Search results

1

Rytmická stránka Nerudova rýmu

100%

Říha J.

Česká literatura (Czech Literature)

|

2012

|

vol. 60

|

issue 3

409-427

EN

This article considers the rhythmical aspect of rhyme in the published collections of verse of Jan Neruda (1834-1891), Hřbitovní kvítí (1857), Knihy veršů (1867), Písně kosmické (1878), Balady a romance (1878-83), and Zpěvy páteční (1896). The author´s method is to start from the theoretical works of Jan Mukařovský (1891-1975) (the rhythmical aspect of rhyme) and Miroslav Červenka (1932-2005) (the structure of endings in Czech syllabotonic verse). When describing Neruda´s collections, the author focuses on the frequency of the individual endings and their combinations in rhyming lines. The discussion is based on comparing the actual frequency of endings with their theoretical frequency (resulting from linguistic factors). The changes in frequency of endings from one collection to the other are put into a system with changes in, among other things, the range of meters and stanza types, and changes in the semantics of the rhyme. Particular attention is paid to the question of dactylic rhyme, which was an essential ingredient of Písně kosmické and Prosté motivy, and the question of rhyme without meter.

2

Strofika w XVII-wiecznym zbiorze kolęd Symfonije anielskie Jana Żabczyca

80%

Galilej C.

Facta Simonidis

|

2010

|

vol. 3

|

issue 1

223-241

EN

The aim of this article is a presentation an important versological topic which is an using various stanzaic forms in XVIIth christmas carols by Jan Żabczyc. The cycle Symfonije anielskie is one of the most popular texts since early baroque up today. Some of these carols are still sung in christmas time. This work describes a part of the history and development of polish versification. Baroque versological patterns reveal a great influence of latin and – on the other hand – folk poetry on polish versification. The basic versological achievements in polish literature reached Jan Kochanowski. Żabczyc is one of many poets who imitated the model of versification introduced by Kochanowski. Type of stanzaic structure is mostly depended on syntactic organization of the text, rhyme scheme, type of metre. In the field of versification Żabczyc’s songs represent partly a renaissance style and partly a baroque one. They were from the beginning designed to be sung. Only harmonious relations between all versological components could guarantee them a positive perception. The next centuries showed Żabczyc’s carols succeed.

PL

Jan Żabczyc, wczesnobarokowy poeta nadworny, jest autorem jednego z najpopularniejszych w historii literatury polskiej zbioru kolęd pt. Symfonije anielskie, który na stałe wpisał się w tradycję polskiej pieśni religijnej, a także szerzej – dzieje kultury narodowej. Niniejszy artykuł stanowi przegląd form stroficznych tytułowego cyklu, przedstawiający pewien wycinek stanu polskiej wersyfikacji uchwycony w ciekawym momencie rozwoju – w 1 połowie XVII wieku, gdy w poezji funkcjonuje jeszcze tradycyjna forma wiersza (znana z epoki staropolskiej, której szczytem rozwoju była twórczość Jana Kochanowskiego), z drugiej zaś strony zauważalny jest już pewien kierunek zmian oraz nowe możliwości (znaczne poszerzenie zasobu form stroficznych, zwrócenie większej uwagi na rolę słowa w pieśni, zwykle przesłanianego melodią, częste stosowanie w tekstach rytmu drobionego odzwierciedlającego skłonność barokowej muzyki do krótkich fraz). Dopracowana, jak pokazują badania, struktura stroficzna ma duży udział w sukcesie, jaki odniósł omawiany zbiór zarówno u współczesnych Żabczycowi, jak i u potomnych.

3

Strofika w XVII-wiecznym zbiorze kolęd Symfonije anielskie Jana Żabczyca

71%

Galilej C.

Facta Simonidis

|

2010

|

issue 3

223-242

PL

Jan Żabczyc, wczesnobarokowy poeta nadworny, jest autorem jednego z najpopularniejszych w historii literatury polskiej zbioru kolęd pt. Symfonije anielskie, który na stałe wpisał się w tradycję polskiej pieśni religijnej, a także szerzej – dzieje kultury narodowej. Niniejszy artykuł stanowi przegląd form stroficznych tytułowego cyklu, przedstawiający pewien wycinek stanu polskiej wersyfikacji uchwycony w ciekawym momencie rozwoju – w I poł. XVII w., gdy w poezji funkcjonuje jeszcze tradycyjna forma wiersza (znana z epoki staropolskiej, której szczytem rozwoju była twórczość Jana Kochanowskiego), z drugiej zaś strony zauważalny jest już pewien kierunek zmian oraz nowe możliwości (znaczne poszerzenie zasobu form stroficznych, zwrócenie większej uwagi na rolę słowa w pieśni, zwykle przesłanianego melodią, częste stosowanie w tekstach rytmu drobionego odzwierciedlającego skłonność barokowej muzyki do krótkich fraz). Dopracowana, jak pokazują badania, struktura stroficzna ma duży udział w sukcesie, jaki odniósł omawiany zbiór zarówno u współczesnych Żabczycowi, jak i u potomnych

EN

The aim of this article is a presentation an important versological topic which is an using various stanzaic forms in XVIIth christmas carols by Jan Żabczyc. The cycle Symfonije anielskie is one of the most popular texts since early baroque up today. Some of these carols are still sung in christmas time. This work describes a part of the history and development of polish versification. Baroque versological patterns reveal a great influence of latin and – on the other hand – folk poetry on polish versification. The basic versological achievements in polish literature reached Jan Kochanowski. Żabczyc is one of many poets who imitated the model of versification introduced by Kochanowski. Type of stanzaic structure is mostly depended on syntactic organization of the text, rhyme scheme, type of metre. In the field of versification Żabczyc’s songs represent partly a renaissance style and partly a baroque one. They were from the beginning designed to be sung. Only harmonious relations between all versological components could guarantee them a positive perception. The next centuries showed Żabczyc’s carols succeed.

Refine search results

2 Facta Simonidis

1 Česká literatura (Czech Literature)

2 Galilej C.

1 Říha J.

1 2012

2 2010

Rytmická stránka Nerudova rýmu

Strofika w XVII-wiecznym zbiorze kolęd Symfonije anielskie Jana Żabczyca

Strofika w XVII-wiecznym zbiorze kolęd Symfonije anielskie Jana Żabczyca