Search results

1

Projekt typowy szkół elementarnych z 1808 roku

100%

Majdowski A.

Ochrona Zabytków

|

1994

|

issue 3-4

299-305

EN

The author presents a typical project for elementary (parish) schools. This is probably the first Polish model of its sort which was applied at least up to 1820 and which served the construction of numerous school buildings.

2

Szkoły elementarne na Lubelszczyźnie w okresie okupacji austriackiej (1915–1917)

84%

Partyka W.

Przegląd Nauk Historycznych

|

2022

|

vol. 21

|

issue 2

131-158

EN

The main aim of the article is to describe the state of Polish elementary education in the Lublin region during World War I, before Poland regained independence. Elementary education of the described period was based mainly on small one-class schools with one teacher, only in larger urban centers there were multiclass schools. Thanks to the great involvement of many social activists (landowners, clergy), and ordinary citizens, the beginning of the 20th century was characterized by an unprecedented increase in the number of schools that made education available to thousands of children and adolescents. Despite the war damage, the lack of school infrastructure, the shortage of teaching staff, the mobilization of the society and the favorable attitude of the Austrian authorities in this matter, in the years 1915–1917 led to an increase in the number of elementary schools from 426 to 1,345. As a result, the number of students covered by education increased from about 30,000 in 1915 to over 100,000 in 1917. An important achievement was also the transfer by the Austrian authorities of jurisdiction over education to the Polish administration a year before regaining independence. Despite intensified efforts, within a few years it was not possible to catch up with the educational policy of the Russian authorities implemented throughout the 19th century, but it was an extremely important beginning for the revival and organization of Polish education in the following years. The article is based on archival sources and studies from the beginning of the 20th century, showing the state of education not only in urban centers, but also in villages. Thanks to the preserved reports, it gives the opportunity to get to know the detailed network of schools, which may be a contribution to undertaking further research in this matter.

PL

Głównym celem artykułu jest opisanie stanu polskiego szkolnictwa elementarnego na Lubelszczyźnie w czasie I wojny światowej, przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Szkolnictwo elementarne opisywanego okresu opierało się przede wszystkim na małych szkołach jednoklasowych z jednym nauczycielem, jedynie w większych ośrodkach miejskich funkcjonowały szkoły wieloklasowe. Dzięki wielkiemu zaangażowaniu wielu społeczników (np. właścicieli ziemskich, duchowieństwa), ale i zwykłych obywateli, początek XX w. charakteryzował się nienotowanym wcześniej wzrostem liczby szkół, które umożliwiały dostęp do edukacji tysiącom dzieci i młodzieży. Mimo zniszczeń wojennych, braku infrastruktury szkolnej, niedoboru kadry dydaktycznej, mobilizacja społeczeństwa oraz przychylna w tej materii postawa władz austriackich, doprowadziła w latach 1915–1917 do wzrostu liczby szkół elementarnych z 426 do 1345. Dzięki temu liczba uczniów objętych edukacją wzrosła z około 30 tys. w 1915 r. do ponad 100 tys. w 1917 r. Ważnym osiągnięciem było również przekazanie przez władze austriackie jurysdykcji nad szkolnictwem administracji polskiej już na rok przed odzyskaniem niepodległości. Mimo wzmożonych działań, w ciągu kilku lat nie udało się nadrobić zaległości wynikających z polityki edukacyjnej władz rosyjskich realizowanej przez cały wiek XIX, jednak był to niezwykle istotny asumpt do odrodzenia i organizacji polskiego szkolnictwa w kolejnych latach. Artykuł bazuje na źródłach archiwalnych i opracowaniach z początku XX w., ukazując stan szkolnictwa nie tylko w ośrodkach miejskich, ale również na wsiach. Dzięki zachowanym sprawozdaniom, daje możliwość poznania szczegółowej sieci szkół, co może być przyczynkiem do podejmowania kolejnych badań w tej materii.

3

Seminaria nauczycielskie na terenie Królestwa Polskiego w rosyjskiej polityce oświatowej po powstaniu styczniowym

84%

Szewczuk D.

Res Historica

|

2023

|

issue 56

301-325

EN

The activities of government teachers’ training colleges in the Kingdom of Poland in the years 1866–1915 served to prepare candidates for teaching work in elementary schools. The model of education and upbringing of future teachers adopted in the seminars was to guarantee the implementation of the Russification policy in elementary education. The graduates of the seminary not only gained useful pedagogical knowledge there but also were subjected to intensive educational efforts aimed at turning them into teachers faithfully carrying out the orders of their superiors. The tasks set by the Russian authorities translated into the way of organizing didactic and educational work carried out in teachers’ training colleges and required the appropriate selection of teaching staff responsible for educating pupils.

PL

Działalność rządowych seminariów nauczycielskich na terenie Królestwa Polskiego w latach 1866–1915 służyła przygotowaniu kandydatów do pracy pedagogicznej w szkołach elementarnych. Przyjęty w seminariach model kształcenia i wychowania przyszłych nauczycieli miał zagwarantować realizację polityki rusyfikacyjnej w oświacie elementarnej. Wychowankowie seminarium zdobywali w nich nie tylko przydatną wiedzę pedagogiczną, ale również zostali poddani intensywnym zabiegom o charakterze wychowawczym, mającym z nich uczynić nauczycieli wiernie wykonujących polecenia zwierzchników. Postawione przez władze rosyjskie zadania przekładały się na sposób organizacji pracy dydaktyczno-wychowawczej prowadzonej w seminariach nauczycielskich i wymagały odpowiedniego doboru kadry pedagogicznej odpowiedzialnej za kształcenie wychowanków.

Refine search results

1 Ochrona Zabytków

1 Przegląd Nauk Historycznych

1 Res Historica

1 Majdowski A.

1 Partyka W.

1 Szewczuk D.

1 2023

1 2022

1 1994

Projekt typowy szkół elementarnych z 1808 roku

Szkoły elementarne na Lubelszczyźnie w okresie okupacji austriackiej (1915–1917)

Seminaria nauczycielskie na terenie Królestwa Polskiego w rosyjskiej polityce oświatowej po powstaniu styczniowym