Search results

1

Zarys koncepcji wolnych szkół demokratycznych

100%

Rybińska J.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2019

|

vol. 580(5)

3-16

PL

Przedmiotem rozważań podjętych w artykule są wolne szkoły demokratyczne – placówki edukacji nieformalnej – powstałe w wyniku oddolnej inicjatywy. To zjawisko edukacyjne jest efektem nowatorstwa pedagogicznego, gromadzących się we wspólnoty rodziców, którzy – jak sami mówią – chcą stworzyć miejsce, w którym dzieci będą mogły wzrastać w poczuciu szczęścia i spełnienia. Szkoły te, nazywane także quasi-szkołami, nie są sformalizowanymi placówkami edukacyjnymi, nie posiadają statusu szkoły, tym samym pozostają na obrzeżach systemu edukacji, działając na prawach edukacji domowej. Celem tego artykułu jest przedstawienie założeń koncepcji pedagogicznej tego typu szkół. Na terenie naszego kraju powstało, w ciągu ostatnich kilku lat, kilkanaście szkół tego rodzaju, skupionych wokół Europejskiej Wspólnoty ds. Edukacji Demokratycznej (EUDEC), o których możemy powiedzieć, że wpisują się w nurt szkolnictwa pretendującego do wyemancypowania. Inicjatorzy wolnych szkół demokratycznych rezygnują z adaptacyjnej strategii dydaktycznej, charakterystycznej dla szkół publicznych i kierują się w stronę emancypacji, wzorem pierwszej szkoły demokratycznej w Summerhill. W koncepcji pedagogicznej wolnych szkół demokratycznych akcent kładzie się na indywidualne, podmiotowe potrzeby ucznia: potrzebę autonomii, aktywności poznawczej, interakcji z otoczeniem, wyrażania własnego stosunku do poznawanych treści, współdziałania w poszukiwaniu wiedzy.

2

Na obrzeżach „systemu”. Polskie szkoły demokratyczne w perspektywie teorii architektur praktyk

86%

Gawlicz K.

Studia Socjologiczne

|

2023

|

issue 4(251)

97-122

PL

Artykuł stanowi egzemplifikację możliwości wykorzystania teorii architektur praktyk Stephena Kemmisa jako narzędzia analitycznego w badaniach zmian edukacyjnych. Dotyczy on polskich szkół demokratycznych, czyli autonomicznych społeczności uczących się, opartych na idei wolności, które skupiają dzieci spełniające obowiązek szkolny poza szkołą. Szkoły te realizują model edukacji radykalnie odmienny od dominującego: definiują szkołę jako społeczność, której członkowie i członkinie współdecydują o kwestiach istotnych dla siebie i zbiorowości. Zmieniają także tradycyjny stosunek pedagogiczny, czyniąc dziecko współodpowiedzialnym za proces uczenia się. Materiał empiryczny zgromadzony w toku badań w ośmiu szkołach, obejmujący transkrypcje wywiadów pogłębionych i notatki terenowe, został poddany analizie z wykorzystaniem kategorii pojęciowych z teorii architektur praktyk. Pozwoliło to pokazać dyskursywne, materialne i społeczne uwarunkowania związane z usytuowaniem szkół demokratycznych na obrzeżach systemu oświaty, które umożliwiły wyłonienie się i trwanie praktyk przesądzających o specyfice szkół demokratycznych. Dzięki temu artykuł pozwala lepiej zrozumieć warunki przeobrażeń w obszarze szkolnictwa.

EN

The article offers an example of how Stephen Kemmis’es theory of practice architectures can be employed as an analytical tool in researching educational change. It concerns Polish democratic schools, i.e. autonomous learning communities for children who pursue compulsory education through out-of-school forms. The schools’ educational approach differs radically from the dominant one, with the school defined as a community and the traditional pedagogical relationships questioned by making children co-responsible for their learning. The empirical material collected in eight schools through in-depth interviews and observation was analyzed using the theory of practice architectures as a conceptual framework. This allowed for identifying the discursive, material and social conditions associated with the schools’ location on the fringes of the education system that enable practices specific to democratic schools to emerge and last. As a result, the article provides a better understanding of the conditions of transformation in the field of education.

3

Quasi-szkoły – nowe przedsięwzięcia rodzicielskie na obrzeżu systemu oświaty

72%

Uryga D., Wiatr M.

Pedagogika Społeczna

|

2015 (R. XIV)

|

issue 3(57)

217-232

PL

Przedmiotem rozważań podjętych w artykule jest nowe zjawisko społeczno-oświatowe związane z powstaniem placówek oświatowych, które w ciągu ostatnich kilku lat powstały na terenie dużych polskich miast. Ich zaistnienie jest wyrazem rodzicielskiej potrzeby stworzenia miejsca, w którym dzieci mogłyby kształcić się „inaczej”, lepiej niż w typowej szkole. Autorki proponują nazwę określającą te placówki – „quasi- -szkoły”. Wybór ten uzasadniony jest poprzez opis ich istotnych cech, będący wynikiem wstępnej analizy wyników badań empirycznych. Artykuł przedstawia kontekst społeczno-polityczny opisywanego zjawiska. W pozostałych częściach ma miejsce zestawienie cech quasi-szkoły ze znanymi w badaniach nad oświatą koncepcjami szkoły alternatywnej, w których ważne miejsce zajmuje idea nieskrępowanego rozwoju jednostki, demokratyzacja szkoły i wolność uczestniczących w niej podmiotów.

EN

The article considers a new socio-educational phenomenon related to the emergence of new educational institutions which have appeared in major Polish cities over the past few years. Their emergence is an expression of the parents’ desire to create an institution that would educate the children „differently” – better than in a typical school. The authors of this paper propose to name these institutions – „quasi-schools”. We justify the choice by description of their important characteristics. The article presents the socio-political context of the studied phenomenon. The paper continues to compare the characteristics of quasi-schools with well-known, and explored concepts of alternative schools, such as the concepts of unrestrained individual development, school democratization and participant personal freedom

4

Szkoły demokratyczne: założenia edukacyjne oraz charakterystyka uczniów klas I–III na tle szkoły powszechnej

72%

Kaczmarek K., Tanaś Ł., Trzewik M.

Psychologia Wychowawcza

|

2017

|

vol. 53(11)

113-131

PL

Explorational comparative studies of children attending democratic schools (DS) and public schools (PS) (grades from I to III) were carried out. The perseverance and self-control scales (Duckworth & Quinn, 2009; Tsukayama, Duckworth & Kim, 2013) and the cognitive and social tasks sets from the Intelligence and Development Scale for children between 5 and 10 years old (Jaworowska, Matczak & Fecenec, 2012) were used. Also, the school's atmosphere was assessed based on the data gathered from the children and their parents (Zullig et al., 2010). Students attending DS and PS did not differ in cognitive competencies (selective attention, conceptual understanding); however, they differed in terms of social competencies. DS’ students were better at understanding of social situations and PS’ students were better at emotional regulation and self-control. The groups did not differ in terms of perseverance ability. The overall atmosphere in the school, apart from several important aspects, was assessed similarly by both students groups; however, the parents of DS’ children declared significantly higher assessment of the atmosphere than the parents of PS’ students. The results point to significant differences in social and emotional aspects of education in the two kinds of institution.

5

Edukacyjna inżynieria memetyczna. W kierunku szkoły demokratycznej

58%

Hofman-Kozłowska D.

Studia Politicae Universitatis Silesiensis

|

2019

|

vol. 24

111-131

EN

The object of this article is to analyze the democratic school’s organizational model. The example used to visualize this model is the oldest democratic school in the world - 100 years old Summerhill School in Great Britain. We will put the emphasis on the vision and values on which the school was built and how it influenced the approach to children. This article will also describe solutions for teaching organization, free time and self‑government. It will also assign democratic school model to corresponding level of organization development. It will be based on the idea of Spiral Dynamics Model by Clare W. Graves. This idea has not been used in Poland to analyze organizational model of school.

PL

Celem podjętym w artykule jest przeanalizowanie modelu organizacyjnego szkoły demokratycznej. Przykładem, który posłuży do zobrazowania tego modelu, będzie najstarsza szkoła demokratyczna na świecie - szkoła Summerhill z Wielkiej Brytanii, działająca od prawie stu lat. Szczególną uwagę zwrócimy na wizję i wartości, które stanęły u jej podstaw, oraz wynikające z nich podejście do dziecka. W artykule przedstawione zostaną także konkretne rozwiązania dotyczące organizacji nauki i czasu wolnego oraz prac samorządu. Przyporządkujemy też model szkół demokratycznych do odpowiadającego im poziomu rozwoju organizacji. Posłuży do tego koncepcja dynamiki spiralnej Clare’a W. Gravesa (Spiral Dynamics Model). Koncepcja ta nie była wykorzystywana na gruncie polskim do analizy modeli organizacyjnych szkoły.

Refine search results

1 Pedagogika Społeczna

1 Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

1 Psychologia Wychowawcza

1 Studia Politicae Universitatis Silesiensis

1 Studia Socjologiczne

1 Gawlicz K.

1 Hofman-Kozłowska D.

1 Kaczmarek K.

1 Rybińska J.

1 Tanaś Ł.

1 Trzewik M.

1 Uryga D.

1 Wiatr M.

1 2023

2 2019

1 2017

1 2015

Zarys koncepcji wolnych szkół demokratycznych

Na obrzeżach „systemu”. Polskie szkoły demokratyczne w perspektywie teorii architektur praktyk

Quasi-szkoły – nowe przedsięwzięcia rodzicielskie na obrzeżu systemu oświaty

Szkoły demokratyczne: założenia edukacyjne oraz charakterystyka uczniów klas I–III na tle szkoły powszechnej

Edukacyjna inżynieria memetyczna. W kierunku szkoły demokratycznej