Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 2

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  samouctwo
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
100%
PL
Konrad Prószyński (pseudonim: Kazimierz Promyk; 1851-1908) – samouk, wybitny działacz oświatowy, zainteresowany głównie szerzeniem oświaty wśród włościan. Był autorem wielu nowoczesnych elementarzy, w tym elementa-rza ściennego oraz uznanego za najlepszy na świecie w 1892 roku (spośród 500 elementarzy, nadesłanych na wystawę zorganizowaną przez Towarzystwo Pedago-giczne w Londynie), elementarza wydanego w 1887 roku pt. Obrazowa nauka czy-tania i pisania. Propagował wiedzę naukową, w tym szczególnie wiedzę rolniczą, w wydawanych przez siebie kalendarzach „Gość” (12 edycji, od 1881 roku) oraz tygodniku „Gazeta Świąteczna”, współredagowanym przez jego czytelników – często tych samych, którzy uczyli się czytać i pisać z jego elementarzy.
EN
Konrad Prószyński (a.k.a.: Kazimierz Promyk; 1851-1908) – a self-taught man, great educational activist, interested mainly in spreading education among peas-ants. He was the author of many modern reading primers, including a wall-mounted version, which was chosen as the best in the world in 1892 (from among 500 primers sent in to an exhibition organised by the Pedagogical Society in London), a primer published in 1887 entitled Picture-based learning of reading and writing. He pro-moted scientific knowledge, especially agricultural, in calendars published by himself called “The Visitor” [„Gość”] (12 editions, from 1881 onwards) and the weekly „Holiday Gazette” [“Gazeta Świąteczna”], co-authored by its readers, often ones who had learned to read and write from Prószyńki's primers.
EN
In the text, the author considers the present sense and meaning of self-instruction – in connection to the issue of being alone – against a background of selected historical concepts of self-education in Poland. Considering education and its role in learning to think, the author assumes that being alone as a mode of human existence is a philosophical starting point. Therefore, self-instruction presents itself as an adequate example, illustrating the possibility of experiencing solitude and learning to be alone as a way of being a person. In the times of the partitions, self-instruction was a very popular postulate among Polish intellectuals involved in activities promoting civil and patriotic attitudes, in a country subjected to denationalising politics. In the interwar period, the concepts of self-instruction were still developing, due to defects in the created official school system at the time. The author focuses on one such concept, created by Władysław M. Kozłowski. Kozłowski himself assessed his work for the education of compatriots as fulfilling a civil duty and acting for a free and democratic Poland. Today, recalling the concept of self-instruction allows us to see it as a necessary humanizing complement to school education in Poland, balancing between the extremes of encyclopaedism and instrumentalism. It can be used to bring out a few arguments for education not being reduced to professionalisation and which promotes the human condition as vita activa.
PL
W tekście autorka proponuje rozważyć dzisiejszy sens i znaczenie samouctwa – w powiązaniu z zagadnieniem osobności – na tle wybranych historycznych koncepcji samokształceniowych w Polsce. Osobność jako sposób istnienia człowieka jest dla autorki filozoficznym punktem wyjścia w rozważaniach nad edukacją i jej rolą w uczeniu myślenia wymagającego bycia ze sobą samym (u siebie). W związku z czym samouctwo prezentuje się jako adekwatny przykład ilustrujący możliwość doświadczania i uczenia się osobności jako sposobu bycia. W czasach zaborów samouctwo było hasłem popularnym postulowanym w gronie polskich intelektualistów zaangażowanych w działalność krzewiącą postawy obywatelskie i patriotyczne w kraju poddanym zaborczej wynaradawiającej polityce. W międzywojniu w dalszym ciągu koncepcje samouctwa były rozwijane z powodu wad w tworzonym oficjalnym systemie szkolnictwa. Autorka skupia uwagę na jednej z koncepcji, tworzonej przez Władysława M. Kozłowskiego. Sam Kozłowski oceniał swoją pracę na rzecz kształcenia się rodaków jako spełnianie obowiązku obywatelskiego i działanie na rzecz wolnej i demokratycznej Polski, która wymaga od swoich obywateli rozumu i samodzielności. Przywoływanie dziś koncepcji samouctwa pozwala widzieć ją jako potrzebne humanizujące dopełnienie szkoły w Polsce, balansującej między skrajnościami encyklopedyzmu i instrumentalizmu. Można z owej koncepcji wydobyć wiązkę argumentów na rzecz wykształcenia niesprowadzalnego do uzawodowienia a sprzyjającego kondycji ludzkiej jako vita activa.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.