Search results

1

Identyfikacje ideologiczne a preferencje wyborcze społeczeństwa polskiego

100%

Godlewski T.

Historia i Polityka

|

2016

|

issue 15(22)

9-19

EN

The current left-right dichotomy permanently organizes the perception of politics by the Polish society. This thesis is confirmed both in academic discourse as well as in the results of public opinion polls. In that context, it becomes extremely important to determine the understanding of the left and the right in relation to the electoral preferences of the Poles. The thesis and the hypotheses were verified in a process of analyzing the variables obtained in the present study, carried out in 2008–2015 on a representative sample of the adults. The results partially confirm the thesis. Compatibility between the understanding the left-right dichotomy and the characteristics of the doctrines depends on the electoral preferences of the respondents, but not for followers of all analyzed batches. The most consistency and compatibility with the model of doctrinal understanding of these concepts can be found in the preferences of the Democratic Left Alliance electorate. In the Law and Justice electorate, the understanding of the analyzed concepts is incomplete and only partially consistent with the declared right wing preferences, whereas, the biggest ideological disorientation can be noted among supporters of the Civic Platform. Undoubtedly, the voters’ perception of the political scene through the lens of the division between the left and the right is still effective and valid.

2

Wpływ norm moralnych na kształtowanie się prawa wydatków publicznych - polska perspektywa

100%

Salachna J. M., Tyniewicki M.

Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego

|

2022

|

issue 5

2-10

PL

Celem niniejszego artykułu jest ustalenie zakresu zależności/ relacji pomiędzy treścią norm moralnych a stanowionym w Polsce prawem wydatków publicznych, jak również określenie oddziaływania tego prawa na kształtowanie postaw obywateli. Problematyka ta ma interdyscyplinarny charakter, wymaga bowiem uwzględnienia punktu widzenia (poglądów) prawników, socjologów i ekonomistów. Z wykorzystaniem opracowanego przez autorów schematu zostały sformułowane następujące tezy: z jednej strony normy moralne, w tym zasady społeczne wynikające z uniwersalnych wartości chrześcijańskich, powinny bezpośrednio oraz pośrednio silnie oddziaływać/wpływać na tworzone prawne regulacje z zakresu wydatków publicznych, jak również na edukację oraz postawy obywatelskie; z drugiej zaś - i jest to proces odwrotny - dokonywane wydatki publiczne w określonym stopniu mają wpływ m.in. na kształtowanie postaw obywatelskich, a także mogą mieć wpływ na treść samych norm moralnych. Do weryfikacji tych tez wykorzystano dwa zrealizowane badania pilotażowe. Ponadto realizacji powyżej wskazanych celów posłużyła dokonana w artykule analiza tworzenia prawa wydatków publicznych w kontekście teorii wyboru publicznego i teorii agencji oraz weryfikacja oceny społecznej w zakresie związku pomiędzy treścią norm moralnych a wybranymi decyzjami z zakresu wydatkowania środków publicznych.

3

Jakość życia postrzegana przez Polaków w XXI wieku

86%

Włodarczyk K.

Konsumpcja i Rozwój

|

2015

|

issue 1(10)

3-16

PL

Badania nad jakością życia wyznaczają różne jej interpretacje i wskazują na rozmaite narzędzia oraz metody jej pomiaru. W badaniach jakości życia występuje zarówno opisowe, jak i wartościujące rozumienie tej kategorii. Podejście opisowe jest podstawą do rozróżnienia obiektywnej i subiektywnej jakości życia. Przytaczane w różnorodnych definicjach aspekty jakości życia mają swój wymiar obiektywny, ale ich ocena zależy od subiektywnego systemu wartości oraz odczucia co do stopnia zaspokojenia potrzeb i aspiracji. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie: jak współcześni Polacy postrzegają jakość swojego życia i jakie cenią wartości? W artykule podjęto rozważania teoretyczne dotyczące terminu „jakość życia” i wykorzystano także raporty Diagnozy Społecznej i CBOS oraz wyniki autorskich badań ankietowych. Na podstawie analizy literatury przedmiotu i wykorzystanych materiałów źródłowych można wysnuć wniosek, że jakość życia Polaków w istotny sposób kształtują przede wszystkim relacje rodzinne i międzyludzkie oraz zdrowie.

EN

Research on the quality of life provides a number of interpretations on what this quality actually is and suggests using various tools and methods for measuring it. Studies are based both on descriptive and evaluative approaches to the category under discussion. The former lays foundations for differentiating between objective and subjective quality of living. Referred to in a number of definitions, different aspects of life quality have an objective dimension, yet their assessment depends on the subjective system of values and opinions about the extent to which one’s needs and aspirations are being satisfied. The article is aimed at determining how modern Polish people perceive the quality of their lives and what values they cherish. Furthermore, the paper is an attempt to discuss the notion of “life quality” based on reports produced by the Public Opinion Research Centre (CBOS), Social Diagnosis (Diagnoza Społeczna) as well as the results of questionnaire survey conducted by the author. Based on the study of the literature on the subject and source materials, conclusion may be drawn that the life quality of Polish people depends greatly on family and interpersonal relations as well as health issues.

4

Ekonomiczno-polityczny wymiar podziału społeczeństwa polskiego w drugiej dekadzie XXI wieku z uwzględnieniem historycznych uwarunkowań

86%

Krasowska J.

Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy

|

2013

|

issue 34

80-94

PL

Artykuł przestawia ekonomiczno-polityczny podział Polski z uwzględnieniem historycznych uwarunkowań. Jego celem jest wskazanie na aktualność podziału Polski na część biedniejszą wschodnią oraz bogatszą centralno-zachodnią. Artykuł przestawia podział mapy politycznej Polski nakładający się na podział ekonomiczny. W tekście wykorzystano dane statystyczne z GUS oraz wyniki wyborów parlamentarnych i prezydenckich.

EN

There is purpose advisable on distribution of Poland on poorest part eastern and richest western centrally. Article presents economically- political distribution of Poland with taking into consideration historic conditionality. Article present distribution of political Poland map imposing on economic distribution. In text used statistic data from GUS and results of parliament elections and presidential.

5

Stosunek społeczeństwa polskiego do agresji rosyjskiej na Ukrainie w świetle badań socjologicznych

86%

Sińczuch M.

Bezpieczeństwo Obronność Socjologia

|

2022

|

issue 1 (17)

37-54

EN

The article presents the results of selected research on the attitudes of Polish society towards Russian aggression in Ukraine, including the sense of threat associated with the conflict and support for the scale and various forms of international help adressed towards Ukraine. The empirical data is used to present changes in public opinions during the time of the conflict. The general research question concerns the scale and direction of changes in the attitudes of Polish society during the war in Ukraine. Two hypotheses were tested. The first one assumes that the prolonged conflict and its consequences will result in a significant reduction in the level of support for aid provided to Ukraine. The competitive hypothesis assumes that as the Russian aggression continues, attitudes of solidarity and assistance to Ukraine will remain unchanged or will strengthen and consolidate as the war continues. The results of the research show that the pro-democratic and emancipatory activities of the Ukrainian society are accompanied by an increase in sympathy for Ukrainians in Poland. Support for various aid activities for Ukraine in Polish society is particularly high compared to other European countries, Poles are particularly distinguished by their acceptance of military aid (supplies of equipment and armaments). At the same time, after eight months of the conflict, a slight decrease in declarations of support for Ukraine can be observed. In particular, the acceptance for the reception and residence of war refugees is decreasing, although the majority of Poles are still in favor of this form of assistance. Although the Polish society is not unanimous, the data allow to defend the claim that the Russian aggression in Ukraine had a greater mobilization effect and contributed to integration in the face of the threat than caused the opposite effect.

PL

W artykule przedstawiono wyniki wybranych badań na temat postaw społeczeństwa polskiego wobec agresji rosyjskiej na Ukrainie, dotyczących poczucia zagrożenia związanego z konfliktem oraz poparcia dla różnych form pomocy i jej skali. Dane empiryczne służą przedstawieniu zmian opinii w trakcie trwania konfliktu. Ogólne pytanie badawcze postawione w artykule odnosi się do skali i kierunku zmian postaw społeczeństwa polskiego w trakcie trwania konfliktu. Testowaniu poddano dwie hipotezy. Pierwsza z nich zakłada, że przedłużający się konflikt i jego konsekwencje będą skutkowały znaczącym zmniejszeniem poziomu wsparcia dla pomocy udzielanej Ukrainie. Hipoteza konkurencyjna zakłada, że w miarę trwania agresji rosyjskiej postawy solidarności i pomocy Ukrainie pozostaną niezmienne lub w miarę trwania wojny będą się umacniać i ugruntowywać. Wyniki badań ukazują, że prodemokratycznym i emancypacyjnym działaniom społeczeństwu ukraińskiego towarzyszy wzrost sympatii dla Ukraińców w Polsce. Poparcie dla różnych form pomocy na rzecz Ukrainy w społeczeństwie polskim na tle krajów europejskich jest szczególnie wysokie. Polaków wyróżnia zwłaszcza akceptacja dla pomocy wojskowej (dostawy sprzętu i uzbrojenia). Jednocześnie po ośmiu miesiącach trwania konfliktu można zaobserwować niewielkie spadki deklaracji wsparcia dla Ukrainy. Zmniejsza się zwłaszcza akceptacja dla przyjmowania i pobytu uchodźców wojennych, choć nadal większość Polaków opowiada się za tą formą pomocy. Mimo że społeczeństwo polskie nie jest jednomyślne, dane pozwalają na obronę twierdzenia, iż rosyjska agresja w Ukrainie wywołała w większym stopniu efekt mobilizacji i przyczyniła się do integracji wobec zagrożenia, niż spowodowała odwrotny skutek.

6

Społeczne funkcje spółdzielczości w myśli ekonomicznej Franciszka Stefczyka

86%

Jankowski J.

Pieniądze i Więź

|

2017

|

vol. 20

|

issue 2(75)

7-14

PL

Doktor Franciszek Stefczyk należy do grona prekursorów polskiego ruchu spółdzielczego, będąc zarówno teoretykiem, jak i twórcą jego struktur w różnych branżach. W swojej pracy wykorzystywał on szeroką wiedzę i umiejętności zdobyte w trakcie studiów historycznych i prawniczych, a także w pracy naukowej. Stefczyk był bowiem erudytą i typem naukowca, który jednak potrafił wykorzystywać swoje umiejętności w pracy społecznej, aktywności politycznej i gospodarczej, dostrzegając potrzeby człowieka, jak również całego narodu i państwa. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie poglądów Franciszka Stefczyka na rolę i zadania spółdzielczości jako elementu życia społecznego. W myśli ekonomicznej twórcy systemu kas kredytowych centralne miejsce zajmował człowiek, którego zawsze określał podmiotem całej polityki gospodarczej. Ważnym elementem tejże polityki była natomiast dla niego spółdzielczość, którą uważał za jeden z najskuteczniejszych sposobów obrony i pomocy dla najsłabszych ekonomicznie warstw społecznych.

EN

Doctor Franc Stefczyk belongs to the bevy of precursors of the Polish cooperative movement, being both a theoretician and an originator of its structures in different branches. In his work he made use of the extensive knowledge and abilities acquired in the course of historical and law studies, as well as in his scientific work. For Stefczyk was an erudite and a type of scientist, who at the same time was able to use his abilities in community work, and political and economic activity, recognizing the needs of the individual, but also the entire nation and country. The aim of this article is to present Franc Stefczyk’s views on the role and functions of the cooperative movement as the element of social life. In the economic thought of the originator of credit unions’ system in the central place was always a man, who he described as the subject of the economic policy. An important element of this policy was for him the cooperative movement, which he regarded as one of the most effective ways of the defense and assistance to the most vulnerable economically social classes.

7

Od podziału postsolidarnościowego do polaryzacji. (Krótkie) studium relacji między Prawem i Sprawiedliwością a Platformą Obywatelską i ich wyborcami

86%

Zagała Z.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2023

|

vol. 66

|

issue 3

107-126

EN

The ongoing dispute between the parties – Law and Justice and Civic Platform – bears the hallmarks oftotal polarization. This polarization is present in almost all spheres of social life. In all of them, there isa constant confrontation between the parties involving their leaders and members, voters, and the vastmajority of members of society. This process started in 2005 after a failed attempt to form a coalitiongovernment (POPiS) that was announced during the election campaign. The essential dynamics ofthis process were driven by affective factors and, to a much lesser extent, by ideological ones. Thearticle attempts to look at the polarization in contemporary Polish society and answer some of thequestions related to this problem: How was the polarization initiated? How did it develop? What areits specifics? The observations and the conclusions are formulated based on the results of quantitativesurveys carried out by a variety of institutions, especially the Public Opinion Research Center.

PL

Toczący się spór między partiami – Prawem i Sprawiedliwością a Platformą Obywatelską – nosi znamionapolaryzacji o charakterze totalnym, czyli takiej, która obejmuje niemal wszystkie sfery życiaspołecznego. W każdej z nich dochodzi do ciągłej konfrontacji liderów i członków partii, wyborcówi zdecydowanej większości członów społeczeństwa. Proces ten uruchomiony został w 2005 rokuprzez elity polityczne, po zakończonych niepowodzeniem negocjacjach, które nie doprowadziły dopowstania rządu opartego na, zapowiadanej w kampanii wyborczej, większościowej koalicji POPiS.Zasadniczą dynamikę temu procesowi nadawały czynniki o charakterze afektywnym, a w zdecydowaniemniejszym stopniu czynniki ideologiczne. W artykule podjęto próbę przyjrzenia się polaryzacjiwspółczesnego społeczeństwa polskiego oraz odpowiedzi na niektóre związane z tym problemempytania: W jaki sposób polaryzacja została zapoczątkowana?; W jaki sposób się rozwijała?; Na czympolega jej specyfika? Podstawą obserwacji i formułowanych wniosków są wyniki badań ilościowychzrealizowanych przez różne instytucje, w tym przede wszystkim przez CBOS.

8

O wypełnianiu nieistniejącej próżni

72%

Mucha J.

Kultura i Społeczeństwo

|

2019

|

vol. 63

|

issue 4

179-191

PL

This essay addresses the question of the ties between various social levels, particularly in connection with research on Polish society at various stages of its post-war history. In reference to the theoretical reflections and research presented by Mikołaj Pawlak in the book Tying Micro and Macro: What Fills Up the Sociological Vacuum in 2018, the author of the article argues for the necessity of careful consideration in formulating research generalities, especially when they refer to terms or metaphors coined earlier, such as the idea of a sociological vacuum proposed in the 1970s by Stefan Nowak.

9

Obchody dwudziestolecia III Rzeczypospolitej. Próby kształtowania pamięci zbiorowej polskiego społeczeństwa

72%

ADAMCZYK A., LESIEWICZ E., MAZURCZAK W., STACHOWIAK P.

Przegląd Politologiczny

|

2011

|

issue 4

7-20

EN

The paper tries to sum up the celebrations to commemorate the twentieth anniversary of the Third Republic in 1989 and to present them in the context of the ‘remembrance policy’,meaning the endeavors various circles are engaged in to shape Polish society’s collective memory. The authors analyze the celebrations in terms of several selected aspects. The first one concerns the academic field: conferences, seminars and resulting publications. Another aspect refers to the official celebrations organized by state institutions. The third is about the response and debates taking place in newspapers at that time. The review of different ways of commemorating the anniversary results in the conclusion that they were all strongly politicized and used for the purposes of the current political struggle. This was particularly clear during the official celebrations, divided into those organized by the government and president respectively, yet even the events organized under academic auspices were not free from political manipulation. Therefore, the celebrations corroborated the fact that 1989 has not strongly registered in Poles’ awareness as a generational experience that positively organizes the collective memory; the celebrations did not stimulate a nationwide reflection on the achieve- ments of the era commenced with the events of 1989. They did not make a contribution to creating in the collective memory a ‘national consensus of pride’ at the regained statehood reminiscent of that of the Second Republic.

PL

The paper tries to sum up the celebrations to commemorate the twentieth anniversary of the Third Republic in 1989 and to present them in the context of the ‘remembrance policy’,meaning the endeavors various circles are engaged in to shape Polish society’s collective memory. The authors analyze the celebrations in terms of several selected aspects. The first one concerns the academic field: conferences, seminars and resulting publications. Another aspect refers to the official celebrations organized by state institutions. The third is about the response and debates taking place in newspapers at that time. The review of different ways of commemorating the anniversary results in the conclusion that they were all strongly politicized and used for the purposes of the current political struggle. This was particularly clear during the official celebrations, divided into those organized by the government and president respectively, yet even the events organized under academic auspices were not free from political manipulation. Therefore, the celebrations corroborated the fact that 1989 has not strongly registered in Poles’ awareness as a generational experience that positively organizes the collective memory; the celebrations did not stimulate a nationwide reflection on the achievements of the era commenced with the events of 1989. They did not make a contribution to creating in the collective memory a ‘national consensus of pride’ at the regained statehood reminiscent of that of the Second Republic.

10

Polska w autobusie. Przykład analizy dyskursu skoncentrowanej na metaforze

72%

Rancew-Sikora D., Konopka A.

Studia Socjologiczne

|

2019

|

issue 2(233)

125-153

PL

Celem artykułu jest pokazanie zmian użycia metafor „czerwony autobus” i „autobus” w polskiej kulturze popularnej na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat. Znaczenie badania leży w powiązaniu ich ze sposobem przedstawiania społeczeństwa polskiego oraz zbiorowym doświadczaniem i wytwarzaniem emocji. Autorzy zastosowali koncepcje teoretyczne i narzędzia analizy dyskursu. Jako materiał badawczy wykorzystali zbiór 20 polskich utworów muzycznych z lat 1952–2014, w których metafora „autobus” pełniła ważną rolę, wykorzystując ją jako domenę źródłową dla obrazowania stanu zbiorowości. W rezultacie syntetycznego zestawienia treści metafory i zbadania jej umieszczenia w tekście oraz bardziej szczegółowej analizy kontekstowej wybranych utworów autorzy wykazali tendencję do ukazywania społeczeństwa jako wspólnoty ludzi obcych, ale jednocześnie bliskich ze względu na podzielanie pozycji relatywnego wykluczenia, braku zbiorowego celu i indywidualnego wpływu, a także doświadczanie różnych emocji negatywnych.

EN

The main purpose of the article is to offer an interpretation of social transformations by means of the analysis of society’s discursive representations. The changes in the use of “red bus” and “bus” metaphors in Polish popular culture after the second world war are an empirical focal point of the article. These metaphors are interpreted as a portrayal of the collective experiences and emotions that have been evolving in Polish society over the last sixty years. Based on the criterion of the metaphors’ presence, a corpus of 20 Polish lyrics from 1952–2014 has been selected for the analysis. The theory and methods of discourse analysis have been applied. By means of the synthetic comparative study of the metaphors’ meanings and their positions in texts as well as through the detailed contextual analysis of the selected lyrics, the authors come to the conclusion that there is a growing tendency of portraying society as a community of people who are alien to each other, yet connected by sharing a position of relative exclusion, lacking collective purpose and agency and experiencing a spectrum of negative emotions.

11

Odcienie obcości. Wyniki sondażu „Polacy i inni 30 lat później” - analiza porównawcza (1988, 1998, 2018)

72%

Nowicka E., Łodziński S.

Kultura i Społeczeństwo

|

2020

|

vol. 64

|

issue 3

169-198

PL

The aim of the article is to analyze selected results of the 2018 survey “Poles and Others after Thirty Years” on attitudes to the arrival of foreigners in Poland and to compare them with the results of analogous studies from 1988 and 1998. The authors suggest that the notion of “foreign” is becoming increasingly definite in the consciousness of Polish society. There is a noticeable decline in openness in regard to more foreigners coming to Poland and an increase in the number of people who are clearly opposed to foreigners. The authors argue that the current attitudes of the respondents could have been influenced, on the one hand, by their personal experiences, which in the last few years have begun to take the form of real (non-abstract) contact with foreigners (immigrants), and on the other hand, by the media discourse related to the migration crisis of 2015. In light of the research, open (inclusive) attitudes toward foreigners can not be reduced to simple yes or no answers but remain related to wider world-outlook complexes reflecting the shape of Polish society, which in recent years has experienced the effects of immigration.

12

The Formation and Transformation of Poles’ Mentality after 1989: An Analysis from the Perspective of Social Philosophy

72%

Hordiichuk O.

Konteksty Społeczne

|

2020

|

vol. 8

|

issue 1

EN

The subject of article is transformation as a multilevel social phenomenon, experience of transformation and modernization of Polish society (in the period from 1989 to the present day, including the turning point of the reforms in 1999 and the context of Poland's membership in NATO and the EU) and changes in its mental characteristics. Mental qualities play one of the most important roles in the processes of social transformation: they have their share in shaping the perception and implementation of attitudes, correspond to values, established norms of behavior. At the same time, they can signiﬁcantly complicate the rapid mastery of innovation (both consciously and subconsciously), because one of the main functions of mentality is to counteract violent revolutionary-reformist transformations and to promote paths of evolutionary cultural, social and other changes. The study of mental features should clarify which of them were helpful, and which rather the opposite – hindered at the stage of reforms and social changes and the creation of civil society. These considerations are based on the assumption that destructive mental traits are mainly associated with many years of subjecting Poland to the power of other countries, especially the Soviet Union, which led to negative state experiences, which in turn translates into a lack of liberal traditions and a low level of civic awareness of society. A very important task that Polish society faces is abandoning outdated Soviet behavior, increasing the level of responsibility and activity, mutual trust and cooperation, developing social activity, strengthening civil society, which is the engine of change and the controller of local and state self-government.

PL

Przedmiotem niniejszego artykułu jest transformacja jako wielopoziomowe zjawisko społeczne, doświadczenie transformacji i modernizacji polskiego społeczeństwa (od 1989 roku do dzisiaj) oraz zmiany jego cech mentalnych. Badanie zmiany mentalności obejmuje analizę przemian w systemach wartości i zainteresowań oraz orientacji społecznych, dominujących społecznych wzorców zachowań, typowych reakcji itd. Udowodniono, że cechy mentalne odgrywają jedną z najważniejszych ról w procesach transformacji społecznej. Mają one swój udział w kształtowaniu postrzegania i wdrażaniu postaw i nastawień, które są do pewnego stopnia nawykowe oraz odpowiadają wartościom i ustalonym normom zachowania. Jednocześnie potrafią znacznie skomplikować szybkie opanowanie innowacji, ponieważ jedną z głównych funkcji mentalności jest przeciwdziałanie gwałtownym rewolucyjno-reformistycznym przemianom i promowanie ścieżek ewolucyjnych zmian kulturowych, społecznych i innych. W artykule podjęto próbę ustalenia, które cechy mentalne były i są dalej pomocne dla rozwoju oraz modernizacji Polski, a które odwrotnie – przeszkadzają na etapie przeprowadzania reform i zmian społecznych oraz przy tworzeniu społeczeństwa obywatelskiego. Zgodnie z wnioskami płynącymi z badań polskiemu społeczeństwu ogólnie udało się odejść od strategii działania według reguł „starego systemu” i mentalności homo sovieticus. Przede wszystkim dotyczy to nowego pokolenia urodzonego w niepodległej Polsce. Ważnym zadaniem, które stoi przed polskim społeczeństwem jest porzucenie pozostałych przestarzałych sowieckich zachowań, zwiększenie poziomu odpowiedzialności oraz aktywności, wzajemnego zaufania i współpracy, rozwój działalności społecznej, wzmocnienie społeczeństwa obywatelskiego, które jest motorem zmian oraz kontrolerem samorządu lokalnego i władzy państwowej. Wtedy mentalność będzie mogła pełnić funkcję katalizatora, nie zaś hamulca rozwoju społecznego.

13

Wymiary i mechanizmy procesu integracji ukraińskich migrantek ze społeczeństwem polskim

72%

Stepaniuk J.

Społeczeństwo i Polityka

|

2020

|

issue 1(62)

101-118

PL

Integracja różnych grup imigrantów ze społeczeństwem polskim, w tym partycypacja migrantów w polskiej przestrzeni społeczno-kulturowej, jest jednym z kluczowych zagadnień poruszanych w literaturze przedmiotu, prowadzonych debatach publicznych i analizach naukowych. Teorie i badania na ten temat są dziś dynamicznie rozwijającą się dziedziną wiedzy, która ma bezpośrednie odniesienie do praktyki społecznej, a także tworzenia polityki integracyjnej. W artykule omówiono proces integracji oraz przedstawiono jego poszczególne wymiary i mechanizmy na podstawie sytuacji ukraińskich migrantek mieszkających w Polsce. Artykuł przeglądowy.

EN

The integration of various groups of immigrants into Polish society, including the participation of Ukrainian migrants in the Polish socio-cultural space, is one of the key issues addressed in the literature, public debates and academic analyses. Theories and research on this subject are nowadays a dynamically developing field of knowledge, which has a direct reference to social practice as well as the creation of integration policies. The paper, apart from discussing the integration process, presents its individual dimensions and mechanisms based on the situation of Ukrainian migrant women living in Poland. Research article.

14

The impact of moral norms on the creation of public expenditure law – the Polish experience

72%

Tyniewicki M., Salachna J. M.

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

|

2021

|

vol. 19

|

issue 4

73-88

PL

Celem niniejszego artykułu jest ustalenie zakresu zależności/relacji pomiędzy treścią norm moralnych a stanowionym w Polsce prawem wydatków publicznych, jak również określenie oddziaływania tego prawa na kształtowanie postaw obywateli. W oparciu o opracowany przez autorów schemat, sformułowane zostały następujące tezy: po pierwsze normy moralne, w tym zasady społeczne wynikające z uniwersalnych wartości chrześcijańskich, powinny bezpośrednio oraz pośrednio silnie oddziaływać/wpływać na tworzone prawne regulacje z zakresu wydatków publicznych, jak również na edukację oraz postawy obywatelskie; po drugie i jest to proces odwrotny – dokonywane wydatki publiczne w określonym stopniu mają wpływ m.in. na kształtowanie postaw obywatelskich, jak też mogą mieć wpływ na treść samych norm moralnych. Tezy te zostały wstępnie zweryfikowane w oparciu o dwa zrealizowane badania pilotażowe. Ponadto w artykule, z uwagi na jego cel, dokonano analizy tworzenia prawa wydatków publicznych w kontekście teorii wyboru publicznego i teorii agencji oraz weryfikacja oceny społecznej w zakresie związku pomiędzy treścią norm moralnych a wybranymi decyzjami z zakresu wydatkowania środków publicznych.

EN

The aim of this article is to determine the extent of dependence/relation between moral norms and public expenditure law established in Poland as well as to determine the impact of this law on the formation of citizenship. The following theses have been formulated by the Authors on the basis of elaborated diagram: firstly, moral norms, including social rules arising from universal Christian values, should directly and indirectly strongly influence legal regulations in the scope of public expenditure as well as education and citizenship; secondly and this is a reverse process – public spending may to a certain extend impact the content of moral norms. These theses have been verified on the basis of two pilot researches. Moreover, the article, due to its aim, analyses the formation of public expenditure law in the context of public choice theory and principal-agent problem as well as verifies social evaluation of the connection between the content of moral norms and selected decisions concerning public expenditure.

15

CZAS WOLNY POLAKÓW W KONTEKŚCIE POTENCJAŁU TURYSTYCZNEGO

72%

ŁUKASZEWSKI B.

Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja

|

2020

|

vol. 1(25)

139-157

PL

Niniejszy artykuł zogniskowany jest wokół analizy sposobów organizacji czasu wolnego w polskim społeczeństwie w odniesieniu do budżetu czasu, jakim dysponują Polacy (zarówno w ujęciu dziennym, jak i tygodniowym). Na podstawie dostępnych badań zweryfikowano dynamikę zmian spędzania czasu wolnego w latach 1976–2018 i jej wpływ na możliwą progresję potencjału poszczególnych specjalizacji turystyczno-rekreacyjnych.

EN

Following article is focused on the analysis of the way of free time organization in the polish society according to the budget of free time (in the daily and weekly range). Based on the available research there were verified the dynamic of the changes of the ways of spending free time in the range of 1976–2018 and its influence on possible progression of the potential of chosen touristic-recreational specializations.

16

Postmonocentryczny ład społeczny i jego dynamiczny charakter: Dwie przeciwstawne konstelacje kulturowe

72%

Ziółkowski M.

Przegląd Krytyczny

|

2021

|

vol. 3

|

issue 1

7-19

EN

This article is a reprint of a text which is a theoretical introduction to a collective work published in 1993 entitled Polacy wobec ładu postmonocentrycznego. Społeczeństwo polskie i jego instytucje w 1992 roku. It discusses the basic direction of the great systemic transformation, which began in Poland in 1989, using for this purpose Parsons’ classical juxtaposition of two sets of pattern variables. It shows how the “core of the transformation”, i.e., modernisation measures taken in line with “theoretical interests” in the economy, politics and culture, encountered social resistance from various sources. The article is published in the belief that it can serve as an excellent reference to Karl Polanyi’s concept of double movement (cited in this issue in Maciej Kassner’s article), showing in particular that resistance to the introduction of a market economy was not only economic, but of a much broader, i.e. socio-cultural, nature.

PL

Niniejszy artykuł jest przedrukiem tekstu będącego wstępem teoretycznym do opublikowanej w roku 1993 pracy zbiorowej Polacy wobec ładu postmonocentrycznego. Społeczeństwo polskie i jego instytucje w 1992 roku. Omawia on podstawowy kierunek rozpoczętej w Polsce w roku 1989 wielkiej transformacji systemowej, wykorzystując w tym celu klasyczne Parsonsowskie przeciwstawienie dwóch przeciwstawnych układów zmiennych wzoru oraz Stanisława Ossowskiego czterech typów ładu społecznego. Pokazuje on, jak „rdzeń transformacji”, czyli podejmowane zgodnie z „interesem teoretycznym” działania modernizacyjne w gospodarce, polityce i kulturze napotykają na wywodzący się z różnych źródeł opór społeczny. Tekst publikowany jest w przekonaniu, że może on stanowić znakomite nawiązanie do Karla Polanyi’ego koncepcji double movement (przywoływanej w niniejszym tonie w artykule Macieja Kassnera), pokazując w szczególności, że opór wobec wprowadzania gospodarki rynkowej miał nie tylko ekonomiczny, ale znacznie szerszy, tj. społeczno-kulturowy charakter.

17

Universally Accessible Sport in Polish Society’s Lifestyle: The Causes of Change

72%

Dziubiński Z.

Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology

|

2016

|

vol. 16

|

issue 1

30-38

EN

Aim. This paper aims to diagnose the revival of universally accessible sport in Poland and the place sport holds in the lifestyles of Polish society. In particular, the paper seeks to identify the causes of the revival, that is, show where the causes should be searched for and name the factors and determinants that have played the dominant role in changes studied in this paper. Methods. In order to reach the goal formulated above, the author has used the most popular theories of lifestyle and the findings of research conducted by Andrzej Sicinski, a Polish sociologist whose dissertations on lifestyle are widely esteemed by the research community. Additionally, this paper employs the extremely important sociological theories of structural functionalism and symbolic interactionism. Results. Analyses performed in the rational order and employing a wide range of empirical data reveal two groups of factors that have played a fundamental role in the revival of universally accessible sport among the Polish public as well as in the related changes in Polish people’s lifestyles. One group are factors resulting from the changing social structure (education, affluence, employment structure, etc.), while factors in the other group stem from cultural changes (dominant ideals, behavioural patterns, social control, cultural pressure, etc.). Discussion and Conclusion. The above changes in the cultural sphere have had more and less indirect influence on the public’s attitudes towards sporting activities. This is to say that culture is a socialization factor that prompts individuals and communities to internalize sporting lifestyles. The acceptance of such lifestyles meets with positive sanctions and symbolic rewards, whereas individuals and communities that reject such lifestyles expose themselves to negative sanctions and symbolic retributions which are often just as unbearable as financial penalties.

PL

Cel. Celem pracy jest próba diagnozy renesansu sportu powszechnego i jego obecności w stylu życia społeczeństwa polskiego. W sposób zaś szczególny ustalenie przyczyn takiego stanu rzeczy, tj. wskazanie kierunków poszukiwań oraz czynników czy determinantów, które odegrały dominującą rolę w interesujących nas przemianach. Metody. Do realizacji tak sformułowanego celu wykorzystano najbardziej nośne teorie stylów życia oraz ustalenia Andrzeja Sicińskiego, polskiego socjologa, którego dokonania na temat stylu życia budzą uznanie w świecie nauki. Pomocniczo wykorzystano także niezwykle ważne teorie socjologiczne, a mianowicie funkcjonalizmu strukturalnego i interakcjonizmu symbolicznego. Wyniki. Z analiz prowadzonych w porządku racjonalnym, przy wykorzystaniu wielu danych empirycznych, wynika, że podstawową rolę w renesansie sportu powszechnego społeczeństwa polskiego i przemian w stylu życia Polaków w tym względzie, odegrały dwie podstawowe grupy czynników, wynikających z jednej strony ze zmiany struktury społecznej (wykształcenie, zamożność, struktura zatrudnienia itp.) i z drugiej zmiany charakteru kultury (dominujące idee, wzory zachowań, kontrola społeczna, presja kulturowa itp.). Dyskusja i wnioski. Przedstawione zmiany w sferze kulturowej wywarły bezpośredni lub bardziej pośredni wpływ na zachowania społeczeństwa w dziedzinie aktywności sportowej. Wpływ ten polega niejako na socjalizacyjnym oddziaływaniu kultury na jednostki i zbiorowości oraz orientowaniu ich na internalizację sportowego stylu życia. Akceptacja takiego stylu życia spotyka się z sankcjami pozytywnymi, symbolicznymi nagrodami, natomiast jego odrzucenie naraża jednostki i zbiorowości na sankcje negatywne, symboliczne kary, które często bywają niemniej dokuczliwe niż materialne.

18

The Virus as a Catalyst for Culture? Sociological Reflections Using as Example the Musical Practices during the COVID-19 Pandemic

58%

Jabłońska B.

Kultura i Społeczeństwo

|

2021

|

vol. 65

|

issue 1

145-164

PL

Czasy pandemiczne przedefiniowały większość obszarów życia społecznego. w tym także szeroko pojęty świat muzyki. Sam wirus zaś - paradoksalnie - okazał się swoistym „katalizatorem kultury”. Celem artykułu jest ukazanie - na poziomie eksploracyjnym - problematyki muzycznych praktyk w czasach pandemii COVID-19 na pierwszym etapie jej trwania. W tekście omówione zostaną wybrane zjawiska i procesy związane z praktykami muzycznymi - zarówno na poziomie nadawczym. jak i odbiorczym. Główną osią rozważań będzie próba ukazania. w jaki sposób życie muzyczne społeczeństwa - uwięzione z konieczności w Internecie - uległo przeobrażeniom w czasach pandemicznych.

EN

The time of the pandemic has redefined most areas of social life. including the world of music in the broad sense. Paradoxically. the virus itself turned out to be a kind of culture catalyst. The aim of this article is to present-at the exploratory level-the subject of people’s practice of music during the COVID-19 pandemic. The text will discuss selected aspects and processes related to the practice of musical. The main focus will be on showing how the musical life of society- confined to the Internet out of necessity-has evolved during the pandemic.

19

Integracja imigrantów ze społeczeństwem przyjmującym. Na przykładzie uczestnictwa w tradycjach, świętach, uroczystościach i życiu kulturalnym

58%

Sowa-Behtane E. A.

Studia Paedagogica Ignatiana

|

2023

|

vol. 26

|

issue 1

EN

This article presents the problem of immigrant integration in Poland, which was investigated in a 2022 diagnostic survey of 56 immigrants living in Krakow. The respondents were asked about their opinions on participation in Polish holidays and traditions, introducing their Polish friends to the customs and traditions of their culture, and participation in Polish cultural life (Polish cinema, Polish theater, Polish exhibitions, and concerts of Polish artists). The analysis of the surveyed indicators shows that the vast majority of the respondents (approx. 70–80%) integrate with the host society to a high degree. The vast majority of the respondents (nearly 90%) claimed that they familiarize their Polish friends with their national culture. Sixty-five percent of the respondents claimed that they participate in Polish cultural life very often or often. However, it is still necessary to take care of this group of immigrants who have problems with integration, so there is a need to modify integration policies, as well as to introduce intercultural education to schools and universities in a wider scope.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia problem integracji imigrantów w Polsce, który próbowano zbadać za pomocą przeprowadzonych w 2022 roku metodą sondażu diagnostycznego badań, w których wzięło udział 56 imigrantów mieszkających w Krakowie. Aby osiągnąć zamierzony cel badawczy, zapytano badanych m.in. o opinie na temat uczestnictwa w polskich świętach i tradycjach, zapoznawania swoich polskich znajomych ze zwyczajami i tradycjami charakterystycznymi dla swojej kultury, uczestnictwa w polskim życiu kulturalnym (polskie kino, polski teatr, polskie wystawy, koncerty polskich artystów). Z analizy badanych wskaźników wynika, że zdecydowana większość badanych (ok. 70–80%) w wysokim stopniu integruje się ze społeczeństwem przyjmującym. Zdecydowana większość badanych (blisko 90%) twierdziła, że polskich znajomych zapoznaje ze swoją kulturą narodową. 65% badanych twierdziło, że bardzo często bądź często uczestniczy w polskim życiu kulturalnym. Wciąż jednak należy dbać o tę grupę imigrantów, która ma problemy z integracją. Istnieje potrzeba modyfikowania polityki integracji, a także wprowadzania w szerszym zakresie edukacji międzykulturowej do szkół oraz na uczelnie wyższe.

20

Urząd i jego funkcjonowanie: Biuro Listów w Polskim Radiu i Telewizji (1951–1989)

58%

Jarosz D.

Studia Medioznawcze

|

2018

|

issue 4 (75)

105-116

PL

Tematem artykułu jest analiza funkcjonowania Biura Listów w strukturach Polskiego Radia i Telewizji w latach 1951–1989. Biuro należało do kilku najważniejszych centralnych instytucji w ówczesnej Polsce, do których obywatele PRL pisali najczęściej. Jego funkcjonowanie napotykało na wiele trudności o charakterze organizacyjnym. Listy były podstawą wielu audycji radiowych o charakterze interwencyjnym i biuletynów przeznaczonych dla osób piastujących najważniejsze stanowiska w strukturach władzy

EN

The article aims at analysing the Office of Letters in the structures of the Polish Radio and Television in the period of 1951–1989. The office belonged to several central institutions in Poland, to which the citizens wrote most often. The functioning of the Office faced many difficulties of an organizational nature. Letters were seen to have an impact on radio programs of intervention nature and bulletins for persons holding the most important offices in the country.

Refine search results

Identyfikacje ideologiczne a preferencje wyborcze społeczeństwa polskiego

Wpływ norm moralnych na kształtowanie się prawa wydatków publicznych - polska perspektywa

Jakość życia postrzegana przez Polaków w XXI wieku

Ekonomiczno-polityczny wymiar podziału społeczeństwa polskiego w drugiej dekadzie XXI wieku z uwzględnieniem historycznych uwarunkowań

Stosunek społeczeństwa polskiego do agresji rosyjskiej na Ukrainie w świetle badań socjologicznych

Społeczne funkcje spółdzielczości w myśli ekonomicznej Franciszka Stefczyka

Od podziału postsolidarnościowego do polaryzacji. (Krótkie) studium relacji między Prawem i Sprawiedliwością a Platformą Obywatelską i ich wyborcami

O wypełnianiu nieistniejącej próżni

Obchody dwudziestolecia III Rzeczypospolitej. Próby kształtowania pamięci zbiorowej polskiego społeczeństwa

Polska w autobusie. Przykład analizy dyskursu skoncentrowanej na metaforze

Odcienie obcości. Wyniki sondażu „Polacy i inni 30 lat później” - analiza porównawcza (1988, 1998, 2018)

The Formation and Transformation of Poles’ Mentality after 1989: An Analysis from the Perspective of Social Philosophy

Wymiary i mechanizmy procesu integracji ukraińskich migrantek ze społeczeństwem polskim

The impact of moral norms on the creation of public expenditure law – the Polish experience

CZAS WOLNY POLAKÓW W KONTEKŚCIE POTENCJAŁU TURYSTYCZNEGO

Postmonocentryczny ład społeczny i jego dynamiczny charakter: Dwie przeciwstawne konstelacje kulturowe

Universally Accessible Sport in Polish Society’s Lifestyle: The Causes of Change

The Virus as a Catalyst for Culture? Sociological Reflections Using as Example the Musical Practices during the COVID-19 Pandemic

Integracja imigrantów ze społeczeństwem przyjmującym. Na przykładzie uczestnictwa w tradycjach, świętach, uroczystościach i życiu kulturalnym

Urząd i jego funkcjonowanie: Biuro Listów w Polskim Radiu i Telewizji (1951–1989)