen Kultur darstellt. Im Artikel wird nachgewiesen, dass als eine wichtige Quelle dieser Philosophie die Dichtung gilt, die in der intensiver werdenden Wahrnehmung der menschlichen Welt im ästhetischen Erlebnis vermittelt.

EN

This paper presents Andrzej Nowicki’s open system of philosophy of culture (EIS) based on erganthropy, the study of the forms of human beings’ presence in the things produced by them; incontrology, the philosophy of meetings (encounters); spatiocentrism, the philosophy of space. Axiology is the center of the system, in which the highest value is the World of High and Deep (Profound) Culture. It has been argued that an important source of this philosophy is poetry, which mediates in the intensification of the reception of the human world in the aesthetic experience.

PL

W artykule przedstawiono otwarty system filozofii kultury (EIS) Andrzeja Nowickiego oparty na: ergantropii, czyli badaniu form obecności człowieka w wytwarzanych przez niego rzeczach; inkontrologii, czyli filozofii spotkań; spacjocentryzmie, czyli filozofii przestrzeni. Centrum systemu stanowi aksjologia, w której najwyższą wartością jest Świat Kultury Wysokiej i Głębokiej. Uzasadniono pogląd, że ważnym źródłem tej filozofii jest poezja, która pośredniczy w intensyfikowaniu odbioru świata człowieka w doświadczeniu estetycznym.

9

Leopold Blaustein as a critic and follower of Roman Ingarden’s philosophy

50%

Płotka W., Płotka W.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2020

|

issue 4

Refine search results

2 Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

1 Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne

1 Filozofia i Nauka

1 Kultura i Wartości

1 Roczniki Pedagogiczne

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Wychowanie w Rodzinie

1 ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich

1 Gileta M.

1 Gołek B.

1 Kiełkowicz-Werner M.

1 Majzner R.

1 Płotka W.

1 Stawska-Skurjat K.

1 Suchodolski P.

1 Tomaszewska W.

1 Świeca M.

2 2022

1 2021

2 2020

1 2016

1 2014

2 2013

Pedagogiczny wymiar przeżycia estetycznego

Kryteria estetyczne w nauce w ujęciu Grzegorza Białkowskiego

Jakości metafizyczne w dziele sztuki literackiej i ich poznawanie

Koncepcja odbiorcy sztuki w estetyce Romana Ingardena

O potrzebie rozwijania kultury estetycznej społeczeństwa

Muzyka jako źródło przeżyć estetycznych w środowisku rodzinnym – doniesienie z badań

Ralph Waldo Emerson on the esthetic roots of the moral status of nature

Filozoficzne treści poezji jako jedno ze źródeł systemu ergantropijnej inkontrologii

Leopold Blaustein as a critic and follower of Roman Ingarden’s philosophy