Search results

1

Whether you are smart or kind depends on how I feel: The influence of positive and negative mood on agency and communion perception

100%

Szymkow A.

Polish Psychological Bulletin

|

2014

|

vol. 45

|

issue 4

434-443

EN

Feelings-as-information theory states that feelings inform us about the nature of our current situation and we rely on them to make our judgments. Beyond that, feelings tune our cognitive processes to meet situational requirements. Positive feelings result in relying on pre-existing knowledge structures and default strategies, whereas negative feelings hamper relying on routines and results in adapting systematic processing. Based on this premise, it was hypothesized that positive mood, elicited either by the perceived target or by the independent source, would lead to relying on accessible agentic or communal content in perceiving strangers, as well as familiar others, whereas negative mood would weaken these tendencies. Specifically, the three studies showed initial evidence that (a) positive mood leads to focusing on agencyrelated qualities in perception of unknown men to a greater extent than negative mood, (b) positive mood leads to focusing on communion-related qualities in perception of unknown women more than negative mood, and(c) positive mood leads to relying on communal content in perception of familiar others comparing to negative mood.

2

Społeczna percepcja Konstytucji RP z 1997 roku

100%

Jaskiernia J.

Przegląd Sejmowy

|

2017

|

issue 6(143)

69–96

EN

The author provides an analyses of social perception of the Constitution of the Republic of Poland of the 2nd April 1997. This Constitution was prepared by the National Assembly based upon the results of 1993 parliamentary elections in which almost 35% of the rightist electorate did not achieve parliamentary representation because several parties did not reach a 5-percent threshold. Some political circles have questioned the moral right of that Assembly to prepare the constitution. Several initiatives has been offered to minimize that effect (e.g. opening the way to the citizen’s draft of the constitution, inviting extra-parliamentary opposition groups to join the constitutional discussions). In the text of the Constitution several proposals of the Catholic Church were accepted. Finally, however, the Constitution has represented the will of the constitutional coalition (Democratic Left Alliance, Polish People’s Party, Labor Union, Freedom Union) and national consensus has not been achieved. The Constitution was approved in the referendum (by 53.45%), showing a division in the Polish society on attitudes toward it. Social support for the Constitution was gradually diminishing since parties of the constitutional coalition lost their political position or even disappeared from parliamentary political scene. Calls for a change in the Constitution, especially after Law and Justice victory in 2005 and 2015, have refl ected the change in the social perception of the Constitution.

3

Свои или чужие? Изображение поляков, эвакуированных из Донбасса в 2015 г., в восприятии современного польского общества на примере социальных сетей

100%

Lubicz Miszewski M.

Wschodnioznawstwo

|

2018

|

issue 12

323-337

EN

The article concerns opinions on Poles evacuated from Donbass in 2015. To bring the above matter closer, press articles available online have been reviewed, and Internet users’ comments posted under them analyzed. Some of them strongly opposed the admission of refugees from eastern Ukraine and accepting them to their local communities. Defining them as refugees, they refused to help them, for example in providing housing while the indigenous people have to wait for years for the allocation of a communal flat. They also questioned the Polish nationality of the arrivals. Other comments were of quite the opposite nature. They expressed their conviction that the Polish state has obligations to Poles from the East and it should receive them, rather than migrants from other cultural backgrounds.

4

ROLA KOŚCIOŁA W ZMIANIE SPOSOBU SPOŁECZNEGO POSTRZEGANIA ZJAWISKA BEZROBOCIA

88%

Potasińska A.

Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW

|

2015

|

issue 3

143-158

EN

It is very important what is the public perception of unemployment, what public opinion says about it, what say about it politicians, academics or journalists. It has influence on self-estimation of people affected by the phenomenon, it has also a great importance for the social interactions and the policy against it. The unemployment can be treated as a natural or as a feigned problem and unemployed people can be treated in a stereotypical way as not very active and not very resourceful. Studies show that reality is different from the social knowledge of it. Fortunately there is a possibility to change public opinions, to improve the image, and bring it closer to reality. The Catholic Church is one of the social actors that can take part in achieving this goal. Contrary to the stereotypical perception every human is threaten as individuality. In its doctrine Catholic Church treats unemployment as a negative phenomenon, in every situation it is a waste of human capital.

5

Sociálna kognícia u pacientov so schizofréniou

88%

Hajdúk M., Heretik A., Zimányiová M., Krajčovičová D., Kořínková V., Pečeňák J.

Československá psychologie (Czechoslovak Psychology)

|

2018

|

vol. 62

|

issue 2

143-152

EN

The authors are dealing with the topic of social cognition and its deficits in patients with schizophrenia. In the introduction they define social cognition and describe its domains that constitute two broad factors, socio-cognitive abilities and socio-cognitive biases. For each domain of social cognition they quantify the severity of deficit, its relationship to clinical characteristics of the disorder, symptomatology and neurocognition. In the conclusion the authors describe the relationships between social cognition, neurocognition and functional outcome. According to the current empirical evidence, social cognition acts as a mediator of relationship between neurocognition and functional outcome. Ability to process properly social stimuli is associated with better every day functioning of patients and thus should represent a potential target for further interventions.

SK

Autori sa vo svojej štúdii venujú problematike sociálnej kognície a jej deficitu u pacientov so schizofréniou. V úvodnej časti sa venujú definovaniu sociálnej kognície a popísaniu jej domén, ktoré vytvárajú dva širšie faktory: sociálno-kognitívne schopnosti a sociálno-kognitívne skreslenia. Pri každej oblasti sociálnej kognície autori kvantifikujú závažnosť deficitu, jeho vzťah ku klinickým charakteristikám poruchy, symptomatike a neurokognícii. V závere práce autori prezentujú vzájomné vzťahy medzi sociálnou kogníciou, neurokogníciou a funkčnosťou. Podľa aktuálnych empirických poznatkov vystupuje sociálna kognícia ako mediátor vzťahu medzi neurokogníciou a funkčnosťou. Schopnosti správne spracovať sociálne podnety súvisia s lepším každodenným fungovaním pacientov a mali by tak predstavovať cieľ potenciálnych intervencií.

6

Disabled Vision and Schizophrenia in Toni Morrison’s The Bluest Eye

88%

Cirakli M. Z.

Lublin Studies in Modern Languages and Literature

|

2017

|

vol. 41

|

issue 1

DE

Der Band enthält die Abstracts ausschließlich in englischer Sprache.

EN

Toni Morrison’s The Bluest Eye represents the obsessed involvement of the characters in the world of appearances. This paper explores how the central character’s self-image is determined by the primary Subject, which orients social perception, and how the characters are primarily concerned with their public image since social perception from without (how they are perceived) shapes their self-perception. As the process of self-realization is interrupted by the disorientation of self-perception, the characters cannot construct a true Self of their own. Their vision is disabled by the prevailing primary Subject, and the persona is unable to perceive the world from her perspective reversing the existing binary. As there is no self-perception (a point of reference), identity formation ends in failure, and the persona turns out to be a passive object having a negative image of herself. She, first, suffers from split of personality and schizophrenia, then declines her negative self-image through surrogate images, and finally drives herself to insanity.

FR

Le numéro contient uniquement les résumés en anglais.

RU

Том не содержит аннотаций на английском языке.

7

Dysleksja – zaburzenie uczenia czy moda edukacyjna? Osoby z zaburzeniem czytania i pisania w świtle regulacji ogólnoświatowych, aktów prawnych obowiązujących w Polsce i w Wielkiej Brytanii oraz w percepcji społecznej

75%

Chodyna-Santus M.

Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo

|

2018

|

issue 1(39)

79-94

PL

Dysleksja – termin pojawiający się w rozmaitych aspektach, dla jednych zaburzenie czytania i pisania, dla innych konstrukt społeczny, w pewnych kręgach traktowana jako forma niepełnosprawności, w innych jako wymówka, bywa chorobą i zaburzeniem enigmą. Pojęcie powszechnie używane w szkołach, w poradniach psychologiczno-pedagogicznych, raportach oświatowych, aktach prawnych, dyskursie medialnym czy potocznym. Wśród licznie pojawiających się wątpliwości dotyczących zaburzenia wydaje się, że prawa przysługujące osobom z dysleksją wywołują wiele kontrowersji i emocji. Autorka artykułu wskazując na uregulowania ogólnoświatowe, ze szczególnym uwzględnieniem aktów prawnych obowiązujących w Polsce i Wielkiej Brytanii, przedstawia sytuację osób z dysleksją w środowisku szkolnym oraz w miejscu pracy. Zauważa również, że regulacje prawne stanowią zarówno podstawę należnych im uprawnień, jak i bywają powodem sporów w kontekście ich adekwatności i niezbędności. Artykuł stanowi swojego rodzaju wgląd w aspekt uregulowań prawnych dotyczących zaburzenia z uwzględnieniem społecznych napięć czy wątpliwości ich dotyczących.

EN

Dyslexia – a term appearing in various aspects, for some – a disorder of reading and writing, for others – a social construct, in some areas regarded as a disability, in others as an excuse, perceived as a disease or a mystery disorder. The term used in scientific fields, educational units, in the educational reports and acts, as well as in the media and common discourse. Among arising doubts concerning the disorder, the rights of people with dyslexia bring on the controversy and emotions. The article points to the worldwide regulations, with emphasis on legislative acts applied in Poland and the UK, shows the situation of people with dyslexia in schools and the workplace. It also shows that the regulations constitute both the basis of due rights as well as cause disputes in the context of their appropriateness and necessity. The article is an insight into the aspects of legal regulations concerning the disorders and the social tensions or doubts concerning them.

8

Social norms in the process of incurring and repaying financial liabilities among Poles with various indebtedness experiences

75%

Hełka A. M., Wójcik M.

Polish Psychological Bulletin

|

2019

|

vol. 50

|

issue 1

9

The effect of metacognitive self on confirmation bias revealed in relation to community and competence

75%

Brycz H., Wyszomirska-Góra M., Bar-Tal Y., Wiśniewski P.

Polish Psychological Bulletin

|

2014

|

vol. 45

|

issue 3

306-311

EN

The main goal of our study was to investigate the role of insight into one’s own biases (metacognitive self) in the process of hypothesis validation in accordance to the two fundamental social perception domains (community and competence) on the example of confirmation bias. The study was conducted on a group of 593 participants with the use of a confirmation bias procedure, a free recall procedure and the Metacognitive Self scale. We manipulated with the domain and the value of information given to the respondents. We suspected that individuals with a high metacognitive self, in opposition to low metacognitive self ones, would not process the given information according to the two fundamental social perception domains. The results verified the existence of an interaction effect of the metacognitive self (MCS) and the domain of the information given about a perceived person on the susceptibility to follow the confirmation bias. Contrary to the low metacognitive self individuals, who show a higher tendency for the confirmation bias within the competence than the community domain, persons with a high insight into their own biases express the same level of confirmation bias in no respect to the domain of the information. The value of the information has no significant influence.

10

Impact of Conflict Resolution Strategies on Perception of Agency, Communion and Power Roles Evaluation

75%

Cisłak A.

Polish Psychological Bulletin

|

2014

|

vol. 45

|

issue 4

426-433

EN

Two experiments probed the role of strategies used in social conflicts on perception of agency and communion. In study 1, persons who revealed prosocial orientation were perceived as less agentic, but more communal than those who revealed competitive orientation. In study 2 these findings were replicated in the context of organizational conflict, those who decided to use confrontational strategies were also perceived as more agentic, although less communal than these who used cooperative strategies. In line with the theory of power effects on objectification of social targets, the perceived agency and communion were differently linked to superior’s and subordinate’s evaluation. While perceived agency predicted the subordinate’s evaluation, perceived communion predicted superior’s evaluation, but not the other way round. Moreover, perception of communion (but not agency) mediated the negative effect of confrontational strategies on supervisor’s evaluation. On the other hand, perceived agency suppressed the effect of strategies on subordinate’s evaluation.

11

Władza deprawuje czy pozwala realizować cele? O perspektywach dominacji i funkcjonalności w psychologicznych koncepcjach władzy

75%

Ziemiański P.

Roczniki Psychologiczne

|

2017

|

vol. 20

|

issue 3

513-543

PL

Artykuł opisuje, w jaki sposób w psychologicznych modelach władzy przejawia się odmienne spojrzenie polegające na przyjęciu perspektywy dominacji i perspektywy funkcjonalnej. W myśl tej pierwszej władza prowadzi do chęci zwiększenia dominacji nad innymi oraz ma negatywny i deprawujący wpływ na sprawującą ją osobę. Zgodnie z drugą władza jest pomocna w osiąganiu celów przez jednostkę i kierowaną przez nią grupę, a zatem powinna wyzwalać mechanizmy, które wspierają realizację celów. Głównym elementem analiz jest zakładany przez koncepcje władzy sposób postrzegania innych.

XX

This article describes how psychological models of power adopt the dominance and functionalist perspective in examining the influence of power on power holders. According to the dominance perspective, power leads to a desire to increase dominance over others and has a negative and corruptive influence on the person holding it, whereas the functionalist perspective puts emphasis on how power aids the attainment of the power holder’s and the group’s goals and should therefore trigger processes helpful in goal attainment. The main object of analysis is the assumptions about how power influences social perception.

12

Społeczna percepcja badań doświadczalnych z udziałem pacjentów. Komunikat z badań dotyczących oddziaływania pola elektromagnetycznego na stymulator serca

75%

Pławiak-Mowna A.

Rocznik Lubuski

|

2013

|

vol. 39

|

issue 1

213-225

EN

The problems related to the impact of electromagnetic field (EMF) on biological environment and electromedical apparatus implanted in the human body (as the identification element of new risk factors) have been for decades the subject of research carried out by the scientists of various specialisations, both in Poland and abroad. We observe a great social request to present the data on impact of artificially generated electromagnetic fields (e.g. from the cellular telephony antennas) on the electro-implants used in medicine. This paper covers the area of public perception of EMF field impact on a pacemaker, on the example of patients involved in the experimental research related to the impact of EMF generated by the base station antenna on a pacemaker, which was carried out in the Central Clinical Hospital in Warsaw. The experience gained from the study of patients can be summarized in the following groups of concern: - The impact of artificially generated electromagnetic fields on human health and the operation of pacemakers is an important issue not only for patients using the devices, but for their families, too. The patients and their families are suspicious and negative about tests and examinations involving non-medical equipment (e.g. base station antennas). Family members are often actively involved in the process of making a decision whether the patients are about to take a part in such research. It is very important to provide reliable, accurate and complete information to family members; - The need of contact and effective information exchange between the patients and people responsible for technical support during the examination (e.g. base station antenna operators), the need to verify the information concerning the equipment or communication problems (e.g. professional technical language); this indicates the need of developing and applying communication standards between the patient and technicians; - Information coming from mass-media is often presented in a barely understandable professional language, which causes serious interferences in the perception of problems; on the other hand, patients are exposed to the information that is not fully verified or applies only to selected aspects of EMF influence on human health or a pacemaker operation (e.g. private websites); this can lead to the creation of false opinions and negative attitude of patients.

PL

Problemy związane z oddziaływaniem pola elektromagnetycznego (PEM) na środowisko biologiczne oraz aparaturę elektromedyczną implantowaną w ciele ludzkim (jako element identyfikacji nowych czynników ryzyka) są od kilkudziesięciu lat przedmiotem badań uczonych różnych specjalności w kraju i za granicą. Postęp technologiczny umożliwia wspomaganie pracy organów ludzkich przez nowoczesne urządzenia – np. stymulatory (rozruszniki) serca. Istnieje ogromne społeczne zapotrzebowanie na przedstawienie problemu oddziaływania pola elektromagnetycznego, którego źródłem są anteny stacji bazowych w kategoriach wpływu na elektromedyczne implanty stosowane w medycynie. Znajduje to znajduje odzwierciedlenie w szerokim komentowaniu problemu na łamach literatury popularnej, broszur informacyjnych i portali internetowych przeznaczonych dla pacjentów szpitali i ośrodków implantacji kardiostymulatorów oraz konferencjach poświęconych tej tematyce. Problem odbioru społecznego zagrożeń ze strony stacji bazowych odzwierciedla statystyka: na 10 000 obecnie pracujących stacji bazowych prawie połowa inwestycji spotkała się z protestami. W pracy opisano aspekt odbioru społecznego oddziaływania pola elektromagnetycznego na stymulator serca, na przykładzie kontaktów z pacjentami biorącymi udział w badaniach doświadczalnych związanych z badaniem wpływu PEM generowanego przez antenę stacji bazowej na stymulator serca, które przeprowadzono w Centralnym Szpitalu Klinicznym przy ul. Banacha w Warszawie.

13

Społeczna percepcja dystansu i tolerancji

75%

Kirenko J., Olejnik U.

Horyzonty Wychowania

|

2020

|

vol. 19

|

issue 50

131-146

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The article aims to present the relationship between the notions of distance and tolerance. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The main concern of the article is to classify the features that characterize the attitudes of tolerance and distance, and to determine their inner structures. Research method: diagnostical survey including the original tolerance and distance scale (STD) and the questionnaire. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The notions of distance and tolerance were compared and contrasted based on the number of various definitions. Afterwards, the method of measuring those two attitudes was presented. Then, the research findings and the relationship between distance and tolerance were described. The concluding part highlighted the essence of those attitudes and the need for further research on them, as well as their role in the pedagogy studies. RESEARCH RESULTS: The conducted analyses led to creating the ranking of the features of tolerance and distance of the examined individuals. The rank data was then transformed into the standardized results and the factor analysis using the principal components method was performed, isolating the factors of distance and tolerance. Cluster analysis using the k-means method determined the distance profiles of the examined people, and then the relationships between the types of declared distance and tolerance attitudes were specified with the help of the multi-step regression method. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: The research findings indicate the specific configurations of the notions characterizing the attitudes of tolerance and distance. Both of them may be observed in the positive and negative situational context, where their social perception is usually simplified, one-dimensional and stereotypical, but they translate into social awareness into human functioning in everyday life, including the relationships between them. Regarding the need for education of children in the atmosphere of tolerance, the research on this phenomenon should be further developed.

PL

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest ukazanie zależności pomiędzy konstruktami dystansu i tolerancji. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem jest ustalenie hierarchii cech charakteryzujących postawy tolerancyjności i dystansowania się oraz określenie ich wewnętrznych struktur. Metoda badawcza: sondaż diagnostyczny, w skład którego weszła autorska Skala Tolerancyjności i Dystansowania (STD) oraz ankieta. PROCES WYWODU: Przedstawiono różnorodność definicyjną pojęć dystansu i tolerancji, a następnie wykazano ich wzajemne powiązania. W następnej części zaprezentowano metodę ich pomiaru, a także otrzymane wyniki badań i związki pomiędzy dystansem i tolerancją. W podsumowaniu wskazano na istotę i potrzebę dalszej eksploracji tych konstruktów, jak również ich znaczenie dla pedagogiki. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W toku prowadzonych analiz porangowano cechy tolerancyjności i dystansowania się u badanych osób. Następnie przetransformowano dane rangowe na wyniki standaryzowane i przeprowadzono analizę czynnikową metodą głównych składowych, wyodrębniając czynniki dystansowania się i tolerancyjności. Analizą skupień metodą k-średnich ustalono profile dystansowania się badanych osób, a w dalszej kolejności za pomocą metody regresji wielokrotnej krokowej ustalono zależności pomiędzy typami deklarowanych postaw dystansowania się i tolerancyjności. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Otrzymane wyniki badań wskazują na specyficzne konfiguracje pojęć charakteryzujących postawy tolerancyjności i dystansowania się. Zarówno tolerancyjność, jak i dystansowanie się może się pojawiać w pozytywnym i negatywnym kontekście sytuacyjnym, gdzie ich społeczna percepcja bywa najczęściej uproszczona, jednowymiarowa i stereotypowa, ale one same przekładają się w świadomości społecznej na codzienność funkcjonowania ludzkiego, w tym relacje między nimi. Dlatego też nie należy ich rozpatrywać w izolacji od siebie. Ze względu na potrzebę kształcenia dzieci w duchu tolerancyjności trzeba pogłębić eksplorację zjawiska i jego zmiennych.

14

Wizerunek firmy rodzinnej i przedsiębiorcy z firmy rodzinnej w świetle autorskich badań sondażowych

71%

Bugiera K., Gierczak-Grupińska K., Tzoka-Stecka E.

Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie

|

2018

|

vol. 46

|

issue 1

77-85

EN

Despite social changes that started at the time of the system breakthrough in 1989 in Po-land, for a long time, family entrepreneurs have felt concerns related to the social percep-tion of private enterprise. In the light of the studies carried out by the Authors, after 2014, a fundamental change in the perception of entrepreneurship has occurred. In the opinion of the respondents, family businesses are associated with high quality, tradition and relia-bility. In turn, according to 40 percent of the participants of the survey, a family entrepre-neur is an honest person.

PL

Mimo przemian społecznych rozpoczętych w momencie przełomu ustrojowego w 1989 r. w Polsce, przedsiębiorcy rodzinni jeszcze długo odczuwali obawy związane ze społeczną percepcją prywatnej przedsiębiorczości. W świetle przeprowadzonych przez autorów badań, po roku 2014 zaszła zasadnicza zmiana w postrzeganiu przedsiębiorczości rodzinnej. W ocenie respondentów, firmy rodzinne kojarzą się z wysoką jakością, tradycją i niezawodnością. Z kolei sam przedsiębiorca rodzinny, zdaniem 40 proc. uczestników badania, to osoba uczciwa.

15

Restitution of local government in Poland in the 1990s. Social perception of administrative reforms

63%

Swacha P., Wojnicki J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2021

|

issue 77

5-25

PL

Jednym z najważniejszych kroków w przejściu od „realnego socjalizmu” do demokracji był proces decentralizacji administracyjnej. W niecałe 10 lat po porozumieniach Okrągłego Stołu polski parlament był w stanie wprowadzić reformy, które zmieniły strukturę samorządów. Stworzył trzy szczeble samorządów i zapewnił redystrybucję władzy, odpowiedzialności, zadań i kompetencji między rządem (i jego instytucjami) a samorządami. Pierwszym celem artykułu jest przedstawienie tego procesu oraz wskazanie kluczowych decyzji i działań podejmowanych przez polski parlament. Druga część artykułu opiera się głównie na wynikach badań przeprowadzonych przez CBOS i organizacje pozarządowe. Dane pokazują, jak samorząd był postrzegany przez Polaków w ciągu ostatnich dwóch dekad, dostarczają informacji o poczuciu wpływu na sprawy lokalne, znaczeniu wyborów samorządowych, zaufaniu do władz lokalnych, wierze we wpływ władz lokalnych na rozwój lokalny, postrzeganiu roli i autonomii władz lokalnych. Druga część artykułu zawiera również wtórną analizę danych dotyczących frekwencji wyborczej w polskich wyborach samorządowych.

EN

One of the most important steps in the transition from the so-called “real socialism” to democracy was the process of administrative decentralization. In less than ten years, after the “round table” agreements, Polish parliament was able to introduce reforms that changed the structure of local governments. It created three tiers of self-governments and provided redistribution of authority, responsibility, tasks and competences between the government (and their institutions) and local governments. The first aim of the article is to present this process and indicate crucial decisions and actions made by Polish parliament. The second part of the article is mainly based on the results of a research made by CBOS and non-governmental organizations. The data shows how the local government has been perceived during the last two decades by Poles, it brings the information about a sense of influence on local affairs, the importance of local elections, trust in local authorities, belief in the influence of local authorities on local development, perception of the role and autonomy of local authorities. The second part of the article also contains secondary analysis of data on voting turnout in Polish local elections.

16

Attitude towards electric vehicles. Research on the students of a technical university

63%

Klamut R., Klamut R.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polskiej Akademii Nauk

|

2018

17

The social perception of epidemics in the Middle Ages on the example of the Chronicles of Jan Długosz

63%

Bogacka K.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2022

|

vol. 29

|

issue 2

50-62

EN

The author analyzes the descriptions of epidemics in the Chronicles of Jan Długosz in order to gain insight into their perception in society at the time and the importance attributed to them. The annals show that common sense and intuitive knowledge prevented the spread of infections more effectively than medicine cured them. The epidemics were thought to be the result of God’s judgments; astrological explanations or political and social explanations were also attached. In line with the pro-state message of the chronicles, they were seen as one of the challenges Poland faced during the first five hundred years of its existence. The plague metaphor reveals the value system of medieval society.

PL

Autorka analizuje opisy epidemii w Kronikach Jana Długosza w celu poznania ich ówczesnego postrzegania w społeczeństwie i przypisywanego im znaczenia. Z kronik wynika, iż zdroworozsądkowa i intuicyjna wiedza skuteczniej zapobiegały rozprzestrzenianiu się infekcji, niż leczyła je medycyna. Epidemie uważano za wynik wyroków Bożych; dołączano także wyjaśnienia astrologiczne i wyjaśnienia polityczno-społeczne. Zgodnie z propaństwowym przesłaniem Kronik, postrzegano je jako jedno z wyzwań, przed jakimi stawała Polska przez pierwszych pięćset lat swojego istnienia. Metaforyka zarazy ujawnia system wartości średniowiecznego społeczeństwa.

18

Przemiany społeczno-gospodarcze w gminie Kleszczów po uruchomieniu kopalni węgla brunatnego i Elektrowni Bełchatów oraz ich społeczna percepcja

63%

Kulawiak A., Suliborski A.

Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego

|

2022

|

vol. 36

|

issue 1

90-107

EN

The article focuses on two main problems. On the one hand, it presents the changes that have taken place in the Kleszczów commune (Poland) in the demographic and economic sphere under the influence of the launch of the “Bełchatów” mining and energy plant in its area. On the other hand, it presents the contemporary awareness and perception of this place by the people living in the commune, with particular emphasis on social relations and the opinion of residents about its immediate future. The empirical basis of the study were materials and information collected during field and inhouse surveys. The source of data were both official statistical data of the Central Statistical Office for the years 1970–2020, as well as questionnaire interviews with residents of the commune and selected Internet forums of residents. The survey was conducted on a group of 130 inhabitants of the commune, which accounted for 3% of their total number. The analysis of the collected material revealed that the construction of the mining and metallurgical plant caused many irreversible changes in the geographical space of the Kleszczów commune, which concerned the natural and socio-economic sphere. There were also great population changes resulting from migration movements, which created a new, heterogeneous local community of the commune. Parallel to the stages of industrialisation and urbanisation of this area, the attitudes of residents towards their place of residence have also evolved.

PL

Artykuł koncentruje się na dwóch zasadniczych problemach. Z jednej strony przedstawia zmiany, jakie zaszły w gminie Kleszczów w sferze demograficznej i gospodarczej pod wpływem uruchomienia na jej obszarze Kombinatu Górniczo-Energetycznego Bełchatów. Z drugiej strony prezentuje odbiór tego miejsca przez mieszkających tam ludzi, ze szczególnym uwzględnieniem relacji społecznych oraz opinii mieszkańców na temat najbliższej przyszłości. Empiryczną podstawę studium stanowiły materiały i informacje zebrane w trakcie badań zarówno terenowych, jak i kameralnych. Źródłem informacji były oficjalne dane statystyczne GUS za lata 1970–2020, a także wywiady kwestionariuszowe z mieszkańcami gminy i wybrane fora internetowe mieszkańców. Badania ankietowe przeprowadzono na grupie 130 mieszkańców gminy, co stanowiło 3% ich ogólnej liczby. Budowa kombinatu górniczo-hutniczego spowodowała wiele nieodwracalnych zmian w przestrzeni geograficznej gminy Kleszczów, które dotyczyły sfer przyrodniczej i społeczno-ekonomicznej. Nastąpiły również wielkie zmiany ludnościowe wynikające z ruchów migracyjnych, które stworzyły nową, heterogeniczną zbiorowość lokalną gminy. Równolegle z etapami industrializacji i urbanizacji ewoluowały także postawy mieszkańców wobec swojego miejsca zamieszkania.

19

Współczesna kobieta w kontekście macierzyństwa i roli matki

63%

Krause E.

|

vol. XXII

|

issue (1/2020)

31-56

EN

Introduction. The responsibilities of a contemporary woman are increasing, and the repertoire of new roles is constantly expanding. However, the role of the mother is particularly marked, and burdened with a „social response”. Motherhood is the subject of analysis by many researchers. Most often it remains in the area of interest of demographers, psychologists, sociologists, and pedagogists. This topic is considered to be constantly relevant, popular both in the scientific discourse and in social discussion. Therefore, it is important to constantly explore this issue; they also reveal new contexts – in this case, the situation of mothers during the Covid-19 pandemic was referred to. Aim. The aim of the article is to present the social perception of contemporary women in the context of the mother role, the category of women in relation to their life choices and to present positions, or discourses regarding motherhood, as well as to draw attention to the situations of mothers (in Poland) caused by the Covid pandemic-19. Materials and methods. This publication is a literature review. The desk research method was also used. Results and conclusions. The presented analyses reveal various categories of contemporary women, including mothers and the diversity of their perception in the context of this role. In order to be able to prepare solutions (in the field of social policy) supporting them all (regardless of their preferences), it is important to know particular groups of women. It is not about persuading everyone to motherhood, but about helping to combine and reconcile the roles of those who really want children. As a result of the Covid-19 pandemic, this is all the more necessary, as its outbreak has reinforced traditional division of responsibilities and the phenomenon of retrationalization, which is not favorable to women.

PL

Wprowadzenie. Współczesnej kobiecie wzrasta zakres obowiązków i nieustannie poszerza się repertuar nowych ról. Szczególnie jednak naznaczona i obarczona oddźwiękiem społecznym jest rola matki. Macierzyństwo stanowi przedmiot analiz wielu badaczy. Najczęściej pozostaje ono w obszarze zainteresowań demografów, psychologów, socjologów i pedagogów. Jest to temat uznawany za stale aktualny, popularny zarówno w dyskursie naukowym, jak i w dyskusji społecznej. Ważne jest zatem permanentne zgłębianie tej problematyki, ukazujące również nowe konteksty – w tym przypadku nawiązano do sytuacji matek w czasie pandemii COVID-19. Cel. Celem artykułu jest ukazanie społecznego postrzegania współczesnych kobiet w kontekście roli matki oraz w odniesieniu do wyborów życiowych przez nie dokonywanych. Kolejnym celem jest zaprezentowanie występujących stanowisk wobec macierzyństwa czy dyskursów jego dotyczących, a także zwrócenie uwagi na sytuację matek w Polsce spowodowaną pandemią COVID-19. Materiały i metody. W niniejszym opracowaniu, stanowiącym przegląd literatury, zastosowano także metodę badawczą desk research. Wyniki i wnioski. Z przedstawionych analiz wyłaniają się różne kategorie współczesnych kobiet, w tym matek, i różnorodność ich postrzegania w kontekście tej roli. Aby można było przygotować rozwiązania (w obszarze polityki społecznej), które wspierałyby je wszystkie (niezależnie od ich preferencji), ważna jest znajomość poszczególnych grup kobiet. Nie chodzi o nakłanianie każdej do macierzyństwa, ale o stworzenie warunków do jego podejmowania i pełnienia tym osobom, które dzieci rzeczywiście chcą, oraz wspomaganie ich w łączeniu i godzeniu ról. W wyniku pojawienia się pandemii COVID-19 jest to tym bardziej potrzebne, ponieważ jej wybuch wzmocnił tradycyjny podział obowiązków i zjawisko retradycjonalizacji, które kobietom nie sprzyja.

20

Poles Towards Energy Transformation and Energy Sources – Sociological Perspective

63%

Herudziński T., Swacha P.

Przegląd Politologiczny

|

2022

|

issue 3

81-93

PL

Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczące problematyki transformacji energetycznej Polski w perspektywie socjologicznej. Analizie eksploracyjnej poddany został stosunek społeczeństwa polskiego do transformacji energetycznej, czyli zmiany dotyczącej sposobów wytwarzania energii w Polsce, która wynika z przyjętej przez rząd Polski polityki klimatycznej. Celem artykułu jest prezentacja świadomości społecznej – społecznych oczekiwań i wyobrażeń Polaków dotyczących tak właśnie rozumianej transformacji energetycznej – określenie czy istnieje zgodność opinii i poglądów społeczeństwa polskiego z planowanymi i wdrażanymi procesami transformacji energetycznej kraju. Artykuł udziela odpowiedzi na pytanie, jakie są postawy społeczeństwa polskiego wobec transformacji energetycznej i źródeł energii – w jakim zakresie postawy społeczeństwa wobec proponowanych rozwiązań problemów są pozytywne, a w jakim negatywne. W tym celu wykorzystana została metoda analizy zastanych danych statystycznych. Wykorzystano reprezentatywne dla społeczeństwa polskiego sondażowe badania opinii publicznej realizowane przez Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS) w okresie od 1987 do 2021 roku. Przyjęta tu perspektywa socjologiczna zakłada, że transformacja energetyczna jest procesem nie tylko gospodarczym, ale także społecznym. Z tego powodu za istotny element jej powodzenia przyjmuje się społeczne poparcie, w szczególności pozytywny stosunek badanych do nowych źródeł energii.

EN

The article presents the results of research on the issues of Poland’s energy transformation from a sociological perspective. The exploratory analysis covered the attitude of the Polish society to the energy transformation, i.e. a change in the methods of generating energy in Poland, which results from the climate policy adopted by the Polish government.1 The aim of the article is to present social awareness – the social expectations and perceptions of Poles regarding the energy transformation understood in this way – to determine whether the opinions and views of the Polish society are in line with the planned and implemented energy transformation processes. The article provides an answer to the question about the Polish society’s attitudes towards the energy transformation and energy sources – to what extent the attitudes towards the proposed solutions to the problems are positive, and to what extent negative. For this purpose, the method of analysing the existing statistical data was used The basis of the secondary data analysis are the results of public opinion polls, carried out by the Public Opinion Research Centre (CBOS) in the period from 19872 to 2021. The sociological perspective adopted here assumes that the energy transformation is not only an economic but also a social process. For this reason, public support, in particular the positive attitude of respondents to new energy sources, is considered an important element of its success.

Refine search results

Whether you are smart or kind depends on how I feel: The influence of positive and negative mood on agency and communion perception

Społeczna percepcja Konstytucji RP z 1997 roku

Свои или чужие? Изображение поляков, эвакуированных из Донбасса в 2015 г., в восприятии современного польского общества на примере социальных сетей

ROLA KOŚCIOŁA W ZMIANIE SPOSOBU SPOŁECZNEGO POSTRZEGANIA ZJAWISKA BEZROBOCIA

Sociálna kognícia u pacientov so schizofréniou

Disabled Vision and Schizophrenia in Toni Morrison’s The Bluest Eye

Dysleksja – zaburzenie uczenia czy moda edukacyjna? Osoby z zaburzeniem czytania i pisania w świtle regulacji ogólnoświatowych, aktów prawnych obowiązujących w Polsce i w Wielkiej Brytanii oraz w percepcji społecznej

Social norms in the process of incurring and repaying financial liabilities among Poles with various indebtedness experiences

The effect of metacognitive self on confirmation bias revealed in relation to community and competence

Impact of Conflict Resolution Strategies on Perception of Agency, Communion and Power Roles Evaluation

Władza deprawuje czy pozwala realizować cele? O perspektywach dominacji i funkcjonalności w psychologicznych koncepcjach władzy

Społeczna percepcja badań doświadczalnych z udziałem pacjentów. Komunikat z badań dotyczących oddziaływania pola elektromagnetycznego na stymulator serca

Społeczna percepcja dystansu i tolerancji

Wizerunek firmy rodzinnej i przedsiębiorcy z firmy rodzinnej w świetle autorskich badań sondażowych

Restitution of local government in Poland in the 1990s. Social perception of administrative reforms

Attitude towards electric vehicles. Research on the students of a technical university

The social perception of epidemics in the Middle Ages on the example of the Chronicles of Jan Długosz

Przemiany społeczno-gospodarcze w gminie Kleszczów po uruchomieniu kopalni węgla brunatnego i Elektrowni Bełchatów oraz ich społeczna percepcja

Współczesna kobieta w kontekście macierzyństwa i roli matki

Poles Towards Energy Transformation and Energy Sources – Sociological Perspective