Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  sakralizacja
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Udział małych miast w procesie sakralizacji przestrzeni na przykładzie ulic Jana Pawła II i wydarzenia Orszaku Trzech Króli

100%
Przybylska L.
Problemy Rozwoju Miast
|
2014
|
issue 3
53- 58
PL
W ostatnich dwóch dekadach w Polsce nastąpił znaczący wzrost manifestacji religijnych w przestrzeni. Proces ten nazwano sakralizacją przestrzeni publicznych. Celem artykułu jest zbadanie czy proces sakralizacji jest w większym stopniu udziałem małych miast, czy może średnich i dużych. W opracowaniu zaprezentowano trzy rodzaje sakralizacji przestrzeni publicznych małych miast: architektoniczną, nomenklaturową i czasową. Sakralizacja współwystępuje z innymi unikatowymi procesami w postkomunistycznych miastach. Współwystępuje też z innymi współczesnymi tendencjami w transformacji przestrzeni publicznych miast. Wybrano dwa zjawiska, aby przedstawić szczegółowo nowe formy manifestacji religii w przestrzeni: ulice dedykowane Janowi Pawłowi II oraz publiczną formę świętowania Epifanii w postaci Orszaku Trzech Króli. Wporównaniu do udziału miast średnich i dużych w obu omawianych formach sakralizacji odsetek małych miast jest mniejszy niż wskazuje struktura wielkości miast polskich. Natomiast w samej grupie małych miast ulice dedykowane papieżowi są bardziej popularne niż wydarzenie Orszak Trzech Króli.
EN
During last two decades there was a meaningful increase of religion`s manifestation in public space in Poland. This process has been defined as sacralisation of public space. The purpose of the paper is to determine if the process of sacralisation is more typical of small towns, medium-sized or big cities. Three kinds of sacralisation of public spaces in small towns are presented in the paper: architectural, nominative and temporal. Sacralisation coexists with other unique processes in post-communist towns and cities. Moreover, it coexists with contemporary tendencies in small town public spaces transformation. Two phenomena have been chosen to demonstrate new forms of manifestation of religion in space: streets dedicated to John Paul II and public celebration of the Day of the Three Kings. Comparing medium and large cities, the percentage of small towns taking part in both forms of sacralisation is smaller than the share in the structure of Polish towns. Nevertheless, in a group of small towns streets named after the pope are more popular than the Cavalcades of the Three Kings.
2
Publication available in full text mode
Content available

Semantyka jajka w rytach orki i siewu

100%
Niewiadomski D.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
1989
|
vol. 2
61–72
PL
Bazując na dokumentacji etnograficznej, odnoszącej się do XIX-wiecznych rytów orki i siewu, autor opisuje semantykę jajek, zastosowanych w symbolizujących działaniach proagrarnych. Semantyka ta kształtuje się na podstawie wielu aspektów rytualnych i zależy od: (1) występujących na jajkach motywów zdobniczych (motywy fitomorficzne, obejmujące różne postaci drzew i astromorficzne, wchodzące w krąg symboliki słońca, np. swastyki); (2) rodzajów kolorów używanych do ich barwienia (najczęściej żółtego – symbolizującego obecność Boga, witalne słońce osiągane przez podobieństwo z odcieniem złotym; czerwonego – symbolizującego krew, ogień, płodność czyli siły życiowe, również radość, małżeństwo oraz dającego ochronę kobietom ciężarnym i niemowlętom; zielonego – związanego trwale z wegetacją, przyrodniczą odnową świata, nadzieją pobudzenia płodności matki-ziemi); (3) funkcji przydzielonych jajkom w ogólnym planie kultury ludowej, które zależą od semantyki pozostałych „kontekstowych” rytów. Najbardziej charakterystyczne funkcje to: kosmogoniczna, adopcyjna, wegetacyjna, erotyczno-matrymonialna, apotropeiczna, lecznicza i demaskatorska. Układają się one w kilka linii tematycznych: kreacji kosmicznej, rozbudzenia płodności życia ludzkiego i przyrodniczego, adopcji do pośmiertnego bytu wiecznego oraz ochrony różnych form ziemskiej egzystencji. Nadrzędną kategorią w tych przypadkach okazuje się życie, wokół którego ześrodkowują się ryty i wierzenia społeczności rolniczych; (4) kościelnej sakryfikacji jajka oraz jego ludowej sakralizacji wierzeniowej.
EN
The author, on the basis of ethnographic documentation related to the 19th century rituals of ploughing and sowing, describes the semantics of eggs used in symbolising pro-agrarian activities. This sort of semantics is shaped on the basis of multiple ritual aspects and depends on: (1) decorative motifs found on eggs (phytomorphic motifs including trees of different forms and ‘astro-morphic’ motifs entering the realm of the sun symbolism, e.g. the swastika); (2) the colours used for dyeing them (most often yellow, and yellow symbolises the presence of God, the vital Sun colour of a golden hue, red – symbolizing blood, fire, fertility or vital forces, but also happiness, marriage, and protecting pregnant women and infants; and, finally, green, which is closely related to vegetation, the natural renewal of the world, the hope of stimulating the fertility of Mother Earth); (3) the general functions of eggs in folk culture, which depend on the semantics of other ‘contextual’ rites. The most characteristic functions include: the cosmogonic function, the adoptive function, the vegetative function, the erotic-matrimonial function, the apotropaic function, the healing function, and the unmasking function. These specific functions make up a few thematic lines: the cosmological creation, boosting the fertility of human life and nature, the accession to the afterlife within the eternal being and to the protection of various forms of earthly existence. The superordinate category in these cases turns out to be life, around which the rites and beliefs of agricultural societies are concentrated; (4) the Church scarification of an egg, and sacralisation of an egg within the folk belief system.
3
Publication available in full text mode
Content available

Sakralizacja ciała. Związki erotyki i mistyki w poezji Bogusława Kierca

80%
Sołtys-Lewandowska E.
Ogrody Nauk i Sztuk
|
2014
|
issue 4
202-211
PL
Artykuł prezentuje interpretację poezji Bogusława Kierca w kontekście filozofi cznych odniesień do ciała, mistycyzmu chrześcijańskiego i komunii, postsekularnej teorii nagości Georgia Agambena oraz kategorii epektasis. Występujące w tej poezji elementy, jak „wychylanie się z ciała” czy erotyzacja osoby Chrystusa są transgresją przeciw schematom zachowań religij nych w celu poszukiwania nieograniczonej jedności z Bogiem, łącznie z poetyką sakralizacji ujawniają dążenie twórczości B. Kierca do podkreślania wartości ciała i seksualności w doświadczeniu religij nym i możliwości tego doświadczenia w nowoczesności.
EN
The article presents the interpretation of the poetry of Bogusław Kierc in the context of philosophical references to the body, Christian mysticism and Communion, Agamben’s post-secular theory of nudity and the category of epektasis. Such elements of Kierc’s poetry as ‘leaning out of one’s body’ and erotization of Christ constitute the transgression against religious behavioral patt erns in an att empt to achieve absolute unity with God. Together with the poetics of sacralization, they reveal Kierc’s artistic att empt to emphasize the importance of the body and sexuality in a religious elevation and the possibility of experiencing it in the times of modernity.
4
Publication available in full text mode
Content available

Sacrum i błoto. Uświęcenie materii w wierszu [ Snycerz był zatrudniony Dyjanny lepieniem…] Juliusza Słowackiego

80%
Rzepniewska-Kosińska A.
Ruch Literacki
|
2021
|
issue 6
787-801
EN
In this interpretation of Juliusz Słowacki's ‘Snycerz był zatrudniony Dyjanny lepieniem…’ [The carver was busy shaping Diana's statue] the discussion focuses on his attitude to matter, especially as the material of art. The article argues that Słowacki elevates and even sacralises mud, the most lowly of raw materials, and thus exposes the falseness of the popular view that he despises matter, the base opposite of the spirit. However, it would be more accurate to say that in his vision, which is part of his Genesis from the Spirit philosophy, the path to salvation leads through the reconciliation of spirit and matter rather than a triumph of one over the other.
5
Publication available in full text mode
Content available

Сакралізацыя вобразу Радзімы ў творчасці беларускіх пісьменнікаў Польшчы

80%
Тарасава С.
Białorutenistyka Białostocka
|
2014
|
vol. 6
UK
Святлана Тарасава - Гродна
PL
W artykule omówiono problem sakralizacji obrazu ojczyzny w twórczości pisarzy białoruskich w Polsce. Obserwacja obiektów sakralnych, które składają się na pojęcie ojczyzny, pozwala sformułować wniosek, że ojczyna jest dla członków Białoruskiego stowarzyszenia „Białowieża” wartością najwyższą, pozostającą w zgodzie z wartościami chrześcijańskimi.
EN
The article considers the problem of sacralization of the image of homeland in works of Belarusian writers in Poland. In the process of the examination of sacred objects which constitute the notion of homeland, the idea that homeland being their highest value is consistent with basic Christian values has been confirmed.
6
Publication available in full text mode
Content available

Znaczenia pieśni w wierszu Do obywatela Johna Brown

80%
Nurzyńska-Kozak A.
Tematy i Konteksty
|
2022
|
vol. 17
|
issue 12
122-133
EN
The aim of this article was the analysis of the meanings of song and their transformations in the poem by Cyprian Norwid Do obywatela Johna Brown. As a result of interpretational close-ups (especially to the initial phrase and the climax of this poem) the polysemic song by Norwid appears not only as a lyrical genre, a term synonymous to poetry in general but also as an act with performative and transgressive features leading the lyrical subject – also through a specifically ‘musical’ shaping of this poem – towards the experience of epiphany of sacrum (Marian andChristological motives).
PL
Celem artykułu była analiza znaczeń pieśni oraz ich przekształceń w wierszu Cypriana Norwida Do obywatela Brown. W efekcie interpretacyjnych przybliżeń (szczególnie do frazy inicjalnej oraz momentu kulminacji utworu) polisemiczna „pieśń” Norwida jawi się jako nie tylko  rodzaj utworu lirycznego, określenie synonimiczne dla poezji w ogólności, lecz także jako akt o właściwościach performatywnych i transgresyjnych, prowadzący podmiot wiersza – również na drodze specyficznie „muzycznego” ukształtowania tekstu – ku doświadczeniu epifanii sacrum (motywy maryjne i chrystologiczne).
7
Publication available in full text mode
Content available

Kiedy car był bogiem, a uczony – rymopisem

80%
Chojnicka K.
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
|
2019
|
vol. 66
|
issue 1
EN
The article is about the phenomena of sacralization of the ruler in Russian literature of the 17th century. This phenomenon can be traced in the work of Michael Lomonosov. This exceptional polymath, scientific entrepreneur and pioneer of industry, among his contemporaries was primarily recognized as a poet. Among his literary works panegyric singing the praises of the ruling monarch was dominant. He compares the Tsar to God or directly gifts him with God-like characteristics. In his baroque poetry, he uses the picture of the ruler as a mythological god. This article grounds this literary heritage in the social context in which it was created and describes the functions that such literature plays. Finally, the article discusses the motives that Lomonosov had to pursue this type of poetry.
PL
Artykuł dotyczy zjawiska sakralizacji monarchy w literaturze rosyjskiej w XVII w. Było ono obecne w twórczości Michała Łomonosowa. Ten wybitny uczony, organizator nauki, pionier przemysłu, wśród współczesnych znany był przede wszystkim jako poeta. W jego twórczości przeważają panegiryki skierowane do panujących monarchów. Poeta dokonuje w nich porównań cara do Boga lub wprost przypisuje mu cechy boskie. W barokowej poezji Łomonosowa łączyły się one często z obrazem władcy jako mitologicznego bóstwa. Autorka skoncentrowała się na przedstawieniu sytuacji społecznej, w której powstawała taka literatura, jej funkcjach, a także na motywach, którymi Łomonosow kierował się jako twórca tej literatury. 
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.