Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 40

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  radzenie sobie ze stresem
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
Wzrost zainteresowania naukowców problematyką stresu zawodowego wskazuje na istotnie narastające nasilenie tego zjawiska na całym świecie. Liczne badania donoszą, że z uwagi na specyfikę doświadczanych źródeł stresu wpływających na wypalenie w zawodzie szczególnie narażeni są pracownicy sektora usług społecznych. Do tej grupy, obok pielęgniarek lekarzy, terapeutów, policjantów, zalicza się nauczycieli. Aktualna sytuacja polityczno-społeczna naszego kraju, w szczególności upolitycznienie oświaty, wprowadzane radykalne reformy, a z tym związane dodatkowe obowiązki i zadania, wymogi permanentnego podnoszenia kwalifikacji i samodoskonalenia zawodowego bez wątpienia nasilają stopień niezadowolenia coraz większego grona pedagogów. Artykuł poświęcony jest badaniom jakościowym pozwalającym na poznanie opinii studentów pedagogiki na temat stresogennych czynników pracy w zawodzie nauczyciela oraz sposobów radzenia sobie ze zjawiskiem stresu organizacyjnego. Otrzymane wyniki wskazują, że respondenci upatrują źródła stresu zawodowego w różnorodnych czynnikach związanych ze środowiskiem pracy, reformą oświaty oraz sytuacją społeczno-polityczną. Przede wszystkim wiążą je ze zbyt niskim prestiżem zawodu nauczyciela oraz nieadekwatnymi do wykonywanej pracy zarobkami, zmianami związanymi z reformowaniem systemu oświaty, a co za tym idzie nowymi zadaniami, obowiązkami, a także niejasnościami roli zawodowej oraz niepewnością zatrudnienia. Stresogenne są także problematyczne zachowania uczniów, brak motywacji do nauki i związane z tym problemy wychowawcze. Poza tym często wymieniane były niewłaściwe postawy rodzicielskie, zwłaszcza roszczeniowe oraz niechęć i brak współpracy rodziców ze szkołą. Czynniki stresu stanowią również: przeciążenie pracą i związana z tym biurokracja, niesprzyjające warunki pracy oraz trudności związane z rozwojem zawodowym. Biorąc pod uwagę strategie radzenia sobie ze stresem, przyszli pedagodzy proponują zaradcze aktywności, a więc poszukiwanie informacji oraz bezpośrednie działania służące pomyślnemu rozwiązaniu problemu. Ponadto, wybierają strategie sprzyjające regulacji emocji i napięcia. Wnioski z badań napawają optymizmem z uwagi na umiejętność stosowania przez studentów pedagogiki adaptacyjnych strategii radzenia sobie w przestrzeni relacji i wzajemnej komunikacji interpersonalnej między nauczycielem a jego uczniami, co jest szczególnie pożądane w zawodzie pedagoga. Co więcej, zdolność do zdystansowania się i uwolnienia od stresu sprzyja racjonalnemu myśleniu i jakości pracy, w tym jakże ważnym społecznie zawodzie.
PL
Celem badania była ocena stosowanych strategii radzenia sobie w kontekście resilience wśród nauczycieli szkół podstawowych. Przeprowadzono badanie poprzeczne z udziałem 197 nauczycieli szkół podstawowych. Do oceny strategii radzenia sobie zastosowano kwestionariusz COPE w polskiej adaptacji S. Piątka i K. Wrześniewskiego. Resilience zmierzono za pomocą Skali Resilience Nauczycieli (Teachers' Resilience Scale, TRS) autorstwa M. Platsidou i A. Danilidou w polskiej adaptacji M. Boczkowskiej. Badania wykazały, że resilience różnicuje istotnie statystycznie stosowane strategie radzenia sobie ze stresem wśród nauczycieli szkół podstawowych, ale tylko w zakresie strategii "Koncentracja na problemie" i "Zaprzeczanie". Uzyskane wyniki pozwalają na stwierdzenie, że nauczyciele szkół podstawowych wykazujący wysoki poziom resilience w obliczu stresujących zdarzeń nie koncentrują się jedynie na nich, a raczej uruchamiają inne strategie zaradcze ułatwiające im pozytywną adaptację.
EN
The aim of the analysis was to determine the relationship between mood regulation and typical ways of responding and feeling in situations of severe stress and procrastination; 96 people in the early adulthood were examined. The following research methods were used in the study: for measuring procrastination – the Pure Procrastination Scale; for the analysis of mood regulation – the Scales of Mood Regulation by Bogdan Wojciszke; for the assessment of coping strategies – the Brief-COPE questionnaire. The analyzes revealed the relationship between procrastination and mood regulation (procrastinating people usually use strategies that reduce mood) and between procrastination and eight (out of fourteen) coping strategies. With the increase in procrastination, the tendency to use non-adaptive styles of coping with stress, including the strategy of denying the existence of the problem and cessation of actions and abandoning attempts to achieve the goal, as well as strategies of dealing with something else and using a sense of humour is intensifying, strategies involving the absorption of unpleasant emotions by discharging them and blaming them. An inversely proportional relationship was observed between procrastination and adaptive coping strategies, consisting in planning further actions and taking action to improve the situation. Additional analysis did not reveal significant differences between men and women in the extent of procrastination. There were significant differences in two dimensions of procrastination: behavioural and decision-making.
PL
Celem podjętej analizy było określenie związku między regulacją nastroju oraz typowymi sposobami reagowania i odczuwania w sytuacjach doświadczania silnego stresu a prokrastynacją. Przebadano 96 osób w okresie wczesnej dorosłości. W badaniach zastosowano następujące metody badawcze: do pomiaru prokrastynacji – kwestionariusz Pure Procrastination Scale; do analizy regulacji nastroju – Skale Regulacji Nastroju Bogdana Wojciszke; do oceny strategii radzenia sobie ze stresem – kwestionariusz Mini-COPE. Przeprowadzone analizy ujawniły istnienie związku między prokrastynacją a regulacją nastroju (osoby prokrastynujące częściej stosują strategie polegające na obniżaniu nastroju) oraz między prokrastynacją a ośmioma (spośród czternastu) strategiami radzenia sobie ze stresem. Wraz ze wzrostem prokrastynacji nasila się tendencja do stosowania nieadaptacyjnych stylów radzenia sobie ze stresem, w tym strategii polegającej na zaprzeczaniu istnieniu problemu oraz na zaprzestaniu działań i rezygnacji z prób osiągnięcia celu, a także strategii polegających na zajmowaniu się czymś innym i wykorzystywaniu poczucia humoru, zaabsorbowaniu pojawiającymi się nieprzyjemnymi emocjami poprzez ich wyładowanie oraz obwinianiu się. Odwrotnie proporcjonalny związek zaobserwowano między prokrastynacją a adaptacyjnymi strategiami radzenia sobie ze stresem, polegającymi na planowaniu postępowania i podejmowaniu działania w celu poprawy sytuacji. Przeprowadzona dodatkowa analiza nie ujawniła istotnych różnic między kobietami i mężczyznami w zakresie nasilenia prokrastynacji. Istotne różnice wystąpiły w zakresie dwóch wymiarów prokrastynacji: behawioralnego i decyzyjnego.
PL
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na zależności pomiędzy stylem radzenia sobie ze stresem a stosunkiem do przyszłości u rodziców wychowujących osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Postawiono hipotezę, że rodzice stosujący zadaniowy styl radzenia sobie ze stresem najbardziej optymistycznie myślą o przyszłości swoich niepełnosprawnych dzieci. Hipoteza ta nie znalazła potwierdzenia w badaniach. Okazało się, że największym optymizmem cechują się osoby stosujące unikający styl radzenia sobie, co może mieć związek zarówno ze stosowaniem mechanizmów obronnych, takich jak zaprzeczanie, jak i z potencjalnie większą dostępną siecią wsparcia społecznego.
EN
The purpose of this article is to give attention to the relationship between coping strategies and the attitude to the future in parents raising children with intellectual disabilities. It was hypothesized that parents who used task-oriented coping had the most optimistic view of the future of their children with disabilities. This hypothesis was not confirmed in research. It turned out that the most optimistic were parents using avoidance coping, which may be related both to the use of defense mechanisms such as denial, as well as a potentially more available network of social support.
EN
Podjęte w artykule rozważania teoretyczno-empiryczne dotyczą radzenia sobie przez pracowników instytucji kultury z problemami zawodowymi i mają na celu zdiagnozowanie zależności między stosowanymi przez nich stylami radzenia sobie ze stresem w miejscu pracy a ich cechami społeczno-zawodowymi. W części teoretycznej artykuł zawiera zwięzłe omówienie problematyki związanej ze stresem zawodowym oraz próbę definicji pojęć „instytucja kultury” oraz „pracownik instytucji kultury”. W części empirycznej zaprezentowano wyniki badań własnych oraz wnioski. Określenie sposobów radzenia sobie ze stresem wydaje się ważne ze względu na skuteczność wykonywanej pracy i może stanowić podstawę do formułowania wskazań dla praktyki zawodowej.
EN
The study aimed at searching for the relationship between the locus of control and coping with stress in women with anorexia nervosa. The results of 72 women, including 26 ones suffering from anorexia and 46 healthy ones, constituting the control group, were analysed. In the study, the Delta Questionnaire for sense-of-control assessments by Drwal was used alongside the Coping Inventory for Stressful Situations (CISS) by Endler and Parker. Women with anorexia nervosa are different from healthy ones in that their external locus of control is significantly stronger. When coping with stress, women with anorexia nervosa use the emotional style significantly more frequently than healthy ones, whereas they use the task-oriented style and the avoiding style in the form of seeking support from other people significantly less frequently. In the group of women with anorexia, the external locus of control correlates positively with the emotional style and the avoiding style in the form of undertaking substitutive activities, and it correlates negatively with the lie scale. The results can constitute the basis for further analyses aiming at searching for interrelations between the locus of control and other dimensions of the psychosocial functioning of women with eating disorders.
PL
Celem podjętego badania było poszukiwanie związków między poczuciem umiejscowienia kontroli a sposobami radzenia sobie ze stresem u kobiet z jadłowstrętem psychicznym. Analizie poddano wyniki 72 kobiet, w tym 26 z anoreksją oraz 46 zdrowych, stanowiących grupę kontrolną. W badaniu wykorzystano Kwestionariusz do Pomiaru Poczucia Kontroli (Delta) Drwala oraz Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych (CISS) Endlera i Parkera. Kobiety z jadłowstrętem psychicznym odróżnia od zdrowych istotnie wyższe zewnętrzne poczucie umiejscowienia kontroli. W sytuacjach stresowych istotnie częściej niż zdrowe wykorzystują styl emocjonalny, istotnie rzadziej natomiast stosują styl zadaniowy i unikowy w formie poszukiwania wsparcia u innych. W grupie kobiet z anoreksją zewnętrzne umiejscowienie kontroli koreluje dodatnio ze stylem emocjonalnym i unikowym w postaci angażowania się w działania zastępcze oraz ujemnie ze skalą kłamstwa. Badanie może stanowić podstawę dalszych analiz, mających na celu poszukiwanie związków między poczuciem umiejscowienia kontroli a innymi wymiarami psychospołecznego funkcjonowania kobiet z zaburzeniami odżywiania.
EN
The research aimed at searching for the relationship between the ways of coping with stress and the sense of coherence in women suffering from bulimia nervosa. The study comprised 36 women with bulimia nervosa according to the ICD-10 criteria, as well as 46 healthy women, constituting the control group. The members of both groups were not substantially different considering their age, their marital status, and their education. In the study, the Coping Inventory for Stressful Situations (CISS) by Endler and Parker was used alongside the Life Orientation Questionnaire (SOC-29) by Antonovsky. When coping with stress, women with bulimia nervosa use the emotional style and the avoiding style in the form of undertaking substitutive activities significantly more frequently than healthy women, and they use the task-oriented style significantly less frequently.Women suffering from bulimia are characterized with a substantially weaker sense of coherence, both in the total result and in particular dimensions. The research confirmed the partially accepted hypotheses concerning the interrelation between the ways of coping with stress and the sense of coherence of the participants. In the group of women with bulimia, the task-oriented style correlates positively with the feeling of comprehensibility, whereas the emotional style correlates negatively with the general sense of coherence as well as its particular dimensions. The avoiding style of coping with stress in the form of undertaking substitutive actions correlates negatively with the sense of comprehensibility and the sense of meaningfulness, as well as with the total SOC in women suffering from bulimia nervosa. The received results can constitute the basis for further analyses aiming at searching for interrelations between different dimensions of the psychosocial functioning of people with eating disorders.
PL
Podjęte badanie miało na celu poszukiwanie związków między sposobami radzenia sobie ze stresem a poczuciem koherencji u kobiet z żarłocznością psychiczną. Badaniami objęto 82 kobiety, w tym 36 z bulimią według kryteriów badawczych ICD-10 oraz 46 zdrowych, stanowiących grupę kontrolną. Grupy nie różniły się istotnie pod względem wieku, stanu cywilnego i wykształcenia. W badaniu wykorzystano Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych (CISS) Endlera i Parkera oraz Kwestionariusz Orientacji Życiowej (SOC-29) Antonovsky’ego.Kobiety z żarłocznością psychiczną w radzeniu sobie ze stresem istotnie częściej niż zdrowe stosują styl emocjonalny i unikowy w formie angażowania się w działania zastępcze, istotnie rzadziej natomiast wykorzystują styl zadaniowy. Kobiety z bulimią charakteryzuje znacząco niższe poczucie koherencji zarówno w wyniku ogólnym, jak i w poszczególnych wymiarach. Badanie częściowo potwierdziło przyjęte hipotezy dotyczące zależności między sposobami radzenia sobie ze stresem a poczuciem koherencji badanych. W grupie kobiet z bulimią styl zadaniowy koreluje dodatnio z poczuciem zrozumiałości, natomiast styl emocjonalny koreluje ujemnie z ogólnym poczuciem koherencji i jego wymiarami. Unikowy styl radzenia sobie ze stresem w formie angażowania się w czynności zastępcze koreluje ujemnie z poczuciem zrozumiałości i sensowności oraz ogólnym SOC kobiet z żarłocznością psychiczną. Uzyskane wyniki mogą stanowić podstawę dalszych analiz mających na celu poszukiwanie związku między różnymi wymiarami psychospołecznego funkcjonowania osób z zaburzeniami odżywiania.
EN
Previous research on the addicts focused primarily on the aspect of reactive coping, while proactive approach was ignored. The aspect of impulsivity also proved to be little examined, due to the variety of research from distinct perspectives. In view of the above, the objective of this thesis was to investigate differences in characteristics of impulsivity and reactive and proactive coping among addicts and men without addiction. The work consists of three chapters. The first focuses on a review of theory and research in the field of addiction, impulsivity, and coping with stress. The second chapter presents methodology of research, and in the third chapter results are presented and discussed. In order to verify the formulated hypotheses, research was carried out on 160 men. The experimental group was 80 addicted men, while the control group was composed of the same number of men without addiction. Three psychological tools have been applied: Impulsivity – IVE Questionnaire, Questionnaire coping – CISS and Scale of Responses to Daily Events – PCI. In order to carry out the statistical analysis STATISTICA was used. The analysis of the results allowed significant differences between groups of subjects studied. Men with drug addiction had a higher intensity of impulsivity, and the use of escape coping strategies, among which are proactive strategies related to search for instrumental and emotional support, and coping by avoiding. Men without addiction compared to those from the experimental group apply more often the performance style of coping and proactive strategies related to preventive and reflexive coping, and strategic planning.
EN
Celem pracy jest określenie związków między poczuciem koherencji ze stylami radzenia sobie ze stresem u alumnów Wyższego Seminarium Duchownego. Do weryfikacji hipotez zastosowano dwa kwestionariusze: Kwestionariusz Orientacji Życiowej SOC-29 A. Antonovsky’ego oraz Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych (CISS) Endlera i Parkera. Zbadano 43 seminarzystów i 43 studentów uniwersytetu. Testowano związki między poczuciem koherencji a stylami radzenia sobie ze stresem. Stwierdzono statystycznie wyższe wyniki seminarzystów w porównaniu do grupy kontrolnej w skalach poczucia zrozumiałości, zaradności i sensowności niż studenci z grupy kontrolnej. Ponadto alumni istotnie rzadziej radzą sobie ze stresem, koncentrując się na emocjach czy na strategiach unikowych poprzez angażowanie się w czynności zastępcze.
PL
Artykuł podejmuje problematykę radzenia sobie ze stresem, którego źródłem jest wykonywanie pracy nauczyciela religii. W pierwszej części artykułu autor odwołuje się do osobistego doświadczenia katechetów w celu uchwycenia specyfiki stresu generowanego przez katechezę szkolną i zaprezentowania listy stresorów. Druga część zawiera wyjaśnienie pojęcia stresu w perspektywie psychologicznej oraz jego pozytywnych i negatywnych konsekwencji w psychofizycznym funkcjonowaniu człowieka. W trzeciej części przedstawiono kwestię radzenia sobie ze stresem oraz czynniki warunkujące efektywność różnych strategii zaradczych. Analiza podjętego problemu prowadzi do konkluzji o potrzebie permanentnego rozwoju duchowego i osobowościowego nauczycieli religii.
EN
This article talks about the issue of coping with stress related to the job of the religious education teacher. In the first part of the article the author refers to the personal experiences of religion teachers in order to understand the kind of stress resulting from teaching religion education classes and further present a list of such stress factors. The second part includes an explanation of the psychological concept of stress as well as its positive and negative influence on the psychosomatic functioning of a person. In the third part, the author explores the issue of coping with stress and presents various factors determining the effectiveness of the strategies used to cope with stress. The analysis of the issue undertaken by this article leads to a conclusion that recommends an ongoing spiritual and personal development for catechists.
EN
Coping with stress and the sense of control over the work done are vital issues in the specific profession of a lecturer of a military university. The quality of educational activity might be significantly lowered when dealing with various problems and coping with the accompanying stress as a result of adopting incorrect solutions, which additionally causes the loss or significant decrease in the sense of control over the situation. Thus, it is worth taking a closer look at the problem through an in-depth analysis of its particular dimensions, especially in terms of observed dependencies against the background of the socio-occupational conditions. The empirical research carried out among lecturers of a military university will allow to diagnose the situation and to formulate relevant conclusions. The results of analyses have been presented on the basis of research results obtained at the War Studies University in Warsaw with the use of standardised measurement tools as well as the elements of descriptive and correlation statistics.
PL
Radzenie sobie ze stresem oraz poczucie kontroli nad wykonywaną pracą stanowią niezwykle istotne kwestie w specyficznym zawodzie nauczyciela akademickiego uczelni wojskowej. Jakość działalności edukacyjnej podczas rozwiązywania różnego rodzaju problemów i pojawiającego się wówczas stresu może zostać znacznie obniżona z uwagi na przyjmowanie niewłaściwych rozwiązań skutkując ponadto utratą lub wyraźnym zmniejszeniem poczucia kontroli nad sytuacją. Warto zatem przyjrzeć się bliżej niniejszej problematyce poprzez dogłębną analizę jej poszczególnych wymiarów, zwłaszcza pod względem występujących tam zależności na tle uwarunkowań społeczno-zawodowych. Przeprowadzone w tym celu badania empiryczne wśród wykładowców uczelni wojskowej pozwolą zdiagnozować sytuację w tym zakresie oraz sformułować stosowne wnioski. Rezultaty podjętych analiz przedstawione zostały na podstawie wyników badań zrealizowanych w Akademii Sztuki Wojennej w Warszawie z zastosowaniem wystandaryzowanych narzędzi pomiarowych oraz elementów statystyki opisowej i korelacyjnej.
PL
Celem niniejszego artykułu jest znalezienie odpowiedzi na dwa pytania natury praktycznej dotyczące skuteczności psychoterapii przez odwołanie się do wyników badań. Pytania te są następujące: (1) w przypadku jakich zaburzeń psychicznych istnieje potrzeba zwiększania umiejętności radzenia sobie ze stresem w celu zapobiegania nawrotom objawów? (2) na czym to zwiększanie umiejętności miałoby polegać. Przegląd badań odnoszących się do skutków odroczonych psychoterapii pokazał, że – po pierwsze – badania dotyczą wyłącznie zaburzeń depresyjnych, a po drugie - że uczenie różnych umiejętności poznawczych i behawioralnych jest skuteczne w zapobieganiu nawrotom tych zaburzeń. Z kolei przegląd badań dotyczących udziału stresu w etiologii zaburzeń psychicznych pokazał, że w przypadku trzynastu zaburzeń ma on potwierdzenie empiryczne. Teoretyczna literatura kliniczna sugeruje, że przyczynia się on do wywołania objawów w przypadkach większej liczby zaburzeń. Na podstawie przeglądu badań dotyczących radzenia sobie ze stresem u reprezentantów ogółu dorosłych doświadczających sytuacji stresowych lub wydarzeń urazowych ustalono, na czym polega efektywne radzenie sobie ze stresem. Jak się okazuje, jest to umiejętność polegająca na dostosowywaniu odpowiednich strategii radzenia sobie ze stresem – spośród tych nastawionych na wyeliminowanie stresora lub tych nastawionych na złagodzenie negatywnych emocji związanych ze stresem – do stopnia kontroli nad sytuacją stresową. Uczenie tej umiejętności w psychoterapii wydaje się obiecującą metodą zapobiegania nawrotom objawów zaburzeń psychicznych, których powstanie jest związane ze stresem.
EN
The purpose of this article is to find answers to two questions of practical nature regarding the effectiveness of psychotherapy by referring to research results. These questions are the following: (1) In the case of which mental disorders is there a need to increase the skills of coping with stress in order to prevent the recurrence of symptoms? (2) What would that increase in coping skills be based on? A review of research on the deferred effects of psychotherapy showed that, firstly, studies address only depressive disorders, and, secondly, that teaching different cognitive and behavioral skills is effective in preventing the recurrence of these disorders. A review of studies on the contribution of stress to the etiology of mental disorders showed that in case of 13 disorders the contribution of stress is confirmed by empirical evidence. The theoretical clinical literature suggests that stress contributes to the induction of symptoms in cases of a larger number of disorders. Based on a review of research on coping with stress in representative general populations of adults experiencing stressful situations or traumatic events, it was determined what the ability of effective coping with stress consists in. It consists in adapting appropriate coping strategies aimed at eliminating the stressor or at mitigating the negative emotions associated with stress. In psychotherapy, teaching this skill seems to be a promising method of preventing the recurrence of mental disorder symptoms whose formation is associated with stress.
PL
W artykule podjęto zagadnienie aksjomatów społecznych i podkreślono wagę ich związku z funkcjonowaniem psychologicznym jednostki. Dotychczas zidentyfikowano pięć uniwersalnych, pankulturowych aksjomatów społecznych, tj.: Cynizm społeczny, Wynagrodzony wysiłek, Złożoność społeczna, Przeznaczenie oraz Religijność, które „są uogólnionymi (zgeneralizowanymi) przekonaniami na temat świata i ludzi, w tym instytucji społecznych, fizycznego środowiska, świata duchowego oraz występujących wydarzeń i zjawisk”. Okazują się być lepszymi predyktorami zachowań niż wartości. Artykuł wskazuje na ważną rolę aksjomatów w sposobie percypowania ludzi i świata oraz określa zagrożenia, jakie mogą być konsekwencją pewnych sposobów myślenia. Międzypokoleniowa i wewnątrzrodzinna transmisja przekonań otwiera dyskusję nad wychowawczą rolą rodzin. Publikacja stanowi przegląd światowych danych o aksjomatach i jego korelatach, narzędziach pomiaru oraz obszarach wartych dalszej eksploracji. Tematyka aksjomatów jest wciąż dość nowa, przeprowadzono nieliczne badania w ich zakresie. Dotychczas nie pojawiła się polska publikacja, która gruntowałaby wiedzę o aksjomatach społecznych w ten sposób. Artykuł otwiera przestrzeń do dyskusji i analiz.
PL
Stres przewlekły to podłoże wielu chorób somatycznych, a także psychicznych, dlatego najważniejszą kompetencją człowieka w dzisiejszych czasach jest umiejętność radzenia sobie ze stresem i trudnymi emocjami. W świecie wsparcia psychologicznego i psychoterapii wykorzystuje się już wiele narzędzi i metod, których celem jest zmniejszenie poziomu napięcia emocjonalnego, napięcia w ciele, stresu czy lęku. Jednym z takich sposobów jest praktyka mindfulness, która jest popularnym tematem badań naukowych w ostatnim czasie. Celem tego artykułu jest przybliżenie pojęcia praktyka uważności jako jednego ze skutecznych sposobów na regulowanie emocji, a także pokazanie jego wpływu na poprawę umiejętności radzenia sobie ze stresem. W tej części artykułu przedstawiono to zagadnienie w oparciu o koncepcje teoretyczne i badania naukowe, a w drugiej części artykułu, zamieszczonego w kolejnym numerze czasopisma, przedstawione zostaną wyniki z badania, potwierdzającego wpływ technik mindfulness na zmniejszenie poziomu natężenia stresu, a także na zmianę stylu radzenia sobie ze stresem.
EN
Chronic stress is the source of many somatic illness as well as psychological disorders, so the most important human competence today is the ability to cope with stress and difficult emotions. In the world of psychology and psychotherapy, many tools and methods are already being used to reduce levels of body and emotional tension, stress or anxiety. One such method is mindfulness practice, which recently has been a popular topic of researches. The aim of this article is to introduce the concept of mindfulness practice as one of the effective ways to regulate emotions, and to show its impact on improving stress management skills. This part of the article presents this issue based on theoretical concepts and scientific researches, and the second part of the article, included in the next issue of the journal, will present the results from an experiment, basen on the author’s own anti-stress programme, confirming the effect of mindfulness techniques on the reduction of stress intensity levels, as well as on the change of coping inventory for stressful situations style.
EN
The aim of the present study was to determine the styles of coping with stress in the case of people with eating disorders by means of Coping Inventory for Stressful Situations (CISS) by Endler and Parker. The studies comprised 26 women with anorexia, 36 with bulimia and 46 healthy women, who constituted the control group. Persons with eating disorders use emotional style of coping with stress significantly more often than healthy ones, while using task-related style significantly more rarely. In stress-causing situations, women with eating disorders get involved in supplementary activities, while the healthy ones seek support in others. Styles of coping with stress differentiate the forms of eating disorders. Women with anorexia use task-related style in dealing with problems significantly more often. Women with bulimia prefer style connected with getting engaged in supplementary activities and seeking social support. Determining the styles of coping with problems in people with eating disorders seems especially important from the point of view of the undertaken prophylactic activities and planning as well as applying different methods and forms of therapy.
PL
Celem podjętych badań było określenie stylów radzenia sobie ze stresem u osób z zaburzeniami odżywiania z wykorzystaniem Kwestionariusza Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych (CISS) Endlera i Parkera. Badaniami objęto 26 kobiet z anoreksją, 36 z bulimią oraz 46 zdrowych, stanowiących grupę kontrolną. Osoby z zaburzeniami odżywiania istotnie częściej niż zdrowe stosują styl emocjonalny w radzeniu sobie ze stresem, natomiast istotnie rzadziej wykorzystują styl zadaniowy. W sytuacjach stresowych kobiety z zaburzeniami odżywiania angażują się w działania zastępcze, zaś kobiety zdrowe poszukują wsparcia u innych. Style radzenia sobie ze stresem różnicują postacie zaburzeń odżywiania. Kobiety z anoreksją istotnie częściej wykorzystują styl zadaniowy w radzeniu sobie z problemami. Osoby z bulimią częściej stosują styl unikowy polegający na angażowaniu się w działania zastępcze oraz szukaniu wsparcia społecznego. Określenie stylów radzenia sobie z problemami u osób z zaburzeniami odżywiania wydaje się szczególnie ważne z punktu widzenia podejmowanych działań profilaktycznych oraz planowania i stosowania różnych metod i form terapii.
PL
Emigracja zarobkowa stała się trwałym elementem współczesnego świata. Ludzi poszukują dla siebie lepszych możliwości realizacji własnych planów życiowych i zawodowych. Często jest to wyjazd czasowy z planowanym powrotem do kraju ojczystego. Innym razem emigracja ma charakter definitywny. Każdy jednak wyjazd niesie ze sobą wiele niewiadomych, jest odpowiedzialnym wyborem życiowym1. Przybysze doświadczają różnych przeżyć i emocji w związku z występującymi problemami w odmiennym środowiskiem społeczno-kulturowym2. Ważne jest aby potrafili sobie radzić z problemami i efektywnie funkcjonowali w nowych rolach zawodowych. Przedstawione tu wyniki badań empirycznych stanowią analizy porównawcze między polskimi emigrantami a pracownikami zatrudnionymi w kraju w zakresie występujących w ich pracy problemami i sposobami radzenia sobie ze stresem.
EN
Economic migration has become a permanent feature of the modern world. People are looking for better opportunities to realize their own life and career plans. Often it is a temporary migration. Sometimes, migration is final. But each trip carries a lot of unknowns, and is a responsible life choice1 (cf. B. Saxon, 2001). Migrants experience a variety of difficult situations and are faced with specific problems in the new socio-professional environment2. It is important for them to be able to deal with problems and to function effectively in the new professional roles. Presented here are the results of empirical comparative analysis between Polish emigrants and workers employed in Poland pertaining to their problems at work and ways of coping with stress.
EN
Among the predictors of the staff burnout, the temperament and styles of coping with stress are indicated. The superior goal of the presented researches was to examine the degree to which both temperamental traits and specific styles of proceeding in the face of stressful situations are explaining the variability of the results in the area of staff burnout among psychiatric nurses. To accomplish this goal, the studies were carried out, in which 60 women working in psychiatric medical care sector were examined. In experimental project, three methods of psychologic survey were applied, such as 1) the Formal Characteristics of Behaviour – Temperament Inventory (FCB-TI) by J. Strelau and B. Zawadzki (FCZ-KT), 2) the Coping Inventory for Stressful Situations (CISS) by N.S. Endler and J.D.A. Parker, 3) the Maslach Burnout Inventory – Human Services Survey (MBI-HSS). The statistical analysis carried out allowed the confirmation of predictive role of sensorial sensitivity, task style and emotional style in the staff burnout. In case of avoiding style and other five temperamental traits, there is no reason to consider these variables the predictors of staff burnout. The results of the studies carried out suggests that in the psychological or therapeutic assistance provided to psychiatric nurses: 1) to a greater extent it is needed to concentrate more on strengthening active involvement in solving the occupational problems than on realising the harmfulness of avoiding tendencies in the area of coping, 2) it seems important to shape the ability of aware experiencing the negative emotions revealing in contact with the psychiatric patient.
PL
Wśród predyktorów wypalenia zawodowego wskazuje się na temperament i style radzenia sobie ze stresem. Nadrzędnym celem prezentowych badań było zbadanie, w jakim stopniu zarówno cechy temperamentalne, jak i konkretne style postępowania w obliczu sytuacji stresowych wyjaśniają zmienność wyników w obszarze wypalenia zawodowego pielęgniarek psychiatrycznych. Dla realizacji tego celu przeprowadzono badania, którymi objęto 60 kobiet pracujących w sektorze psychiatrycznej opieki zdrowotnej. W projekcie badawczym zastosowano trzy metody psychologicznego pomiaru. Należą do nich: 1) Formalna Charakterystyka Zachowania – Kwestionariusz Temperamentu J. Strelaua i B. Zawadzkiego (FCZ-KT), 2) Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych N.S. Endlera i J.D.A. Parkera (CISS), 3) Kwestionariusz Wypalenia Zawodowego C. Maslach (MBI-HSS). Przeprowadzone analizy statystyczne pozwoliły na konfirmację predykcyjnej roli wrażliwości sensorycznej, stylu zadaniowego i stylu emocjonalnego w zakresie wypalenia zawodowego. W przypadku stylu unikowego oraz pozostałych pięciu cech temperamentu nie ma podstaw do uznania tych zmiennych za predyktory wypalenia zawodowego. Rezultaty zrealizowanych badań sugerują, że w pomocy psychologicznej czy terapeutycznej świadczonej pielęgniarkom psychiatrycznym: 1) w większym stopniu należy koncentrować się na wzmacnianiu czynnego angażowania się w rozwiązywanie problemów zawodowych aniżeli na uświadamianiu szkodliwości unikowych tendencji w obszarze radzenia sobie, 2) ważne wydaje się kształtowanie umiejętności świadomego przeżywania emocji negatywnych, ujawniających się w kontakcie z pacjentem psychiatrycznym.
EN
Parents of children with autism spectrum disorders (ASD) are likely to be under a permanentstress. ASD diagnosis is recognized as trauma which, apart from having negative impact, may betreated as developmental factor for parents and lead to posttraumatic growth (PTG). The aim of theresearch was to study the relationship between coping strategies and PTG in the group of 114parents of ASD children, aged 22 to 51. Gratitude variable was also controlled. The hypothesiswas that positive coping strategies are related with PTG. The following research tools were used:Posttraumatic Growth Inventory (PTGI) in adaptation of Ogińska-Bulik and Juczyński, Inventory to Measure Coping Strategies with Stress (Mini-COPE) in the adaptation by Juczyński andOgińska-Bulik and the Gratitude Questionnaire (GQ-6) adapted by Kossakowska and Kwiatek.The research is a part of a wider study which aims to identify the psychological predictors ofPTG in the group of parents of children with ASD. The results indicate the significant role ofpositive coping strategies and gratitude as factors influencing the PTG in the group of surveyedparents.
PL
Bycie rodzicem dziecka ze spektrum autyzmu (ASD) wiąże się z odczuwaniem chronicznego stresu, a sama diagnoza stanowi przeżycie traumatyczne, które oprócz negatywnych konsekwencji może prowadzić do pojawienia się potraumatycznego wzrostu (PTG). Celem badań była analiza związku strategii radzenia sobie ze stresem i PTG przy kontroli zmiennej wdzięczności w grupie 114 rodziców dzieci z rozpoznanym ASD, w wieku 22–51 lat. Założono, że pozytywne strategie radzenia sobie są związane z PTG. Wykorzystano następujące narzędzia badawcze: Inwentarz Potraumatycznego Rozwoju (PTGI) w adaptacji Ogińskiej-Bulik i Juczyńskiego, Inwentarz do Pomiaru Radzenia Sobie ze Stresem (Mini-COPE) w adaptacji Juczyńskiego i Ogińskiej-Bulik oraz kwestionariusz do badania wdzięczności GQ-6 (Gratitude Questionnaire 6) w adaptacji Kossakowskiej i Kwiatka. Prezentowane badania stanową część większego projektu badawczego, w którym ujmowano psychologiczne korelaty i uwarunkowania występowania PTG u rodziców dzieci z ASD. Wyniki potwierdzają znaczącą rolę pozytywnych strategii radzenia sobie oraz wdzięczności dla rozwoju potraumatycznego badanych.
EN
Occupational stress and burnout syndrome can lead to many negative individual, social and economic consequences. Dietitians’ occupational stress is associated with many aspects. One of them is the need for flexible responses to the needs of clients and patients. Another, related to the existing knowledge, is the capability to select and assess the dynamically growing media space content concerning the nutritional value of various products, as acquired through the use of modern technologies. Dietitians face the challenge of the stereotypes associated with eating; changing patients’ or clients’ bad habits of eating is a challenge, often causing frustration. Frustration, external and internal conflicts are the most difficult situations in the workplace. They can exacerbate the stress associated with the profession and consequently lead to unpleasant consequences in the form of occupational burnout. In order to counter this, it is necessary to increase the employees’ own resources and changing the conditions and organization of work.
PL
Stres zawodowy i zespół wypalenia zawodowego może prowadzić do negatywnych konsekwencji w wymiarze indywidualnym, społecznym i ekonomicznym. W pracy dietetyka- terapeuty stres wiąże się z wieloma aspektami. Jednym z nich jest konieczność elastycznego reagowania na potrzeby zgłaszających się klientów i pacjentów. Kolejnym, wiążącym się z posiadaną wiedzą, jest umiejętność dokonywania selekcji i oceny dynamicznie rosnącej w przestrzeni medialnej ilości informacji na temat wartości odżywczych produktów, pozyskiwanych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii. Wyzwaniem są stereotypy związane z odżywianiem się; zmiana nieprawidłowych nawyków żywieniowych pacjentów czy klientów jest wyzwaniem, niosącym często poczucie frustracji. Najczęstszymi sytuacjami trudnymi w pracy zawodowej są frustracja oraz konflikty interpersonalne i intrapsychiczne. Mogą one nasilać stres związany z wykonywanym zawodem i prowadzić do przykrych skutków w postaci wypalenia zawodowego. Aby temu przeciwdziałać, konieczne jest zwiększenie zasobów własnych pracowników oraz zmiany warunków i organizacji pracy.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.