Search results

1

Cizia, dupek i poczwara, czyli jak współczesna młodzież nazywa ludzi (na podstawie wybranych słowników)

100%

Kot E.

Conversatoria Linguistica

|

2013

|

issue 7

53-61

PL

The paper deals with names of people in the speech of the youth environment. Language of young people is characteristic with vast quantities of expressive elements and serves the emotional evaluation of world, rather than only handing over concrete information above all. Features of this local dialect day by day, more and more are growing stronger. It is more saturated with emotions, full of borrowings and firmly made vulgar. The author is showing that the carelessness and the too loose approach towards the matter of applicable standards are also typical of young people.

2

Z obserwacji nad przekładem środowiskowym w kontekście komunikacji językowej

100%

Nawacka J.

Studia Wschodniosłowiańskie

|

2015

|

vol. 15

383-394

EN

This paper constitutes an attempt to present problems encountered by the translator when he performs community interpreting .The omnipresence of expressions from youth jargon may disturb the process of effective communication which is the main aim of every translation process.

3

Socjolekt jako przedmiot badań. Studium przypadku [Recenzja książki Tomasza Łukasza Nowaka, „Język ukrycia. Zapisany socjolekt gejów”, Kraków: Universitas, 2020, 273 s.]

88%

Jarosz B.

Polonica

|

2021

|

vol. 41

129-148

4

Analiza socjolektu warszawskich miłośników komunikacji miejskiej

75%

Andrulonis K.

Poradnik Językowy

|

2023

|

vol. 806

|

issue 7

57-74

EN

The aim of this article is to characterise the sociolect of Warsaw enthusiasts of urban transport, with a particular focus on lexis and phraseology. The author attempts a description of the group of people interested in mass transport as a communication community, analyses the formal characteristics of the sociolect they use, and presents the expressions used by them in an arrangement intended to reproduce the linguistic worldview specific to them, which encompasses urban transport vehicles, vehicle equipment, service names, designations of places and people, as well as events involving urban transport.

PL

Celem artykułu jest scharakteryzowanie socjolektu warszawskich miłośników komunikacji miejskiej ze szczególnym uwzględnieniem leksyki i frazeologii. Autor dokonuje opisu grupy osób zainteresowanych transportem zbiorowym jako wspólnoty komunikacyjnej, analizuje cechy formalne stosowanego przez nich socjolektu, a ponadto przedstawia stosowane przez nich określenia w uporządkowaniu mającym na celu odtworzyć właściwy dla nich językowy obraz świata, obejmujący pojazdy komunikacji miejskiej, elementy wyposażenia pojazdów, nazwy linii, określenia miejsc i osób, a także zdarzeń związanych z komunikacją miejską.

5

Socjolekt polskich koszykarek

75%

Sarna J. A.

Artes Humanae

|

2017

|

vol. 2

EN

The article is focused on description of the sociolect of polish female basketball players. Through the analysis of spoken (recordings from the matches and press conferences) and written sources (websites dedicated to female basketball) it was possible to create the basketball dictionary with about 160 lexical entries. The basketball lexicon consists of words taken from other sociolects and those created inside the basketball environment. It is affected by two main opposing tendencies - to precision and sparing with words. The sociolect of female basketball players is focused on the game and its rules in offense and defense, how the basketball court looks like and how the players call for each other. The language tendencies, characteristic for the sport, such as: metaphor of a basketball match as a war, appreciation of bravery, reflex and common work for the good of the team, are also visible.

PL

Artykuł stanowi próbę opisu socjolektu zawodniczek żeńskich drużyn koszykarskich.Dzięki analizie źródeł mówionych (nagrania z meczów i konferencji prasowych) oraz pisanych (strony poświęcone koszykówce żeńskiej) udało się stworzyć słownik koszykarski liczący około 160 jednostek leksykalnych, rejestrujący jedynie słownictwo swoiste.Na leksykę socjolektu koszykarskiego składają się zarówno jednostki leksykalne przejęte z innych źródeł, jak i te wytworzone bezpośrednio na gruncie środowiskowym.Wpływają na nią dwie przeciwstawne tendencje – do precyzji i skrótu.Koncentruje się ona wokół gry i jej elementów – sposobów i zasad gry w ataku i obronie, wyglądu boiska, nazw zawodniczek.W leksyce koszykarskiej uwidacznia się charakterystyczny dla odmian sportowych językowy obraz świata: metafora meczu jako wojny, docenianie waleczności, refleksu oraz gry zespołowej i wspólnej pracy dla dobra drużyny.

6

Surrounded by a wall: The hermetic language of the Polish community of video gamers. Do Poles know the language of Polish gamers? The results of a survey-based study

71%

Maćkowiak R.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2020

|

vol. 57

|

issue 2

81-112

PL

Branża gier wideo to w dzisiejszych czasach jedna z najszybciej rozwijających się gałęzi przemysłu rozrywkowego. Korporacje takie jak: Microsoft, Sony czy Nintendo inwestują coraz większe środki pieniężne w produkcję sprzętu do gier (np. komputerów, konsol, tabletów) oraz w produkcję gier na różne platformy. Niewątpliwie powstał i prężnie się rozwija duży zbiór słownictwa, który ze względu na coraz bardziej spójną grupę użytkowników zmierza w kierunku wytworzenia socjolektu. Do tej pory językoznawcy nie przyjrzeli się dokładnie leksyce graczy z tego względu konieczne jest jej zbadanie, zważywszy na ogrom zjawiska i wielkość środowiska graczy. Gracze wideo stanowią bardzo dużą grupę. Warto tutaj pokreślić, że środowisko graczy, więc także i leksyka charakterystyczna dla tego środowiska, nie istnieje w izolacji. Leksyka używana przez nich coraz częściej przedostaje się poza pierwotne środowisko, np. do innych mediów czy języka potocznego. Autor przeprowadził ankietę i postanowił sprawdzić, czy leksyka graczy wideo jest znana wśród przypadkowych respondentów. W artykule zaprezentowane są wyniki ankiety.

EN

The video game industry is today one of the most rapidly developing branches of the entertainment industry. Such corporations as Microsoft, Sony and Nintendo are increasing their investment engagement in the manufacture of gaming hardware (e.g. computers, consoles, and tablets), and in game development for various platforms. There has developed and continues to expand an extensive terminology which due to the increasing consolidation of the user base is progressing towards producing a sociolect. Linguists have not yet examined the lexis of gamers which is why it must be studied considering the extent of the phenomenon and the sheer size of the gamer community. Video gamers form a large group. At this point it must be stressed that the gamer community and the lexis specific for it does not exist in isolation. The lexis used by gamers continues to permeate outside the community, e.g. to other media or the colloquial language. The author of this article conducted a survey to check whether the lexis of video gamers is known to random respondents. This article presents the results of the survey.

7

Socjologiczne i językowe kryteria opisu i klasyfikacji społecznych odmian języka

63%

Kurdyła T.

Język Polski

|

2023

|

vol. 103

|

issue 4

52-64

PL

Socjolekty, jako społeczne odmiany języka, powinny być klasyfikowane i opisywane w oparciu o kryteria zarówno językowe, jak i socjologiczne. W praktyce jednak najczęściej wykorzystuje się tylko pierwsze z nich (np. w ujęciu Antoniego Furdala i Danuty Buttler) lub tylko drugie (np. w ujęciu Aleksandra Wilkonia i Tomasza Piekota). Rzadziej łączy się oba te kryteria (Stanisław Grabias). W artykule zaproponowano te aspekty socjologicznego i językowego funkcjonowania odmian języka, które powinny być przez socjolingwistykę wykorzystywane zwłaszcza w charakterystyce socjolektów, ale i w ich typologii. Do kryteriów socjologicznych zaliczono: typ kontaktów w grupie (w tym kontakty za pośrednictwem Internetu), stopień formalizacji grupy, trwałość grupy i rodzaj więzi spajającej grupę. Natomiast wśród kryteriów językowych wyróżniono: nominatywność i ekspresywność, sposób nabywania socjolektu oraz stopień jego kodyfikacji i rangę normy językowej. W artykule doprecyzowano również pojęcie dyferencyjności słownictwa socjolektalnego.

EN

Sociolects, as social varieties of language, should be classified and described on the basis of both linguistic and sociological criteria. In practice, however, most often only either the first one (e.g. according to Antoni Furdal and Danuta Buttler) or the second one is used (e.g. according to Aleksander Wilkoń and Tomasz Piekot). Both these criteria are less frequently combined (Stanisław Grabias). The article proposes those aspects of the sociological and linguistic functioning of language varieties that should be used by sociolinguistics especially in the characterisation of sociolects, but also in their typology. The sociological criteria include: the type of contacts in the group (including contacts made via the Internet), the degree of group formalisation, the durability of the group and the type of bond that binds the group together. Among the linguistic criteria the following were distinguished: nomination and expressiveness, the method of acquiring a sociolect and the degree of its codification and the rank of the linguistic norm. The article also clarifies the concept of the distinguishing features of the sociolectic vocabulary.

8

Prawilny – od socjolektu do polszczyzny potocznej

63%

Kucharzyk R.

Prace Językoznawcze

|

2019

|

issue XXI/1

93-102

EN

The article focuses on the use of the adjective prawilny in colloquial Polish. This word, which is a borrowing from the Russian language, appears in the sociolectal varieties of language (e.g. in the criminal jargon, in the hip-hop sociolect, in the language spoken by young learners). Today, we can observe the increasingly frequent use of this word outside sociolects, in general Polish. The article presents the semantic development of this adjective. The corpus for the analysis comes primarily from various types of texts published on the Internet.

PL

Przedmiotem artykułu jest funkcjonowanie przymiotnika prawilny w polszczyźnie potocznej. Wyraz ten, będący zapożyczeniem z języka rosyjskiego, występuje w odmianach socjolektalnych języka (np. w żargonie przestępczym, w socjolekcie hiphopowym, w gwarze uczniowskiej). Współcześnie możemy obserwować coraz częstsze użycie tego wyrazu w komunikacji pozasocjolektalnej o zasięgu ogólnopolskim. W artykule pokazany został rozwój znaczeniowy tego przymiotnika. Podstawą analizy są przede wszystkim różne typy tekstów opublikowanych w Internecie.

9

Źródła leksyki socjolektu użytkowników CB-radia

63%

Jaros V.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2013

|

vol. LIX

61-77

PL

Przedmiotem referatu jest ustalenie, z jakich źródeł czerpie leksykę socjolekt użytkowników CB- -radia. Analiza wykazała, że głównym źródłem leksyki cb-radiowej kierowców jest język potoczny, dawna gwara szoferska i słownictwo motoryzacyjne oraz w różnym stopniu inne socjolekty, z których wymienić należy współczesny slang młodzieżowy (dawna gwara studencka i uczniowska), język cb- -radiowy, a także język środowisk przestępczych (żargon więzienny i złodziejski), język łowiecki, gwarę żołnierską, język wojskowy i partyzancko-konspiracyjny z okresu drugiej wojny światowej, profesjolekt lekarski, polszczyznę religijną i konsumpcyjną, a także zapożyczenia z języków obcych, w mniejszym stopniu rodzimych gwar ludowych i dialektów. Analiza wykazała także, że leksyka socjolektalna znacznie przewyższa podstawowy, współnoodmianowy zasób polszczyzny dotyczący transportu, komunikacji i podróżowania – 967 określeń cb-radiowych wobec 201 wyrazów wspólnych.

EN

The subject of this paper is to determine what are the sources that the CB radio users’ sociolect derives from. The analysis has shown that the main sources of the CB radio lexis are as follow: the informal language, the old dialect of chauffeurs, the automotive vocabulary and the other sociolects to some extent, such as contemporary youth slang (the old dialect of students and school children), the CB radio language, the language of criminal environment (prison slang and thieves’ argot), the hunters’ language, the military slang, the military language, the World War II partisan-conspiratorial language, the medical professiolect, the religious Polish language and the consumerist Polish language, the foreign language borrowings as well as the local folk cants and dialects but in a minor degree. The analysis has shown that the sociolectal lexis has considerably outnumbered the basic (common to all words) range of Polish vocabulary referring to transporting, commuting and travelling – 967 CB radio users’ expressions to 201 common words.

10

Лексикон польского пограничника (об источниках терминосистемы пограничной службы)

63%

Wrona J.

Linguodidactica

|

2017

|

vol. 21

PL

Język używany przez funkcjonariuszy Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej różni się od języków innych grup zawodowych. Składa się on z wielu pojęć i terminów, a także leksyki specjalistycznej takich dziedzin jak: poligrafia, medycyna, radiometria, ekonomia i prawo. Socjolekt straży granicznej występuje zarówno w formie pisemnej, jak i ustnej. Oprócz terminologii granicznej, która jest zbiorem terminów specjalistycznych, w języku funkcjonariuszy straży granicznej występuje leksyka z zakresu literackiego języka polskiego, jak i potocznego. Część języka używanego w formie ustnej charakteryzuje się potocznością, to tu tworzy się żargon, używany w komunikacji pomiędzy funkcjonariuszami i w kontakcie z podróżnymi, przekraczającymi granicę. Leksykon funkcjonariusza Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej tworzy się w wieloraki sposób. Zauważyć można zapożyczenia z różnych systemów terminologicznych, przejścia leksyki z języka literackiego i języków potocznych w socjolekt, a także procesy przekształcania się terminologicznych związków wyrazowych w pojedyncze leksemy, najczęściej o charakterze potocznym.

EN

The language used by the officers of the Podlasie Border Guard Unit differs from the languages of other occupational groups. It consists of many terms as well as specialized lexis such as: polygraphy, medicine, radiometry, economics and law. The border guard sociolect occurs both in written and oral form. In addition to borderline terminology, which is a collection of specialized terms, there are also literary, as well as colloquial expressions from the Polish language which are used by border guards. A part of the oral language is colloquial in nature; jargon is created here. It used in communication between officers and in contact with travelers crossing the border. The lexicon of the officer of the Podlasie Border Guards is created in a variety of ways. You can notice borrowings from various terminological systems, the passages of literary and colloquial language into sociolect, and the processes of converting terminological phrases into single lexemes, which are most commonly colloquial.

11

O sobie samych – z historii przestępczych nazw złodziei (na materiale z XIX wieku)

63%

Pacuła J.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2023

|

issue 18

281-297

EN

The article concerns the history of Polish criminal jargon. The author presented 68 names of thieves. He extracted linguistic material from 19th‑century texts, but some of the collected units are much older. The author presented the provenance of the names and characterized the material in formal and semantic terms. The author drew attention to the territorial diversity of names – their functioning in the speech of criminals operating in different partitions and their fate after the unification of various parts of Poland. Among the names discussed are, for example: andrus, klawiszarz, pajęczeniarz, szpringer, marwicher, jold.

12

Eponyms in Dance Terminology as an Object of Translation

63%

Mężyk J.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2020

|

vol. 5

|

issue 2

183-201

PL

Niniejszy artykuł porusza temat eponimów w terminologii tanecznej oraz omawia możliwe problemy w ich tłumaczeniu. W Części 1 przedstawione jest krótkie wprowadzenie do tematu, a w Części 2 omówione są teoretyczne zagadnienia niezbędne do zrozumienia tematu, takie jak definicja eponimu czy socjolektu jako języka społeczności tanecznej. Część 3 wprowadza część praktyczną artykułu, zawierając korpus 56 polskich eponimów w terminologii tanecznej, zebranych głównie z książek takich jak „Słownik eponimów, czyli wyrazów odimiennych” (1996) i „Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych” (2003) Władysława Kopalińskiego, „Encyklopedia muzyki” (1995) Andrzeja Chodkowskiego czy „W kręgu polskich tańców ludowych” (1979) Grażyny Dąbrowskiej, a także usłyszanych podczas różnych wykładów dotyczących tańca, wraz z ich angielskimi odpowiednikami. Korpus poddany jest następnie analizie ilościowej i jakościowej. W Części 4 przedstawione są konkluzje badań, wskazujące na złożoność zagadnienia eponimów oraz problemy, które mogą wystąpić w ich tłumaczeniu.

EN

This paper raises both the issue of eponyms emerging in dance terminology and problems concerning their translation. In Section 1, a short introduction to the topic is presented. Section 2 covers theoretical background crucial to understand the topic, defining the notion of an eponym vital to the paper, as well as the term of sociolect in terms of dance community. Moving on to the methodology of this research, Section 3 contains the corpus of 56 Polish eponyms in dance terminology, gathered mostly from books such as Kopaliński’s “Słownik eponimów, czyli wyrazów odimiennych” (1996), his “Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych” (2003), Chodkowski’s “Encyklopedia muzyki” (1995), Dąbrowska’s “W kręgu polskich tańców ludowych” (1979) and during various lectures conducted by numerous dance teachers, along with English translations of the units. Then, a quantitative and qualitative analysis of the corpus is discussed. Finally, in Section 4, conclusion of the research is presented to show the complexity of the issue of eponyms and problems that may occur in their translation.

13

Upgrade’ować czy upgradować? Wahania w zapisie czasowników zapożyczonych (zakończonych w języku angielskim na e nieme)

63%

Burkacka I.

Język Polski

|

2022

|

vol. 102

|

issue 2

23-35

PL

Przedmiotem artykułu są obserwowane w polszczyźnie wahania w pisowni nowszych zapożyczeń czasownikowych z języka angielskiego. Centralnym zagadnieniem jest sformułowanie zaleceń normatywnych dotyczących pisowni verbów zakończonych w pisowni oryginału na e nieme.

XX

The subject of the article is fluctuations in the notation of some newer verbal borrowings from English. The main issue is the formulation of normative recommendations which concern the spelling of verbs which in the original notation end with a silent e.

14

O podziałach odmian społecznych polszczyzny i nieostrości ich granic

63%

Kurdyła T.

Język Polski

|

2023

|

vol. 103

|

issue 3

16-28

PL

Artykuł stanowi próbę uporządkowania terminologii i pojęć odnoszonych do społecznych odmian języka polskiego, szczególne miejsce zajmuje w nim ustalenie stosunku odmian hobbystycznych do odmian zawodowych i środowiskowych. Omówiono najbardziej znane klasyfikacje socjolektów (koncentrując się na typologiach Aleksandra Wilkonia i Stanisława Grabiasa) i relacje między odmianami profesjonalnymi a innymi odmianami ograniczonymi społecznie. Ustalono podział socjolektów na odmiany środowiskowe oraz profesjolekty (z dwiema pododmianami: zawodowymi, do których zaliczono również odmiany naukowe, i hobbystycznymi). Na przykładach kilku konkretnych socjolektów pokazano trudność, a niekiedy niemożność ustalania ścisłych granic między różnymi typami socjolektów. Przejściowy, mieszany charakter odmian w najwyższym stopniu dotyczy socjolektów hobbystycznych, natomiast status odmian młodzieżowych w relacji do odmiany studenckiej i uczniowskiej jawi się na podstawie dotychczasowych ustaleń badaczy jako niejasny i wymagający nowych badań.

EN

The article attempts to organise the terminology and concepts related to the social varieties of the Polish language. A special place in it is to establish the relations between hobbyist varieties and professional and other social varieties. The best-known classifications of sociolects (focusing on the typologies of Aleksander Wilkoń and Stanisław Grabias) and the relationship between professional varieties and other social varieties are discussed. The division of sociolects into environmental varieties and professiolects (with two sub-varieties: professional, which also includes scientific varieties, and hobby varieties) was established. The examples of several specific sociolects show the difficulty and sometimes the inability to establish strict boundaries between different types of sociolects. The transitory, mixed nature of varieties mainly concerns hobby sociolects, also the status of adolescent varieties in relation to the student variety appears, on the basis of the findings so far, as unclear and requiring new research.

15

Prawilny – od socjolektu do polszczyzny potocznej

63%

Kucharzyk R.

Prace Językoznawcze

|

2018

|

issue XX/4

PL

Przedmiotem artykułu jest funkcjonowanie przymiotnika prawilny w polszczyźnie potocznej. Wyraz ten, będący zapożyczeniem z języka rosyjskiego, występuje w odmianach socjolektalnych języka (np. w żargonie przestępczym, w socjolekcie hiphopowym, w gwarze uczniowskiej). Współcześnie możemy obserwować coraz częstsze użycie tego wyrazu w komunikacji pozasocjolektalnej o zasięgu ogólnopolskim. W artykule pokazany został rozwój znaczeniowy tego przymiotnika. Podstawą analizy są przede wszystkim różne typy tekstów opublikowanych w Internecie.

EN

The article focuses on the use of the adjective prawilny in colloquial Polish. This word, which is a borrowing from the Russian language, appears in the sociolectal varieties of language (e.g. in the criminal jargon, in the hip-hop sociolect, in the language spoken by young learners). Today, we can observe the increasingly frequent use of this word outside sociolects, in general Polish. The article presents the semantic development of this adjective. The corpus for the analysis comes primarily from various types of texts published on the Internet.

16

Językowy obraz wspólnoty komunikatywnej posługującej się socjolektem CB-radiowym

63%

Jaros V.

Socjolingwistyka

|

2015

|

issue 29

191-205

PL

Przedmiotem artykłu jest ustalenie językowo-kulturowego obrazu wspólnoty komunikatywnej posługującej się socjolektem CB-radiowym, czyli jaki obraz siebie, oparty na stereotypach i autostereotypach, kreują sami użytkownicy socjolektu. Typowy użytkownik socjolektu CB-radiowego na drodze postrzegany jest przede wszystkim poprzez stopień opanowania słownictwa socjolektalnego, płeć, typ pojazdu i jego markę, styl jazdy, a także region zamieszkania lub pochodzenia i przynależność etniczną. Powoduje to, że (auto)stereo - typowy CB user jest konstruktem złożonym, składającym się z kilku stereotypów i autostereotypów. Naj bardziej prototypowym użytkownikiem socjolektu CB-radiowego na drodze jest kierowca tira.

EN

The subject of this paper is to determine the linguistic and cultural picture of communicative community of CB radio sociolect’s users, i.e. what image based on stereotypes and autostereotypes sociolect’s users create of themselves. The average CB radio user on the road is mainly perceived by the fluency of sociolectal vocabulary, gender, vehicle type and make, driving manner, place of living, origin and ethnic group. As a result (auto)stereotypical CB user is a complex construct consisting of several stereotypes and autostereotypes. The most prototypical CB radio user on the road is (tir driver) truck driver.

17

Особенности польской и русской велосипедной лексики (словообразовательный и семантический аспекты)

63%

Wilk G.

Slavica Wratislaviensia

|

2017

|

vol. 165

441-449

EN

The paper is devoted to the analysis of Polish and Russian lexicon related to cycling. It indicates in both languages the most productive ways of word formation processes of jargon and professionalisms associated with various disciplines of cycling. They include univerbation, suffixation and semantic derivation.

PL

Artykuł został poświęcony analizie polskiego i rosyjskiego słownictwa z zakresu kolarstwa. Wskazano w nim najbardziej produktywne w obu językach sposoby tworzenia żargonizmów i profesjonalizmów związanych z różnymi dyscyplinami kolarstwa. Można do nich zaliczyć uniwerbizację, sufiksację oraz derywację semantyczną.

18

O zapisanym słownictwie mniejszości seksualnych

63%

Dyszak A. S.

Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury

|

2015

|

vol. 27

EN

Homosexual, bisexual, and transgender persons (collectively labelled sexual minorities) have created a characteristic sociolect, whose most conspicuous aspect is its lexis. The major criterion for identifying the words and expressions of the sociolect in relation to standard Polish is the former’s differential nature with regard to the latter. The present study collects and characterizes the otherwise dispersed lexis of the sociolect. Within the lexis, the most numerous group are (semantic and word-formational) neologisms, while (internal and external, esp. English) borrowings are not so frequent. It is concluded that the slang of Polish sexual minorities has above all an integrating function and facilitates expressive communication among the members of the group. It is also “professional”, in a certain understanding of the term, while its weakest function is that of blocking out-group communication.

PL

Środowisko osób homoseksualnych, biseksualnych i transgenderowych (nazywane ogólnie mniejszościami seksualnymi) wytworzyło typowy dla siebie język, w tym przede wszystkim słownictwo. Podstawowym kryterium wyodrębnienia wyrazów, wyrażeń i zwrotów specyficznych dla tego socjolektu jest ich dyferencyjność w stosunku do standardowego języka ogólnego. W artykule zebrano rozproszone w różnych zapisach (najczęściej internetowych) słownictwo charakterystyczne dla mniejszości seksualnych oraz dokonano jego charakterystyki. Stwierdzono, że większość stanowią neologizmy (semantyczne i słowotwórcze), mniej liczną grupę zaś – zapożyczenia (wewnętrzne – z polszczyzny potocznej – i zewnętrzne – z języka angielskiego).Przeprowadzona analiza prowadzi do wniosku, ze slang polskich mniejszości seksualnych spełnia przede wszystkim funkcje spajającą to środowisko i pozwala na ekspresywne porozumiewanie się osób, które z nim się utożsamiają; cechuje go też swoista „zawodowość”, natomiast w najsłabszym stopniu ujawnia się w nim funkcja utajniania komunikacji.

19

Ciało w Sieci – (cyber)świat osób z zaburzeniami odżywiania w kontekście dyskursu somatycznego

63%

Graf M.

Socjolingwistyka

|

2021

|

vol. 35

145-170

EN

The subject of the discussion is the linguistic image of the body in people with eating disorders (ED) who communicate via the Internet. The analysis concerns the language and style of blogs and microblogs written in 2012–2020 by people (mostly young women) identifying with the pro-Ana and pro-Mia movements. The most important transformations taking place in this cyber-community were indicated, including the transition from somatic exclusion, through body neutrality, to body acceptance. Leanness, even excessive leanness, is now often interpreted in this context not as a disorder (disease), but as a synonym for a healthy, responsible lifestyle. The purpose of the analysis, apart from updating the findings of linguists and researchers representing other disciplines (especially psychologists and sociologists writing about eating disorders), was to recreate the relationship between the medial (constructed) and perceived body image (resulting from self-exclusion practices) and to observe the linguistic mechanisms that build and maintain a sense of community among people with ED spectrum. In discussing these issues, the author combines a linguistic approach with findings in the field of cultural studies and sociology, with particular emphasis on research in the field of sociology of the body. The subject of observation are lexical and onimic contexts in which the attitude of people with eating disorders to the body is visible, especially in the aspect of its fragmentation and transformation. These findings are part of a broader context related to the interpenetration of (contradictory) discourses: diet discourse and the so-called body positivity (anty-body shaming), i.e. accepting your natural body.

PL

Przedmiotem omówienia jest językowy obraz ciała u osób z zaburzeniami odżywiania, które komunikują się za pośrednictwem internetu. Analiza dotyczy języka i stylu blogów i mikroblogów prowadzonych w latach 2012–2020 przez osoby (najczęściej młode kobiety) utożsamiające się z ruchem pro-Ana i pro-Mia. Wskazano najistotniejsze przemiany zachodzące w tej cyberwspólnocie, m.in. przechodzenie od somatycznego wykluczenia, poprzez neutralizację ciała (body neutrality), po jego akceptację (body acceptance). Szczupłość, nawet nadmierna, jest dziś w tym kontekście często interpretowana nie jako zaburzenie (choroba), ale jako synonim zdrowego, odpowiedzialnego stylu życia. Celem analiz, oprócz uaktualnienia ustaleń językoznawców oraz badaczy reprezentujących inne dyscypliny (zwłaszcza psychologów i socjologów piszących o zaburzeniach odżywiania) są odtworzenie relacji między medialnym (konstruowanym) i odczuwanym (będącym efektem praktyk samowykluczających) obrazem ciała oraz obserwacja mechanizmów językowych, które budują i pozwalają utrzymać poczucie wspólnoty osób ze spektrum ED. Autorka, omawiająca podejmowane zagadnienia, łączy podejście językoznawcze z ustaleniami z zakresu kulturoznawstwa i socjologii, ze szczególnym uwzględnieniem badań z zakresu socjologii ciała. Przedmiotem obserwacji są leksykalne i onimiczne konteksty, w których uwidacznia się stosunek osób z zaburzeniami odżywiania do ciała, zwłaszcza w aspekcie jego fragmentaryzacji i przekształcania. Te ustalenia wpisują się w szerszy kontekst związany z przenikaniem się (sprzecznych) dyskursów: dyskursu diety oraz tzw. ciałopozytywności (anty-body shaming), czyli zaakceptowania swojego naturalnego ciała.

20

Nazwy miar w gwarze łowieckiej (na materiale leksykograficznym) – wybrane zagadnienia

63%

Janicka-Szyszko R.

Język. Religia. Tożsamość

|

2022

|

issue 2 A (26)

19-38

PL

Celem artykułu jest analiza wyekscerpowanych z zasobów leksykograficznych określeń miar w gwarze łowieckiej. Oglądowi poddano łącznie 229 jednostek leksykalnych umożliwiających językową interpretację liczebności zwierząt, ich wieku oraz jakości. Bogactwo socjolektalnych nazw miar potwierdza, iż socjolekt dostarcza myśliwym narzędzia do nazywania swoistych zjawisk profesjonalnych związanych z klasyfikacją zwierząt, ich hodowlą i odstrzałem, interpretowania rzeczywistości i ujmowania jej bardziej szczegółowo, niż pozwala na to leksyka miar polszczyzny ogólnej (np. nie tylko określenie gatunkowe zwierząt, ale nazwy wskazujące na ich wiek; nie tylko nazwa samca określonego gatunku, ale i określenia oceniające jego jakość). Analiza wybranych socjolektalnych nazw miar wskazuje, iż znajomość gwary łowieckiej umożliwia myśliwym precyzyjną i skuteczną komunikację, stanowiąc jednocześnie istotny element ich tożsamości.

EN

The aim of the following article is to analyze the excerpted lexical items regarding the names of units of measure in the hunting dialect. The research includes 229 lexical items enabling the linguistic interpretation areas such as: the number of animals, their age and quality. The wealth of sociolinguistic names of units of measure proves that the hunting dialect contains the tools for hunters for naming professional phenomena connected with classification of animals, their breeding and culling, interpreting reality in a more detailed way than it is possible by the lexis of general Polish (e.g. not only defining the specific names but names defining their age, the name of the male of the species but also its quality in the environment). The analysis of the selected sociolinguistic names of units of measurement indicates that the knowledge of the hunters sociolect makes it possible for hunters to express their thoughts effectively and precisely, which is also the crucial element of their identity.

Refine search results

Cizia, dupek i poczwara, czyli jak współczesna młodzież nazywa ludzi (na podstawie wybranych słowników)

Z obserwacji nad przekładem środowiskowym w kontekście komunikacji językowej

Socjolekt jako przedmiot badań. Studium przypadku [Recenzja książki Tomasza Łukasza Nowaka, „Język ukrycia. Zapisany socjolekt gejów”, Kraków: Universitas, 2020, 273 s.]

Analiza socjolektu warszawskich miłośników komunikacji miejskiej

Socjolekt polskich koszykarek

Surrounded by a wall: The hermetic language of the Polish community of video gamers. Do Poles know the language of Polish gamers? The results of a survey-based study

Socjologiczne i językowe kryteria opisu i klasyfikacji społecznych odmian języka

Prawilny – od socjolektu do polszczyzny potocznej

Źródła leksyki socjolektu użytkowników CB-radia

Лексикон польского пограничника (об источниках терминосистемы пограничной службы)

O sobie samych – z historii przestępczych nazw złodziei (na materiale z XIX wieku)

Eponyms in Dance Terminology as an Object of Translation

Upgrade’ować czy upgradować? Wahania w zapisie czasowników zapożyczonych (zakończonych w języku angielskim na e nieme)

O podziałach odmian społecznych polszczyzny i nieostrości ich granic

Prawilny – od socjolektu do polszczyzny potocznej

Językowy obraz wspólnoty komunikatywnej posługującej się socjolektem CB-radiowym

Особенности польской и русской велосипедной лексики (словообразовательный и семантический аспекты)

O zapisanym słownictwie mniejszości seksualnych

Ciało w Sieci – (cyber)świat osób z zaburzeniami odżywiania w kontekście dyskursu somatycznego

Nazwy miar w gwarze łowieckiej (na materiale leksykograficznym) – wybrane zagadnienia