Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: religia naturalna

Sort By:

Limit search:

Krytyka pewnej postaci współczesnego deizmu jako projektu nowej religii w zglobalizowanym świecie. Na marginesie książki Roberta Corfe’a Deism and Social Ethics

100%

Szwed A.

Roczniki Filozoficzne

2017

vol. 65

issue 4

271-292

Celem niniejszego artykułu jest krytyczna prezentacja głównych tez pewnej wersji współczesnego deizmu, zaproponowanej przez Roberta Corfe’a, autora książki Deism and Social Ethics: The Role of Religion in the Third Millennium. Nie jest to prosta kontynuacja osiemnastowiecznego angielskiego deizmu Jana Tolanda i Mateusza Tindala. Deizm Corfe’a jest refleksją filozoficzną, biorącą pod uwagę osiągnięcia współczesnych nauk przyrodniczych. Autor podejmuje taką refleksję w przekonaniu, że główne zagrożenie światowego pokoju wypływa z konfliktów między przedstawicielami religii monoteistycznych: chrześcijaństwa i islamu. Jego zdaniem głównym zadaniem współczesnego deizmu jest budowanie porozumienia ponad religiami poprzez odwołanie się do racjonalnej perswazji, możliwej do przyjęcia przynajmniej przez niektórych przedstawicieli tych religii. Proponowana wersja deizmu miałaby być globalną etyką, odniesioną do nieosobowego kosmicznego Bóstwa (Dobra), zrywającą ze wszystkimi nadnaturalnymi religiami, które Corfe oskarża o kultywowanie irracjonalizmu, szkodliwego samego w sobie. Mimo że deizm Corfe’a nie przeradza się w ateizm, wbrew zapewnieniom autora Deism and Social Ethics nie stanowi skutecznej zapory przeciw temu ostatniemu. Autor niniejszego artykułu pokazuje, że koncepcja Corfe’a nie jest wewnętrznie spójna, jest niedopracowana teoretycznie i w znacznie mniejszym stopniu racjonalna, niż się Robertowi Corfe’owi wydaje. W istocie nie stanowi ona przekonującej alternatywy dla religii monoteistycznych takich jak chrześcijaństwo.

In his essay entitled Deism and Social Ethics: The Role of Religion in the Third Millennium, Robert Corfe presents a contemporary version of deism. His concept is not a simple continuation of eighteenth-century English deism, but is a considerably modified theory, taking into account modern achievements of the natural sciences. The author believes that the main threat to world peace comes from conflicts between followers of the largest monotheistic religions like Islam and Christianity. A main task of contemporary deism would be the construction of agreement among the large religious communities in the world by means of continuous rational persuasion. Above all, the proposed deism would be a global ethics, related to an impersonal cosmic Deity (the Good). Simultaneously, it would break with all supernatural religions (theologies) based on different revelations. These latter are the source of irrationalism according to Corfe. It would be much better to replace them with a suprahuman rationalism discovered in Nature and deriving from Divine Reason immanently existing in the Universe. Corfe’s deism would be an alternative to atheism, popularized among educated men in Western countries. Also his deism is addressed to all people, who are making now political and economic decisions in a globalized world. As such, his deism can be a great worldwide ideology, especially useful for those who have an influence on the fate of the contemporary world. In this article are presented the main features of the above-mentioned version of deism, as well as a critical assessment of this type of deism, including a discussion of hidden and controversial presuppositions. It is found that this version of deism is not as persuasive and rational as its author thinks.

Religia naturalna i krytyka objawienia w filozofii Matthew Tindala

70%

Stefaniuk T.

Kultura i Wartości

2015

issue 15

Der Artikel widmet sich der Kritik der Offenbarung, der wir auf dem Boden des britischen Deismus bei solchen Philosophen wie Herbert von Cherbury, William Wollaston, Thomas Chubb, John Toland oder Anthony Collins begegnen. Besondere Aufmerksamkeit wird den Anschauungen von Matthew Tindal geschenkt, der vor allem als Autor von Christianity as Old as Creation in Erinnerung geblieben ist. Wie andere Deisten nimmt Tindal an, dass der aufgeklärte (d.h. aus allen Fesseln, besonders den des Aberglaubens befreite) menschliche Verstand der höchste Schiedsrichter in allen Fragen, auch jenen religionsbezogenen, sei. Er unterscheidet eine äußere Offenbarung (d.h. die für geoffenbart gehaltenen Bücher) und eine innere Offenbarung (d.h. die Erkenntnis der Ordnung der Dinge vom Menschen als rationalen Wesen). Ins Deutsche übersetzt von Anna Pastuszka

The article focuses on criticism on revelation which is present among British deists, such as Herbert of Cherbury, William Wollaston, Thomas Chubb, John Toland and Anthony Collins. Particular attention is devoted to the views of Matthew Tindal, who is remembered primarily as the author of Christianity as Old as the Creation. Tindal, like the other deists, assumes that enlightened – i.e. freed from all the restraining bonds, especially from superstition – human mind is the final arbiter on all issues, including those related to religion. He distinguishes external revelation, i.e. the books considered to be revealed by God, as well as internal revelation – which means Nature revealing itself to human rational mind. Summarised by Tomasz Stefaniuk

Artykuł poświęcony jest krytyce objawienia, z jaką spotykamy się na gruncie brytyj-skiego deizmu, u filozofów takich jak Herbert z Cherbury, William Wollaston, Thomas Chubb, John Toland czy Anthony Collins. Szczególna uwaga poświęcona jest poglą-dom Matthew Tindala, który zapamiętany został przede wszystkim jako autor Christia-nity as Old as Creation. Tindal, podobnie jak i pozostali deiści, przyjmuje, że oświecony – tj. wyzwolony z wszelkich krępujących go więzów, w tym zwłaszcza z przesądów – rozum ludzki jest najwyższym arbitrem we wszelkich kwestiach, również w tych zwią-zanych z religią. Wyróżnia on objawienie zewnętrzne, tj. księgi uznane za objawione, oraz objawienie wewnętrzne, czyli objawienie się porządku rzeczy człowiekowi, będą-cemu istotą racjonalną.

Refine search results

1 Kultura i Wartości

1 Roczniki Filozoficzne

1 Stefaniuk T.

1 Szwed A.

1 2017

1 2015

Search results

Krytyka pewnej postaci współczesnego deizmu jako projektu nowej religii w zglobalizowanym świecie. Na marginesie książki Roberta Corfe’a Deism and Social Ethics

Religia naturalna i krytyka objawienia w filozofii Matthew Tindala