Search results

1

Przestępstwo obrazy uczuć religijnych w Polsce w ujęciu interdyscyplinarnym

100%

Boczek M.

Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development

|

2022

|

issue 2(103)

89-110

EN

The article is an attempt at an interdisciplinary analysis of the crime defined in art. 196 of the Act of 6 June 1997 – Penal Code (Journal of Laws of 2022, item 1138, hereinafter: the Penal Code) as an insult to religious feelings. It also draws attention to the emerging increase in this type of crime in Poland and the related difficulties in assessing the facts, repeatedly used in populist politics and discussions. The aim of the study was to find the sources of protection of religious feelings on the basis of positive law, common law supplemented by science in the field of psychology, philosophy and pedagogy. The article presents the genesis of the crime based on Polish penal codes and other selected legal acts. The current legal status in the field of protection of religious feelings was presented. An attempt was made to define the subjective and objective side of this crime, the legitimacy of its inclusion in the Penal Code, what religious feelings are, and what they could be by their nature. According to the adopted definition, religious feelings are a mental state that expresses a person's attitude towards phenomena related to the world of his religiosity. The author concurs with the statement that religious feelings are no different from other feelings, and are "religious" only because of the uniqueness of the subject. According to the author, it is not possible to work out a unified position on the subject and subject of the crime of offending religious feelings, because it all depends on who, for whom and for what purpose is to assess the actual state of affairs. The argument for maintaining Art. 196 in the Criminal Code, it is necessary to protect religious feelings as the dignity of a human person due to the professed faith or nondenominationalism, and to ensure spiritual social order. The argument in favor of regulating the issue of the protection of religious feelings under civil law is the fact that with such a large number of religions it is impossible to define the current Art. 196 of the Penal Code with regard to the subject of protection, assuming the implicit and implicit knowledge of Poles, in a situation of unintentional offense against religious feelings, distinguishing which actions harm religious feelings and which do not.

PL

Artykuł jest próbą interdyscyplinarnej analizy przestępstwa zdefiniowanego w art. 196 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1138, dalej: k.k.) jako obraza uczuć religijnych. Jest również zwróceniem uwagi na pojawiający się wzrost tego typu przestępstw w Polsce i związanych z tym trudności dotyczących oceny stanu faktycznego, wielokrotnie wykorzystywanego w polityce i dyskusjach populistycznych. Celem pracy było dotarcie do źródeł ochrony uczuć religijnych na gruncie prawa pozytywnego, prawa zwyczajowego uzupełnionego nauką z zakresu psychologii, filozofii i pedagogiki. W artykule przedstawiono genezę przestępstwa na podstawie polskich kodeksów karnych i innych wybranych aktów prawnych. Zreferowano aktualny stan prawny w zakresie ochrony uczuć religijnych. Podjęto próbę zdefiniowania strony podmiotowej, jak i przedmiotowej tego przestępstwa, zasadności jego umieszczenia w k.k., tego czym uczucia religijne są, a czym mogłyby być ze swej natury. W myśl przyjętej definicji, uczucia religijne to stan psychiczny wyrażający stosunek człowieka do zjawisk związanych ze światem jego religijności. Autor przychyla się do stwierdzenia, że uczucia religijne nie różnią się niczym od innych uczuć, a są „religijne” jedynie ze względu na wyjątkowość przedmiotu. Według autora nie jest możliwe wypracowanie jednolitego stanowiska co do przedmiotu, jak i podmiotu przestępstwa obrazy uczuć religijnych, ponieważ wszystko zależy od tego kto, dla kogo i w jakim celu ma oceniać stan faktyczny. Argumentem przemawiającym za utrzymaniem art. 196 w Kodeksie karnym jest konieczność ochrony uczuć religijnych jako godności osoby ludzkiej ze względu na wyznawaną wiarę lub bezwyznaniowość, zapewnienie ładu społecznego w zakresie duchowym. Argumentem przemawiającym za uregulowaniem kwestii ochrony uczuć religijnych na gruncie prawa cywilnego jest z kolei to, że przy tak dużej liczbie religii niemożliwe jest dookreślenie obecnego art. 196 k.k. w zakresie przedmiotu ochrony, przy założeniu domyślnej i dorozumianej wiedzy Polaków, w sytuacji nieumyślnej obrazy uczuć religijnych, odróżnienie jakie czyny godzą w uczucia religijne, a jakie nie.

2

Porušení zákona oklikou : fraus legis facta v civilním právu

67%

Eliáš K.

Právník. Teoretický časopis pro otázky státu a práva (The Lawyer - Scientific Review for Problems of State and Law)

|

2018

|

vol. 157

|

issue 11

897-921

EN

This paper approaches the problem of circumvention of the law in general civil law with respect to Czech and Slovak law by taking in the context of historical and regional comparison. The author points out that there are several thousands of decisions in the decision-making databases of the Czech and Slovak courts which deal with the issue of circumvention, whether significant or only marginal. On this basis, there are several conclusions in the paper. Circumvention of the law is a partial manifestation of the abuse of law. As such, it is explicitly forbidden in some civil codes of European countries. The formulation of such a ban has a variety of causes (cultural, political, ideological, etc.). But even in cases where an explicit prohibition is not regulated, it does not prevent the abuse of law and the circumvention of the law from penalizing it as an illegal act if we understand the law functionally and not formalistically. The author discusses in detail some of the cases and draws attention to the risk of confusing the meaning and purpose of the law with ethical, social or political opinions which are not supported by the law itself. Another question is whether the overproduction of the legal regulation of modern times and the degree of restriction on individual freedom itself does not generate, among other things, the tendency to circumvent hypertrophic norms.

CS

Pojednání se v kontextu historické a regionální komparace zabývá problematikou obcházení zákona v obecném právu občanském se zřetelem k českému a slovenskému právu. Autor poukazuje, že se v databázích rozhodnutí českých a slovenských soudů vyskytuje několik tisíc rozhodnutí, jež se dotýkají problematiky obcházení zákona, ať již významně, anebo jen okrajově. Na uvedeném základě se v pojednání dospívá k několika závěrům. Obcházení zákona je dílčím projevem zneužití práva. Jako takové je v některých občanských zákonících evropských států výslovně zakázáno. Formulace takového zákazu má nejrůznější příčiny (kulturní, politické, ideologické apod.). Ale i v případech, kdy výslovný zákaz není upraven, nebrání to zneužití práva a obcházení zákona sankcionovat jako protiprávní čin, pokud chápeme právo funkcionálně a ne formalisticky. Autor podrobně rozebírá některé soudní případy a upozorňuje na riziko spočívající v zaměňování smyslu a účelu zákona za názory etické, sociální nebo politické, jež v samotném zákoně nemají oporu. Jiná otázka je, zdali nadprodukce právní regulace moderní doby a míra omezování individuální svobody sama negeneruje mj. také tendence k obcházení hypertrofovaných kogentních norem.

3

Materiały legislacyjne w świetle prawa, praktyki orzeczniczej i poglądów doktryny z perspektywy polskiej i hiszpańskiej

48%

Konca P.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2019

|

vol. 1(19)

38-50

PL

Celem artykułu jest analiza porównawcza użycia materiałów legislacyjnych w procesie wykładni prawa w Polsce i Hiszpanii, poprzez odwołanie do ustaw, piśmiennictwa oraz judykatury. Artykuł podzielony jest na trzy części. W pierwszej części wskazano, iż w sytuacji skomplikowanej, w której tekst nie jest dostatecznie jasnym dowodem intencji prawodawcy, należy poszukiwać innych dowodów – jednym z nich są materiały legislacyjne. W drugiej części przeanalizowano termin „materiały legislacyjne”, a następnie konkretne materiały legislacyjne, w tym projekty ustaw i uzasadnienia. Rozwinięto w szczególności zagadnienie hiszpańskich exposiciones de motivos. Odniesiono się także do wskazówek interpretacyjnych znajdujących się w przepisach oraz do sposobów wykorzystania materiałów legislacyjnych w orzecznictwie. W trzeciej części, w oparciu o polskie i hiszpańskie piśmiennictwo, odwołano się do niektórych zarzutów stawianych korzystaniu z materiałów legislacyjnych, podkreślając, jak istotna jest ich rola w wykładni prawa.

EN

The purpose of the paper is to present a comparative analysis of the use of legislative materials in the process of statutory interpretation in Poland and Spain, by referring to statutes, theoretical literature and case law. The paper is divided into three parts. The first part shows that in difficult cases, when the text is not clear enough as an evidence of the legislator’s intention, other evidence should be sought, including the legislative materials. The second part delivers an analysis of the term ‘legislative materials’, followed by a study of particular examples of legislative materials, including bills and their justifications. It focuses especially on the issue of the Spanish exposiciones de motivos. Moreover, there is a reference to interpretative guidance contained in the legal regulations and to the ways in which legislative materials are used in case law. The third part of the paper responds, on the basis of Polish and Spanish theoretical literature, to some of the objections against the use of legislative materials, underlining its importance for the interpreting the law.

Refine search results

1 Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

1 Eunomia – Rozwój Zrównoważony – Sustainable Development

1 Právník. Teoretický časopis pro otázky státu a práva (The Lawyer - Scientific Review for Problems of State and Law)

1 Boczek M.

1 Eliáš K.

1 Konca P.

1 2023

1 2019

1 2018

Przestępstwo obrazy uczuć religijnych w Polsce w ujęciu interdyscyplinarnym

Porušení zákona oklikou : fraus legis facta v civilním právu

Materiały legislacyjne w świetle prawa, praktyki orzeczniczej i poglądów doktryny z perspektywy polskiej i hiszpańskiej