Search results

1

Rola tradycyjnych obrzędów przejścia w podtrzymywaniu więzi rodzinnych i społecznych (na przykładach z obszaru woj. lubelskiego)

100%

Tymohowicz M.

Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego

|

2013 (2014)

|

vol. 5

188 - 211

PL

Tradycyjne obrzędy rodzinne czyli ślub i wesele, narodziny i chrzest oraz pogrzeb, zawsze stanowiły bardzo ważne wydarzenie nie tylko dla danej rodziny, ale także dla całej społeczności lokalnej. Za ich pośrednictwem następowała swoista integracja wszystkich mieszkańców, którzy w różny sposób angażowani byli do pomocy osobie inicjowanej w realizacji rytuałów przejścia. Uroczystości tego typu przyczyniały się tym samym do zacieśniania różnych relacji w rodzinie i wśród społeczności wiejskiej. Ważne było by okazywać sobie szacunek, przestrzegać zasad hierarchii, istotne było także zachowanie określonych tradycją zwyczajów wprowadzania do rodziny nowych jej członków czy wreszcie pełnienie określonych ról przez poszczególne osoby w obrzędach. Obrzędy stanowiły także sposobność do okazywania wzajemnej pomoc na różnych płaszczyznach, co prowadziło do powstawania zależności, które wymagały odwzajemnienia. Podczas obrzędów podejmowane były także działania zabezpieczające poszczególnych członków rodziny, a także całą społeczność wiejską, niezbędne gdyż inicjowana osoba w fazach przejścia z jednego stanu czy grupy wiekowej do drugiej stanowiła dla nich zagrożenie. Wszystkie opisane czynności wpływały na spójność grupy oraz właściwe jej funkcjonowanie. W ostatnich latach zmianie uległy niektóre etapy obrzędów oraz czynniki podtrzymujące więzi, jednakże nadal uroczystości te są jedną z nielicznych okazji do spotkań z bliższymi i dalszymi krewnymi oraz znajomymi i sąsiadami

EN

Traditional family rituals, such as wedding and wedding reception, birth and baptism, as well as funeral, have always been important events not only for a family, but also for the whole local society. It is through those events that all inhabitants, who were engaged in various ways to help an initiated person with the rite of passage, integrated. Celebrations of this type contributed to strengthening of different bonds in a family and rural society. It was important to show respect, obey the rules of hierarchy. It was also essential to maintain the tradition of introducing a new family member or having some roles in rituals. Rituals were also an opportunity to help other people in different ways, which made some interrelations necessary to be reciprocated. During rituals some activities protecting particular family members and the whole rural society were taken. These activities were indispensable, as the initiated person was a threat for them during the phases of passing from one status or age to another one. All the activities described influenced the integration of the group and its functioning. In recent years some stages of the rituals, as well as factors maintaining relations have changed. However, these events are still one of rare occasions to meet relatives, friends and neighbours

2

Franciszek Kotula, jego ród i rodzina

72%

Borkowski R., Draus J., Pudłocki T.

Prace Historyczno-Archiwalne

|

2021

|

issue Tom XXX

299-320

EN

The collection of Municipal Public Library in Glogow Malopolski contains a manuscriptof Franciszek Kotula (1900–1983), a well-known ethnographer and museum worker from Rzeszow, titled “Glogow pictures”. Its first chapter presents the author’s family,which has lived in Glogow Malopolski for several generations. The chapter titled “My lineage and family” has been duly edited before being presented in this article. In the chapter, Franciszek Kotula describes the history of his family both from his father Walenty’s side, but also from the side of his mother, Julia nee Liszcz, whose family had also been living in Glogow Malopolski for many generations. He vividly depicts the people close to him, mainly his father, claiming that he inherited many traits from him, including a flair for collecting and an interest in history. The manuscript was written in the years 1948–1949, but notes added later prove that Franciszek Kotula returned to it often. The document resembles a private memoir and shows close family relations of its author.

PL

W zbiorach Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej w Głogowie Małopolskim znajduje się rękopis Franciszka Kotuli (1900–1983), znanego rzeszowskiego etnografa i muzealnika, zatytułowany Głogowskie obrazki. Pierwszy rozdział tego rękopisu prezentuje rodzinę autora, od kilku pokoleń zamieszkałą w Głogowie Małopolskim. Rozdział ów, zatytułowany Ród mój i rodzina, został, po opracowaniu redakcyjnym, przedstawiony w niniejszym artykule. Franciszek Kotula opisuje w nim dzieje swojego rodu, zarówno ze strony ojca, Walentego, jak i ze strony matki, Julii z Liszczów, rodu również od wielu pokoleń zasiedziałego w Głogowie Małopolskim. Szeroko obrazuje charaktery bliskich mu osób, głównie ojca, przypisując sobie wiele cech, jakie po nim odziedziczył, między innymi żyłkę zbieracza i historyka. Rękopis powstał w latach 1948–1949, ale późniejsze dopiski świadczą, że Franciszek Kotula często do niego wracał. Dokument ma charakter prywatnych wspomnień i ukazuje ścisłe związki rodzinne jego autora.

3

Zarys dziejów zjednoczenia rodowego książąt Lubomirskich w latach 1895–1927

72%

Chrobak Ł.

|

2022

|

vol. 29

|

issue 29

85-109

EN

At the turn of the nineteenth and twentieth centuries, a trend emerged of establishing family unions in former Polish lands. Their aim was to tighten family ties, promote upbringing in the Catholic faith and ensure mutual support of family members in difficult situations. The Lubomirski family formed the Family Association of the Princes Lubomirski, which aimed to raise the prestige of the family in the eyes of society. Over the course of several decades, the Association purchased and saved from ruin the castle in Nowy Wiśnicz and the Chapel of St Rose of Lima in Kraków. The Association was established at the initiative of the older generation of family members. Before the First World War, its leadership was taken over by the younger generation of the Lubomirski princes. Some members of the Family Association disregarded the duties resulting from their membership in the Association, but despite that, the Lubomirski family managed to achieve a lot of success in the field of historic monuments conservation and collecting archival documents concerning the history of the family, which was a part of Polish history.

PL

Na przełomie XIX i XX w. na ziemiach polskich istniała tendencja zakładania związków rodowych. Ich celem było zacieśnianie więzów rodzinnych, wychowanie w wierze katolickiej oraz wzajemne wspieranie się członków rodu w trudnych sytuacjach. Lubomirscy stworzyli Związek Rodowy Książąt Lubomirskich, który miał na celu podniesienie prestiżu rodu w oczach społeczeństwa. W ciągu kilkudziesięciu lat zakupił i uratował od ruiny zamek w Nowym Wiśniczu oraz kaplicę św. Róży z Limy w Krakowie. Związek został założony z inicjatywy starszej generacji członków rodu. Przed I wojną światową jego prowadzeniem zajęło się młode pokolenie książąt Lubomirskich. Niektórzy członkowie Zjednoczenia Rodowego lekceważyli obowiązki wynikające z członkostwa w związku, ale mimo to Lubomirskim udało się odnieść wiele sukcesów w dziedzinie konserwacji zabytków oraz gromadzenia dokumentów archiwalnych dotyczących dziejów rodu, będącej częścią historii Polski.

Refine search results

1 Miscellanea Historico-Archivistica

1 Prace Historyczno-Archiwalne

1 Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego

1 Borkowski R.

1 Chrobak Ł.

1 Draus J.

1 Pudłocki T.

1 Tymohowicz M.

1 2022

1 2021

Rola tradycyjnych obrzędów przejścia w podtrzymywaniu więzi rodzinnych i społecznych (na przykładach z obszaru woj. lubelskiego)

Franciszek Kotula, jego ród i rodzina

Zarys dziejów zjednoczenia rodowego książąt Lubomirskich w latach 1895–1927