Search results

1

Tajni współpracownicy pionów operacyjnych aparatu bezpieczeństwa 1950–1984

100%

Ruzikowski T.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2003

|

issue 1(3)

109-131

2

Posłańcy Śmierci. Kombinacje operacyjne aparatu bezpieczeństwa na Białostocczyńnie 1949–1950

80%

Poleszak S., Łapiński P.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2003

|

issue 1(3)

133-152

3

Inwigilacja Środowiska „Spotkań” przez służby specjalne PRL

61%

Czech M.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2004

|

issue 1(5)

275-297

4

The System of Police Education in the Czech Republic: the Current State and the Directions of Improvement

61%

Víšek J., Habich L.

Security Dimensions: International & National Studies

|

2019

|

vol. 29(29)

112-126

EN

The article describes the system of police education in the Czech Republic on the basis of the mandatory obligations that regulate it. Most importantly, it is act No. 361/2003 Coll. on Service Relationship of Members of the Security Corps, whose section 45 contains the obligation of the Security Corps’ members to educate themselves. Having described the specificity of the Czech Police in the light of the abovementioned regulations, and having depicted the educational system that prepares Czech policemen to their service, the authors follow on to the assessment of the current state of police education in Czech Republic backed up by statistic data. Finally, fact-based scenarios are presented on how the contemporary Czech police education system may be improved in the future.

5

[Dyskusja] Aparat bezpieczeństwa publicznego w walce z polskim podziemiem niepodległościowym

61%

Balbus T., Kułak J., Kurtyka J., Nawrocki Z., Ostasz G., Zblewski Z.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2004

|

issue 1(5)

23-59

6

Likwidacja zgrupowania Narodowych Sił Zbrojnych Henryka Flamego „Bartka” w 1946 roku – próba rekonstrukcji działań aparatu bezpieczeństwa

51%

Kurpierz T.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2004

|

issue 1(5)

107-132

7

Rozpracowanie Wielkopolskiej Samodzielnej Grupy Ochotniczej „Warta” przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Poznaniu

51%

Łuczak A.

Pamięć i Sprawiedliwość

|

2004

|

issue 1(5)

61-80

8

Sprawa braci Kowalczyków jako przykład mitologizacji historii

51%

Bereszyński Z.

Res Gestae. Czasopismo Historyczne

|

2023

|

vol. 15

147-164

EN

On the night of October 5–6, 1971, a strong explosion destroyed the auditorium of the Higher Pedagogical School in Opole. The perpetrator of the outbreak was Jerzy Kowalczyk, a technical worker of this university, who wanted to demonstrate in this way that there were forces in Poland capable of opposing the apparatus of then in power. In retaliation, the communist authorities brought to court both Jerzy Kowalczyk and – on the basis of collective responsibility – his brother Ryszard, a science worker at the Higher Pedagogical School in Opole. Jerzy was sentenced to death and Ryszard to 25 years in prison. However, social protests led to a softening of the punishment against Jerzy Kowalczyk (it was lowered to 25 years in prison). The mythologized version of the events, stubbornly maintained by some circles, claims that the explosion in the auditorium of the Higher Pedagogical School was made by both brothers in order to prevent the ceremony of handing over awards and decorations to the officers of the Citizens’ Militia and the Security Service, who participated in the bloody suppression of the December 1970 workers’ revolt on the Baltic Coast. This version, however, is not confirmed by the preserved historical sources. The communist security apparatus tried to gain operational benefits from the Kowalczyk case by undertaking recruitment activities against both of Jerzy Kowalczyk’s brothers. There is a conspiracy of silence on this subject in the above-mentioned circles.

9

Activity of Security Service of the People’s Republic of Poland Against the Polish Peasant Party in France in Years 1948-1966

51%

Indraszczyk A.

Studia Polonijne

|

2021

|

vol. 42

211-238

PL

W artykule opisano operacje tajnych służb Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przeciwko Polskiemu Stronnictwu Ludowemu we Francji. Władze Polski postrzegały emigrację polityczną za poważnego oponenta i podejmowały działania w celu zdyskredytowania emigrantów w oczach Polaków oraz dezintegrowania działalności emigrantów. Metodami, których używały tajne służby, były: inwigilacja, namawianie do formalnej i nieformalnej kolaboracji, eskalowanie konfliktów personalnych pomiędzy emigrantami, dezinformowanie o postawach Polaków w kraju, namawianie kluczowych polityków na wychodźstwie do powrotu do kraju. Wywiad PRL odniósł wiele sukcesów, wliczając w to powrót ważnych emigrantów do Polski, pozyskanie wielu agentów, eskalowanie wielu wewnętrznych konfliktów w polskiej emigracji.

EN

The article describes operations of the Poland security service against the Polish People’s Party (PSL) in France. The Poland authorities considered the political emigration to be a serious opponent and did its best to discredit this group in the eyes of the Polish society and to disintegrate its activity. The tools utilised by the security service included surveillance, acquisition of informal collaborators, escalation of personal conflicts between emigrants, disinformation concerning the attitudes of Poles in the country, persuading the key politicians in exile to return to the country. The intelligence has had many successes, including the return of important emigrants to Poland, winning many over as agents, and causing internal conflicts among the political emigration.

10

Cykl życiowy dokumentu w strukturach Służby Bezpieczeństwa PRL na podstawie instrukcji kancelaryjnych

41%

Cisłowska S.

Wschodni Rocznik Humanistyczny

|

2020

|

vol. XVII (2020)

|

issue 4: Nauki o polityce i historia administracji

199-226

PL

Artykuł przedstawia szczegółowo instrukcje kancelaryjne oraz wykazy akt służby bezpieczeństwa PRL, jako przepisy regulujące podstawowe mechanizmy kancelaryjno–biurowe. Autorka analizuje także dokumentację wytworzoną przez służby bezpieczeństwa w zasobie zgromadzonym przez IPN. Dzięki kwerendzie archiwalnej udało się odnaleźć szereg wewnętrznych aktów prawnych regulujących te kwestie. Celem pracy jest zatem poznanie mechanizmów pracy kancelaryjnej w strukturach SB poprzez pryzmat teorii cyklu życiowego dokumentu.

EN

The article presents in detail office instructions and lists of files of the Security Service of the People’s Republic of Poland, as provisions regulating the basic mechanisms of the office. The author also analyses the documentation produced by the Security Service in the resource collected by the Institute of National Remembrance. Thanks to archival inquiry, it was possible to find a number of internal legal acts regulating these issues. The aim of the work is therefore to learn about the mechanisms of office work in the Security Service structures through the prism of the document life cycle theory.

RU

В статье подробно представлены инструкции делопроизводства и списки дел службы безопасности Польской Народной Республики, как положения, регулирующие основные механизмы службы. Автор также анализирует документацию спецслужб в фондах, собранных Институтом национальной памяти. Благодаря архивному поиску удалось найти ряд внутренних правовых актов, регулирующих эти вопросы. Таким образом, цель работы - изучить механизмы делопроизводства в структурах спецслужб коммунистической Польши через призму теории жизненного цикла документов.

11

Od Jałty do Poczdamu. Służby specjalne ZSRR a powstanie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej

41%

Tebinka J.

Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989

|

2020

|

issue 18

459-480

EN

The Polish question was one of the main reasons of disputes between the Soviet Union and Western Powers, the United States and Great Britain, in the final phase of World War II. The problem of which government should exercise power in Poland had absorbed the attention of the Big Three since the Yalta Conference (4–11 February 1945) to the end of June 1945 and became one of the first signs of the collapse of the coalition of Western Powers and the Soviet Union. Throughout this time, British and American intelligence services played an unequal game with the Soviet security apparatus. Soviet intelligence successfully penetrated the US and UK diplomatic services. The decisive factor in Stalin’s success, however, was not intelligence, which came mainly from agents such as Donald Maclean, Guy Burgess and Kim Philby, but the fact that the territory of Poland was seized by the Red Army and the Communist government was established there, supported by the Soviet security apparatus. Great Britain and the United States had limited possibilities to influence the situation in Poland. This country, like the rest of Eastern Europe, was not in area of their strategic interests. Moreover, the Anglo-Saxon Powers made before 1945 a number of diplomatic mistakes that made it easier for the Soviet Union to include Poland in the Communist sphere of influence for over four decades.

PL

Sprawa polska była jedną z głównych przyczyn sporów w końcowej fazie II wojny światowej między ZSRR a Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią. Od konferencji jałtańskiej do końca czerwca 1945 r. skład rządu polskiego absorbował uwagę Wielkiej Trójki. Spory w tej kwestii były jedną z pierwszych oznak rozpadu koalicji mocarstw zachodnich i ZSRR. Przez cały ten czas toczyła się nierówna gra służb specjalnych ZSRR z brytyjskimi i amerykańskimi odpowiednikami. Wywiad radziecki skutecznie spenetrował służby dyplomatyczne USA i Wielkiej Brytanii. O sukcesie Stalina nie zdecydowały jednak informacje wywiadowcze przekazywane przede wszystkim przez Donalda Macleana, Guya Burgessa i Kima Philby’ego, lecz zajęcie terytorium Polski przez Armię Czerwoną i ustanowienie na nim komunistycznego rządu wspieranego przez radziecki aparat bezpieczeństwa. Wielka Brytania i Stany Zjednoczone miały ograniczone możliwości wpływania na sytuację w Polsce. Nie znajdowała się ona w strefie ich żywotnych interesów, podobnie jak reszta Europy Wschodniej. Mocarstwa anglosaskie popełniły jeszcze przed 1945 r. wiele błędów dyplomatycznych, które ułatwiły ZSRR włączenie Polski do swojej strefy wpływów na ponad cztery dekady.

12

Pasikowski’s ‘Pigs’ as an Illustration of Vetting in a Transitional Society

41%

Grabarczyk M.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2021

|

issue 1(26)

100-111

PL

Psy, film z 1992 r. w reżyserii Władysława Pasikowskiego z biegiem lat stał się legendą polskiego kina, a także źródłem wielu cytatów i przedmiotem swoistego kultu. Psy, pozostając atrakcyjne komercyjnie, zarysowują także wiele problemów związanych z transformacją ustrojową, otwierając dyskusję dotyczącą przeprowadzonej wówczas weryfikacji oficerów SB. Akcja filmu rozgrywa się w 1990 roku, w okresie przemian ustrojowych w Polsce po upadku komunizmu. Zanim na pierwszy plan wysuwa się czysto sensacyjna akcja, film w dużej mierze opowiada o reformie MSW i SB, procedurze weryfikacji ich oficerów, a także o ich losach podczas próby odnalezienia się w nowej rzeczywistości. Film pokazuje przy tym, że niezwykle trudno jest przeprowadzić reformy jednocześnie na wielu płaszczyznach: politycznej, gospodarczej i społecznej, i że może to być źródłem kryzysu. Celem artykułu jest przedstawienie Psów Władysława Pasikowskiego jako filmu ukazującego praktyczne problemy jednego z mechanizmów stosowanych w ramach sprawiedliwości tranzycyjnej, jakim jest procedura weryfikacji. Film, jako artystyczna prezentacja sytuacja poszczególnych funkcjonariuszy poddanych weryfikacji jest punktem wyjścia do refleksji nad sprawiedliwością tranzycyjną i problemem rozliczeń z niedemokratycznym systemem. Artykuł koncentruje się na ogólnym zarysie filmu, ze szczególnym uwzględnieniem komisji kwalifikacyjnych i ich wykorzystania w ramach sprawiedliwości tranzycyjnej. Przedstawiając normatywny model weryfikacji oficerów SB i zestawiając go z obrazem przedstawionym w filmie, autor ukazuje podstawowe problemy moralne i społeczne związane z tego typu mechanizmami.

EN

Pigs, a 1992 movie directed by Władysław Pasikowski, has become an iconic picture over the years, growing into a source of quotes and becoming a cult classic. The film, while remaining commercially attractive, outlines many problems within transitional justice and opens a discussion regarding the vetting of the SB officers carried out at that time, including the selected model. The plot of the film takes place in 1990, the period of political transformation in Poland after the fall of communism. Before the purely sensational action comes to the fore, the movie is largely about a reform of the MSW and the SB, about vetting of its officers and their fate while trying to find themselves in the new reality. It also shows that it is remarkably difficult to carry out reforms simultaneously in many fields: political, economic and social, and that it may be the source of a crisis. The aim of this article is to present Pasikowski’s Pigs as a film that demonstrates the practical issues related to one of the mechanisms used in the framework of transitional justice, namely the vetting process. The movie as an artistic representation of individuals subjected to vetting opens discourse on transitional justice and the problem of dealing with undemocratic system. The paper concentrates on a general outline of the movie, paying attention to the vetting committees and their function within the framework of transitional justice. While presenting the normative model of officers’ vetting and juxtaposing it with the image shown in the film, the author displays basic moral and social problems related to the vetting.

13

Expressing Veracity Reserve in the Secret Service Records of the Polish People’s Republic and the People’s Republic of Bulgaria (on the Example of the CHS Bolek and CHS Sabina Files)

36%

Mazurkiewicz-Sułkowska J.

Slavia Meridionalis

|

2023

|

vol. 23

PL

Analiza języka służb bezpieczeństwa Polskiej Republiki Ludowej i Ludowej Republiki Bułgarii przeprowadzona na podstawie tzw. teczek TW Bolek i TW Sabina wykazała, że istnieje pewna cecha, która pojawia się w obydwu dokumentach niezwykle często, mimo że w tekstach administracyjnych i prawnych jej występowanie powinno być sporadyczne. Tą cechą jest duża częstotliwość występowania form wyrażających rezerwę prawdziwościową. Pokazuje to, jak bardzo autorzy notatek chcieli podkreślić swoją rezerwę co do prawdziwości treści przekazywanych przez poufne źródła osobowe.

EN

The analysis of the language of the security service employees in the Polish People’s Republic and the People’s Republic of Bulgaria, made on the basis of the CHS “Bolek” and the CHS “Sabina” files, showed that there is a certain feature that appears extremely often in the examined files, even though its occurrence in administrative and legal texts should be pretty sporadic. It is a very high frequency of using forms that express the veracity reserve. This shows how much the authors of the notes wanted to emphasise their own reserve to the truthfulness of the content provided by the confidential human sources (CHS).

14

Sylwetka biskupa Wilhelma Pluty z lat 1962-1965 w relacji i działaniu twórców teczki operacyjnej ministerstwa spraw wewnętrznych kryptonim „Kruk”

31%

Śmierzchalski-Wachocz D.

Studia Paradyskie

|

2021

|

issue 31

175-201

PL

Po przejęciu władzy komuniści polscy początkowo ukrywali swoje rzeczywiste nastawienie do Kościoła katolickiego. W związku z tym w latach 1944-1947 unikano otwartej walki z duchowieństwem. Po osiągnięciu pierwszego celu, już z początkiem 1949 roku podjęto zmasowane uderzenie na Kościół katolicki. Walkę tę prowadzono na wiele sposobów z różną intensywnością, przy czym głównym wykonawcą dyrektyw partii w tym względzie było jej „zbrojne ramię”, czyli Urząd Bezpieczeństwa, a następnie Służba Bezpieczeństwa. Osoba biskupa traktowana była przez kierownictwo pionu IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych niezwykle priorytetowo. W walce z Kościołem katolickim inwigilacja lub ewentualne rozpracowanie biskupów należało do spraw szczególnej wagi. Od 1963 roku podstawowym narzędziem tej walki była – zarówno jako zbiór niezbędnych informacji dotyczących biskupa, jak i zapis planów oraz kronika podejmowanych przez bezpiekę działań – właśnie Teczka Ewidencji Operacyjnej na Biskupa (TEOB).Mutacją TEOB-y, czyli teczki na biskupa, jest odnaleziona przez autora w zasobach Instytutu Pamięci Narodowej teczka pt. „Sprawa kontrolna – Pluta Wilhelm. 1962-1986. Kryptonim Kruk” o numerze archiwalnym 5446/K. W opisie zasobu archiwum IPN otrzymała ona sygn. IPN BU 0608/241 i została odtajniona 18 czerwca 2009 roku. Do chwili powstania Instytutu Pamięci Narodowej teczka znajdowała się na stanie Centralnego Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Teczka w dwóch tomach obejmuje w sumie 280 stron. Lata graniczne założonej sprawy to rok 1962, czyli podjęcie przez biskupa Wilhelma Plutę starań o uzyskanie paszportu na wyjazd do Rzymu i udział w obradach Soboru Watykańskiego II, oraz 5 kwietnia 1986, czyli jej zamknięcie w konsekwencji tragicznej śmierci biskupa w wypadku samochodowym. W planach komunistycznego szefostwa MSW teczka sprawy krypt. „Kruk” miała być przekazana do Biura „C”, czyli Centralnego Archiwum MSW dopiero w 1989 roku, a ulec wybrakowaniu, czyli zostać zniszczona w 2005 roku.Teczka operacyjna MSW pt. „Sprawa kontrolna – Pluta Wilhelm. 1962-1986” jest świadectwem wrogich działań, które aparat bezpieczeństwa PRL prowadził przeciwko biskupowi Wilhelmowi Plucie, ordynariuszowi najpierw ogromnego ordynariatu gorzowskiego, a od 1972 roku diecezji gorzowskiej. Prowadzone przez SB działania, opisane w tej teczce, nie były tylko bierną obserwacją postaw, zachowania i prowadzonej posługi pasterskiej przez biskupa gorzowskiego, ale czynną świadomą, celową i nade wszystko szkodliwą ingerencją w działalność tego hierarchy i przede wszystkim człowieka i obywatela państwa polskiego. Zarysowana na kartach tej teczki sylwetka biskupa Pluty jest dowodem, że jego słowa głoszone do wiernych miały potwierdzenie w jego życiu. Oczywiście biskup Pluta miał jak każdy człowiek swoje przywary, słabości i niedoskonałości, jednak jego wady nie pomniejszały jego wyjątkowości jako niestrudzonego, rozmodlonego pasterza Kościoła gorzowskiego, który nie poszedł na układ z walczącym z Kościołem katolickim i wiarą w Boga reżimem komunistycznym.

EN

The profile of bishop Wilhelm Pluta, 1962-1965 in the relationship and activities of the creators of the operating file of the ministry of internal afairs cryptonym „raven (Kruk)” After taking power, the Polish communists initially concealed their true attitude towards the Catholic Church. Therefore, in the years 1944-1947, an open fight with the clergy was avoided. After achieving the first goal, already at the beginning of 1949, a massive attack was launched against the Catholic Church. This fight was carried out in many ways with varying intensity, the main executor of the party's directives in this regard was its „armed arm“, i.e. the Security Ofice, and then the Security Service. The bishop was treated by the management of section IV of the Ministry of the Interior as a very high priority. In the fight against the Catholic Church, surveillance or possible investigation of bishops was of particular importance. From 1963, the basic tool of this fight was - both as a collection of necessary infor mation about the bishop, as well as a record of plans and a chronicle of actions taken by the security services - the Bishop Operations File (TEOB). A mutation of TEOBs, i.e. a file for the bishop, is the file entitled „Control case - Pluta Wilhelm. 1962-1986. Code name“ Kruk ”, archive number 5446 / K. In the description of the resources of the archive of the Institute of National Remembrance, it received reference number IPN BU 0608/241 and was declassified on June 18, 2009. Until the establishment of the Institute of National Remembrance, the file was in the state of the Central Archives of the Ministry of Internal Affairs. The two-volume folder contains a total of 280 pages. The boundary years of the established case, i.e. 1962 - that is, the efforts made by Bishop Wilhelm Pluta to obtain a passport to travel to Rome and participate in the deliberations of the Second Vatican Council, and its closure on April 5, 1986, is a consequence of the bishop‘s tragic death in a car accident. In the plans of the communist leadership of the Ministry of Internal Affairs, the cryptonym. „Kruk“ was to be handed over to the „C“ Office, that is the Central Archives of the Ministry of Internal Affairs, only in 1989, and was to be scrapped, that is, destroyed in 2005. The operating file of the Ministry of Internal Affairs entitled „The case of control - Pluta Wilhelm. 1962-1986 „is a testimony to the hostile actions that the security apparatus of the People‘s Republic of Poland carried out against Bishop Wilhelm Pluta, the bishop of first the huge Gorzów Ordinariate, and from 1972 the Gorzów diocese. The activities carried out by the Security Service, and described in this file, were not only a passive observation of the attitudes, behavior and pastoral ministry carried out by the bishop of Gorzów, but an active, conscious, purposeful and, above all, harmful interference in the activities of this hierarch and, above all, of a man and citizen of the Polish state. The profile of Bishop Pluta outlined on the pages of this file confirms that his words to his faithful were confirmed in his life. Of course, Bishop Pluta had his vices, weaknesses and imperfections, but his flaws did not diminish his uniqueness as a tireless, prayerful pastor of the Gorzów Church, which did not make a deal with the communist regime fighting against the Catholic Church and faith in God.

Refine search results

Tajni współpracownicy pionów operacyjnych aparatu bezpieczeństwa 1950–1984

Posłańcy Śmierci. Kombinacje operacyjne aparatu bezpieczeństwa na Białostocczyńnie 1949–1950

Inwigilacja Środowiska „Spotkań” przez służby specjalne PRL

The System of Police Education in the Czech Republic: the Current State and the Directions of Improvement

[Dyskusja] Aparat bezpieczeństwa publicznego w walce z polskim podziemiem niepodległościowym

Likwidacja zgrupowania Narodowych Sił Zbrojnych Henryka Flamego „Bartka” w 1946 roku – próba rekonstrukcji działań aparatu bezpieczeństwa

Rozpracowanie Wielkopolskiej Samodzielnej Grupy Ochotniczej „Warta” przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Poznaniu

Sprawa braci Kowalczyków jako przykład mitologizacji historii

Activity of Security Service of the People’s Republic of Poland Against the Polish Peasant Party in France in Years 1948-1966

Cykl życiowy dokumentu w strukturach Służby Bezpieczeństwa PRL na podstawie instrukcji kancelaryjnych

Od Jałty do Poczdamu. Służby specjalne ZSRR a powstanie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej

Pasikowski’s ‘Pigs’ as an Illustration of Vetting in a Transitional Society

Expressing Veracity Reserve in the Secret Service Records of the Polish People’s Republic and the People’s Republic of Bulgaria (on the Example of the CHS Bolek and CHS Sabina Files)

Sylwetka biskupa Wilhelma Pluty z lat 1962-1965 w relacji i działaniu twórców teczki operacyjnej ministerstwa spraw wewnętrznych kryptonim „Kruk”