Search results

1

AMERYKAŃSKIE DOŚWIADCZENIA W WYDOBYCIU GAZU Z ŁUPKÓW

100%

Tarnawski M.

Polityka i Społeczeństwo

|

2018

|

issue 1(16)

26-37 (12)

EN

With a unique mix of innovation, entrepreneurship and favorable economic conditions, the United States has become the world's largest producer of crude oil and natural gas, and in the near future may become a key exporter of these commodities. Of course, this would not be possible if there were no huge resources in the American territory. However, advanced technology has enabled them to operate. The boom on unconventional raw materials, or rather raw materials extracted by unconventional methods, is so far an American specialty. Although many states have tried, and some continue to do so, no one has succeeded in repeating the success of American entrepreneurs. This work consists of three essential parts. The first concerns issues related to types of unconventional natural gas resources. The second involves the shale revolution in the United States. The third refers to the selected economic aspects of this revolution. The main thesis is that the experiences of the American Revolution are very difficult to replicate in other regions of the world. Due to the specifics of the US mining industry, the deregulated energy market and American legal solutions, it is difficult to expect a repeat of success.

2

Perspektywy produkcji gazu łupkowego – bezpieczeństwo energetyczne Polski

80%

Wieczorek P.

Kontrola Państwowa

|

2013

|

vol. 58

|

issue 5 (352)

94-118

EN

The discovery of shale gas deposits may turn out to be a crucial factor for the energy market and power industry in Poland. Still, the potential of Polish shale gas cannot be used for improving the country’s energy security or for stimulating economic growth without complex and costly investments. These comprise: liberalisation of the internal gas market so that it is based on the principle of competition, modernisation and extension of the gas infrastructure, including creation of opportunities for export of gas, as well as large investments in gas-based energy.

3

Potrzeba dialogu a słabość społeczeństwa obywatelskiego (na przykładzie programu partycypacyjnego „Razem o łupkach”)

70%

Tamborska K.

Studia BAS

|

2015

|

issue 3(43)

137-154

EN

This paper discusses the basic assumptions of Technology Assessment (TA). As an example of TA process the author employs “Together about shale gas” programme (executed in northern Poland). The first two sections briefly outline the Polish context of shale gas extraction and describe what technology assessment is. In the next two chapters the objectives and outline of ‘Together about shale gas’ programme are presented. The author attempts to recognize how many of the TA assumptions are given in the programme and identify its outcomes. The final section examines challenges for the Polish policymakers in the field of technology assessment.

4

Kampanie informacyjne dotyczące poszukiwań gazu łupkowego.

61%

Sawicki B.

Kultura i Polityka

|

2012

|

issue 12

59-72

PL

Wraz z zainicjowaniem w 2009 roku fazy poszukiwawczej za gazem z łupków, konieczne okazało się przeprowadzenie kampanii informacyjnej dotyczącej aspektów prawnych, administracyjnych, technologicznych i środowiskowych kolejnych etapów związanych z wydobyciem gazu ziemnego z łupków. Polska na tle innych krajów w Unii Europejskiej jest wciąż, mimo znacznego spadku liczby koncesji, liderem poszukiwań gazu ziemnego z łupków. Poparcie dla poszukiwań tego surowca jest znacznie wyższe niż w innych krajach. Nie wynika to jednak ze skoordynowanej akcji informacyjnej na poziomie rządowym i samorządowym, lecz głównie z nadziei mieszkańców na pojawienie się nowych miejsc pracy lub mniejszych rachunków za energię. Kampanie powinny także uwzględniać poszukiwania innych niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego. Podczas wydobycia gazu z łupków również stosuje się technologię szczelinowania hydraulicznego. W celu uniknięcia protestów związanych z eksploatacją węglowodorów tego rodzaju surowca, koniecznym wydaje się informowanie o skutkach środowiskowych oraz o aspektach finansowych.

EN

Although the oil and gas exploration in Poland has a long history, the hydrocarbon exploration and production from unconventional fields developed only recently. This new activity determined the need for a complex information campaign. All relevant aspects (e.g. waste management, profit distribution, etc.) should be included, and the information campaign should not be limited only to shale gas in Poland.

5

Ekonomiczne skutki eksploatacji gazu łupkowego

61%

Boratyński J.

Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics

|

2015

|

vol. 275

|

issue 1

55-82

EN

The paper examines the economic impact of shale gas extraction. It also discusses the methodological approaches and tools used in studies in this area. The article is based on a literature review that focuses on identifying the key mechanisms determining the impact of shale gas on an economy. The reviewed studies vary in terms of methodology, territorial scope, range of effects considered, and time frame. Some authors emphasize output and employment growth as the main result of extraction and investment processes, Boratyński says, while others recommend a more comprehensive cost-benefit analysis, focusing on economic efficiency and decreased energy prices as the most important effect. Research reports also highlight the importance of externalities related to the potentially negative impact on the environment and health, especially at the local level, Boratyński notes. Valuation of external costs, however, is subject to significant practical difficulties and uncertainty, according to the author. The assessment of shale gas impact is usually based on simulations using a multi-sector economic model, an energy system model, or a hybrid of the two, Boratyński says. He adds that attempts at empirical ex-post estimation of such an impact raise questions about the validity of assumptions used in some simulation analyses.

PL

Celem artykułu jest próba systematyzacji ekonomicznych skutków eksploatacji gazu łupkowego, a także omówienie różnorodnych podejść metodycznych i narzędzi stosowanych w analizach dotyczących tego zagadnienia. Podstawą analizy jest przegląd literatury przedmiotu, dokonywany pod kątem identyfikacji mechanizmów ekonomicznych, które powinny być wzięte pod uwagę w kompleksowej ocenie wpływu wydobycia na gospodarkę. Przegląd wskazuje na dużą różnorodność ujęć tematu, m.in. pod względem metodyki, zasięgu terytorialnego (region, kraj, świat), zakresu rozważanych skutków i horyzontu czasowego. Część autorów skupia się na powiązanym z działalnością inwestycyjną i wydobywczą wzroście produkcji i zatrudnienia. Inni zwracają uwagę na konieczność bardziej wszechstronnej analizy kosztów i korzyści, odwołującej się raczej do kwestii efektywności ekonomicznej niż do wpływu na poprawę koniunktury – z tej perspektywy najważniejszym potencjalnym skutkiem wydobycia gazu łupkowego jest spadek cen energii. Istotne są także – zwłaszcza na poziomie lokalnym – efekty zewnętrzne działalności wydobywczej, związanych z jej potencjalnym negatywnym wpływem na środowisko przyrodnicze i zdrowie. Wycena kosztów zewnętrznych jest jednak w praktyce trudna i obarczona dużą niepewnością. Szacunki wpływu gazu łupkowego na gospodarkę bazują najczęściej na symulacji przy wykorzystaniu wielosektorowego modelu gospodarki, modelu systemu energetycznego lub ich hybrydy. Próby empirycznej oceny ex post skutków eksploatacji podają w wątpliwość założenia niektórych analiz symulacyjnych.

6

Modele opodatkowania węglowodorów na świecie. Założenia ustawy o specjalnym podatku węglowodorowym oraz innych zmian prawno-podatkowych dotyczących eksploatacji węglowodorów w Polsce.

61%

Skołucka K., Sobiczewski M.

Kultura i Polityka

|

2012

|

issue 12

30-45

PL

W każdym państwie stosowane są inne metody opodatkowania eksploatacji węglowodorów. Wyróżniamy jednak kilka podziałów sposobu opodatkowania wydobycia węglowodorów na świecie. Najistotniejszy jest podział na trzy systemy poboru podatków, które mogą występować łącznie. Ustawa z dnia 25 lipca 2014 r. o specjalnym podatku węglowodorowym w Polsce wejdzie w życie 1 stycznia 2016 roku, choć same podatki będą pobierane według zasad w niej przewidzianych dopiero od 1 stycznia 2020 roku. O ile rozwiązania dotyczące stawki podatków nie budziły po przedstawieniu pierwszych propozycji większych wątpliwości, to zaniepokojenie wywołały niektóre zapisy dotyczące sposobu poboru danin. W czasie trwania prac legislacyjnych przyjęto zmiany, które częściowo były odpowiedzią na zastrzeżenia branży i ekspertów. Najważniejszą z nich jest przesunięcie obowiązywania nowych podatków do 2020 roku.

EN

Although there are many the oil and gas corporate tax regimes, the three main groups could be distinguished. The taxation regime that applies in Poland to the oil and gas industry consists of a mixture of corporate income tax (CIT), VAT, capital gains tax (CGT), excise duty and real estate tax (RET). The new tax regime for the exploration and extraction of hydrocarbons in Poland will come into force in 2016. However, some tax holidays are envisaged in a transition period lasting till 2020.

7

Środowiskowe aspekty procesów poszukiwania i wydobycia gazu ze złóż niekonwencjonalnych typu shale gas

61%

Wójcik M.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2013

|

vol. 11

|

issue 3

145-156

EN

Shale gas exploration and extraction processes creates a potential threat for all environmental elements like: air and noise emissions, contamination of surface and groundwater, soil pollutions, production of different types of waste or increasing water consumption. The degree of potential environmental impact depends especially on location and size of a drilling rig, level of urbanization of an area, sensitivity of environment to pollution and type of technological operations which depends on shale formation. The paper presents main environmental hazards during shale gas exploration and extraction processes and ways of its reduce. Explain how investors can resolve problems with flowback water qualification, prepare drilling rig area or store hazardous materials and chemicals. Generally impacts of drilling processes on the environment are well recognized. Legal compliance with environmental legislation and procedures like Health Safety & Environment Management System or Environmental Management Systems can minimalized potential damages.

8

Rola gazu w bezpieczeństwie energetycznym Polski

61%

Tomczyk M., Kościelecki T.

Safety & Defense

|

2016

|

vol. 2

39-53

EN

Gaz ziemny staje się coraz bardziej istotnym surowcem energetycznym na świecie, a rynki gazu należą do najszybciej zmieniających się segmentów globalnego handlu paliwami kopalnymi. Polska obecnie pozyskuje gaz ziemny z własnych złóż gazu oraz poprzez import. W pracy przedstawiono, jak wygląda bezpieczeństwo energetyczne Polski. Wykazano również, że konieczne jest zwiększenie technicznych możliwości pozyskania gazu (gazoport), a także jednoznaczne określenie wielkości niekonwencjonalnych zasobów gazu w Polsce.

XX

Natural gas is becoming an increasingly important energy resource in the world and gas markets are among the fastest-changing segments of the global trade in fossil fuels. Poland currently obtains natural gas from its own gas fields and through imports. The study shows how it looks Polish energy security. It was also shown that it is necessary to increase the technical possibilities of obtaining gas (LNG terminal), and the clear determination of the size of unconventional gas resources in Poland.

9

Geopolityczne znaczenie poradzieckiej Azji Centralnej w kontekście przemian na rynkach gazu ziemnego

61%

Kozłowski K.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2015

|

vol. 7(43)

|

issue 1

73-86

EN

Analyses of post-Soviet Central Asia are mostly of geopolitical character. Predominantly they concern region's role in context of Western military presence in Afghanistan or its economic attractiveness in context of Caspian natural gas and crude oil reserves. However, the ongoing scientific debates, while concentrated on short-term developments in the post-Soviet space, often do not acknowledge the consequences of international shale gas revolution and LNG technology proliferation for the region. Technological advancement in terms of natural gas extraction, transport and distribution may decrease region’s attractiveness for the Western actors and make the New Great Game in Central Asia a domain of exclusively authoritarian players.

PL

Poradziecka Azja Centralna pojawia się w analizach politologicznych w przeważającej mierze z powodów natury geopolitycznej: militarnego znaczenia regionu w kontekście operacji koalicji antyterrorystycznej w Afganistanie oraz gospodarczego znaczenia regionalnych złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. W większości toczących się debat naukowych, skoncentrowanych na relatywnie bliskim horyzoncie czasowym, nie zauważa się jednak konsekwencji, jakie dla jego znaczenia w polityce międzynarodowej mogą mieć przeobrażenia związane z tzw. rewolucją gazu łupkowego oraz postępującym upowszechnieniem technologii transportu gazu płynnego – LNG. W perspektywie długoterminowej istnieje duże prawdopodobieństwo, że zmiany technologiczne w zakresie wydobycia i transportu węglowodorów mogą się przyczynić do zmiany geopolitycznego krajobrazu poradzieckiej Azji Centralnej – spadku jego atrakcyjności dla państw zachodnich i uczynienia Nowej Wielkiej Gry domeną wyłącznie autorytarnych graczy.

10

Sharing Energy Resources of Eastern Mediterranean: Regional and Global Dynamics

51%

DEMIR N., TEKIR O., Paradowska M., Platje J. J., Słodczyk J.

Economic and Environmental Studies

|

2017

|

vol. 17

|

issue 44

651-674

EN

The newly discovered gas sources establish a political and economic ground for the formation of regional and global alliances in the Eastern Mediterranean. Although these new discoveries have the potential to alter the functioning of politics and the economy, current and past controversies, political instability, how natural gas will be shared between countries, and competition power of countries in natural gas market prevent natural gas production and exploration at the Eastern Mediterranean bay. On the other hand, in consequence of gas explorations that in the last decade, it is expected that in the near future there will be much more regional and global playmakers in the Eastern Mediterranean. Research, development and export speed of the gas reservoirs, each and every decision to be taken by the countries in the Eastern Mediterranean, will be the dynamic weighted decisions of the national energy politics and regional politics. That's why, in this study, the lead energy players in the Eastern Mediterranean and their disagreements are investigated and, the goals and targets of the global powers on the energy resources available in the Eastern Mediterranean are analysed.

PL

Nowoodkryte źródła gazu ustanowiły polityczną i ekonomiczną podstawę do stworzenia regionalnego i globalnego aliansu we wschodnim regionie basenu Morza Śródziemnego. Mimo że owe odkrycia mają potencjał, aby wpływać na funkcjonowanie polityki i gospodarki, to bieżące oraz przeszłe kontrowersje i niestabilność polityczna, sposób dzielenia gazu naturalnego pomiędzy krajami, a także siła konkurencyjna krajów na rynku gazu naturalnego uniemożliwiają produkcję gazu naturalnego oraz badania we wschodniej zatoce Morza Śródziemnego. Z drugiej strony, wskutek poszukiwania gazu w ubiegłej dekadzie, można oczekiwać, że w bliskiej przyszłości istnieć będzie o wiele więcej regionalnych i globalnych graczy we wschodnim regionie basenu Morza Śródziemnego. Badania, rozwój i tempo eksportu rezerw gazu, każda pojedyncza decyzja, która ma być podjęta przez kraje we wschodnim regionie basenu Morza Śródziemnego, będą dynamicznie ważonymi decyzjami narodowych polityk energetycznych oraz polityk regionalnych. Z tego powodu, w niniejszym badaniu skupiono się na wiodących graczach energetycznych we wschodnim regionie basenu Morza Śródziemnego, a także na celach globalnych potęg w odniesieniu do zasobów energetycznych dostępnych w analizowanym obszarze.

11

Zagrożenia chemiczne związane z eksploatacją gazu łupkowego

51%

Pakulska D.

Medycyna Pracy

|

2015

|

vol. 66

|

issue 1

99-117

EN

The development of the shale industry is gaining momentum and hence the analysis of chemical hazards to the environment and health of the local population is extremely timely and important. Chemical hazards are created during the exploitation of all minerals, but in the case of shale gas production, there is much more uncertainty as regards to the effects of new technologies application. American experience suggests the increasing risk of environmental contamination, mainly groundwater. The greatest concern is the incomplete knowledge of the composition of fluids used for fracturing shale rock and unpredictability of long-term effects of hydraulic fracturing for the environment and health of residents. High population density in the old continent causes the problem of chemical hazards which is much larger than in the USA. Despite the growing public discontent data on this subject are limited. First of all, there is no epidemiological studies to assess the relationship between risk factors, such as air and water pollution, and health effects in populations living in close proximity to gas wells. The aim of this article is to identify and discuss existing concepts on the sources of environmental contamination, an indication of the environment elements under pressure and potential health risks arising from shale gas extraction. Med Pr 2015;66(1):99–117

PL

Rozwój przemysłu łupkowego nabiera tempa, w związku z czym analiza związanych z nim zagrożeń dla środowiska i zdrowia ludzi jest niezwykle aktualna i istotna. Zagrożenia chemiczne powstają podczas eksploatacji złóż wszystkich kopalin, jednak w przypadku eksploatacji złóż gazu łupkowego jest znacznie więcej niewiadomych co do skutków stosowania nowych technologii. Doświadczenia amerykańskie wskazują na narastające ryzyko skażenia środowiska naturalnego, głównie wód gruntowych. Największy niepokój budzi niepełna znajomość składu płynów służących do szczelinowania skał łupkowych oraz nieprzewidywalność odległych skutków szczelinowania hydraulicznego dla środowiska naturalnego i zdrowia mieszkańców. Duża gęstość zaludnienia na starym kontynencie powoduje, że skala zagrożeń jest w Europie znacznie większa niż w USA. Mimo rosnącego niezadowolenia społecznego dane na ten temat są ograniczone. Przede wszystkim brakuje badań epidemiologicznych mających na celu ocenę zależności między czynnikami ryzyka, takimi jak zanieczyszczenie powietrza i wody, a skutkami zdrowotnymi w populacjach żyjących w bliskim sąsiedztwie odwiertów gazowych. Celem artykułu jest wskazanie i omówienie istniejących koncepcji na temat źródeł skażenia środowiska, wskazanie elementów środowiska najbardziej podlegających zmianom w wyniku eksploatacji gazu łupkowego i potencjalnych zagrożeń zdrowotnych. Med. Pr. 2015;66(1):99–117

12

Social-economic barriers of the potential shale gas production in Poland

51%

Szyjko C.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia

|

2011

|

vol. 18

|

issue 2

53-74

PL

Na całym świecie trwa nowe gazowe szaleństwo. Gaz ziemny pozostaje jednym z wiodących źródeł pozyskiwania energii w XXI wieku, co pozwala zakładać, że jego udział w miksie energetycznym UE będzie się zwiększał. Wielka gazowa gorączka dotarła do Polski. Coraz większą popularność zdobywa dziś w Polsce paliwo niekonwencjonalne, jakim jest gaz uwięziony w skałach ilastych, czyli w tzw. łupkach. W ostatnich latach gaz z łupków stał się nadzieją dla Polski na poprawienie bilansu energetycznego i uniezależnienie się od importu gazu lub przynajmniej znaczące jego zmniejszenie. Polska jest obecnie jednym z najbardziej atrakcyjnych rynków poszukiwań złóż gazu ziemnego w łupkach w Europie. Gaz z łupków jest dla Polski szansą, ale i wyzwaniem, z uwagi na skomplikowanie warunków złożowych, które wymagają nowoczesnej technologii, specjalistycznej wiedzy i doświadczenia. Publikacja analizuje bariery, które musi pokonać Polska, aby urealnić wydobycie gazu: technologiczne, społeczne, finansowe, środowiskowe i prawnoadministracyjne. Celem publikacji jest ocena stanu obecnego oraz perspektyw poszukiwań gazu na terenie Polski w świetle doświadczeń i innowacyjnych technologii, głównie amerykańskich, na tle najnowszych badań polskiej opinii publicznej.

13

Liberalizacja rynku a bezpieczeństwo dostaw gazu

51%

Szablewski A. T.

Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics

|

2012

|

vol. 256

|

issue 5-6

1-27

EN

The article discusses the relationship between the liberalization of the gas market and the security of gas supply. The issue is considered in the context of two interlinked factors, the geographical factor and the geopolitical factor, which determine the structure and functioning of the gas sector in EU member states. The geographical factor, i.e. the fact that gas resources are predominantly located in non-European countries, implies the dependence of European countries on gas supplies. The geopolitical factor, on the other hand, is used a means of political leverage by gas exporting countries, including Russia. Taking these two factors into account, the author sets out to determine whether Europe’s dependence on gas imports puts gas supplies at risk and whether or not it could become an obstacle to the full liberalization of the gas market. This question is related to the hypothesis that the relatively slow liberalization of the EU gas market, compared with the electricity market, for example, is due to fears that unbridled liberalization could have an adverse impact on the security of supplies. The analysis is especially topical in the context of reports about a revolution on the U.S. gas market triggered by a technological breakthrough in the extraction of shale gas. If these reports are confirmed, the author says, shale gas may redefine the relationship between the security of gas supplies and the degree of liberalization of gas markets in EU countries.

PL

Przedmiotem artykułu jest analiza związku między liberalizacją a bezpieczeństwem dostaw gazu. Problem jest rozważany w kontekście dwóch podstawowych i powiązanych ze sobą uwarunkowań, które determinowały dotąd strukturę i sposób funkcjonowania sektorów gazu w krajach członkowskich UE. Pierwszym z nich to czynnik geograficzny, czyli fakt lokalizacji kluczowych dla Europy zasobów gazu w krajach pozaeuropejskich, implikujący istnienie zależności krajów europejskich od importu gazu. Drugi to czynnik geopolityczny, dotyczący możliwości wykorzystania gazu jako instrumentu realizacji celów politycznych przez kraje eksportujące to paliwo, w tym zwłaszcza Rosję. Biorąc pod uwagę te uwarunkowania rysuje się pytanie, czy fakt uzależnienia Europy od importu gazu nie generuje zagrożenia dla bezpieczeństwa jego dostaw i czy w związku z tym nie stanowi to ograniczenia dla możliwego stopnia liberalizacji rynku gazu, w tym zwłaszcza rozwoju konkurencyjnych rynków gazu. Próba zarysowania odpowiedzi na to pytanie jest głównym celem tego artykułu. Za pytaniem tym kryje się bowiem hipoteza, że wyraźnie wolniejszy, w stosunku do sektora elektroenergetycznego, postęp w trwającym już półtorej dekady procesie liberalizacji rynku gazu w ramach Unii Europejskiej, spowodowany był obawami, że liberalizacja tego rynku mogłaby stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa dostaw gazu na obszar Unii. Analiza tej hipotezy jest o tyle ciekawa i ważna, zwłaszcza z polskiej perspektywy, gdyż stanowi ona podstawę do zrozumienia skali możliwego przełomu, jaki w zakresie relacji między bezpieczeństwem dostaw gazu dla krajów UE a stopniem liberalizacji rynków gazu w tych krajach może przynieść potwierdzenie się doniesień o dokonanej w USA rewolucji na rynku gazu wywołanej technologicznym przełomem w zakresie wydobycia gazu łupkowego.

14

Od informowania do współdecydowania i z powrotem. Prototypowanie technologicznej demokracji

41%

Stankiewicz P., Stasik A., Suchomska J.

Studia Socjologiczne

|

2015

|

issue 3(218)

65-101

PL

Artykuł podejmuje problem udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji dotyczących kontrowersyjnych innowacji technologicznych na przykładzie poszukiwania gazu łupkowego w Polsce. Wychodząc z założeń społecznych studiów nad nauką i technologią, socjologii ryzyka i partycypacyjnego zarządzania technologią, autorzy przeprowadzają analizę pilotażowego programu dialogowo-partycypacyjnego dotyczącego planów poszukiwania i wydobycia gazu z łupków w gminie Mikołajki Pomorskie, przeprowadzonego w 2013 roku. Celem artykułu jest pokazanie, czy i jak teoria działa w praktyce: jak dalece możliwe jest wdrażanie udziału szerokich grup interesariuszy w procesach decyzyjnych dotyczących innowacyjnych technologicznych inwestycji. Przeprowadzona analiza pokazuje, że mimo rozwoju teoretycznego namysłu nad partycypacją „od informowania społeczeństwa do współdecydowania”, w praktyce społecznej, przy realizacji projektów partycypacyjnych może dochodzić do zatoczenia pętli – powrotu od partycypacji do informowania i konsultacji.

EN

Using the example of shale gas exploration in Poland, the article brings up the problem of public participation in decision making on controversial energy innovations. Based on theoretical approaches from science and technology studies, sociology of risk and participatory technology governance, the authors present an analysis of a pilot dialogue programme on shale gas, conducted in a small community in North Poland, Mikołajki Pomorskie in 2013. The goal of the article is to study how the participatory approach works in social practice: to what degree is the inclusion of various stakeholders groups possible in decision making processes regarding innovative technological investments. The conducted analysis shows that although in the theory a shift from informing to making decision together has been made, participatory activities may in social practice make a loop and come back to “information and education” as main goals of communication with the public.

15

Optimization of drilling costs on shale gas deposits – concept outline

41%

Byrska-Rąpała A., Feliks J., Karkula M., Wiśniowski R., Byrska-Rąpała A., Feliks J., Karkula M., Wiśniowski R.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polskiej Akademii Nauk

|

2017

16

OPODATKOWANIE EKSPLOATACJI ZŁÓŻ GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE I JEGO WPŁYW NA GOSPODARKĘ W ŚWIETLE KONCEPCJI „PRZEKLEŃSTWA ZASOBÓW NATURALNYCH”

41%

Neneman J., Kronenberg J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2014

|

vol. 5

|

issue 306

EN

The article discusses the rationale and methods of taxation of hydrocarbons, particularly shale gas, and then the impact of the relevant fiscal measures on the economy in light of the concept of the “curse of natural resources”. From a legal point of view, there are two systems of taxation of natural resources, namely the concession and contractual systems. Exploitation of natural resources is subject to various taxes and charges, the most important of which are: license fee for the volume or value of extraction, a special tax on profits and joint production contracts. International experience shows that the relevant tax systems are very diverse, and this diversity reflects the different stages of exploitation of resources and various institutional environments. Against this background, Polish proposals for changes to the taxation of hydrocarbons, particularly shale gas, seem to be well adapted to existing realities. In addition to the modifications to the existing taxes, the new proposals include the introduction of two new taxes: a tax on mineral extraction and a special hydrocarbon tax. As shown by the experience of other countries, additional revenues from exploitation of natural resources may, in certain circumstances, contribute in the longer term to adverse economic phenomena, collectively known as the “curse of natural resources”. The key issue here is to study how the new resource revenues will be used: to increase consumption or rather investments and whether or not they adversely affect the long-term public finances and competitiveness of the economy. From this point of view, the most important success factors are the quality of public institutions and the maturity of the political elites. These comments are also valid in the case of shale gas extraction in Poland. An additional risk factor may be excessive expectations regarding shale gas benefits. The prospect of additional budget revenues and significant improvement in the balance of payments may lead to discontinuation or slowing down of the necessary fiscal and structural reforms. In a sense, a country can fall victim to resource curse, even when not exploiting them on a large scale.

PL

W artykule omówiono przyczyny i sposoby opodatkowania węglowodorów, w tym szczególnie gazu łupkowego, a następnie szukano wpływu rozwiązań fiskalnych na gospodarkę w świetle koncepcji „przekleństwa zasobów naturalnych”. Z prawnego punktu widzenia wyróżniamy dwa systemy opodatkowania zasobów naturalnych, a mianowicie systemy koncesyjny i kontraktowy. Eksploatacja zasobów naturalnych obciążona jest wieloma daninami publicznymi, wśród których najważniejsze to: licencja, opłata za wielkość lub wartość wydobycia, specjalny podatek od zysku oraz umowy o wspólnej produkcji. Doświadczenia światowe pokazują, że systemy opodatkowania eksploatacji zasobów są bardzo zróżnicowane, a zróżnicowanie to wynika między innymi z różnego etapu eksploatacji zasobów i różnego otoczenia instytucjonalnego. Na tym tle polskie propozycje zmian w odniesieniu do opodatkowania węglowodorów, w tym szczególnie gazu łupkowego, wyglądają na dobrze dostosowane do istniejących realiów. Oprócz modyfikacji istniejących obciążeń zaproponowano wprowadzenie dwóch nowych podatków: podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz specjalnego podatku węglowodorowego. Jak pokazują doświadczenia innych krajów, dodatkowe dochody z eksploatacji zasobów naturalnych mogą w pewnych okolicznościach przyczynić się w dłuższym okresie do niekorzystnych zjawisk gospodarczych określanych mianem „przekleństwa zasobów naturalnych”. Kluczowa wydaje się kwestia, czemu służyć będą te dodatkowe środki: zwiększaniu konsumpcji czy raczej inwestycjom i czy nie wpłyną one niekorzystnie w długim okresie na finanse publiczne i konkurencyjność gospodarki. Z tego punktu widzenia duże znaczenie ma jakość instytucji publicznych i dojrzałość elit politycznych. Uwagi te są również aktualne w odniesieniu do Polski. Dodatkowym czynnikiem ryzyka mogą być nadmierne oczekiwania związane z łupkami. Perspektywa dodatkowych, istotnych dochodów budżetowych i poprawa bilansu płatniczego mogą skłaniać do zaniechania czy spowolnienia niezbędnych reform fiskalnych i strukturalnych. Można więc w pewnym sensie paść ofiarą przekleństwa zasobów, nawet nie eksploatując ich na dużą skalę.

17

Energy and environment policy in Poland: Various aspects in the context of shale gas extraction

41%

Rucińska D. M.

|

2021

|

issue 1

69-106

PL

W niniejszym artykule nakreślono społeczne podejście do wyzwań polityki energetycznej w Polsce w kontekście potencjalnego wydobycia gazu łupkowego, ze szczególnym uwzględnieniem percepcji społecznej i polityki ochrony środowiska. Chociaż Polska posiada obiecujące zasoby gazu łupkowego, stan obecnej technologii wskazuje, że eksploatacja tego surowca nie jest bliska. Jednak złoża łupków są nadal uważane za potencjalny przyszły zasób, który mógłby odegrać kluczową rolę w dywersyfikacji źródeł energii i rozwoju gospodarczym oraz potencjalnym zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego kraju. W artykule przedstawiono możliwości energetyczne Polski, przegląd opinii polskiego społeczeństwa na temat bezpieczeństwa energetycznego i ochrony środowiskowego. Z badania różnych instytucji, w tym Komisji Europejskiej wynika, że społeczeństwo polskie widzi związek między problemami energetycznymi, środowiskowymi i politycznymi, a także potencjalnymi korzyściami w kontekście gazu łupkowego. Autorka zwraca uwagę na zadania stojące przed ekonomiczną eksploatacją gazu łupkowego w celu optymalizacji korzyści społeczno-ekonomicznych oraz oddziaływań krótko i długoterminowych. Jako że jesteśmy wspólną Europą, wspólną przestrzenią dla ludzi, możemy wspólnie kształtować politykę energetyczną i środowiskową. Stąd podjęty w `niniejszym artykule temat pozostaje ważną kwestią do dyskusji.

EN

This article outlines the social approach of meeting the challenges of energy policy in Poland in the context of potential shale gas extraction, focused on social perception and environmental protection policy. While Poland holds promising shale gas resources, the state of current technology indicates that shale gas exploitation is not imminent. However, shale deposits are still considered a potential future resource that could play a central role in diversifying energy sources, developing the economy, and potentially increasing the country’s energy security. This paper presents energy opportunities of Poland, a review of Polish society opinion about energy and environment security. This study shows that Polish society sees a connection between energy, environment and policy problems, as well as potential benefits in the context of shale gas, based on research results of various institutions, including the European Commission. The author draws attention to tasks before the economic exploitation of shale gas in order to optimizing socio-economic benefits, and short- and long-term impacts. Since we are a common Europe, a common space for people, we can create an energy policy. It is the way the topic of energy diversification opportunities in Poland and the building of consistent energy and environmental protection policy is still an important issue to discuss in humanistic and economic fields.

Refine search results

AMERYKAŃSKIE DOŚWIADCZENIA W WYDOBYCIU GAZU Z ŁUPKÓW

Perspektywy produkcji gazu łupkowego – bezpieczeństwo energetyczne Polski

Potrzeba dialogu a słabość społeczeństwa obywatelskiego (na przykładzie programu partycypacyjnego „Razem o łupkach”)

Kampanie informacyjne dotyczące poszukiwań gazu łupkowego.

Ekonomiczne skutki eksploatacji gazu łupkowego

Modele opodatkowania węglowodorów na świecie. Założenia ustawy o specjalnym podatku węglowodorowym oraz innych zmian prawno-podatkowych dotyczących eksploatacji węglowodorów w Polsce.

Środowiskowe aspekty procesów poszukiwania i wydobycia gazu ze złóż niekonwencjonalnych typu shale gas

Rola gazu w bezpieczeństwie energetycznym Polski

Geopolityczne znaczenie poradzieckiej Azji Centralnej w kontekście przemian na rynkach gazu ziemnego

Sharing Energy Resources of Eastern Mediterranean: Regional and Global Dynamics

Zagrożenia chemiczne związane z eksploatacją gazu łupkowego

Social-economic barriers of the potential shale gas production in Poland

Liberalizacja rynku a bezpieczeństwo dostaw gazu

Od informowania do współdecydowania i z powrotem. Prototypowanie technologicznej demokracji

Optimization of drilling costs on shale gas deposits – concept outline

OPODATKOWANIE EKSPLOATACJI ZŁÓŻ GAZU ŁUPKOWEGO W POLSCE I JEGO WPŁYW NA GOSPODARKĘ W ŚWIETLE KONCEPCJI „PRZEKLEŃSTWA ZASOBÓW NATURALNYCH”

Energy and environment policy in Poland: Various aspects in the context of shale gas extraction