Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: rezultatywność,

Sort By:

Limit search:

Problemy z definicją dokonaności

100%

Nowakowska M.

Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego

2020

vol. 76

337-359

Język polski zgramatykalizował opozycję dokonaność vs niedokonaność (perfektywność vs imperfektywność) za pomocą prefiksów lub sufiksów dodawanych do czasowników lub czasownikowych form alomorficznych i supletywnych. Ta opozycja morfologiczna nie pociąga za sobą jasnej opozycji semantycznej. Niniejszy artykuł wylicza próby znalezienia tego znaczenia w odniesieniu do dokonaności. Omawiając różne jej definicje, autor pokaże, że wykluczają one pewne grupy czasowników polskich. Definicja, według której czasownik perfektywny przedstawia sytuację jako punkt, nie dotyczy czasowników duratywnych (np. zbudować). Definicja, według której czasownik perfektywny przedstawia sytuację, która osiągnęła naturalny kres, dotyczy jedynie czasowników telicznych, wykluczając pozostałe (np. popracować). Definicja, według której czasownik perfektywny przedstawia sytuację w sposób retrospektywny, pasuje jednocześnie do form czasowników o znaczeniu Perfectum w językach, które to znaczenie zgramatykalizowały. Ta ostatnia definicja stanowi więc ryzyko pomylenia perfektywności z perfektowością, co jest szczególnie niebezpieczne w językoznawstwie kontrastywnym. Autor uznaje za najbardziej adekwatną tzw. „całościową” definicję dokonaności, według której czasownik perfektywny przedstawia sytuację jako całość, co znaczy, że lokutor nie bierze pod uwagę ani jej rozwoju w czasie, ani jej poszczególnych faz.

Problems with the definition of perfectivity. Summary: Polish has grammaticalized the opposition perfectivity vs. imperfectivity using prefixes or suffixes attached to verbs or to the allomorphic and suppletive forms of verbs. This morphological opposition does not entail a clear semantic opposition. This article presents the attempts to find this meaning with respect to perfectivity. Discussing its different definitions, we show that they exclude certain groups of Polish verbs. The definition according to which a perfective verb represents a situation as a point does not apply to durative verbs (e.g. pol. zbudować ‘to build’). The definition according to which a perfective verb represents a situation that has reached a natural endpoint applies only to telic verbs, excluding others (e.g. pol. popracować ‘to work for a short period of time’). The definition according to which a perfective verb represents a situation in a retrospective manner fits, at the same time, verb forms with perfect meaning in those languages which grammaticalized it. The latter definition creates the risk of confusing perfectivity with perfectiveness, which is particularly unfortunate in contrastive linguistics. Therefore we argue that the most adequate is the so-called “holistic” definition of perfectivity, according to which a perfective verb represents a situation as a whole, which means that the speaker takes into account neither its development in time nor its subsequent phases. Keywords: aspect, perfectivity, telicity, perfect meaning, actionality

Refine search results

1 Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego

1 Nowakowska M.

1 2020

Search results

Problemy z definicją dokonaności