Search results

1

Tradycja liturgiczna w starych drukach cerkiewnosłowiańskich apostołów – ewangeliarzy niedzielnych

100%

Anchimiuk J., Ostapczuk J.

Latopisy Akademii Supraskiej

|

2016

|

vol. Dawna cyrylicka księga drukowana: twórcy i czytelnicy

|

issue 7

9-20

EN

The article is devoted to the analysis of the liturgical tradition of the early printed Church Slavonic Sunday Apostle-Gospel Lectionaries, from Uherce (1620), Luck (1640) and Lvov (1706). These very rare and almost forgotten by Slavs liturgical books with text of Holy Scripture appeared in Printing Houses owned by Orthodox printers and Brotherhoods. Detailed description of two liturgical parts (Synaxarion and Menologion) proved the existence of differences in liturgical traditions of these early printed Sunday lectionaries. Absence of the “Corpus Christi” in the Synaxarion and Roman-Catholic Saints in the Menologion proved that these books were supposed to be used primarily by Orthodox clergy. Sunday Apostle-Gospel lectionaries were portable books used mostly in small churches and chapels, that were not equipped with necessary liturgical books set.

2

The Cultural Heritage of Printing in the 15-18th Centuries as Digital Resources – a Reconnaissance

94%

Fluda-Krokos A.

Perspektywy Kultury

|

2019

|

vol. 26

|

issue 3

169-186

PL

Cyfryzacja jako element rozwoju technologicznego przyczyniła się do zniesienia wielu barier informacyjnych związanych z dostępem do osiągnięć kultury pisma i druku. Dzięki licznym programom opracowywania i dofinansowywania prac nad dorobkiem umysłowym, znajdującym się w zasobach m.in. bibliotek, powstały biblioteki, muzea i archiwa cyfrowe, oferujące dostęp do swoich zbiorów z poziomu internetu. Formy cyfrowe bezcennych rękopisów, starych druków, dokumentów życia społecznego i innych przejawów kultury są nie tylko zabezpieczeniem i ochroną oryginałów czy też prezentacją bibliotecznych magazynów, lecz także źródłami do badań. Na przykładzie zawartości zasobów Federacji Bibliotek Cyfrowych, zrzeszającej 138 dostawców danych, przedstawiony zostanie zasób zdigitalizowanych starych druków oraz sposoby ich opisywania, przeszukiwania, wyświetlania wyników, a także dodatki specjalne, dzięki którym korzystanie z nich jest proste i efektywne. W wyniku badań w bazie stwierdzono obecność 38 629 obiektów oznaczonych jako starodruki, dostarczonych przez 38 instytucji, przy czym najliczniej udostępniane przez Jagiellońską Bibliotekę Cyfrową oraz Dolnośląską Bibliotekę Cyfrową, z dominującą przewagą druków XVIII- i XVII-wiecznych oraz łacińsko- i polskojęzycznych.

EN

Digitization as an element of technological development has contributed to the removal of many information barriers related to access to the achievements of writing and printing culture. Thanks to numerous programs of developing and subsidizing work on intellectual property, digital libraries, museums and archives have been created, offering access to their collections online. Digital forms of priceless manuscripts, old prints, documents of social life and other manifestations of culture are not only a way of conservation and preservation of the originals or the presentation of library magazines, but also sources for research. The content of the Digital Library Federation – DLF, which associates 138 data providers, will be used as an example of digitized old prints along with ways of describing, searching, displaying results and special addons that make their use simple and effective. As a result of the research, 38,629 items marked as old prints were found in the database, supplied by 38 institutions, the most numerous being those provided by the Jagiellonian Digital Library and the Lower Silesia Digital Library, with the predominance of 18th and 17th century and Latin and Polish prints.

3

„Temporalizacja” Boga. O czym mówią peryfrazy „roku Pańskiego” na stronach tytułowych starych druków

84%

Janus K. J.

Verbum Vitae

|

2020

|

vol. 38

|

issue 1

EN

In this paper examples of periphrasis of the words “Anno Domini” are presented. The phrases were selected from the title pages of old prints that were published in the 16th and 17th centuries and indexed in Bibliografia Staropolska of Karol Estreicher. The expressions analyzed in the article are particularly distinguished by the inventiveness of their authors and considered especially interesting due to their aesthetics and contexts. A part of this article is devoted to an analysis of chronograms. The scientific reflection referenced in this paper can be treated as prolegomena to further researches, since this phenomenon has thus far been the subject of little study and thus needs to be further analyzed from the theological, literary, and linguistic perspectives. Philological considerations presented in the article are based on intertextual references and reflect the biblical, patristic, and sensu largo cultural contexts.

PL

W artykule zostały zaprezentowane i zinterpretowane peryfrazy wyrażenia „Anno Domini” umieszczone na stronach tytułowych XVII- i XVIII-wiecznych druków indeksowanych w Bibliografii Staropolskiej Karola Estreichera. Do interpretacji zostały wybrane zarówno peryfrazy odznaczające się walorami literackimi, jak i interesujące z uwagi na konteksty, aluzje, konotacje. Wśród prezentowanych wyrażeń znalazły się także chronogramy. Podjętą w szkicu naukową refleksję na temat tego fenomenu wydawniczego można potraktować jako prolegomena do kolejnych badań, ponieważ temat wydaje się wart zainteresowania. Krytyczne spojrzenie z perspektywy teologicznej, literaturoznawczej, lingwistycznej na nieopracowany dotychczas materiał może przyczynić się do poszerzenia wiedzy na temat kultury religijnej dawnych Polaków.

4

Druki lwowskich wydawców w XVII wieku na rzecz odrodzenia nauczycielskiej posługi kapłana w metropolii kijowskiej

84%

Nowak A. Z.

Orientalia Christiana Cracoviensia

|

2018

|

vol. 10

EN

Lvov typographies in the first half of the XVIIth century made efforts to promote and increase the level of teaching in the Kyiv Metropolitanate. Reformers from Lvov led a crusade to renew the custom of proclaiming the Word of God, including through the selection and printing of appropriate patristic translation works and various church books, which were escorted by paratexts, intended for priests (including for church teachers). They also put a lot of effort into forming teachers who were characterized by an appropriate level of knowledge and moral values. These efforts were an important part of the reform which also was undertaken in other educational and publishing centers (or by independent publishers) and directed at the revival of a priest’s teaching service in the Kyiv Metropolitanate.

PL

Lwowskie typografie już w pierwszej połowie XVII wieku podjęły starania o rozpropagowanie i wzrost poziomu nauczania w metropolii kijowskiej. Reformatorzy ze Lwowa prowadzili krucjatę na rzecz odnowy zwyczaju przepowiadania słowa Bożego m.in. poprzez dobór i druk odpowiednich patrystycznych dzieł przekładowych oraz rozmaitych ksiąg cerkiewnych, które eskortowane były przez nauki paratekstowe, przeznaczone dla kapłanów (w tym również dla cerkiewnych nauczycieli). Włożyli wiele wysiłku w uformowanie nauczycieli, odznaczających się odpowiednim poziomem wiedzy i moralnymi walorami. Starania te były ważną częścią składową reformy podjętej także w innych ośrodkach oświatowo-wydawniczych (lub przez samodzielnych wydawców) i ukierunkowanej na odrodzenie nauczycielskiej posługi kapłana w metropolii kijowskiej.

5

Fragment księgozbioru wileńskich dominikanów w kolekcji klemensowskiej Książnicy Zamojskiej im. Stanisława Kostki Zamoyskiego

67%

Juda M.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2021

|

vol. 116

117-138

EN

Old prints, part of the Vilnius Dominican collection, currently held in the Zamojski Library named after Stanisław Kostka Zamoyski, originate from the 16th, 17th and 18th centuries and are the product of numerous foreign and domestic publishing houses. The collection of 92 bibliographic items includes works relating to various areas of human knowledge at the time but is directed at the needs of the congregation. The books were intended to serve the members of the convent in their pastoral and educational work. The provenance marks and notes show the previous owners of individual copies and the methods of collecting them, as well as the traces of use by actual readers. They are an important contribution to the reconstruction of this scattered book collection.

PL

Stare druki, stanowiące fragment księgozbioru dominikanów wileńskich, obecnie przechowywane w Książnicy Zamojskiej im. Stanisława Kostki Zamoyskiego, pochodzą z XVI, XVII i XVIII wieku i są wytworem licznych oficyn zagranicznych i krajowych. Licząca 92 pozycji bibliograficznych kolekcja zawiera dzieła odnoszące się do różnych ówczesnych dziedzin wiedzy ludzkiej, ale ukierunkowana jest na potrzeby zgromadzenia. Książki miały bowiem służyć członkom konwentu w ich pracy duszpasterskiej i kształceniowej. Znaki i noty proweniencyjne pokazują wcześniejszych właścicieli poszczególnych egzemplarzy i sposoby gromadzenia, a ślady użytkowania rzeczywistych czytelników. Są istotnym przyczynkiem do odtworzenia tego rozproszonego księgozbioru.

6

Przedmowy do Ewangelii bł. Teofilakta Bułgarskiego w cyrylickich tetraewangeliach lwowskich

67%

Ostapczuk J.

Rocznik Teologiczny

|

2018

|

vol. 02

155-173

PL

Artykuł został poświęcony badaniom tekstologicznym Przedmów do Ewangelii autorstwa bł. Teofilakta Bułgarskiego w cyrylickich starych drukach ze Lwowa. Te cztery krótkie teksty, które poprzedzają każdą z Ewangelii, zostały poddane analizie tekstologicznej. Wskazała ona, że tekst wszystkich tetraewangelii ze Lwowa został poddany niewielkiej redakcji, a szczególności ten w wydaniach Michała Ślozki. Podane zostały wszystkie warianty tekstologiczne charakterystyczne dla tetrów lwowskich.

EN

The article is devoted to the textology of the Introductions to the Gospels by St. Theophylact, Archbishop of Bulgaria, in early printed Cyrillic tetraevangelions from Lviv. Th ese four short texts that precede every Gospel book have been analyzed from a textological point of view. It has been proven that all tetraevangelions from Lviv have undergone some editing, in particular in the Gospels published by Michal Slozka. All textological variants that are characteristic to the tetras from Lviv have been enumerated.

7

Rozważania o genezie cyrylickiego kijowskiego ewangeliarza pełnego z 1707 roku

67%

Ostapczuk J.

Rocznik Teologiczny

|

2017

|

vol. 03

425-468

PL

Wśród wielu cyrylickich starych druków znany jest tylko jeden Ewangeliarz pełny. Został on wydrukowany w Kijowie w 1707 roku. Jego geneza związana jest ze świętą Górą Atos. Z zawartych we Wstępie informacji wiadomo tylko, że jakiś archimandryta ze św. Góry Atos podarował hetmanowi I. Mazepie Ewangelię, którą ten nakazał wydrukować. Nic więcej nie wiadomo o okolicznościach przekazania prezentu atoskiego, jego pochodzeniu i późniejszej historii. Artykuł jest próbą powiązania faktów historycznych z okolicznościami powstania jedynego cyrylickiego starego druku ewangeliarza pełnego i analizy późniejszej historii prezentu atoskiego.

EN

Among many Cyrillic early printed books there is only one full Gospel lectionary. It was printed in Kiev in 1707. Its origins draw back to the Holy Mount Athos. The only information can be read in the book’s preface, stating that one of the archimandrites from Holy Mount Athos donated the manuscript Gospel to hetman Mazepa, who decided to print it. Nothing more is known about the circumstances of donation of the book from Athos, its origins nor later history. Th e article is an attempt to link historical facts with possible origins of the unique early printed full Gospel lectionary as well as an eff ort to analyze its further fate.

8

Polonica der Bayerischen Staatsbibliothek – Bestände und digitale Dienstleistungen

51%

Kunz N.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2017

|

vol. Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny

345-356

PL

Bawarska Biblioteka Państwowa w Monachium funkcjonuje od początku lat 50. XX w. przy wsparciu Niemieckiej Wspólnoty Badawczej jako biblioteka referencyjna m.in. dla państw Europy Wschodniej, Środkowo-Wschodniej i Południowej, mimo że początki jej zasobów związanych z Europą Wschodnią odnoszą się w większym stopniu do przeszłości. Kolekcja poloników należy do najbardziej znaczących w skali światowej. Obejmuje około 150 000 druków, w tym inkunabułów, starych druków, 900 czasopism, dużą liczbę źródeł elektronicznych, mikrofilmów, map, zdjęć i wiele innych. Od lat 90. XX w. Bawarska Biblioteka Państwowa wspiera badania dotyczące Polski, m.in. poprzez liczne projekty i usługi związane z digitalizacją zbiorów. Są one udostępniane na platformie cyfrowej Wschodnioeuropejskiej Wirtualnej Biblioteki Fachowej (ViFaOst, www. vifaost.de).

EN

Funded by the German Research Foundation (DFG) the Bavarian State Library in Munich/Germany functions as a reference library for the countries of East, East-Central and Southeast Europe since the early 1950s. However the beginnings of its Eastern European collection reach further back into the past. The Polonica holdings are among the most distinguished worldwide. They contain about 150 000 printed volumes, incunabula’s, old imprints, about 900 journals, e-media, microforms, maps, images etc. Since the 1990s the Bavarian State Library also supports research on Poland with numerous digital projects and services. They are bundled in the platform „Virtual Library Eastern Europe” (ViFaOst, www.vifaost.de/en/), which also includes „Eastern European Documents online” (OstDok, www.ostdok.de), a repository for open access full texts.

DE

Die Bayerische Staatsbibliothek in München fungiert seit Anfang der 1950er Jahre in Deutschland mit Förderung der Deutschen Forschungsgemeinschaft als Referenzbibliothek u.a. für die Länder Ost-, Ostmittel- und Südosteuropas, auch wenn die Anfänge ihrer Osteuropabestände wesentlich weiter in die Vergangenheit zurückreichen. Die Polonica-Sammlung zählt zu den weltweit bedeutendsten. Sie umfasst rund 150 000 gedruckte Bände, ebenso wie Inkunabeln, Alte Drucke, 900 Zeitschriften, elektronische Ressourcen, Mikroformen, Karten, Bilder uvm. Seit den 1990er Jahren unterstützt die Bayerische Staats- bibliothek die Polenforschung zudem durch zahlreiche digitale Projekte und Dienstleistungen. Diese werden in der Plattform „Virtuelle Fachbibliothek Osteuropa” (ViFaOst, www.vifaost.de) gebündelt, u.a. mit dem Fachrepositorium für Open-Access-Volltexte „Osteuropa-Dokumente online” (OstDok, www.ostdok.de).

Refine search results

2 Rocznik Teologiczny

1 Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

1 Latopisy Akademii Supraskiej

1 Orientalia Christiana Cracoviensia

1 Perspektywy Kultury

1 Verbum Vitae

1 Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

3 Ostapczuk J.

1 Anchimiuk J.

1 Fluda-Krokos A.

1 Janus K. J.

1 Juda M.

1 Kunz N.

1 Nowak A. Z.

1 2021

1 2020

1 2019

2 2018

2 2017

1 2016