Search results

1

Braciszek i siostrzyczka. O „tajnym pakcie” między rodzeństwem na przykładzie wybranych baśni

100%

Ungeheuer-Gołąb A.

Literatura Ludowa

|

2018

|

vol. 62

|

issue 2

PL

W tekście podjęto temat związków między rodzeństwem na przykładzie wybranych baśni ludowych. Autorkę interesują więzi między siostrą a bratem/braćmi pokazane na przykładach bohaterów baśni. Materiał egzemplifikacyjny stanowią wybrane baśnie ludowe ze zbioru braci J. i W. Grimm w tłumaczeniu M. Tarnowskiego. Autorka zakłada, że między bohaterami baśni - siostrą i bratem/braćmi pojawia się specyficzna więź, którą nazywa „tajnym układem”. Przywołuje konteksty psychoanalityczne (B. Bettelheim, C. P. Estés, P. Péju, J. Willi, S. Capodeci) i stara się wykazać, że zachowania rodzeństwa względem siebie są spowodowane „tajnym układem”, czymś w rodzaju „koluzji”. Szczególne znaczenie ma tu pozycja siostry, która ratuje brata lub braci z opresji oraz zjawisko współdziałania postaci w sytuacji zagrożenia.

2

Agresja pomiędzy rodzeństwem – ciemna strona socjalizacji w rodzinie?

100%

Poraj G., Poraj-Weder M.

Psychologia Wychowawcza

|

2018

|

vol. 56(14)

155-172

PL

Agresja pomiędzy rodzeństwem to jedna z najbardziej rozpowszechnionych i najczęściej bagatelizowanych form agresji w rodzinie. Jest traktowana jako zjawisko naturalne i nieszkodliwe. Tymczasem, jak pokazują badania, pozostawia trwały ślad w psychice dziecka i wpływa na jego funkcjonowanie w dorosłym życiu. Cel: W badaniu poszukiwano związków pomiędzy spostrzeganą jakością środowiska rodzinnego, doświadczaniem agresji w rodzinie i w rodzeństwie oraz poziomem agresji w dorosłości. Metoda: Przebadano 201 osób, 167 kobiet i 34 mężczyzn, w wieku 19–36 lat. Do pomiaru badanych zmiennych wykorzystano autorską ankietę zawierającą pytania dotyczące: agresji i przemocy między rodzicami, agresji rodziców wobec dzieci, dyscyplinowania w procesie oddziaływania wychowawczego, Skalę Oceny Rodziny (FACES-IV) Dawida H. Olsona w adaptacji Margasińskiego (2009, 2015) oraz Kwestionariusz Agresji Bussa i Perry’ego (1992) w adaptacji Aranowskiej, Rytel, Szmar, (2005). Wyniki: Wykazano istnienie związków pomiędzy doświadczaniem przemocy w rodzinie i oceną jej funkcjonalności na czterech wymiarach: spójności, elastyczności, komunikacji i zadowolenia. Przeprowadzone analizy pokazały także, że rozwijaniu agresji sprzyja modelowanie agresji, czyli obserwowanie przemocy pomiędzy rodzicami oraz doświadczanie przemoc ze strony rodziców, a w szczególności ojca. Nieoczekiwanie skorelowane istotnie ze wszystkimi wymiarami oceny rodziny okazały się kary – związane dodatnio z każdym z analizowanych przejawów agresji. Ujawniono także, że o ile określone rodzaje kar wiążą się z konkretnymi przejawami agresji u dzieci (np. kary fizyczne z agresją fizyczną, nagany słowne z agresją werbalną etc.), o tyle jeden rodzaj kar – krzyk/straszenie/wyzwiska – wykazuje znaczące związki z każdym z analizowanych wymiarów agresji i jako jedyny powiązany jest ze skłonnością do reagowania agresją w relacjach z rodzeństwem.

3

Jakość życia zdrowego rodzeństwa osób chorych na mukowiscydozę

100%

Góra A.

Psychologia Wychowawcza

|

2017

|

vol. 53(11)

164-173

PL

Chronic disease has a psychological impact on the sufferer; however, it also affects the close ones. Its specific characteristics, course, and ambiguous prognosis lead to a change in situation in which the family was functioning before. In consequence, the disease affects dramatically the parents and the siblings of the ill person. The article is an attempt to assess the life quality of the siblings of cystic fibrosis’ sufferers. The total number of participants was 124. Four equal experimental groups were created - children with a sibling affected by the disease, parents of the affected child, and also control groups (children with healthy siblings and parents of healthy children). Each group consisted of 31 participants. In order to assess life quality, a polish version of KIDSCREEN-52 was employed. The results suggest that the siblings of people suffering from cystic fibrosis do not declare a lower life quality compared to children who have healthy siblings. Also, no significant differences in the assessment of life quality of healthy children were observed (when assessed both by the children themselves and by their parents).

4

Agresja pomiędzy rodzeństwem – ciemna strona socjalizacji w rodzinie?

63%

Grażyna P., Magdalena P.-W.

Psychologia Wychowawcza

|

2018

|

issue 56(14)

155-172

EN

Aggression between siblings is one of the most common – and the most downplayed – forms of aggression in the family. It is seen as natural and harmless. In fact, research has shown that such aggression leaves lasting scars in the child’s mind and affects functioning in adult life. Objective: investigate correlations between the perceived quality of the family environment, the experience of aggression in the family, including aggression between siblings, and the level of aggression in adult life. Method: 201 respondents – 167 women and 34 men, aged 19–36 years – took part in the study. To measure the variables under analysis, the respondents were asked to complete a questionnaire designed for this study, which included questions about aggression and violence between parents, parental aggression towards children, and the use of punishment in parenting; the Family Assessment Scale (FACES-IV) by David H. Olson, adapted by Andrzej Margasiński (2009, 2015); and the Aggression Questionnaire by Buss and Perry (1992), adapted by Aranowska, Rytel and Szmar (2005). Results: experience of domestic violence was shown to be related to the assessment of family functioning along four dimensions: cohesion, flexibility, communication and satisfaction. The data also showed that aggression was engendered by models of aggression, that is, by observing aggression between parents and by experiencing parental (especially paternal) violence. Unexpectedly, punishment turned out to be significantly correlated with all dimensions of family assessment – it was positively correlated with each of the manifestations of aggression under analysis. It was also demonstrated that while certain types of punishment were associated with specific manifestations of aggression (e.g. physical punishment with physical aggression, reprimands with verbal aggression, etc.), one type of punishment – screaming/threats/ insults – was significantly correlated with each of the analysed dimensions of aggression and was the only one associated with the tendency to react with aggression in relations with siblings.

PL

Agresja pomiędzy rodzeństwem to jedna z najbardziej rozpowszechnionych i najczęściej bagatelizowanych form agresji w rodzinie. Jest traktowana jako zjawisko naturalne i nieszkodliwe. Tymczasem, jak pokazują badania, pozostawia trwały ślad w psychice dziecka i wpływa na jego funkcjonowanie w dorosłym życiu. Cel: W badaniu poszukiwano związków pomiędzy spostrzeganą jakością środowiska rodzinnego, doświadczaniem agresji w rodzinie i w rodzeństwie oraz poziomem agresji w dorosłości. Metoda: Przebadano 201 osób, 167 kobiet i 34 mężczyzn, w wieku 19–36 lat. Do pomiaru badanych zmiennych wykorzystano autorską ankietę zawierającą pytania dotyczące: agresji i przemocy między rodzicami, agresji rodziców wobec dzieci, dyscyplinowania w procesie oddziaływania wychowawczego, Skalę Oceny Rodziny (FACES-IV) Dawida H. Olsona w adaptacji Margasińskiego (2009, 2015) oraz Kwestionariusz Agresji Bussa i Perry’ego (1992) w adaptacji Aranowskiej, Rytel, Szmar, (2005). Wyniki: Wykazano istnienie związków pomiędzy doświadczaniem przemocy w rodzinie i oceną jej funkcjonalności na czterech wymiarach: spójności, elastyczności, komunikacji i zadowolenia. Przeprowadzone analizy pokazały także, że rozwijaniu agresji sprzyja modelowanie agresji, czyli obserwowanie przemocy pomiędzy rodzicami oraz doświadczanie przemoc ze strony rodziców, a w szczególności ojca. Nieoczekiwanie skorelowane istotnie ze wszystkimi wymiarami oceny rodziny okazały się kary – związane dodatnio z każdym z analizowanych przejawów agresji. Ujawniono także, że o ile określone rodzaje kar wiążą się z konkretnymi przejawami agresji u dzieci (np. kary fizyczne z agresją fizyczną, nagany słowne z agresją werbalną etc.), o tyle jeden rodzaj kar – krzyk/straszenie/wyzwiska – wykazuje znaczące związki z każdym z analizowanych wymiarów agresji i jako jedyny powiązany jest ze skłonnością do reagowania agresją w relacjach z rodzeństwem.

5

Exploring aspects of raising multilingual first-born and later-born siblings from parents’ perspective

63%

Murrmann J. M.

Socjolingwistyka

|

2018

|

issue 32

265–286

PL

Uważa się, że liczba osób wielojęzycznych przewyższa liczbę jednojęzycznych w populacji światowej, co czyni badania nad różnymi aspektami wielojęzyczności szczególnie wartościowymi. W niniejszym artykule pragniemy poruszyć temat wychowania wielojęzycznego rodzeństwa w zależności od kolejności urodzenia się dzieci w danej rodzinie. Rodzice, jako podstawowi wychowawcy w ramach socjalizacji pierwotnej, także językowej, odgrywają bez wątpienia decydującą rolę w zaplanowaniu rozwoju wczesnej wielojęzyczności swojego potomstwa i zmienne takie jak wielkość rodziny (dwoje dzieci lub więcej) i kolejność urodzenia wydają się mieć istotne znaczenie. W artykule przedstawiono i omówiono najważniejsze różnice, elementy ułatwiające oraz trudności i wyzwania zgłaszane przez rodziców wielojęzycznych dzieci i młodzieży, w tym zmiany w postawie rodzicielskiej, wdrażanie nowych strategii, czynnik doświadczenia oraz zgromadzonych zasobów, pozycja i funkcja dziecka pierworodnego i inne. Wyniki badań mogą zainteresować zarówno językoznawców jak i rodziców zastanawiających się, jak zbudować wielojęzyczną rodzinę.

EN

It is believed that multilingual speakers outnumber those that are monolingual in the world’s population, which renders the research into different aspects of multilingualism particularly worthwhile. The present paper wishes to address the topic of raising multilingual children in relation to their order of birth into the family. Parents, being crucial agents of primary socialization, play undoubtedly a decisive role in organizing the early multilingual development of their offspring and the variables of family size (two children or more) and birth order of the children seem to be of great importance. The most important differences, facilitating elements, difficulties and challenges, voiced by parents of multilingual toddlers and teenagers, including changes in parental attitude, implementation of new strategies, factor of experience and accumulated resources, position and function of the first-born, and others, were illustrated and discussed. The findings of the study may be of theoretical interest to linguists, and of practical interest to parents showing curiosity or concern about growing multilingual family.

6

Czy „rodzeństwo zawsze się bije”? Znormalizowana przemoc między rodzeństwem w dzieciństwie - stan badań, skala zjawiska, doświadczenia dorosłego rodzeństwa

63%

Dębska K.

Kultura i Społeczeństwo

|

2020

|

vol. 64

|

issue 3

51-74

PL

This article deals with the problem of sibling violence in childhood. According to the data, children are particularly often the victims of physical and psychological abuse from their brothers and sisters. However, this topic is relatively rarely discussed in Polish sociological and psychological literature. Among other reasons, there is a tendency to perceive violence between children as irrelevant and as an unavoidable element of childhood. The author has three purposes. First, she presents the state of expertise on sibling violence. Second, she presents data obtained from the Empowering Children Foundation on how many children report sibling violence to the Helpline and thus illustrates the scale of the phenomenon in Poland. Third, she attempts to show how the experience of sibling violence in childhood is reflected in the stories adults recount in regard to their biographies and their relations with their siblings. Cases are cited that illustrate the various circumstances of physical and psychological violence in sibling relations.

7

Znaczenie bliskości wśród rodzeństwa w aspekcie socjalizacyjnym oraz edukacyjnym

63%

Nymś-Górna A.

Podstawy Edukacji

|

2018

|

vol. 11

147-158

EN

The content of the article presents a different perspective on the closeness through the relationship in siblings. The dynamic development of the relationship depends on many factors. The proximity of siblings affects, for example, the intimacy of siblings. The method of maintaining the relationship between siblings is visible in other relations at the stage of education. Attention is also focused on research done among siblings in one of the lower secondary school. The research concerned cooperation and competition as an activity through which siblings build, develop and strengthen relationships. 73 young people were examined (of which 22 came from large families)

PL

Artykuł przedstawia tematykę intymności i bliskości w relacjach pomiędzy rodzeństwem. Dynamiczny rozwój relacji zależy od wielu czynników. Wypracowywana bliskość przekłada się na kreowany klimat wspólnej intymności. Sposób podtrzymywania relacji pomiędzy rodzeństwem uwidacznia się w relacjach na etapie edukacji. W drugiej części artykułu przedstawione zostały badania zrealizowane wśród rodzeństwa w jednej ze szkół gimnazjalnych w dużym mieście. Badania dotyczyły współdziałania i rywalizacji jako aktywności, poprzez które rodzeństwo buduje, rozwija i wzmacnia relacje. W drugiej połowie 2015 roku przebadanych zostało 73 młodych ludzi (z czego 22 pochodziło z rodzin wielodzietnych).

8

Młodzież gimnazjalna w obliczu niepełnosprawności członka rodziny – doniesienie z badań nad samotnością rodzeństwa dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym

63%

Borczykowska-Rzepka M., Skwarek B.

Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy

|

2019

|

issue 2(31)

PL

Artykuł zawiera analizę zjawiska samotności w odniesieniu do młodzieży w wieku gimnazjalnym posiadającej rodzeństwo z niepełnosprawnością – mózgowym porażeniem dziecięcym. Doniesienie z badań stanowi kontynuację rozważań autorek obejmujących poczucie samotności globalnej i jej trzech aspektów: społecznej, egzystencjalnej i emocjonalnej.

EN

This paper contains an analysis of the phenomenon of loneliness experienced by junior high school students with siblings affected by cerebral palsy. the report from the research is a continuation of the authors' deliberations, including a sense of global loneliness and its three aspects: the social, existential and emotional ones

9

O agresji i przemocy rodzeństwa – przegląd wybranych wątków teoretycznych i empirycznych

63%

GINDRICH P.

Edukacja-Technika-Informatyka

|

2019

|

vol. 10

|

issue 1

284-290

PL

Celem artykułu jest prezentacja zagadnień teoretycznych i empirycznych dotyczących agresji i przemocy rodzeństwa. Zjawisko to, mimo że dość powszechnie występuje w społeczeństwie, rzadko jest przedmiotem badań. Artykuł zawiera różne wątki, takie jak: terminologia, epidemiologia, fenomenologia, percepcja społeczna zjawiska, wybrane koncepcje teoretyczne wyjaśniające genezę agresji rodzeństwa oraz przegląd badań na ten temat z uwzględnieniem wybranych zmiennych.

EN

The article is aimed at presenting the theoretical and empirical issues pertaining to sibling aggression and violence. Although the phenomenon occurs quite frequently in society, it is a rare research topic. The article contains various threads such as: terminology, epidemiology, phenomenology, social cognition about this occurrence, the selected theories that are supposed to explain the genesis of sibling aggression as well as a review of the research on the effect of certain variables.

10

Niepełnosprawność dziecka a funkcjonowanie rodziny

63%

Łukasik D.

Studia Gdańskie

|

2020

|

vol. 47

271-283

EN

The aim of this article is to show the changes in the functioning of the family due to the appearance of a disabled child. Every parenthood related to a child's illness is connected with a sudden change in the family situation. The moment of the appearance of a disabled child is a moment that may have a positive impact on the stability of the family structure, strengthen its ties or, on the contrary, become the beginning of disorganization leading even to the breakdown of the family. The child’s disability significantly affects the quality of the relation between spouses, confronts them with more difficult tasks and responsibilities, and the need for cooperation and mutual support. The presence of a disabled child in the family also changing conditions for the development of his healthy siblings.

PL

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie zmian w funkcjonowaniu rodziny w związku z faktem pojawienia się w niej dziecka z niepełnosprawnością. Każde rodzicielstwo związane z chorobą dziecka łączy się z nagłą zmianą sytuacji rodzinnej, a zatem jest momentem szczególnym, który może wpływać pozytywnie na trwałość struktury rodziny, umocnić jej więzi lub też przeciwnie - stać się początkiem dezorganizacji prowadzącej nawet do rozpadu rodziny. Niepełnosprawność dziecka w rodzinie wpływa znacząco na jakość relacji pomiędzy małżonkami, stawia przed nimi szersze zadania i obowiązki oraz konieczność współdziałania i wzajemnego wsparcia. Obecność dziecka z niepełnosprawnością w rodzinie zmienia także warunki rozwoju jego zdrowego rodzeństwa.

11

Koncepcja pedagogiczna Wiosek Dziecięcych SOS w ujęciu Hermanna Gmeinera i jej współczesne zastosowanie w Polsce

63%

Kowalski W.

Sympozjum

|

2019

|

issue 1(36)

307-330

PL

Artykuł Koncepcja pedagogiczna Wiosek Dziecięcych SOS w ujęciu Hermanna Gmeinera i jej współczesne zastosowanie w Polsce przedstawia system opiekuńczo-wychowawczy jednej z form opieki nad dziećmi pozbawionymi rodziny własnej, jaką są Wioski Dziecięce SOS. Artykuł obejmuje cztery części: wstęp, zasady pedagogiczne Wiosek Dziecięcych SOS, zmiany w funkcjonowaniu Wiosek Dziecięcych SOS w Polsce oraz zakończenie. Wstęp dotyczy wprowadzenia do tematyki artykułu oraz krótkiej historii i rozwoju Wiosek Dziecięcych SOS na świecie oraz w Polsce. W części drugiej zatytułowanej: Zasady pedagogiczne Wiosek Dziecięcych SOS przedstawione zostały cztery podstawowe zasady funkcjonowania Wiosek Dziecięcych SOS stworzone przez założyciela Wiosek Hermanna Gmeinera, stanowiące podstawę ich działalności opiekuńczo-wychowawczej. Są to: matka, rodzeństwo, dom i wioska. Każda z powyższych zasad jest dość szczegółowo omówiona. W tej części artykułu przedstawione zostały także poglądy H. Gmeinera dotyczące krytycznych uwag o funkcjonowaniu wyżej wymienionych zasad, a szczególnie braku ojca w rodzinie wioskowej. Część trzecia artykułu odnosi się do zmian wprowadzonych w Wioskach Dziecięcych SOS w Polsce. Zmiany dotyczą dostosowania działalności Wiosek Dziecięcych SOS w Polsce do obowiązujących przepisów prawa, a szczególnie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. W wyniku wprowadzonych zmian rodziny funkcjonujące w poszczególnych Wioskach Dziecięcych SOS stały się placówkami opiekuńczo-wychowawczymi typu rodzinnego. W tej części artykułu zostały także omówione wewnętrzne akty prawne dotyczące funkcjonowania Wiosek jako całości oraz poszczególnych placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego. Zakończenie to ogólne podsumowanie artykułu ze wskazaniem uwarunkowań ewolucji idei Hermanna Gmeinera oraz podkreślenia głównego celu wspierania i systemu opieki zastępczej, jakim jest praca profilaktyczna z rodziną dysfunkcjonalną umożliwiająca rozwój dzieci w rodzinach biologicznych.

EN

The article The pedagogical concept of the SOS Children’s Villages by Hermann Gmeiner and its contemporary application in Poland presents an educational care system, the SOS Children’s Villages, as one form of care for orphaned and abandoned children. The article includes four parts: the introduction, pedagogical principles of the SOS Villages, the changes in the functioning of the SOS Children’s Villages in Poland and the conclusion. The introduction describes the subject-matter of the article and a brief history and development of the SOS Childreris Villages in the world and in Poland. The second part entitled Pedagogical principles of the SOS Children’s Villages presents four basic principles of the functioning of the SOS Children’s Villages, created by the founder of the villages, Hermann Gmeiner, which form the basis for their educational care activities. Those are: a mother, siblings, a family, a village. Each of the above principles is discussed in detail. This part of the article focuses on the views of H. Gmeiner which concern critical remarks about the functioning of the above principles and in particular the lack of a father in the family of a village. The third part of the article refers to the changes made in the SOS Children’s Villages in Poland. The amendments concern the adaptation of the activities of SOS Children’s Villages in Poland to the applicable laws, especially the law on family support and foster care system. As a result of the introduced changes, families operating in the Children’s Villages of SOS have become family-type care and education facilities. This part of the article also discusses internal legal acts regarding the functioning of villages as a whole and individual family-type care and educational facilities. The ending is a general summary of the article with an indication of the conditions of the evolution of the idea of Hermann Gmeiner. The main goal of the foster care system was formulated which is preventive work with a dysfunctional family enabling the development of children in biological families.

12

Siblinghood-in-Law as a Dimension of Siblinghood from the Perspective of Later Life

63%

Šlechtová H.

Studia Socjologiczne

|

2021

|

issue 1(240)

139-161

EN

The article focuses on siblinghood-in-law – a dimension of siblinghood revealed in qualitative research on siblinghood at age 50 and over, based on individual interviews and focus groups, realised in the Czech Republic. It introduces the interconnectedness between siblinghood and siblinghood-in-law, and pays particular attention to old age. A sibling-inlaw relationship is created in the context of a more complex relationality (where conjugal construction of reality plays an important role); in addition to the dyadic relationship of two siblings-in-law, or a triadic relationship mediated by the linchpin person, the siblingin-law relation to his/her siblings-in-law (even as individuals) may be primarily defined as a sibling-in-law relationship to a sibling group (generating itself its own definition of reality), possibly even to a larger kin. Late-life situations create a context to possibly intensify relations between the “remaining” siblings and siblings-in-law. The article concludes with a typology of sibling-in-law relationship patterns.

PL

Artykuł zajmuje się szwagrostwem – wymiarem rodzeństwa ujawnionym w jakościowych badaniach nad rodzeństwem w wieku 50 lat i późniejszym, opartych na indywidualnych wywiadach i grupach fokusowych, zrealizowanych w Czechach. Relacje szwagierskie wytwarzają się w kontekście bardziej złożonej relacyjności (gdzie ważną rolę odgrywa małżeńska konstrukcja rzeczywistości). Relacje szwagierskie, oprócz bezpośredniej dwojga szwagrostwa lub pośredniej przez osobę pokrewną, obejmują także relacje szwagrów/szwagierek do ogółu rodzeństwa, a być może nawet do szerzej pojętego pokrewieństwa. Sytuacje z późnego etapu życia – śmierć rodziców, partnerów i rodzeństwa, nieobecność dzieci w domu – tworzą kontekst, który może zintensyfikować relacje między „pozostałym” rodzeństwem a szwagrostwem. Na końcu przedstawiona jest typologia wzorów relacyjnych między szwagrami bądź z udziałem szwagrów.

13

Rodzinny trening narracyjny

63%

Rostek I.

Wychowanie w Rodzinie

|

2019

|

vol. XX

|

issue (1/2019)

129-145

EN

Aim: The aim of the paper is to show the family as an important environment for developing the narrative competence of children. Narrative competence is defined as the ability to properly understand, reproduce and create stories, taking into account their linguistic complexity and relational character. Methods: Based on the literature the regularities regarding the stimulating nature of family (including siblings) exchanges for the proper development of children were described. As a material illustrating the course of family narrative training narrations of two brothers (four and eight years old) collected during four months of observation in natural environment were used. Results: Narratives collected from children at the beginning of the survey were different in the content – with preferences for describing negative, objective events by the younger and internal conflicts with positive internalized resolutions by the older narrator. In the course of mutual narrative exchanges both the content and structure of the narrative were changed through the process of modeling. The narrative exchanges between siblings stimulates their participants to reflect, be flexible, persistent and consistent, to negotiate and cope with distractions. Conclusions: Conclusions from both literature analysis and preliminary empirical research suggest that we should pay more attention to the figure of a “good enough” sibling as an important part of the family system influencing human narrative development.

PL

Cel: Celem artykułu jest pokazanie rodziny jako środowiska istotnego dla rozwoju kompetencji narracyjnej dzieci. Kompetencja narracyjna definiowana jest jako umiejętność właściwego rozumienia, odtwarzania i tworzenia opowieści, z uwzględnieniem ich językowej złożoności oraz relacyjnego charakteru. Metody: Na podstawie literatury przedmiotu opisane zostały prawidłowości dotyczące stymulującego charakteru narracyjnych wymian rodzinnych dla prawidłowego rozwoju dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem wymian między rodzeństwem. Materiałem ilustrującym przebieg treningu narracyjnego w rodzeństwie są zebrane w warunkach naturalnych, w ciągu trwającej cztery miesiące obserwacji, narracje dwóch braci (cztero- i ośmiolatka). Rezultaty: Pierwsze zebrane narracje badanych dzieci różnią się w obszarze zawartości treściowej – z preferencją wobec odtwarzania negatywnych, obiektywnych zdarzeń przez młodszego i konfliktów wewnętrznych, zwieńczonych pozytywnym zinternalizowanym rozwiązaniem, przez starszego z narratorów. W toku wzajemnych wymian narracyjnych modelowaniu ulega zarówno treść, jak i struktura narracji. Wymiany narracyjne między rodzeństwem stymulują ich uczestników do refleksji, elastyczności, negocjacji, wytrwałości i konsekwencji oraz umiejętności radzenia sobie z dystraktorami. Wnioski: Wnioski płynące zarówno z analizy literatury, jak i wstępnych badań empirycznych skłaniają do zwrócenia większej uwagi na znaczenie „wystarczająco dobrego” rodzeństwa jako istotnego elementu systemu rodzinnego wpływającego na rozwój narracyjny człowieka.

14

Psychologiczno-społeczne funkcjonowanie młodzieży mającej rodzeństwo z niepełnosprawnością umysłową

63%

Sidor B.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2005

|

vol. 33

|

issue 2

69-84

EN

The contemporary approach to family focuses on its functioning as a system of mutual interactions. While speaking about family one should bear in mind its particular elements, all of them taken against the background of the action of the overall family system. In technical literature one may find two positions that characterise the psychosocial situation of adolescents with disabled brothers or sisters. On the one hand adolescents with mentally disabled brothers or sisters may be exposed to more emotional problems, deviation in behaviour, lack of strong relations with their family, anxiety about the existence of a disabled brother or sister, a sense of nuisance triggered by the care about disabled brothers or sisters. On the other hand some authors stress that able-bodied siblings do not have to suffer from emotional, adjustable problems, and may develop effective methods by which to overcome their problems. One can distinguish three main relations between able-bodied and disabled siblings: positive contact, negative contact, and neutral contact.

15

Młodzież o osobach znaczących w bliskiej przestrzeni społecznej

51%

Rewera M.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2013

|

vol. 5(41)

|

issue 4

27-49

EN

This paper herein focuses on the young people perception of the nearest significant social space, especially the family environment, parents and siblings, as well – peers (peer group). Firstly, the assessment of the youth on their relationship with parents and siblings was shown, then – the participation of family members and peers in solving the problems of young people and the impact of the circle of family and peers onto their attitudes and life choices. There has also been undertaken the problem of parental authority. The basis for the analyzes were the research results from national surveys and from those carried out on purposivesamples. The study period included the last two decades, i.e. the period from the beginning of the nineties of the last century to 2012. In light of these findings it can be concluded that the significant people in close social space for young people are members of the family (especially they mother, but also they father, to a lesser extent, siblings) and peer groups (friends, colleagues, and boyfriends/girlfriends). They give young people the emotional support and the environment on which they can rely in dealing with the problems, choices and decisions in life.

16

Posiadanie rodzeństwa a kompetencje społecznoemocjonalne dzieci w wieku szkolnym w dobie pandemii COVID-19

51%

Lasota A., Józefacka N. M., Płoszaj M.

|

2022

|

vol. XXVII

|

issue (2/2022)

211-230

EN

Aim. The aim of the studies made was to check whether, in the situation of deprivation of social relations caused by forced isolation as a result of a pandemic, for children during their early school period, having siblings may constitute a protective factor in the context of the development of socio-emotional relations. Method. The respondents were parents of children starting school education (6–8 years). To answer, two studies were conducted. The first (involving 104 parents) focused on the differences in the level of behavioural manifestations of executive functions and social competencies among children without siblings and children with siblings. The second (involving 227 parents) concerned the differences in socio-emotional competencies (internalizing and externalizing behaviours) and pro-social behaviour of children. Results. The research confirmed that having siblings can be perceived both as a protective factor and a factor hindering the development of socio-emotional competencies of children starting school. It can protect against internalizing behaviours and favour externalizing behaviours. The research also highlighted gender differences. With regard to the girls, the number of siblings was important for the skills related to cognitive behaviour control, i.e., inhibition, and positive social adaptation. In boys, the greatest variation occurred in terms of pro-social behaviour.

PL

Cel. Celem podjętych badań było sprawdzenie, czy w sytuacji deprywacji relacji społecznych dzieci w okresie wczesnoszkolnym, spowodowanej przymusową izolacją wywołaną pandemią, posiadanie rodzeństwa może stanowić czynnik ochronny w kontekście rozwoju relacji społeczno-emocjonalnych. Metoda. Grupę badaną stanowili rodzice dzieci rozpoczynających edukację szkolną (6–8 lat). W celu odpowiedzi na postawione pytanie przeprowadzono dwa badania. Pierwsze z nich (obejmujące 104 rodziców) koncentrowało się wokół różnic w poziomie behawioralnych przejawów funkcji wykonawczych i kompetencji społecznych wśród jedynaków i dzieci posiadających rodzeństwo. Drugie (obejmujące 227 rodziców) zaś dotyczyło różnic w zakresie kompetencji społeczno-emocjonalnych (zachowań internalizacyjnych i eksternalizacyjnych) oraz zachowań prospołecznych dzieci. Wyniki. Badania potwierdziły, że rodzeństwo może być postrzegane jako czynnik zarówno ochronny, jak i utrudniający kształtowanie kompetencji społeczno-emocjonalnych dzieci rozpoczynających naukę szkolną. Posiadanie rodzeństwa może chronić przed zachowaniami internalizacyjnym i sprzyjać zachowaniom eksternalizacyjnym. Badania zaakcentowały także różnice płciowe. W przypadku dziewczynek liczba rodzeństwa miała znaczenie dla umiejętności związanych z poznawczą kontrolą zachowania – hamowaniem oraz pozytywnym społecznym przystosowaniem. U chłopców największe zróżnicowanie występowało w zakresie zachowań prospołecznych.

Refine search results

Braciszek i siostrzyczka. O „tajnym pakcie” między rodzeństwem na przykładzie wybranych baśni

Agresja pomiędzy rodzeństwem – ciemna strona socjalizacji w rodzinie?

Jakość życia zdrowego rodzeństwa osób chorych na mukowiscydozę

Agresja pomiędzy rodzeństwem – ciemna strona socjalizacji w rodzinie?

Exploring aspects of raising multilingual first-born and later-born siblings from parents’ perspective

Czy „rodzeństwo zawsze się bije”? Znormalizowana przemoc między rodzeństwem w dzieciństwie - stan badań, skala zjawiska, doświadczenia dorosłego rodzeństwa

Znaczenie bliskości wśród rodzeństwa w aspekcie socjalizacyjnym oraz edukacyjnym

Młodzież gimnazjalna w obliczu niepełnosprawności członka rodziny – doniesienie z badań nad samotnością rodzeństwa dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym

O agresji i przemocy rodzeństwa – przegląd wybranych wątków teoretycznych i empirycznych

Niepełnosprawność dziecka a funkcjonowanie rodziny

Koncepcja pedagogiczna Wiosek Dziecięcych SOS w ujęciu Hermanna Gmeinera i jej współczesne zastosowanie w Polsce

Siblinghood-in-Law as a Dimension of Siblinghood from the Perspective of Later Life

Rodzinny trening narracyjny

Psychologiczno-społeczne funkcjonowanie młodzieży mającej rodzeństwo z niepełnosprawnością umysłową

Młodzież o osobach znaczących w bliskiej przestrzeni społecznej

Posiadanie rodzeństwa a kompetencje społecznoemocjonalne dzieci w wieku szkolnym w dobie pandemii COVID-19