Search results

1

O matriarchacie, bogini-matce i Babie Jadze, czyli najkrótsza historia ludzkości. Na marginesie książki Zygmunta Krzaka

100%

Ziółkowski A.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2008

|

issue 22

337-342

EN

The paper examines a new attempt to resuscitate the matriarchy theory by Zygmunt Krzak. The author endeavours to outline what he considers the main line of development of the human society: the birth of matriarchy in the late Palaeolithic, its neolithic apogee, the rise of patriarchy at the turn from the Chalcolitic to the early Bronze, the relics of matriarchy in the subsequent epochs and the “new era” patriarchy of the last two millennia. The matriarchy hypothesis of Bachofen, Morgan and Engels is treated as a historical fact, decisively corroborated - he adds - by Gimbutas. Like her, he finds the corroborating material in artefacts depicting nude females or female genitals, and in the “evidence” on the so-called Mother-cult, the alleged neolithic worship of a supreme female principle of life and fertility, said to be reflected in goddesses of pagan pantheons and female figures of legend and folklore. One obsolete phantasy drives another, with total disregard of both the state o f our knowledge and the rules of the scholarly argument. Eg. the author does not bother about the legitimacy of reconstructing the features of the postulated neolithic Magna Mater on the basis of the epiphany of Isis in Apuleius the Platonist’s Golden Ass, written six thounsand years after the putative heyday of the pretended archetype of that new Roman deity in the guise of an old Egyptian goddess, one of the main vehicles of syncretic tendencies of the age. Neither does he explain why the overtly erotic images of women, made by men for men, should be treated as evidence for the cult of a supreme fertility goddess, nay, for matriarchy. No wonder that, judging by quotations, his main allies are - apart from Gimbutas - Jung, Fromm and their likes, and the occultists.

2

Religie i pokój w Iraku

80%

Imach M.

Teologia Praktyczna

|

2014

|

issue 15

125-145

PL

.

3

Bezpieczeństwo i pokój w nauczaniu Jana Pawła II zawarte w Orędziach na Światowe Dni Pokoju 1979-1986

61%

Struzik Z.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2014

|

issue 14

97-100

PL

Bezpieczeństwo osobiste i społeczne należy do podstawowych wartości, na których człowiek chce opierać swoją egzystencję. Odnosi się ono do sfer życia osobistego i duchowego. Szczególnie dotkliwy jest niepokój wewnętrzny człowieka, poczucie zagrożenia, niepewność jutra, obawa przed przyszłością. Wartość pokoju, środki do jego zdobycia lub utrzymania są nieustannie analizowane i poddawane krytyce. Zagrożenie brakiem pokoju staje się groźne, zniewalające, prowadzi do wewnętrznego rozdarcia, a w stosunkach społecznych i politycznych prowadzi do wojny. Podstawą poczucia bezpieczeństwa jest zaufanie do drugiego człowieka i społeczności, w której się żyje. Każda ze społeczności ma właściwy sobie zakres oddziaływania i dlatego można postawić te społeczności w zależności od ich hierarchii, poczynając od społeczności międzynarodowych, a kończąc na rodzinie.

4

Korean Shamanism - Religion of Reconciliation and Coexistence

61%

Kyong-geun O.

Investigationes Linguisticae

|

2014

|

issue 31

33-42

PL

This article is to explain the basic rules of Korean shamanism. First the religious views of Koreans are presented. The importance of harmony in the lives of Koreans is highlighted. It is stressed that the concepts of Confucianism, Buddhism and Taoism do not exclude one another, do not erect barriers and they promote mutual tolerance and are intertwined in Korea. Next, the role of Korean shamanism in helping common people solve their problems are discussed. Korean shamanism is one of the best examples of unorganized religions and possesses features typical of such religions. Shamanism has a well-formulated system of beliefs as well as behaviours and conduct but its practices and its canons are not well-organized. Consequently, shamanism plays a latent function in society similarly as systems of values, morals, manners and emotions. The author also describes the shamanic ritual called gut. Finally, the contemporary views on and approaches to Korean shamanism are touched upon.

5

Meandry wychowania ekumenicznego

51%

Chałupniak R.

Studia Oecumenica

|

2017

|

vol. 17

365-380

EN

This article in a synthetic way presents the complex issue of ecumenical education of religion, fluctuated between ‘catechesis’ and ‘religious studies’. Catechesis is a basic teaching of the Church about salvation and was understood as an integral and systematic process of upbringing in faith. The term „religious studies” was used as a form of the communication of knowledge about religion, as teaching about religion or religions with no stress on any of them, without trying to make any personal references, treating religion solely in a horizontal way, as a phenomenon related to human life. Pedagogy of religion done without a specific confession, specific denomination is a peculiar form of secularisation, regardless whether it is intended or not. Such pedagogy of religion becomes paradoxically a science located outside a confession, which serves its development as a pedagogical theory, not a specific practice of education. Religion is treated as a universal phenomenon having its share in obtaining a fullness of humanity. Contemporarily offered pedagogy of religion can not be identified with the Catholic pedagogy or a pedagogy of any Christian church.

PL

Artykuł ukazuje w sposób syntetyczny szereg zagadnień związanych z ekumenicznym wychowaniem religijnym, znajdującym się pomiędzy „katechezą” a „religioznawstwem”. Katecheza jest podstawowym nauczaniem danego Kościoła dotyczącym zbawienia i jest rozumiana jako integralny i systematyczny proces wychowania wiary. Termin „religioznawstwo” był używany jako forma przekazu wiedzy na temat religii, nauczanie o religii czy religiach, bez tworzenia osobistych odniesień, pozostając na płaszczyźnie horyzontalnej, traktując religię jako fenomen związany z ludzkim życiem. Pedagogika religii uprawiana bez odniesienia do konkretnego wyznania, konkretnej wiary jest specyficzną formą sekularyzacji, niezależnie od tego, czy jest ona zamierzona, czy nie. Taka pedagogika religii staje się paradoksalnie nauką ulokowaną poza określonym wyznaniem, co służy jej rozwojowi jako teorii pedagogicznej, a nie określonej praktyce wychowania. Religię traktuje się jako uniwersalny fenomen posiadający udział w osiąganiu pełni człowieczeństwa. Proponowana pedagogika religii nie może być utożsamiana z pedagogiką katolicką ani pedagogiką żadnego z chrześcijańskich Kościołów.

6

Myślistwo i religia. O religioznawczej ocenie praktyk łowieckich w perspektywie animal studies

51%

Mitek‑Dziemba A.

Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies

|

2018

|

issue 4

71-87

EN

Hunting and ReligionOn the Religious Significance of Hunting Practices from the Perspective of Animal Studies The main aim of the article is to consider the presence and function of religion (in most cases, the Christian religion) in the broadly conceived hunting practices at the turn of the 21st century, as well as the presence of religious motivation and ideological commitment in the hunters’ community from the perspective of religious studies inspired by the empirical research into the human-animal relationship (known as animal studies). The hunting narrative is shown, on the one hand, as eagerly seeking legitimacy and support from institutional religion (evidenced by the patron saints of hunting, the hunting ceremonial that has close parallels in the church ceremonial, and the argument in favour of “ecological balance” and “nature management” based on theological sources) and, on the other hand, as disguising an unethical and religiously unacceptable element of the arbitrary taking of life and inflicting pain without a shadow of empathy or without respecting the right to existence of what is a vulnerable being, even more so because it is devoid of human tools and rationality. The author’s examination of the issues leads to the discussion of the hunters’ religious mythologizing of their own status which draws on the ancient origin of hunting practices in prehistoric times: a period when the human-animal relationship was not yet marked by dualistic division and ontological asymmetry. The paper ultimately aims at the analysis of the way hunting is presented in religious studies research, of the difference between the implications of hunting activities for the human-animal relationship in premodern tribal communities (which practised subsistence hunting) and contemporary industrialized ones, and of the possibility of granting religious subjecthood to animals which stems from the return to the non-dichotomous, relational and dynamic view of the world typical of hunter-gatherers’ times.

7

Theologie, Religionswissenschaft und theologischer Unterricht. Einige immer neu zu entdeckende Gedankensplitter

43%

Szentpétery P.

|

2021

|

vol. 68

|

issue 7

21-33

PL

Teologia, religioznawstwo i kształcenie teologiczne. Kilka myśli, które powinno się odkrywać na nowo W artykule zebrano kilka refleksji, uznanych przez autora za ważne w kontekście religijności i religii w kształceniu teologicznym. Z pierwszej części płynie wniosek, że przyszli księża, osoby pracujące w Kościele i nauczyciele religii muszą zdawać sobie sprawę, że zawsze będą stykać się z pytaniami o źródła religijności, człowieczeństwa i moralności. Kluczową kwestią jest pytanie kim jest istota ludzka. W drugiej części autor udziela odpowiedzi na pytanie o znaczenie obiektywizmu dla religioznawstwa i czym się on różni w teologii. Nie można go utożsamiać z agnostycyzmem czy nawet ateizmem. Każdy, kto studiuje teologię, musi zapoznać się z innymi religiami, uwzględniając ich kontekst i źródła, wykazując maksimum zrozumienia i empatii, które nie muszą oznaczać zgody. Takie racje prowadzą nas do trzeciej części artykułu, gdzie mowa o dialogu międzywyznaniowym i ekumenicznym. Kontaktu osobistego nie zastąpi nawet najbardziej aktualna literatura. Dialog nie oznacza rezygnacji z samego siebie, bo dialog wtedy nie byłby uczciwy. Zasady rządzące dialogiem ekumenicznym (tzn. międzywyznaniowym) są zasadniczo takie same, choć zdecydowanie bardziej łączą niż dzielą uczestników dialogu. Krótko mówiąc – jesteśmy poszukiwaczami prawdy. W podsumowaniu autor zawarł dziewięć stwierdzeń.

EN

The author collected a few insights which he would consider as important concerning religiosity and religions in theological education. According to the first part it should be clear for future pastors, church workers and teachers of religion that they are always challenged by the question of the origin of religiosity, humanity and morality. The key question lying behind these is: What is the human being as such? The second part deals with the question of what objectivity in religious studies means and how much it is different in theology. It cannot be identified with agnosticism or even atheism. Any student of theology has to study other religions in their context, the history of their origins with utmost understanding and empathy which need not necessarily mean agreement. This leads to the third part on interreligious and ecumenical dialogue. Personal contacts cannot be substituted even with the best up-to-date literature. Dialogue does not mean self-abandonment, because that would make it unserious. Principles in ecumenical, i.e. inter-church dialogue are basically the same, although it is much more what unites than divides the partners. Briefly: we are truth-seekers. Finally a conclusion is summed up in nine theses.

DE

Die folgenden Gedanken wollen nicht den Anspruch auf Neuigkeit und Erfindung erheben, es kann wohl sein, dass einige, sogar die meisten von ihnen für viele als überholt erscheinen. Doch denke ich, im theologischen Unterricht muss man sie überlegen und mit den künftigen Pfarrern, Religionslehrern und Katecheten und Gemeindemitarbeitern teilen um ihnen die Besonderheit und Unentbehrlichkeit ihres Berufs und Berufung bewusst zu machen. Dietrich Bonhoeffer sowie das Projekt Weltethos und die neuen Atheisten sind uns schon dazu zur Hilfe gekommen.

8

Słownik terminologiczny nauk moralnych: (dok.)

41%

Witek S.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1976

|

vol. 32

309-398

EN

-

9

Słownik terminologiczny nauk moralnych: (c.d.)

41%

Witek S.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1975

|

vol. 31

381-400

EN

-

10

Słownik terminologiczny nauk moralnych

41%

Witek S.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

1975

|

vol. 30

367-400

EN

-

11

Teologia komparatywna. Geneza, opcje, szanse i problemy

41%

Kałuża K.

|

2014

|

vol. 61

|

issue 9: Teologia Fundamentalna i Religiologia

43-91

EN

This article describes the comparative theology and focuses on its critical assessment. As a scientific discipline, it has been developed mainly in Anglo-Saxon circles and recently in Germany, as well. In the first part the author presents origins and the concept of comparative theology. It is generally understood as a theological discipline which reflects on other religions within the frame of dialogue with religiological sciences, especially with the empirical comparative religion. The micro-logical nature (i.e. specific issues) and the consistently applied comparative method distinguish it from the theology of religions. It is not, however, a part of religious studies in general because it does not confine itself to mere description of religious phenomena, but it raises the question of its veracity. Comparative theologians do not distance themselves from their own religion, but they attempt to look at it from the perspective of other traditions in the context of genuine interreligious dialogue. The comparative theology is highly diverse (there is no just one conception of it). The author illustrates this diversity with the views of two comparative theologians: F.X. Clooney and R.C. Neville. The second part of the article deals with methodological issues. The methodological status of comparative theology has not been fully established yet. Two issues are particularly important here; the relation of the comparative theology with empirical religious studies and its relationship to the theology of religions. The author does not agree with the thesis that the comparative theology should replace the theology of religions. Decisive in this respect is the unclear theological nature of comparative theology. Mere focusing on the veracity of religious beliefs does not make theology out of it. The philosophy of religion raises this issue as well. On the other hand allegations of comparative theologians against the theology of religions are partly true (i.e. vagueness, apriority of judgments, underestimation of otherness/difference, etc.). In such a situation a creative cooperation of both disciplines could be the solution, with a “comparative theology of religions” as a final consequence.

PL

Niniejszy artykuł stawia sobie za cel prezentację i krytyczną ocenę teologii komparatywnej (comparative theology). Dyscyplina ta uprawiana jest głównie w środowiskach anglosaskich, a ostatnio w Niemczech. W części pierwszej ukazano genezę oraz pojęcie teologii komparatywnej. Widzi się w niej dyscyplinę teologiczną, która w dialogu z innymi naukami religiologicznymi, zwłaszcza z empirycznym religioznawstwem (comparative religion), dokonuje refleksji nad innymi religiami. Tym, co odróżnia ją od teologii religii, jest jej mikrologiczny charakter (tj. koncentracja na zagadnieniach szczegółowych) oraz konsekwentnie stosowana metoda porównawcza. Nie jest ona jednak religioznawstwem, gdyż nie poprzestaje na zwykłym opisie zjawisk religijnych, ale stawia pytanie o ich prawdziwość. Teolog komparatywny nie dystansuje się też od własnej tradycji religijnej, ale stara się na nią spojrzeć z perspektywy innych tradycji, z którymi prowadzi uczciwy dialog. Teologia komparatywna jest zjawiskiem wysoce zróżnicowanym (nie ma jednej koncepcji tej dyscypliny). Różnorodność tę ukazano na przykładzie komparatystyki F.X. Clooney'a oraz R.C. Neville’a. Kolejna część artykułu poświęcona jest kwestiom metodologicznym. Status metodologiczny teologii komparatywnej nie jest jeszcze do końca ustalony. Dwa zagadnienia są tutaj szczególnie ważne: relacja teologii komparatywnej do empirycznych nauk o religii oraz jej stosunek do teologii religii. Autor nie zgadza się z tezą, że teologia komparatywna powinna zastąpić teologię religii. Niejasny jest przede wszystkim teologiczny charakter teologii komparatywnej. Samo podjęcie kwestii prawdziwości przekonań religijnych nie czyni z niej jeszcze teologii. Także filozofia religii podnosi tę kwestię. Z drugiej strony zarzuty teologów komparatywnych pod adresem teologii religii są po części słuszne (ogólnikowość, aprioryczność wydawanych sądów, niedocenianie inności/odmienności itd.). W takiej sytuacji można by sobie życzyć twórczej kooperacji obydwu dyscyplin. Efektem tego mogłaby być „komparatywna teologia religii”.

12

Dharma and religion in Tagore’s views

36%

Milewska I.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2014

|

vol. 4

|

issue 1

81-88

EN

Rabindranath Tagore (1861–1941), one of the greatest contemporary Indian thinkers, discussed the problem of religion and faith on the ground of global pluralism and religious diversity. He presented his views in numerous poetical works (including Gitanjali, a collection of Song offerings translated into English, for which he was awarded with the Noble Prize in literature in 1913), but he also delivered many speeches, mostly addressed to the Western audience (e.g. The religion of Man). In his writing, Tagore often uses the terms “religion” and dharma interchangeably. This article focuses on both key terms and on the question whether they may be seen as equivalent according to him. Does he really equalize both terms? or, How was his understanding of “religion” and dharma influenced by his cultural background? The article opens with the analyse of the dictionary definitions of both key terms. Next, at the basis of dictionary explanation the main question is raised: whether “religion” and dharma could be treated as equivalents in their whole range of meanings or should their understanding be limited to a chosen definition or definitions? In the following section, Tagore’s concept of the so called “Man the Eternal” and “Divinity in Man” is briefly described. Final comments include some remarks on both terms explained in the light of Tagore’s view on comparative methodology. He claims that “religion” and dharma are close in meaning, since they both stand for the rational description of the individual experience of divinity. Therefore, they may ultimately lead to the common end, regardless their different cultural roots and various circumstances in which both concepts developed. Tagore argues for freedom as the preliminary condition for understanding of the phenomenon of transcendence of human nature towards the experience of divinity. He understands freedom as perfect harmony realized in this world but not merely through our response to it in knowing but in being. Only when such an approach is accepted the experience of “Man the Eternal” can be achieved. In this respect all human beings may meet, regardless they come from Western or Eastern culture. Such an exposition of the core of religious experience allows us to use the terms of “religion” and dharma interchangeably, and thus contribute to the comparative methodology in religious studies.

13

Rabindranath Tagore on a comparative study of religions

31%

Mukherjee A.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2014

|

vol. 4

|

issue 1

69-80

EN

Study of religion describes, analyzes and compares how certain human beings do in fact express their faith in terms of particular scriptures, religious figures, sacred rituals, community solidarity, etc. — and how all these explicitly religious phenomena may relate to other aspects of people’s lives. It also aspires and addresses the questions to be even-handed, objective, based on evidence that may be checked by any competent inquirer, and non-committal on claims to divine revelation and authority. It is in principle comparative, not in a judgmental evaluative sense, but in terms of describing and analysing comparable elements or phenomena from various religious traditions, using the same criteria in each case. The paper begins with a brief report on the study of religion in the context of India and presents in detail Rabindranath Tagore’s (1861–1941) views on the need, an objective and philosophy behind the comparative study of religion. As Tagore observes, when studying religion one usually chooses among two alternative approaches: to do research on the secret text or to study the rituals. Tagore accepts fully none of them and instead suggests to rediscover how human aspiration for transcendence works in practice, how it sustains the individual — often marginalized by the power of institutionalised religion — and society, and how it generates new cultural forms. For Tagore, the essence of religion lies is the will to transcend the limit of the self-cantered being towards an ideal of perfection — which he calls divinity of Man. His understanding of the “religion of Man”, as he puts it, is discussed in the major part of the paper.

14

Rozumienie życia doczesnego i śmierci w źródłach islamskich – Koranie i hadisach

26%

Stefaniuk T., Domańska K.

Kultura i Wartości

|

2013

|

issue 6

DE

Im Artikel werden die Grundsätze der islamischen Eschatologie und Soteriologie besprochen, insbesondere das Verständnis des irdischen Lebens und des Todes im Koran und in den Hadithen. Die Quellentexte des Islams bezeichnen Gott als Schöpfer der Welt und den Herrn aller Schöpfung, was wiederum den Glauben an völlige Abhängigkeit des Menschen von Gott bedeutet. Dem Islam zufolge ist der Mensch vor allem Träger der moralischen Tätigkeiten. Er wird nach seinem Tode die Rechenschaft über seine Entscheidungen ablegen, die er in seinem zeitlichen, als vorübergehende Probezeit begriffenen Leben, getroffen hat. Diejenigen Menschen, mit denen Gott zufrieden sein wird, werden mit ewigem Leben in paradiesischen Gärten belohnt, diejenigen dagegen, die Gottes Zorn erregt haben, werden in die Hölle verbannt.

EN

The purpose of the article is the analysis of the foundations of Islamic eschatology and soteriology, and in particular the understanding of life and death in the Koran and the Hadith. Islamic source texts define God as the Creator of the world and the Lord of all creation, which implies absolute faith in humanity’s total dependence on the Almighty. According to the teachings of Islam, humans are primarily subjects of moral actions. As a result, they will be judged on the basis of the choices made during their lifetime, which is understood as the transient trial period. Humans who satisfy God’s wishes will be rewarded with eternal life in the heavenly gardens, while those who fail to comply with the Almighty’s commands will be subject to damnation.

PL

Celem artykułu jest omówienie podstaw islamskiej eschatologii i soteriologii, a szczególnie rozumienia życia doczesnego oraz śmierci w Koranie i hadisach. Teksty źródłowe islamu określają Boga jako Stwórcę świata i Pana wszelkiego stworzenia, co z kolei oznacza wiarę w całkowitą zależność człowieka od Boga. Według islamu człowiek to przede wszystkim podmiot działań moralnych. Zostanie on po swej śmierci rozliczony z wyborów, których dokonał w życiu doczesnym, pojmowanym jako tymczasowy okres próby. Ci ludzie, z których Bóg będzie zadowolony, zostaną wynagrodzeni wiecznym przebywaniem w rajskich ogrodach, tych zaś, na których Bóg będzie zagniewany,obejmie kara Gehenny.

Refine search results

O matriarchacie, bogini-matce i Babie Jadze, czyli najkrótsza historia ludzkości. Na marginesie książki Zygmunta Krzaka

Religie i pokój w Iraku

Bezpieczeństwo i pokój w nauczaniu Jana Pawła II zawarte w Orędziach na Światowe Dni Pokoju 1979-1986

Korean Shamanism - Religion of Reconciliation and Coexistence

Meandry wychowania ekumenicznego

Myślistwo i religia. O religioznawczej ocenie praktyk łowieckich w perspektywie animal studies

Theologie, Religionswissenschaft und theologischer Unterricht. Einige immer neu zu entdeckende Gedankensplitter

Słownik terminologiczny nauk moralnych: (dok.)

Słownik terminologiczny nauk moralnych: (c.d.)

Słownik terminologiczny nauk moralnych

Teologia komparatywna. Geneza, opcje, szanse i problemy

Dharma and religion in Tagore’s views

Rabindranath Tagore on a comparative study of religions

Rozumienie życia doczesnego i śmierci w źródłach islamskich – Koranie i hadisach