The article discusses the problem of divergent interpretation in the case law of the Supreme Administrative Court of the possible cases of resumption of proceedings pursuant to Article 240 § 1 section 5 of the Tax Ordinance Act of 29 August 1997. The purpose of this paper is to critically analyse the most important arguments given in the case law of the Supreme Administrative Court with regard to the interpretation of Article 240 § 1 point 5 of the Tax Ordinance and, in this connection, to attempt to answer the question whether there is a need for the Supreme Administrative Court to adopt a resolution aimed at: – clarifying legal provisions the application of which has caused discrepancies in the jurisprudence of administrative courts or – resolve legal issues giving rise to serious doubts in a specific administrative court case. This study focuses primarily on the interpretation of the notion of ‚coming to light’ of new circumstances or evidence existing at the date of the decision unknown to the authority that issued the decision. This issue is prompted by the fact that the Supreme Administrative Court has noticed an interpretation discrepancy in the interpreta- 70 Doradztwo Podatkowe – Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych Nr 12/2023 ROZPRAWY I DYSERTACJE tion of Article 240 § 1 section 5 of the Tax Ordinance. The thesis of this study is that the statutory requirements for adoption of the resolution are met due to the occurrence of discrepancies in the NSA jurisprudence and due to the occurrence of serious doubts in specific administrative court cases. Thirty randomly selected judgments of the Supreme Administrative Court issued between 2020 and 2023 available in the LEX legal information system were analysed in this study. On the basis of this sample, it was established that the dominant line of jurisprudence over the period 2020-2023 was the restrictive line of jurisprudence. In this study, the formal-dogmatic method of analysis of the legislation and case law of the Supreme Administrative Court was applied. The author confirms the thesis of the necessity for the NSA to adopt the resolution in order to ensure jurisprudential uniformity.
PL
W artykule została omówiona problematyka rozbieżności w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: NSA) na tle zagadnienia wznowienia postępowania na podstawie art. 240 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa1. Tematem niniejszego opracowania jest krytyczna analiza najważniejszych argumentów podawanych w orzecznictwie NSA w zakresie interpretacji powyższego przepisu oraz w związku z tym próba udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy istnieje potrzeba p odjęcia przez ten Sąd uchwały mającej na celu: 1) wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych2, lub 2) rozstrzygnięcie zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie sądowoadministracyjnej3. Autor skupia się przede wszystkim na interpretacji pojęcia „wyjścia na jaw” nowych okoliczności lub dowodów istniejących w dniu wydania decyzji nieznanych organowi, który wydał decyzję. Do podjęcia tego zagadnienia skłania fakt zauważenia rozbieżności interpretacyjnych w orzecznictwie NSA w zakresie interpretacji art. 240 § 1 pkt 5 o.p. Tezą niniejszego opracowania jest spełnienie wymogów ustawowych co do konieczności wydania uchwały przez NSA ze względu na wystąpienie rozbieżności w orzecznictwie tego Sądu oraz ze względu na wystąpienie poważnych wątpliwości w konkretnych sprawach sądowoadministracyjnych. W artykule zostało przeanalizowanych trzydzieści losowo wybranych wyroków NSA wydanych w latach 2020-2023, dostępnych w systemie informacji prawnej LEX. Na podstawie tej próby ustalono, że w tym okresie dominowała restrykcyjna linia orzecznicza. Autor zastosował metodę formalno-dogmatyczną analizy przepisów oraz orzecznictwa NSA. Potwierdza tezę o konieczności wydania uchwały przez NSA w celu zapewnienia jednolitości orzeczniczej.
Administrative enforcement proceedings are included in the group of executive procedures. Its course is influenced both by the provisions of the Act on enforcement proceedings in administration and by specific provisions. Both of them raise a number of interpretative doubts, leading to discrepancies in jurisprudence and, as a result, possibly causing a crisis in public administration. Attempts to improve the quality of enforcement procedure standards are made on an ongoing basis. First of all, through the amendment of regulations, the resolution activity of administrative courts and doctrinal discussions. This study shows examples of unclear legal solutions and presents various variants of their understanding.
PL
Administracyjne postępowanie egzekucyjne zaliczane jest do grupy procedur wykonawczych. Ze względu na swój wysoce ingerencyjny charakter powinno cechować się ścisłą i precyzyjną konstrukcją przepisów. Nie ma w nim miejsca na niejasności. Praktyka interpretacji i stosowania prawa ukazuje, że wskazany stan postulowany nie jest całkowicie osiągany. Można napotkać na przypadki nieprecyzyjnych uregulowań normatywnych, stanowiących istotny czynnik dla powstania rozbieżności w sposobie rozumienia i stosowania poszczególnych instytucji prawnych. Celem artykułu było wskazanie oraz analiza przypadków wywołujących wątpliwości interpretacyjne i rozbieżności orzecznicze w obszarze postępowania egzekucyjnego w administracji oraz udzielenie odpowiedzi na pytanie o możliwość zakwalifikowania ich do katalogu czynników prowadzących do kryzysu administracji publicznej. Dla jego osiągnięcia konieczne stało się przedstawienie sposobu postrzegania kryzysu prawa oraz kryzysu administracji publicznej. W opracowaniu podjęto próbę ustalenia przyczyn niewystarczającej jakości stanowionych norm oraz wskazania możliwych metod poprawy takiego stanu. Wyniki tych badań odniesiono do oceny jakości działalności administracji publicznej oraz jej wpływu na pewność sytuacji prawnej jednostki. W artykule wskazano i omówiono przykłady niejasnych rozwiązań prawnych oraz przedstawiono różne warianty ich rozumienia. Wyróżniono w tym zakresie dwa obszary. W pierwszym przeprowadzono rozważania na temat wątpliwości interpretacyjnych w ramach właściwego postępowania egzekucyjnego. W drugim skupiono się na uregulowaniach tkwiących poza tym postępowaniem, lecz mających wpływ na jego przebieg. W ramach pierwszego analizie poddano niejasności w zakresie: dopuszczalności gradacji wad tytułu wykonawczego, konieczności wzywania do usunięcia braków formalnych tytułu wykonawczego oraz wniosku o wszczęcie egzekucji, jak również rektyfikacji tytułu wykonawczego; katalogu podmiotów, wobec których zastosowanie ma art. 29 § 2 pkt 1 u.p.e.a.; pojęcia sprawy egzekucyjnej oraz instytucji współuczestnictwa formalnego; zawieszenia i umorzenia postępowania egzekucyjnego, w tym: kontrowersyjności, czy możliwe jest zawieszenie postępowania egzekucyjnego na skutek wystąpienia okoliczności przewidzianych w kodeksie postępowania administracyjnego, dyskusyjności na temat formy działania administracji w sprawie zawieszenia i umorzenia postępowania egzekucyjnego, zawiłości w dopuszczalności zawieszenia lub umorzenia postępowania egzekucyjnego w administracji na wniosek wierzyciela egzekwującego, rozbieżności w sposobie interpretacji art. 32a § 1 u.p.e.a.; możliwości i formy umorzenia zawieszonego postępowania egzekucyjnego. W ramach drugiego uwagę poświęcono wątpliwościom na płaszczyźnie: ustalenia momentu, od którego przyznanie ulgi wywołuje skutki dla postępowania egzekucyjnego; przedawnienia; opłaty dodatkowej za nieuiszczenie opłaty za postój pojazdów samochodowych na drogach publicznych w strefie płatnego parkowania – w zakresie możliwości przerwania biegu terminu przedawnienia oraz określeniu, czy stanowi ona obowiązek ściśle związany ze zobowiązanym. Zasygnalizowano ponadto występowanie innych niejednoznaczności. Przeprowadzone badania pozwoliły na uznanie, że przepisy właściwe zarówno dla jednego, jak i drugiego obszaru wywołują szereg wątpliwości interpretacyjnych, doprowadzających do rozbieżności orzeczniczych, a w rezultacie mogących wywołać kryzys administracji publicznej. Próby poprawy jakości norm postępowania egzekucyjnego podejmowane są na bieżąco. Przede wszystkim poprzez nowelizacje przepisów, działalność uchwałodawczą sądów administracyjnych oraz dyskusje doktrynalne. W pracy wykorzystana została przede wszystkim metoda dogmatyczna, uzupełniona metodą historyczną. Analiza nie ograniczyła się wyłącznie do materiału normatywnego. Objęła także orzecznictwo sądowe i administracyjne, jak również dorobek doktryny prawa administracyjnego.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.