Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 52

first rewind previous Page / 3 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  służba cywilna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
PL
Szczególnym zainteresowaniem autora jest kwestia obywatelstwa, jako warunku ograniczającego dostęp do służby cywilnej. Fakt przystąpienia Polski do Unii Europejskiej spowodował związanie Polski normami wspólnotowymi, które z racji zasady pierwszeństwa prawa wspólnotowego mają pozycję uprzywilejowaną w stosunku do norm krajowych. Jednym z fundamentów wewnętrznego unijnego rynku wspólnego jest swoboda przepływu osób. Swoboda ta, na gruncie przepisów doznaje ograniczenia, w stosunku do zatrudnienia w administracji publicznej. Zważyć jednak trzeba, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem w tym przedmiocie, zatrudnienie w administracji publicznej należy rozumieć w sposób wąski tj. wykonywanie władzy publicznej i funkcji mających na celu ochronę generalnych interesów państwa. W tym zakresie ustawodawca krajowy ma prawo ograniczyć dostęp do zatrudnienia w administracji publicznej wyłącznie do swoich obywateli.
EN
The major interest of the article’s author is the issue of citizenship as a condition limiting access to civil service. Joining the European Union by Poland has resulted in a fact that Poland has been bound by Community regulations, which, because of the principle of primacy of Community law, have a privileged position over national regulations. One of the bedrocks of the internal common market is the free movement of people. The freedom in regulations has been limited with regards to the employment in public administration. However, it must be noted that, according to the well-founded judicature in this area, employment in public administration should be highly defined, that is as execution of public powerand functions aimed at the protection of general interests of the state. In this area, the national legislator has a right to limit the access to employment in public administration to its own citizens only.
PL
Artykuł omawia problematykę stabilności zatrudnienia w polskiej służbie cywilnej, wobec postulatów zmniejszania kosztów funkcjonowania i liczebności administracji rządowej. W opracowaniu przedstawione zostały wybrane, teoretyczne założenia wyższej niż w przypadku innych grup zawodowych stabilności zatrudnienia w służbie cywilnej. Omówiono ponadto formalne podstawy stabilności zatrudnienia w polskiej służbie cywilnej oraz praktyczne problemy związane z rozwiązywaniem stosunku pracy z jej pracownikami i urzędnikami. Przedstawiono wyniki badań dotyczących wpływu stabilności zatrudnienia na postawy członków korpusu służby cywilnej. Poświęcono też uwagę podjętej w 2010 r. próbie redukcji (racjonalizacji) zatrudnienia w administracji rządowej. W artykule zostały wykorzystane fragmenty rozprawy doktorskiej "Motywacja i motywowanie w polskiej służbie cywilnej" opracowanej pod kierunkiem prof. dr hab. Jolanty Szaban.
EN
The article concerns aspects of employment stability in Polish civil service in the context of the governments plans of reducing the costs of functioning and scale of government administration. The author presents theoretical assumptions of higher employment stability in civil service compared to other professional groups and discusses formal grounds of employment stability in Polish civil service as well as practical problems relating to terminating employment relationships with civil servants. What is more, he introduces the results of research concerning the influence of employment stability on the attitude of civil servants. The article also discusses the 2010 attempt to reduce employment in government administration. To conclude, the author offers some suggestions concerning employment reduction in government administration.
Horyzonty Polityki
|
2015
|
vol. 6
|
issue 16
109-124
PL
W artykule analizie poddano realizowanie standardu politycznej neutralności służby cywilnej u początków jej budowy w III Rzeczypospolitej Polskiej. Standard ten po raz pierwszy został wpisany do polskiego prawa wraz z ustawą o służbie cywilnej z 1996 roku, będącą pierwszą ustawą w tym temacie od 1922 roku. Znalazł się następnie w polskiej Konstytucji z 1997 roku oraz w kolejnych ustawach o służbie cywilnej. Główne pytanie badawcze brzmi: czy u początków budowy polskiej służby cywilnej był on faktycznie przestrzegany? Poszukując odpowiedzi na to pytanie, analizie zostaje poddana sama ustawa z 1996 roku, jak i dokonana na jej podstawie rekrutacja na stanowiska pracy w służbie cywilnej.Wydaje się bowiem, że autentyczne zachowanie standardu politycznej neutralności przy rekrutacji do służby cywilnej pozwoliłoby na stwierdzenie jej faktycznej neutralności politycznej. Szczegółowemu badaniu poddano zwłaszcza trzy aspekty rekrutacji. Pierwszy dotyczy samej listy i profili osób, któredopuszczono do postępowania kwalifikacyjnego. Drugi – formy przeprowadzanych egzaminów kwalifikacyjnych oraz ich niejasnych, zmiennych kryteriów. Trzecito przyglądnięcie się profilom osób, które pozytywnie przeszły przez egzaminy kwalifikacyjne i zajęły stanowiska w wyższej służbie cywilnej, przede wszystkim jako dyrektorzy generalni urzędów. Wnioski z przeprowadzonych badań, zaprezentowane na końcu artykułu, wskazują, że w procesie rekrutacji – a zatem i w procesie budowy polskiej służby cywilnej w latach 1996-1997 – nie znalazła zastosowania deklarowana prawnie zasada politycznej neutralności służby cywilnej.
EN
The reform of the civil service is one of the crucial issues of the political transformation in Poland after 1989. Constructing of the appropriate system of values, principles and procedures aiming to fulfill State’s duties through the operating numerous clerks still poses a number of problems for the legislator. Thereby, the authors are also making an attempt to evaluate the regulations concerning the civil service from the perspective of anticipation of new directions of further changes in order to guarantee them compliance with the Polish Constitution from 2 April 1997 and the assurance of the effectiveness of the civil service.
PL
Reforma służby cywilnej należy do istotnych zagadnień w procesie transformacji ustrojowych w Polsce po 1989 r. Skonstruowanie odpowiedniego systemu wartości, zasad i procedur służących realizacji zadań państwa przez działający w jego strukturach korpus urzędników nastręczało i w dalszym ciągu stwarza ustawodawcy wiele problemów. Dlatego autorzy niniejszego opracowania podjęli próbę oceny regulacji prawnych dotyczących służby cywilnej pod kątem wskazania kierunków dalszych zmian w celu zagwarantowania ich zgodności z Konstytucją RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. oraz zapewnienia efektywności działania administracji publicznej.
PL
Celem badań podjętych w niniejszej publikacji jest wykazanie zależności pomiędzy konstytucyjną zasadą niepołączalności mandatu parlamentarnego (art. 103) a konstytucyjnymi założeniami bezstronności i neutralności politycznej służby cywilnej (art. 153). Udzielenie odpowiedzi na tak postawiony problem badawczy wymaga, w pierwszej kolejności, przedstawienia ogólnych regulacji w zakresie niepołączalności mandatu parlamentarnego. Stanowić to winno podstawę dla odniesienia tej zasady do rozwiązań w zakresie służby cywilnej. Zasada niepołączalności mandatu parlamentarnego stanowi jedno z klasycznych ustrojowych rozwiązań współczesnego parlamentaryzmu. Uzasadnieniem dla wprowadzenia zakazu łączenia mandatu parlamentarnego z piastowaniem określonych stanowisk w aparacie państwa oraz z funkcjami publicznymi było stworzenie należytych gwarancji niezależności parlamentarzystów w sprawowaniu mandatu, a przede wszystkim eliminacji pojawiających się nieuchronnie różnych konfliktów interesów i zjawisk korupcyjnych.
EN
The main goals in my research is to show relation between constitutional incompatibility rule of parliamentary mandate (art. 103) and constitutional assumption of impartiality and political neutrality of civil service (art. 153). An answer for this problem required, first, to show a general regulations in scope of incompatibility rule of parliamentary mandate. It makes a base to reference this rule to solutions in scope of civil service. Incompatibility rule of parliamentary mandate constitute one of the classic political solutions in contemporary parliamentary system. As a justify for introduction the ban of connection the parliamentary mandate with having a specific position in the state apparatus and with public functions was to create an appropriate guarantees of members of parliament independent in case of hold the mandate, and first to eliminate the appear unavoidably some interests conflicts and corruption visions.
PL
Niniejszy artykuł naukowy opisuje rozwiązania instytucjonalne i kadrowe, które decydują o specyfice funkcjonowania szwedzkiej administracji rządowej (w szczególności na poziomie centralnym). Omówiono w nim system służby cywilnej, koncentrując się na charakterystycznych cechach wybranych aspektów zarządzania zasobami ludzkimi (m.in. jawność i wysoki poziom decentralizacji procesu rekrutacji, istotna rola związków zawodowych). Przedstawiono także kwestię etyki urzędniczej. Artykuł opisuje również pozycję członków politycznego kierownictwa ministerstw w ramach istniejącego dualizmu administracji rządowej.
EN
This research article describes the institutional and personnel solutions, which determine the uniqueness of the way the Swedish government administration functions (especially at the central level). It covers the civil service system with a special focus on the characteristic features of selected aspects of human resource management (i.a. transparency and high level of decentralization as regards recruitment process, important role of trade unions). The issue of administrative ethics has also been presented. In addition the article discusses the position of political leaders at ministerial level within the existing dualism of government administration.
PL
W artykule podkreślono wyniki obecnego badania współczesnej interpretacji pojęcia „kompetencji” w odniesieniu do wyższego korpusu służby cywilnej. Ustalono, że na Ukrainie pojęcie „kompetencji” definiuje się jako połączenie wiedzy i umiejętności praktycznych, cech osobowości lub zdolności osoby do korzystania ze specjalnej wiedzy, umiejętności i zdolności oraz cech osobistych w ramach określonych kompetencji. Jednocześnie istnieje rozbieżność między kompetencjami na poziomie magisterskim szkolnictwa wyższego, a wymogami dla osób ubiegających się o stanowisko wyższej służby cywilnej, a także tymi wymogami i kluczowymi wskaźnikami oceny wyników. Standardy międzynarodowe wskazują, że nowoczesna interpretacja pojęcia „kompetencji” opiera się na podejściu aktywnym: wykazano zdolność do praktycznego zastosowania wiedzy i umiejętności, które wpływają na jakość i sposób, który doprowadzi do poprawy jakości. Oznacza to, że kompetencje pracowników, w szczególności wyższych urzędników służby cywilnej, powinny być wykazywane podczas ich działalności na stanowiskach i przyczyniać się do poprawy jakości administracji publicznej. Udowodniono, że dalsze badania powinny odnosić się do podejścia opartego na aktywności w stosowaniu koncepcji „kompetencji” i naukowo uzasadnionych propozycji dotyczących definicji elementów kompetencji urzędników wyższego szczebla służby cywilnej oraz kryteriów oceny ich działalności. kompetencje, kompetencje zawodowe, kompetencje, służba cywilna, wyższy organ służby cywilnej
PL
Celem opracowania jest omówienie wybranych zagadnień odpowiedzialności dyscyplinarnej w służbie cywilnej. Do zagadnień tych należą: forma prawna czynności podejmowanych w postępowaniu wyjaśniającym i dyscyplinarnym, prawnoprocesowa funkcja zawiadomienia o wszczęciu postępowania wyjaśniającego, postępowanie dowodowe, zakończenie postępowania wyjaśniającego oraz dodatkowe czynności rzecznika dyscyplinarnego w postępowaniu dyscyplinarnym. Autorzy podkreślają znaczenie procedury dla prawidłowego ustalenia odpowiedzialności dyscyplinarnej członków korpusu służby cywilnej, a także sygnalizują potrzebę rozpoczęcia krytycznej analizy funkcjonowania obowiązujących rozwiązań w omawianym zakresie.
EN
This study seeks to discuss selected aspects of disciplinary responsibility in the Polish Civil Service, namely the legal form of activity engaged in the course of explanatory or disciplinary proceedings; the function as regards the legal process served by the notice of initiation of explanatory proceedings; the evidentiary hearing; the completion of explanatory proceedings; and additional activity on the part of a disciplinary advocate in disciplinary proceedings. The authors stress the importance of procedure in the due and correct determination of disciplinary responsibility on the part of members of the Civil Service Corps; as well as signal the need for a critical analysis of the functioning of relevant solutions currently in force.
PL
Służba cywilna (dalej: s.c.) stanowi kluczowy element każdego państwa prawnego. Jako instytucja odpowiedzialna za wykonywanie władztwa publicznego nie jest wolna od na-cisków i prób jej zawłaszczenia do celów partyjnych. Polskie doświadczenia w zakresie tworzenia neutralnej politycznie s.c. nie są okazałe. Pierwsza regulacja w tym zakresie powstała w okresie II Rzeczypospolitej. Po wojnie konstrukcja niezależnej i profesjo-nalnej s.c. została stopniowo zdemontowana, tak by w 1974 r. całkowicie ją zlikwido-wać. Po upadku PRL przez kilka lat bezskutecznie starano się reaktywować s.c. Dopiero w lipcu 1996 r. parlament uchwalił podstawy dla systemu s.c. W kolejnych latach doko-nano ich rewizji poprzez nowelizacje bądź uchwalenie nowych ustaw (trzy ustawy w cią-gu kilkunastu lat).Działania decydentów dotyczące s.c. w tym okresie były przedmiotem orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Orzeczenia ukształtowały istotne dla s.c. warunki funk-cjonowania i dokonały wykładni aksjomatów tej instytucji. Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza kluczowych wyroków TK.
EN
The civil service (c.s.) is a key element of any nation of law. As an institution responsible for exercising the public authority c.s. is not free from political pressure and takeover attempts for the purposes of the party. Polish experience in the creation of a political-ly neutral c.s. has not been impressive. The first regulation was created during the inter-war period. After the World War II, the idea of an independent and professional c.s. was gradually dismantled to be completely abandoned in 1974. After the collapse of PRL, un-til 1996, there were several unsuccessful attempts to revive c.s. In that year the parlia-ment adopted a basis for the c.s. system but even that attempt was subsequently revised in upcoming years by further changes (three new acts of law).Moreover, it has to be pointed out that during those years the actions of decision-mak-ers concerning the c.s. have been the subject of jurisprudence by the Constitutional Tri-bunal. The rulings issued by the Tribunal have shaped the operational conditions which are important for c.s. and have developed an interpretation of the constitutional axioms of that institution. Analysis of key sentences of the Constitutional Court is the subject of this paper.
PL
Służba cywilna jest jednym z najważniejszych elementów administracji rządowej i ma ogromny wpływ na to, jak państwo wykonuje swoje zadania. W latach 90. kraje Europy Środowo-Wschodniej nie poświęciły wystarczającej uwagi reformie sektora administracji publicznej oraz zadaniu utworzenia służby cywilnej. Skutkiem tego jest pojawienie się problemu upolitycznienia administracji publicznej. W Polsce pierwsza ustawa dotycząca służby cywilnej została uchwalona dopiero w 1996 r. Od tego czasu zasady organizacyjne służby cywilnej zmieniane były trzykrotnie. Obecnie obowiązująca ustawa „o służbie cywilnej” z 2008 r. jest czwartą z kolei. Utworzenie służby cywilnej służyć miało zwiększeniu szans na to, że zadania administracji publicznej wykonywane będą w sposób profesjonalny, bezstronny służby cywilnej winni być neutralni politycznie. Ich pozycja zawodowa powinna być stabilna, niezależnie od zmian koalicji rządzących. Jednakże, w Polsce partie polityczne mają tendencje do ograniczania autonomii administracji publicznej i podporządkowywania jej swym własnym interesom. Celem niniejszego artykułu jest analiza polityki kadrowej dotyczącej wyższych stanowisk w służbie cywilnej, w tym określenie, na ile faktyczne zasady nią rządzące były i są zbieżne z formalnie zdefiniowanymi. Przedstawię sytuację w tym obszarze od 1989 roku (czyli od czasów pierwszych rządów postsolidarnościowych) do chwili obecnej (tj. drugiego roku rządów gabinetu Donalda Tuska). Pokażę, zmiany prawne dotyczące służby cywilnej, jakie zostały wprowadzone na mocy ustaw z 1996, 1998, 2006 i 2008 roku oraz ich rzeczywiste konsekwencje. Uważam, iż na przestrzeni lat sposób realizacji przepisów kolejnych ustaw „o służbie cywilnej” w zakresie zasad obsady wyższych stanowisk stanowi klasyczny przykład działań pozornych w rozumieniu Profesora Jana Lutyńskiego.
EN
The civil service is one of the most important elements of governmental administration and has a great influence on the way a state performs its tasks. In the 90`s, it could be argued that Central- Eastern European Countries did not take sufficient care in reforming the public administration sector and creating the civil service, with the consequent problem of the politicization of public administration. The first parliamentary act in Poland concerning the civil service was passed only in 1996. Since that time the organizational principles for the civil service were changed three times. Currently in force is the 2008 Act on Civil Service. The civil service was intended to make public administration more professional, objective and independent of particular political interest. The professional civil servants should be politically neutral. Their position should be stable regardless of the changes of the ruling coalitions. However, in Poland political parties tend to restrict public administration autonomy and subordinate it to their interests. The aim of my paper is to analyze the staffing politics concerning senior posts in the civil service and to define the extent to which the actual practices has been in compliance with the formally defined principles. The situation in this field is presented from 1989, the post-Solidarity governance, until 2009, the present Donald Tusk government. In addition, the changes introduced by the Acts on Civil Service from 1996, 1998, 2006, and 2008 will be discussed as well as their influence of the praxis. It is argued that the ways in which the legal principles concerning staffing senior civil service posts have been enacted throughout the years can be seen as classic example of apparent actions considered by Jan Lutyński.
PL
Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie wybranych dobrych praktyk z zakresu doskonalenia zawodowego pracowników w Urzędzie Statystycznym w Kielcach. W części teoretycznej artykułu omówiono: istotę, uwarunkowania, formy oraz znaczenie rozwoju zawodowego pracowników. Scharakteryzowano podstawy polityki szkoleniowej w jednostkach administracji publicznej. W części empirycznej przedstawiono programy dzielenia się wiedzą realizowane w Urzędzie Statystycznym w Kielcach. Zaprezentowano również wyniki badań własnych dotyczące oceny przez pracowników tych programów. Z przeprowadzonych analiz wynika, że programy te spotykają się z bardzo dużą akceptacją ze strony pracowników, którzy traktują je nie tylko jako metodę doskonalenia własnych kompetencji zawodowych, ale również odczytują je jako instrument kształtowania właściwych i pożądanych postaw w relacjach z zakładem pracy.
EN
The purpose of this article is to present selected good practices in the field of professional training at the Office of Statistics in Kielce. The theoretical section of the article discusses the nature, conditions, forms, and importance of employee professional development. It also characterizes the basis of training policy in public administration. The empirical section presents knowledge–sharing programs as implemented at the Kielce office of Statistics as well as the results of own research into staff assessment of these programs. The study shows that these programs have a high level of acceptance among the staff who treat them as more than just a method for improving professional skills. They also perceive it as an instrument for shaping appropriate and desirable attitudes in relations with the workplace.
PL
Jeśli urzędnicy danego kraju napotkają trudności podczas swojej działalności, ludzie nie mogą liczyć na poprawienie się jakości świadczonych przez nich usług. Niestety urzędnicy Bangladeszu napotykają trudności na różnych poziomach świadczenia usług. Badanie problematyki zawartej w tytule koncentruje się na wyzwaniach urzędników służby cywilnej w Bangladeszu, z którymi często borykają się podczas swojej działalności z powodu różnych czynników „push and pull”. Zbadano także, w jaki sposób wyzwania te wpływają na efektywny system świadczenia usług. Przyjęto metodę ilościową, a dane zebrano za pomocą istniejących raportów z badań, oficjalnych danych statystycznych i opublikowanych źródeł. Wyniki badania ujawniły, że urzędnicy zmagają się z ogromnymi wyzwaniami, a także manipulują systemem świadczenia usług. W artykule zalecono, aby wszyscy akcjonariusze rządowi na wszystkich szczeblach dbali o wyzwania stojące przed urzędnikami służby cywilnej w zakresie zapewnienia bardziej zaangażowanych, dobrych i wydajnych usług publicznych. Wyzwanie, urzędnik państwowy, służba cywilna, świadczenie usług, czynniki „push and pull”, sektory publiczne, służba cywilna Bangladesz
EN
The article examines the problems associated with the Europeanization of the Polish Civil Service after Poland’s accession to the European Union. The author demonstrates that, following the accession of Poland to the European Union, Poland’s Civil Service took over many rules and values from the European Union and incorporated them into the domestic legal order.
PL
W artykule podjęto rozważania dotyczące europeizacji polskiej służby cywilnej po akcesji do Unii Europejskiej. Autorka stara się wykazać, że wraz z akcesją Polski w struktury europejskie służba cywilna przejęła wiele zasad i wartości z poziomu europejskiego. Wartości owe w postaci hard law, jak i soft law wdrożono do krajowego porządku prawnego.
PL
W artykule przedstawiono problematykę pokonstytucyjnej praktyki ustawodawczej w części dotyczące prawa służby cywilnej. W ocenie autora, polska Konstytucja z 1997 r., wyznacza solidne podstawy funkcjonowania korpusu służby cywilnej oraz jasno określa zasady i cele jego funkcjonowania, którymi są przed wszystkim zawodowe, rzetelne, bezstronne i politycznie neutralne wykonywanie zadań państwa. Przegląd ustawodawstwa po 1997 r. oraz towarzyszącego mu orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego został zaprezentowany w przedziałach czasowych wyznaczonych obowiązywaniem kolejnej pragmatyki urzędniczej służby cywilnej. Zgromadzone, liczne przykłady naruszeń postanowień ustawy zasadniczej w badanym czasie i obszarze pozwoliło na sformułowanie wniosków na temat charakteru i praktycznego znaczenia prawa urzędniczego, a także na ogólną ocenę, że jego budowa (w zgodzie z ustrojowymi wytycznymi) jest zadaniem trudnym, niezrealizowanym wciąż w prawie polskim.
EN
The article presents the issues of post-constitutional legislative practice, in part concerning the law of the civil service. In the author’s opinion, the Polish Constitution of 1997 sets a solid basis for the functioning of the civil service corps and clearly defines the principles and goals of its functioning (which are: professional, reliable, impartial and politically neutral performance of state tasks). The review of the legislation after 1997 and the jurisprudence of the Constitutional Tribunal was presented at intervals determined by the next civil service law pragmatics. The collected examples of violations of the provisions of the Constitution (in the analyzed time and area) allowed for the formulation of conclusions on the nature and practical significance of civil service law. General assessment is that polish civil service law construction (in accordance with the Constitution) is a difficult task, still unrealized in the law Polish.
EN
The creation of professional civil service, operating on the foundation of axiological objectives of the democratic state is a complex and long-drawn-out process. Polish experiences in this respect are not minute as the origins of the civil service date back as far as the interwar period. Whereas the first civil service practice was established in 1996 and included the regulations clearly inspired by the Polish experience of the interwar period as well as Western-European solutions in this respect. The legislator was in favour of the career system, setting up the service of the public interest. The legislator defined the major aim of the institution establishment as well, whose main objective was to assure in the government administration offices professional, reliable, impartial, politically-neutral execution of the state tasks. Two years later, the bill was replaced with another practice. In the light of the 1998 Bill, the concept of the institution was adopted. The legislator proposed a mixed model of civil service, which means that the model comprised elements of career and positions model with the prevailing role of the latter. Another Bill on Civil Service from 2006, in the assessment of the doctrine, ruined former achievements of the Polish legislation in the area of civil service. The civil service corps, existing under the rule of the Bill, was stripped of managerial positions. The developed system of civil service organization was liquidated by abolishing the position of the Head of Civil Service and their office. Therefore, in 2008 the legal act was aptly rescinded, replacing it with the bill particularly restoring the position of the Head of Civil Service as well as higher positions in the civil service itself. Nevertheless, that legal act also includes major flaws disqualifying itself from positive assessment. Thus, in the period of less than twenty years, the subject matter in question has been regulated by four completely different legal acts which violates the foundations of a law governed state and definiteness of law. Such changes, with every subsequent entry of a new practice, had a negative effect on practical functioning of the Civil Service Corps and, at the same time, the realization of state tasks.
PL
Budowa profesjonalnej służby publicznej, działającej na podstawie aksjologicznych założeń demokratycznego państwa prawa, jest procesem złożonym i długotrwałym. Polskie doświadczenia w tym zakresie nie są znikome, gdyż geneza służby państwowej sięga okresu międzywojennego. Natomiast pierwsza (po przekształceniach 1989 r.) pragmatyka członków korpusu służby cywilnej powstała w 1996 r. i zawierała regulacje wyraźnie inspirowane polskimi doświadczeniami w tym zakresie z okresu międzywojennego, jak również rozwiązaniami zachodnioeuropejskimi. Ustawodawca na jej mocy opowiedział się za systemem kariery, budując służbę cywilną o charakterze publicznoprawnym. Sformułował także cel stworzenia tej instytucji, którym było zapewnienie w urzędach administracji rządowej zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i neutralnego politycznie wykonywania zadań państwa. Ustawa ta już dwa lata później została zastąpiona kolejną pragmatyką. W świetle ustawy z 1998 r. została przyjęta nowa koncepcja tej instytucji. Ustawodawca opowiedział się w niej za mieszanym modelem służby cywilnej, co znaczy, że model ten zawierał elementy modelu kariery i stanowisk, ale z dominującą rolą tych ostatnich. Kolejna ustawa o służbie cywilnej (z 2006 r.) w ocenie doktryny zrujnowała dotychczasowy dorobek prawodawstwa polskiego w obszarze budowy służby cywilnej. Istniejący pod jej rządami korpus został pozbawiony stanowisk kierowniczych, zlikwidowano wypracowany system organizacji służby cywilnej m.in. przez zniesienie stanowiska Szefa Służby Cywilnej oraz jego urzędu. Słusznie zatem w 2008 r. uchylono ten akt prawny, zastępując go ustawą przywracającą w szczególności to stanowisko oraz wyższe stanowiska w służbie cywilnej. Niemniej ten akt prawny też zawiera istotne wady, ze względu na które nie może być w pełni pozytywnie oceniony. W ten sposób w ciągu kilkunastu lat zagadnienie to było regulowane czterema całkowicie różnymi aktami prawnymi, co narusza zasady państwa prawa oraz jakości i pewności prawa. Zmiany takie, z każdym kolejnym wejściem w życie nowej pragmatyki, wywierały negatywne skutki na praktyczne funkcjonowanie korpusu służby cywilnej, a tym samym na realizację zadań państwa.
Zeszyty Prawnicze
|
2017
|
vol. 17
|
issue 3
79-114
EN
Summary Tis article discusses selected components of the reform of Her Majesty’s Civil Service conducted by the Thatcher ministries (1979-1990). In recent years assessments of the Thatcher government have tended to focus chiefly on the Iron Lady’s foreign policy, her intellectual inspirations (neoliberalism or the New Right), her leadership qualities, the effects of privatisation and deregulation, and her anti-trade union campaign. Yet on the other hand some of the decisions made by the Conservative cabinets led by Margaret Thatcher and John Major are still giving rise to disputes and controversy, and these issues include poll tax, local government reform, and the reform of the civil service. The prevailing view is that the measures the Conservatives took on this last issue may be regarded as “a revolution in the Civil Service.” Thatcher was convinced that the civil service was overstaffed and inefcient. The Conservatives were critical of phenomena like patronage, bureaucracy, and a surfeit of administrative staff. Far-reaching changes were made, with the introduction of Lord Rayner’s Efficiency Unit, which reduced staff numbers by 171 thousand; the Next Steps Initiative; a “new civil service culture” which perceived British citizens as consumers; decentralisation and disaggregation; cuts in the paperwork; and competitiveness in the public sector.
PL
Streszczenie Artykuł przedstawia wybrane reformy Służby Cywilnej Jej Królewskiej Mości w okresie premierostwa Margaret Thatcher (1979-1990). Przez ostatnie lata, oceniając rządy Thatcher, mówiono głównie na temat polityki zagranicznej „Żelaznej Damy”, jej intelektualnych inspiracjach (neoliberalizm lub „nowa prawica”), zdolnościach przywódczych, efektach prywatyzacji oraz deregulacji, a także kampanii wymierzonej w związki zawodowe. Z drugiej strony, niektóre z decyzji podejmowane w okresie rządów Partii Konserwatywnej (pod przywództwem Thatcher i Johna Majora) pozostają wciąż przedmiotem kontrowersji i sporów, między innymi kwestie: poll-tax, reformy samorządu terytorialnego i właśnie służby cywilnej. Zgodnie z dominującym poglądem, działania podjęte przez konserwatystów na tym polu mogą być postrzegane jako „rewolucja w służbie cywilnej”. Thatcher była przekonana, że służbę cywilną cechuje nadmiar etatów i nieefektywność. Konserwatyści krytykowali takie zjawiska, jak patronaż, biurokracja oraz przerost administracji. Wprowadzono zatem poważne zmiany, m.in.: Efciency Unit kierowany przez Lorda Raynera, liczba członków civil sercice zmniejszyła się o 171 tys., program „Następnych Kroków” oraz promowano „nową kulturę urzędniczą” (np. postrzeganie obywateli jako konsumentów, decentralizacja i dezagregacja, zmniejszenie „papierkowej roboty”, rywalizacja w sektorze publicznym).
PL
W opracowaniu podjęto próbę identyfikacji wpływu, wzorowanych na rozwiązaniach innych krajów, reform New Public Management na sposób funkcjonowania korpusu służby cywilnej z punktu widzenia kwestii etycznych. Problem ten ukazano przedstawiając wnioski płynące z literatury przedmiotu, analizy dokumentów wewnętrznych korpusu służby cywilnej i ustawodawstwa w tym zakresie. Dokonana analiza prowadzi do wniosku, że umocnieniu wzorców funkcjonowania służby cywilnej nie sprzyja doraźne konfigurowanie i rekonfigurowanie reguł i instrumentów oraz wdrażanie wyprowadzonych z różnych koncepcji, pozbawionych konceptualnych fundamentów, nieuporządkowanych i fragmentarycznych działań w obszarze modernizacji. Analiza ustawodawstwa wykazała, że problemy w zapewnieniu etycznego wymiaru funkcjonowania współczesnej służby cywilnej w Polsce trwają od okresu międzywojennego. Współcześnie modernizacja w oparciu o założenia New Public Management związane z deregulacją, debiurokratyzacją, prywatyzacją i urynkowieniem usług publicznych prowadzi do „erozji etosu i demontażu autorytetu służby publicznej”. W związku z implementacją złożeń NPM powstaje bowiem ryzyko zdominowania lub pominięcia wartości innych niż skuteczność i ekonomiczność oraz powstania zachowań sprzecznych z ideałem i wartościami służby publicznej. Instrumenty New Public Management, tj. zapewnienie otwartych i konkurencyjnych procedur rekrutacji, doskonalenie usług publicznych, korzystanie z metod oraz technik planowania i zarządzania strategicznego oraz kierowanie w sposób menedżerski przyczyniły się do ukształtowania wizerunku służby cywilnej. Koncepcja NPM uwypukliła istotność zarządzania etycznego w administracji publicznej. Warunkiem uzyskania korzyści w procesie modernizacji jest dostosowywanie instrumentów Nowego Zarządzania Publicznego odpowiadające etosowi służby publicznej.
EN
The study attempts to identify the impact of the New Public Management reforms which are modelled on the solutions of other countries, on the functioning of the civil service from the point of view of the ethical issues. This problem is shown by presenting the conclusions arising from the literature, analysis of internal documents of the civil service and legislation in this area. The analysis leads to the conclusion that the temporary configuration and reconfiguration of rules and instruments as well as implementation derived from a variety of concepts, without conceptual foundations, disordered and fragmented efforts in the area of modernization does not favour strengthening of the civil service practice. Analysis of the legislation has shown that problems of ensuring ethical dimension to the work of contemporary civil service in Poland dates from the interwar period. Today, modernization based on assumptions New Public Management associated with deregulation, limiting bureaucracy, privatization and marketization of public services leads to an "erosion of the ethos and the dismantling of the authority of public service". The process of the implementation of NPM creates a risk of domination or omissions of values other than effectiveness and efficiency, and the creation of behaviour contrary to the ideal models and values of public service. New Public Management instruments i.e. ensuring open and competitive recruitment procedures, improving public services, the use of methods and techniques of strategic planning as well as managerial management contributed to shape the image of the civil service. NPM concept highlighted the importance of ethical management in public administration. In order to obtain the benefits of the process of modernization there needs to be adjustment of the instruments of the New Public Management corresponding to the ethos of public service.
PL
Konstytucja z 1997 r. jest pierwszą polską powojenną ustawą zasadniczą, która zawiera gwarancję prawa dostępu do służby publicznej. W art. 60 Konstytucji ustrojodawca zdecydował, że obywatele polscy korzystający z pełni praw publicznych mają prawo dostępu do służby publicznej na jednakowych zasadach. Wykładnia treści normatywnej tego przepisu nie może być jednoznaczna. Omawiana regulacja nie zawiera definicji pojęcia „służba publiczna” czy innych wskazówek pozwalających na wyeliminowanie problemów interpretacyjnych co do zakresu poręczenia konstytucyjnego, o którym mowa w art. 60 ustawy zasadniczej. Celem publikacji jest próba określenia zakresu podmiotowego służby publicznej, a w szczególności wykazanie, że zarówno notariusz i komornik, jako funkcjonariusz publiczny, ale także adwokat, radca prawny oraz doradca podatkowy czy rzecznik patentowy wykonujący swój zawód w ramach tzw. prawa pomocy pełnią służbę publiczną.
EN
The Constitution of 1997., is the first post-war Polish basic law which includes the guarantee of the right of access to the public service. In the art. 60 of the Constitution, the legislator has decided that Polish citizens enjoying full public rights shall have a right of access to public service on equal terms. Interpretation of the normative content of this provision may not be clear. Those rules do not contain a definition of „public service” or other indications that overcome the problems of interpretation as to the scope of the constitutional guarantee referred to in art. 60 of the Constitution. The purpose of this article is to determine the personal scope of the public service, and in particular to show that both the notary and bailiff, as a public official, but also a lawyer, legal advisor and tax advisor or patent attorney practicing in the so-called aid law perform a public service.
EN
Article refers to some elements of the content of the amendment of the Act of 21 November 2008 on the civil service, which was made by the Law of 30 December 2015. In one of the provisions of the amendment changed the manner of selection of candidates for senior positions in the civil service. At the same time the person it-holders were included in the civil service corps. Free and competitive recruitment was replaced by vocation, which in some cases is undertaken by entities performing their functions on the political way. The question is whether it will not affect the operation of these people, and above all, on the criteria for their selection. First the author reminds the essence of the civil service, the idea of its creation and history in Poland, and then refers to the current legal status. In the key part of the article the author points out the importance of political neutrality, which is one of the principles on which civil servants should base their action. Apart from that he expressed an opinion, what will be the effects in case of deviation from this principle (at the same time, then it may be motivated by a purposeful activity).
PL
Artykuł odnosi się do niektórych elementów treści nowelizacji ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o służbie cywilnej, jaka została dokonana ustawą z dnia 30 grudnia 2015 roku. W jednym z przepisów tej nowelizacji zmieniony został sposób doboru kandydatów na wyższe stanowiska w służbie cywilnej, przy jednoczesnym stwierdzeniu, że na mocy nowych przepisów osoby zajmujące te stanowiska będą stanowiły część korpusu służby cywilnej. Wolny i konkurencyjny nabór został zastąpiony powołaniem, którego w niektórych przypadkach dokonują podmioty piastujące swe funkcje z nadania politycznego, co rodzi pytanie, czy nie wpłynie to na sposób funkcjonowania osób powołanych, przede wszystkim zaś na kryteria ich doboru. Autor przypomina najpierw samą istotę służby cywilnej, ideę jej utworzenia i historię w Polsce, następnie zaś odnosi się do aktualnego stanu prawnego. W kluczowej części artykułu autor przypomina, jak ważna jest polityczna neutralność, będąca jedną z zasad, na których służba cywilna powinna opierać swoje działanie, formułuje również opinię dotyczącą tego, do czego może prowadzić odejście od tej zasady (równocześnie, czym może być ono motywowane jako działalność celowa).
EN
: The puropse of the article is to analyse solutions adopted in civil service act from 21th November 2008. In the century of civil service it is worth checking out if the solutions match the assumptions specified in Constitution of the Republic of Poland. Article framework allows to focus consideration on a few selected issues: political neutrality, recruitment procedure and wage rights. The achievements of the past years are taken under account when considering, because past experiences can be precious by shaping the current model of civil service.
PL
Artykuł ma na celu przeanalizowanie rozwiązań przyjętych na gruncie ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej. W stulecie służby cywilnej warto zweryfikować, czy odpowiadają one założeniom określonym w Konstytucji RP. Ramy artykułu pozwalają, aby rozważania skupić na kilku, wybranych zagadnieniach: neutralności politycznej, postępowaniu naborowym i uprawnieniach płacowych. Przy rozważaniach brany jest pod uwagę dorobek minionych lat, gdyż doświadczenia z przeszłości mogą być cenne przy kształtowaniu aktualnego modelu służby cywilnej.
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.