Search results

1

Postmodern Humanism as Challenge to the Christian Education

100%

Pajer F.

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II

|

2014

|

vol. 4

|

issue 1

PL

The XX century, in the Western countries, offered a profusion of conceptions, frequently similar in the tension they generate, but almost never exempt from strong ideological premises, and most of all inconclusive and discordant in their practical applications. The beginning of the new Millennium, almost as a reaction, has developed an utopia of a new, so called, postmodern humanism. These conceptions are not antireligious, but rather postsecular. They represent a considerable challenge to the Christian Churches’ educational tradition, that in turn are convinced to possess (as a monopoly?) the universality of the symbolic goods. It is a challenge on the ground of values and ultimate goals (problem of the ethical and religious pluralism, freedom of religion and belief, new paradigm of the relationship science-faith), but also a challenge on the field of educational procedures and institutional frameworks (conflict between public and private, relevance of the media pervasiveness, primacy of the instrumental knowhow over the humanistic one, the cultural generational gap, etc…). Among the conditions to confront this educational challenge in a correct manner, the article strongly suggests, in order to handle the new complexity of the reality, to adopt a strategy of graduality, to reinstate at the centre of one’s thought and life the formation of an ethic of responsibility.

2

How pluralism becomes hierarchical? Debating pluralism in contemporary Poland

94%

Pasieka A.

Sprawy Narodowościowe

|

2013

|

issue 43

53-73

EN

This article discusses the multifaceted nature of religious pluralism. More specifically, it seeks to answer the question why, while advancing the claims of equality and diversity, the idea of pluralism reproduces inequalities and naturalizes hierarchies. In order to illuminate this problem, the article first presents a theoretical discussion and then refers it to the ethnographic evidence from a year-long fieldwork in a multireligious locality in southeast Poland. It analyzes the impact of the discourse on “multiculturalism” on minorities’ plights and it exposes the processes in which religion, reconfigured as “culture” or “tradition,” is used as a discriminatory tool. By combining an exploration of a concrete ethnographic setting with an investigation of the broader implications of locally observed phenomena, it demonstrates the importance of anthropological perspective in the study of pluralism, or rather: the importance of a thorough dialogue between theory and ethnography.

3

Theology Without Walls:Sic et Non

94%

Feldmeier P.

Open Theology

|

2016

|

vol. 2

|

issue 1

EN

The emerging project, Theology Without Walls, is fascinating and potentially highly fruitful, particularly given the recognized imperative for doing theology in light of a religiously plural world. But it is also a project with daunting methodological and philosophical problems. In the first part of the paper, the author describes why he is attracted to the project and how it might bear theological insight. He also frames the project along the lines of multiple religious belonging, comparative theology, and the current cultural zeitgeist. In the second part of the paper, he challenges how such a project would actually work, given various religions’ diverse and competing metaphysical claims which undergird their theological principles. Finally, he questions whether such a project would undermine the very purpose of theology for the kind of public most inclined to being influenced by it. His title’s Sic et Non (Yes and No) refers to both his commending Theology Without Walls and challenging its viability. He concludes that the collective weight leads him to challenge the project, at least until it provides a method that satisfactorily addresses his fundamental concerns.

4

How pluralism becomes hierarchical? Debating pluralism in contemporary Poland

94%

Pasieka A.

Sprawy Narodowościowe

|

2013

|

issue 43

EN

How pluralism becomes hierarchical? Debating pluralism in contemporary PolandThis article discusses the multifaceted nature of religious pluralism. More specifically, it seeks to answer the question why, while advancing the claims of equality and diversity, the idea of pluralism reproduces inequalities and naturalizes hierarchies. In order to illuminate this problem, the article first presents a theoretical discussion and then refers it to the ethnographic evidence from a yearlong fieldwork in a multireligious locality in southeast Poland. It analyzes the impact of the discourse on “multiculturalism” on minorities’ plights and it exposes the processes in which religion, reconfigured as “culture” or “tradition,” is used as a discriminatory tool. By combining an exploration of a concrete ethnographic setting with an investigation of the broader implications of locally observed phenomena, it demonstrates the importance of anthropological perspective in the study of pluralism, or rather: the importance of a thorough dialogue between theory and ethnography. Dlaczego pluralizm hierarchizuje? Dyskusja na temat pluralizmu we współczesnej PolsceArtykuł podejmuje problem pluralizmu religijnego. Jego celem jest udzielenie odpowiedzi na pytanie dlaczego, mimo iż „pluralizm” promuje różnorodność i równość, równocześnie prowadzi do reprodukowania nierówności i czyni „naturalnymi” hierarchiczne relacje. W tym celu, artykuł w pierwszej kolejności przedstawia teoretyczną dyskusję, następnie zaś łączy ją z obserwacjami z rocznych badań terenowych prowadzonych w wieloreligijnej gminie w południowo-wschodniej Polsce. Poddaje analizie wpływ dyskursu na temat „wielokulturowości” na sytuację mniejszości oraz wyjaśnia, jak religia – rozumiana jako „kulturowy zasób” lub „tradycja” – staje się narzędziem dyskryminacji. łącząc analizę konkretnego przypadku z refleksją na temat szerszych implikacji badanych zjawisk, artykuł dowodzi znaczenia antropologicznej perspektywy w badaniu pluralizmu, a mówiąc precyzyjniej: znaczenia dialogu między teorią a etnografią.

5

Interreligious Dialogue and Vivekanand’s Vedantic Model of Pluralism

83%

Mohanta D.

Dialogue and Universalism

|

2016

|

issue 4

149-161

EN

What are the preconditions of interreligious dialogue? How do philosophical reflec-tions help today a religiously plural society to live in harmony, peace and sustainable development? In this paper I deal with these questions in the light of Swami Viveka-nanda’s concept of Universal Religion and try to search for a philosophical model of interreligious dialogue. Vivekananda propounds that we are to go beyond tolerance, and accept other religions as good as our own. Vivekananda’s interpretation has also the implication of transcending various commonly known worldviews in the context of religion and culture. It strengthens the application of the principle of “live and let live.” This model of understanding does not regard the existence of other religions as a hin-drance to worldly progress and peace. This attitude is rather guided by a practical plan which does not allow for questioning the encountering of religion. It does not destroy the individuality of any man in religion and at the same time shows him a point of union with all others. Our analysis will develop the significance and relevance of this view.

6

The study of religious diversity in the Czech lands-diversity in academic studies of religions

83%

Lužný D.

Human Affairs

|

2012

|

vol. 22

|

issue 4

558-568

EN

This article attempts to summarize some of the experiences and methodological insights gained from research on non-traditional religious groups that the author has conducted over the last twenty years, primarily in Czech society. The starting point for these studies is respect for the principle that it is not possible to approach the study of religious pluralism and diversity from a single predetermined conceptual framework-religious diversity requires diverse approaches. However, within the diversity approach there exist some common principles such as respect for the religious beliefs of respondents and the elimination of personal stereotypes and ethnocentrism.

7

Spór i dialektyka wyznań religijnych w Responsorium et Hymnus Felixa Mendelssohna

83%

Li K.-Y.

Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ

|

2018

|

issue 2(37)

101-124

EN

This essay aims at discussing the problem of Felix Mendelssohn’s atti¬tude towards different religions shown in his choral piece Responsorium et Hymnus Op. 121 for male choir with cello and double bass. Considering the arguments concerning composer’s self-identity provided by Jeffrey Sposato, we could interpret the Lutheran chorale appearing at the end of this Catholic liturgical work as means by which Mendelssohn tried to manifest his Lutheran faith and therefore to criticize Catholicism. However, if we examine more carefully the very end of this composi¬tion, we would find that the musical material, characteristic for each faith, form a dialectical and dynamic relation. It seems that – instead of criticizing Catholicism – Felix showed the possibility and the necessity of different faiths to coexist, which, according to the idea of religious pluralism and tolerance proposed by composer’s grandfather, Moses Mendelssohn, is the only way to discover religious truth. At the end of this paper, I would like to propose that the reception history of Felix Mendelssohn’s work and life from the post-Wagnerian and anti-semitic criticism to so-called Mendelssohn Renaissance in the second half of 20th century also went through a dialectic course. We cannot fully understand and interpret them without taking a multi-aspect view.

8

Conflict and Dialectic of Faiths in Felix Mendelssohn’s Responsorium et Hymnus

83%

Li K.-Y.

Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ

|

2018

|

issue 2(37) Eng

101-123

EN

This essay aims at discussing the problem of Felix Mendelssohn’s attitude towards different religions shown in his choral piece Responsorium et Hymnus Op. 121 for male choir with cello and double bass. Considering the arguments concerning composer’s self-identity provided by Jeffrey Sposato, we could interpret the Lutheran chorale appearing at the end of this Catholic liturgical work as means by which Mendelssohn tried to manifest his Lutheran faith and therefore to criticize Catholicism. However, if we examine more carefully the very end of this composition, we would find that the musical material, characteristic for each faith, form a dialectical and dynamic relation. It seems that—instead of criticizing Catholicism—Felix showed the possibility and the necessity of different faiths to coexist, which, according to the idea of religious pluralism and tolerance proposed by composer’s grandfather, Moses Mendelssohn, is the only way to discover religious truth. At the end of this paper, I would like to propose that the reception history of Felix Mendelssohn’s work and life from the post-Wagnerian and anti-semitic criticism to so-called Mendelssohn Renaissance in the second half of 20th century also went through a dialectic course. We cannot fully understand and interpret them without taking a multi-aspect view.

9

Religious Education in Austria: Between Confessionality and Pluralism

71%

Weirer W.

Horyzonty Wychowania

|

2016

|

vol. 15

|

issue 33

51-65

EN

ABSTRACT RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the paper is to redefine “confessionality” in religious education in Austrian schools, regarding to changing circumstances. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODOLOGY: The paper describes the history of confessional religious education in Austria, which gets several problems in different school-situations. In some schools, there are 8 and more sorts of confessional religious education. After the description of possible alternatives, a proposal of redefining confessional education is presented. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The paper starts with an overview of the history and the actual situation of religious education in Austrian schools. Currently 13 recognised religions and denominations in Austria provide religious education. In some situations religious education becomes impossible due to insufficient student numbers. So the state and religious communities will have to try and establish new models of teaching. The main part of the paper consists of pros and cons in the conceptual considerations of confessionality. RESEARCH RESULTS: It is a challenge to rethink confessional religious education: religious communities will have to take joint responsibility and provide religious education as a service to students with clear denominational features. CONCLUSIONS, INNOVATION AND RECOMMENDATIONS: There are three first steps very necessary in the next future: Commitment of the religious communities to religious education; a new concept to try at several locations; practical support concerning multi-religious events.

10

Kościoły chrześcijańskie a globalizacja – perspektywa europejska

71%

Chabasińska A.

Język. Religia. Tożsamość

|

2021

|

issue 2 (24) A

203-215

EN

In a globalized reality, Christian churches must rediscover its place. The task is extremely difficult as it’s impossible to know where the congregation’s spiritual needs are heading. Migration and mass media rise as well as problematic identities and roles influence the deepening of the differentiation process, which makes it difficult to define unambiguous scenarios regarding the future of the religious market. On the other hand, the prolificacy of the presented theories proves religion’s unusually complex nature and context. The article’s aim was to present the most significant forecasts on where Christian churches will stand in the today’s global village.

11

Integracja w kontekście różnorodności kulturowej i religijnej

67%

Sakowicz E.

Teologia i Moralność

|

2017

|

vol. 12

|

issue 1(21)

29-46

EN

Cultural and religious pluralism has become a fact in the West. Actually, old European states have hosted not only “native people” but also the “others.” With time those “other” people – representatives of different cultures and religions – were becoming “natives” in a sense. The experience of pluralism in public life involves getting to know one another, which leads to the elimination of prejudices. Christians and those who used to be Christians live side by side with various non-Christian cultures and traditions. Over the ages, non-Christian cultures and religions occupied specific geographic territories with strictly defined boundaries. At present, they are distributed across all continents. Religions are an integral part of non-Christian cultures. Each of them is characterised by an original doctrine, unique cult, morality and organisation with a particular authority at the helm. Followers of various religions and specific ideologies live in the same environments, i.e. multicultural milieux. The phenomenon of “otherness” is part and parcel of human history, civilisation and culture. Descriptions of anthropogenesis, offered by various religious traditions, already identify what is “other” and what forms a more or less coherent whole. Human beings would not be their real selves if no “others” were around them. We are who we are thanks to “others.” The 20th century was a time of a raging hatred of the “other”, generated by utopian systems glorifying some people while annihilating others. Utopias, philosophical fictions and mythologies of the 20th century were the quintessence of the aberrations of human thought. The second half of that century saw the gradual recovery from the effects of wars that are always a culmination of violence, cruelty and ruthlessness. The path of integration can be found by discovering forgotten brotherhood, reinterpreting the past and overcoming the prejudices and grudges resulting from the bad past, affirming the identity of one’s own and others, and tolerance. Dialogue, in its various forms and manifestations, is a means to overcome strangeness and establish community ties. Since ancient times, the Bible has been the book of dialogue and “integration” between ancient cultures, and between human beings and God. Jesus Christ is a model for dialogue and integration as vividly illustrated by the Gospel. Jesus never rejected anyone and He was never indifferent to “other” people. He was always open to dialogue even if it was very difficult. Jesus Christ appears very clearly as the one who integrates human beings with themselves, with other human beings as well as small communities such as the family and large communities such as nations and the Church. He is a model of community integration in its various references and manifestations.

PL

Pluralizm kulturowy i religijny na Zachodzie stał się faktem. Zresztą stare europejskie państwa od samego początku istnienia skupiały na swoich terytoriach nie tylko „swoich”, ale również „obcych”. Z biegiem czasu „obcy” – przedstawiciele odmiennych kultur, wyznawcy innych religii – stawali się w pewnym sensie „swoimi”. Doświadczenie pluralizmu w życiu publicznym wiąże się ze wzajemnym poznawaniem się, co prowadzi do wyzwolenia się z wszelkich uprzedzeń. Chrześcijanie oraz ci, którzy nimi kiedyś byli, żyją w otoczeniu kultur oraz niechrześcijańskich tradycji religijnych. Przez wieki kultury i religie niechrześcijańskie zajmowały określone terytoria geograficzne o ściśle wyznaczonych granicach. Współcześnie obecne są one „w rozproszeniu” na wszystkich kontynentach świata. Integralną częścią kultur niechrześcijańskich są religie. Każda z nich wyróżnia się oryginalną doktryną, specyficznym kultem i moralnością, nadto specyficzną organizacją z określoną władzą na czele. Wyznawcy różnych religii oraz zwolennicy określonych ideologii żyją w tych samych środowiskach – multikulturowych kręgach. Fenomen „inności” wpisany jest w dzieje ludzkości oraz cywilizacji i kultury. Już opisy antropogenezy, podawane przez różne tradycje religijne ludzkości, wypowiadają się o tym, co „inne”, a co tworzy jakąś bardziej lub mniej zwartą całość. Człowiek nigdy nie byłby sobą, gdyby wokół niego zabrakło „innych”. Dzięki nim jesteśmy sobą. Wiek XX był czasem eskalacji nienawiści do „innego”. Wygenerowana została ona przez utopijne systemy gloryfikujące jednych ludzi, a unicestwiające drugich. Utopie, fikcje filozoficzne, mitologie XX stulecia były wykwitem wcześniejszych aberracji myśli ludzkiej. Druga połowa tego stulecia była czasem otrząsania się ze skutków wojen zawsze będących apoteozą przemocy, okrucieństwa, bezwzględności. Droga integracji wyznaczona może być wśród „innych” przez: odkrywanie zapoznanego braterstwa, „oczyszczanie pamięci”, afirmację tożsamości własnej i cudzej, tolerancję. Sposobem pokonywania obcości i metodą integracji jest dialog, w jego różnych wyrazach i formach. Księgą dialogu oraz „integracji” starożytnych kultur oraz człowieka z Bogiem była Biblia. Dzieło to ogniskowało przez wieki wiele różnych kultur. Pismo Święte stanowi księgę dialogu człowieka z Bogiem oraz dzieło „integracji” kultur. Wzorem dialogu oraz integracji jest Jezus Chrystus. Ewangelie doskonale ilustrują sposób dialogu Jezusa. Jego spotkania z „innymi” ludźmi nie były nigdy obojętne. Jezus nigdy nikogo nie odrzucał. Zawsze otwarty był na dialog, również najtrudniejszy. Jezus Chrystus objawia się tu bardzo wyraźnie jako Ten, który „integruje” człowieka z samym sobą, z drugim człowiekiem, z mniejszą czy większą społecznością ludzką – od rodziny poczynając, na narodzie i Kościele kończąc. Jest wzorem integracji w jej różnych wzorcach, odniesieniach czy ucieleśnieniach.

12

Chrystus i Kościół a Inne religie

60%

Maciak M.

Nurt SVD

|

2016

|

issue 2

PL

Artykuł podejmuje problematykę dialogu międzyreligijnego, zainicjowanego przez Sobór Watykański II. Omawiane dokumenty Kościoła wskazują na „zarodki Słowa” oraz elementy prawdy i świętości obecne w innych religiach. Jednakowoż działanie Ducha Świętego wśród wyznawców innych religii (teksty święte, doktryna, obrzędy) zakłada powszechną wolę zbawczą Boga oraz uniwersalizm jedynego Pośrednika pomiędzy Bogiem i ludźmi – Jezusa Chrystusa. Dlatego też otwarcie się na religie, zwłaszcza judaizm i islam, nie zwalnia chrześcijan od obowiązku dawania świadectwa wiary, prowadzenia misji ad gentes oraz systematycznej ewangelizacji świata. Wychodząc od analizy najważniejszych dokumentów Kościoła traktujących o innych religiach autor próbuje określić: (1) relację pomiędzy teologią religii a misjologią, (2) związek pomiędzy wartościami duchowymi innych religiach a dziełem zbawczym Jezusa Chrystusa, głoszonym przez Kościół.

EN

Many documents of the Church, especially issued by and since the Second Vatican Council, recognise ”the seeds of the Word” and elements of truth and holiness present in various religions. Workings of the Holy Spirit in their scriptures, doctrines and rituals presuppose the universal nature of Christ’s mediation between God and human race. While being open to various religious traditions, especially Judaism and Islam, Christians may not relax on giving witness to their faith, mission ad gentes and systematic evangelisation of the world. Based on his reading of the Church’s most important documents on other religions, the author of the essay undertakes to establish (1) relationship between theology of religion and missiology, and (2) connection between spiritual values of other religions and the salvific work of Jesus Christ as proclaimed by the Catholic Church.

13

Demoniczność Boga jako założenie ekskluzywistycznego i inkluzywistycznego teizmu

60%

Kaźmierczak Z.

IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych

|

2016

|

vol. 28/2

20-38

EN

In this article I claim that there is a hidden assumption of the demonic character of God in the exclusivist and inclusivist theism. Exclusivism and inclusivism assume that God is partial and in fact does not care about most people in the world, choosing to reveal himself fully only in one part of the world. This kind of neglect for other people reflects the standard ethnocentrism and seems to be an expression of it. The only way to avoid the view that God is demonic is to accept the religious pluralism. The idea of religion would need to be changed: from the idea of religion as a place of revelation of God to the idea of religion as a place for searching for God. Accepting religious pluralism would lead, however, to the destruction of religions as we know them, since the core of their doctrines is based on the assumption of their superiority.

14

Pluralism and Religion Again: Reply to Henry Hardy

60%

Polanowska-Sygulska B.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2020

|

vol. 3(24)

127-129

PL

Artykuł jest kontynuacją dyskusji, jaka rozwinęła się w 2019 roku na łamach AFPiFS między Henrym Hardym i mną po opublikowaniu przygotowanej przeze mnie recenzji książki Hardy’ego In Search of Isaiah Berlin: A Literary Adventure (2018). W komentarzu do odpowiedzi Hardy’ego ustosunkowuję się do kluczowego przedmiotu naszego sporu, to jest do relacji między pluralizmem wartości i uniwersalistycznymi religiami. Hardy utrzymuje, że pluralizm z zasady podważa tego rodzaju religie, ja zaś nie podzielam tego stanowiska i argumentuję za możliwością zharmonizowania optyki pluralistycznej z perspektywą religijną. Podejmuję ponadto wątek konfliktów, do których niekiedy dochodzi w obrębie poszczególnych wartości. Tym samym powracam do wysuniętego w mojej niegdysiejszej recenzji zarzutu dotyczącego niedostatecznej wagi, jaką Hardy przypisał w swej książce tego typu konfliktom. Podtrzymuję swoją obiekcję, eksponując doniosłe konsekwencje kolizji wewnątrz wartości.

EN

The article constitutes a continuation of the discussion between Henry Hardy and myself, which was initiated in AFPiFS in 2019 as a result of my publishing a review of Hardy’s book: In Search of Isaiah Berlin: A Literary Adventure (2018). In the present commentary I address again the nub of our disagreement, that is the relationship between Berlin’s pluralism and universalist religions, like Christianity and Islam. According to Hardy pluralism undermines universalist religions. I distance myself from his standpoint and argue that it is possible to reconcile adherence to pluralist perspective in ethics with religious belief. Besides, I return to the objection raised in my review of Hardy’s book and take up the thread of conflicts within values. I sustain my charge that Hardy does not take seriously enough the implications of conflicts within single values.

15

Multi-Cultural Values and Borders

60%

Nikiforova B.

Limes. Cultural Regionalistics

|

2009

|

vol. 2

|

issue 1

26-38

EN

The presumption of this paper is the view of multi-culturalism as a concept grounded on an assumption, rather than data, and legitimized by proclamation, rather than legislation. Multi-culturalism as a socio-political construction is not only "a multi-cultural and multi-religious mosaic", but it has its own values. The new borders inside the European Union (EU) are non-territorial, which confirms the new paradigm about the weakening factor of territorial belonging as such. Nowadays, values become a more and more powerful source of demarcation. The aim of this article is to challenge the problem and its consequences for the identity and perception of values in the new European situation, in which borders are merely symbolic. Multi-culturalism is the revalorization of ethnocentric tradition and the creation of post-materialist values such as individual self-expression, personal transformation, openness and solidarity to others, gender and racial equality, greater tolerance for an ethnic, cultural and religious diversity

LT

Daugiakultūriškumas apžvelgiamas kaip konceptas, labiau grindžiamas prielaidomis, o ne žiniomis; įteisinamas diskursu, o ne teise. Daugiakultūriškumas kaip socio-politinis konstruktas nėra vien tik daugiakultūrė ir daugiareligė mozaika - jam būdingos savarankiškos vertybės. Naujos sienos Europos Sąjungoje (ES) yra neteritorinės, jos įtvirtina naują paradigmą, pagrįstą konkretaus teritorinio veiksnio susilpnėjimu. Mūsų dienomis vertybės tampa vis svarbesniu demarkacijos šaltiniu. Šio straipsnio tikslas - iškelti daugiakultūriškumo problemą ir jo įtaką tapatumui bei vertybių suvokimui naujoje Europos situacijoje, kai sienos tėra simbolinės. Daugiakultūriškumas - tai etnocentrinės tradicijos perkainojimas ir kūrimas tokių post-materialistinių vertybių, kaip individuali saviraiška, asmeninė transformacija, atvirumas ir solidarumas, lytinė ir rasinė lygybė, didesnė tolerancija etniniam, kultūriniam ir religiniam skirtingumui.

16

Religious Pluralism as a Factor of Identity Development

60%

Nikiforova B.

Limes. Cultural Regionalistics

|

2008

|

vol. 1

|

issue 2

139-147

EN

This article deals with religious pluralism as a factor of identity development. Multiculturalism is the key term used in describing and debating the national, cultural and religious pluralism in post-modern societies. The paper draws attention to the significance of the religious factor within existing multicultural contexts, as well as highlights some of the implications of religious pluralism might have for identity. The author offers to look on the new vision of identity as a potential way of its development and to analyze the changing of identity's criteria and borders. The religious pluralism is analysed in the context of such tendencies as the multi-cultural and multi-religious communities as a result of mass migration.

LT

Aptariamas religinis pliuralizmas kaip tapatumo raidos veiksnys. Multikultūralizmo terminas čia vartojamas, siekiant apmąstyti ir aprašyti tautinio, kultūrinio bei religinio pliuralizmo ypatumus postmoderniosios visuomenės sąlygomis. Čia susitelkiama į religinio veiksnio reikšmę šiuolaikiniams multikultūriams kontekstams, pabrėžiant tam tikras religinio pliuralizmo apraiškas, darančias įtaką tapatumui. Straipsnio autorė ragina apmąstyti naują tapatumo viziją kaip galimą jo raidos būdą ir imtis kintančių tapatumo kriterijų ir sampratų analizės. Religinis pliuralizmas čia tyrinėjamas atsirandančių multikultūrių ir multireliginių bendruomenių kūrimosi tendencijų kaip masinės migracijos pasekmės kontekste.

17

Nowe ruchy religijne i misje ewangelizacyjne. Odwieczne tęsknoty w nowych narracjach

60%

Libiszowska-Żółtkowska M.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2019

|

vol. 11(47)

|

issue 4

111-127

PL

Każda religia ma własną wizję Boga/bogów i oryginalną wykładnię prawd wiary, która odróżnia ją od innych systemów religijnych czy konkretnych wyznań. Religijna panorama to kalejdoskop zmieniających się form, które dzielą się, łączą, przekształcają i pojawiają ponownie, nieustannie ze sobą konkurując. W XXI wieku wbrew dziewiętnastowiecznemu przeświadczeniu, że wraz z postępem nauki i rozwojem świeckich ideologii religia zaniknie, ona nadal trwa i przeżywa swoisty renesans. W różnych częściach świata powstają nowe ruchy religijnych innowacji. W Polsce wymiernym świadectwem sukcesywnie powiększającej się sceny religijnej jest wydłużający się z roku na rok rejestr Kościołów i innych związków wyznaniowych. Stare i nowe odsłony religii i duchowości, trudne do zliczenia i imiennego nazwania, dowodzą niezmienności natury ludzkiej w dążeniu do rozpoznania i zaspokojenia duchowej wrażliwości.

EN

Each religion has its own vision of God/gods and an original interpretation of the truths of faith, which distinguishes it from other religious systems or specific religions. A religious panorama is a kaleidoscope of changing forms that share, connect, transform and reappear, constantly competing with each other. In the twenty-first century, contrary to the nineteenth-century conviction that religion will disappear with the progress of science and the development of secular ideologies, it is still going on and is experiencing a specific renaissance. In different parts of the world new movements of religious innovations are emerging. In Poland, a measurable testimony to the gradually growing religious scene is the register of churches and other religious associations, which is being extended from year to year. Old and new versions of religion and spirituality, difficult to count and name by name, prove the unchangeability of human nature in the pursuit of recognition and satisfaction of spiritual sensitivity.

18

(A)religijność po czesku – ateizm, analfabetyzm religijny czy coś więcej?

60%

Różańska A.

Edukacja Międzykulturowa

|

2019

|

vol. 10

|

issue 1

38-54

EN

The article is an attempt to verify the thesis that contemporary Czech society is not an atheistic one, but can be a model example of multi-directional fierce secularization. The changes which occur in the Czech society are turning towards the shape of a multi-directional change of religiosity (transformation) with strong tendencies to secularization. They provide proofs of a soft, nevertheless, continuing secularization expressed in the pluralism of forms of religion which created a specific and complicated attitude of contemporary Czech society toward religion.

PL

Artykuł podejmuje próbę weryfikacji tezy: Współczesne społeczeństwo czeskie nie jest ateistyczne, nie jest też modelowym przykładem gwałtownej sekularyzacji. Przemiany zachodzące w społeczeństwie czeskim mają postać wielokierunkowych przemian religijności (transformacji), choć z silnymi tendencjami sekularyzacyjnymi. Świadczą o miękkiej, ale długotrwałej sekularyzacji, wyrażającej się w pluralizacji form religijnych, która utworzyła specyficzną i złożoną postawę współczesnego społeczeństwa czeskiego wobec religii.

19

Co mówi „duch czasu” – sekularyzacja religii i społeczeństwo postsekularne

60%

Mariański J.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2004

|

vol. 32

|

issue 1

49-83

EN

The paper analyses two complex cultural processes that are present in the sphere of religious life: process of secularisation, and process of religious pluralism, both of which are shown from the sociological point of view on the basis of rich specialist literature. The author argues with the thesis of global secularisation. He refers it, above all, to the societies of Western Europe, and analyses some aspects internal and external crisis of religiosity. Both main processes presented in the paper may become a broad research inspiration for sociologists of religion. Owing to an objective diagnosis of the situation of the Church, they may be the field of changes with regard to the organisation of religious life.

20

Pluralism is not Enough for Tolerance. Philosophical and Psychological Reflections on Pluralism and Tolerance

60%

Gasser G.

Roczniki Filozoficzne

|

2022

|

vol. 70

|

issue 4

395-414

PL

Kwestia tolerancji religijnej nabiera coraz większego znaczenia w zglobalizowanym świecie, w którym społeczeństwa stają się coraz bardziej zróżnicowane i niejednorodne. Tolerancję religijną można zdefiniować jako praktykę akceptowania innych jako postępujących zgodnie z ich religijnym systemem przekonań. Filozofowie przystąpili ostatnio do dokładniejszych badań nad relacją między pluralizmem religijnym a religijną (nie)tolerancją, koncentrując się na pytaniu epistemicznym, czy uznanie pluralizmu religijnego i namysł nad nim może prowadzić do większej tolerancji religijnej. Główna idea, która im przyświeca, jest taka, że przeprowadzony przez osobę namysł nad tym, że osoby, które są z nią równorzędne pod względem epistemicznym, osłabi jej epistemiczne uzasadnienie dla jej przekonania, iż jej własne przekonania religijne są lepiej uzasadnione niż przekonania religijne osób, które są z nią epistemicznie równorzędne. Racjonalną konsekwencją uznania tego faktu dotyczącego uzasadnienia powinna być tolerancja religijna i mniej lekceważące podejście do zwolenników innych religii. Głównym celem tego tekstu jest zbadanie wiarygodności tej koncepcji na tle istniejącej literatury empirycznej, a zwłaszcza psychologicznej. Czy większy kontakt ze zwolennikami innych tradycji religijnych rzeczywiście prowadzi do większej tolerancji? W jaki sposób jesteśmy w stanie lepiej zrozumieć ludzi o innych przekonaniach religijnych i – przynajmniej częściowo – przyjąć ich punkt widzenia? Jakie możliwe przeszkody psychologiczne stoją temu na przeszkodzie? Aby odpowiedzieć na te pytania, Autor odwołuje się do wyników badań na temat tolerancji międzygrupowej, psychologii rozwojowej i cech osobowości. Celem jest poszerzenie jak dotychczas dość wąskiej epistemicznej perspektywy filozoficznej na pluralizm religijny i (nie)tolerancję przez wpisanie jej w szerszy kontekst konstytutywnych cech ludzkiej psyche.

EN

The issue of religious tolerance is increasingly raised in a globalized world with societies becoming more and more religiously diverse and inhomogeneous. Religious tolerance can be defined as the practice of accepting others as acting in accordance with their religious belief system. Philosophers have recently begun to study more thoroughly the relationship between religious pluralism and religious (in)tolerance with a main focus on the epistemic question of whether the recognition of and reflection on religious pluralism might lead to greater religious tolerance. The major thrust of this idea is that any genuine reflection of a person about her epistemic peers adhering to other religions will weaken the person’s epistemic justificatory basis for believing that her own religious beliefs are better warranted than the religious beliefs of her peers. The rational consequence of the recognition of this justificatory fact, in turn, should lead to more religious tolerance and to a weakened dismissive attitude towards adherents of other religions. The main aim of this paper is to investigate the plausibility of this account against the background of existing empirical, in particular psychological literature: Does increased contact with adherents of other religious traditions indeed lead to more tolerance? How are we able to show a deeper understanding for people with different religious beliefs and to take on-at least partially-their perspective? What are potential psychological obstacles to these achievements? Resources from research on intergroup toleration, social identity-theories, developmental psychology and personality traits will be used for tackling these questions. This shall help to broaden the so far rather narrow epistemic philosophical perspective on religious pluralism and (in)tolerance by embedding it into the larger context of constitutive traits of the human psyche.

Refine search results

Postmodern Humanism as Challenge to the Christian Education

How pluralism becomes hierarchical? Debating pluralism in contemporary Poland

Theology Without Walls:Sic et Non

How pluralism becomes hierarchical? Debating pluralism in contemporary Poland

Interreligious Dialogue and Vivekanand’s Vedantic Model of Pluralism

The study of religious diversity in the Czech lands-diversity in academic studies of religions

Spór i dialektyka wyznań religijnych w Responsorium et Hymnus Felixa Mendelssohna

Conflict and Dialectic of Faiths in Felix Mendelssohn’s Responsorium et Hymnus

Religious Education in Austria: Between Confessionality and Pluralism

Kościoły chrześcijańskie a globalizacja – perspektywa europejska

Integracja w kontekście różnorodności kulturowej i religijnej

Chrystus i Kościół a Inne religie

Demoniczność Boga jako założenie ekskluzywistycznego i inkluzywistycznego teizmu

Pluralism and Religion Again: Reply to Henry Hardy

Multi-Cultural Values and Borders

Religious Pluralism as a Factor of Identity Development

Nowe ruchy religijne i misje ewangelizacyjne. Odwieczne tęsknoty w nowych narracjach

(A)religijność po czesku – ateizm, analfabetyzm religijny czy coś więcej?

Co mówi „duch czasu” – sekularyzacja religii i społeczeństwo postsekularne

Pluralism is not Enough for Tolerance. Philosophical and Psychological Reflections on Pluralism and Tolerance