Search results

1

Il Tarantismo ed il culto di San Paolo nel Viaggio etnografico di Ernesto de Martino

100%

Del Mastro D.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2012

|

issue 2

146-162

PL

W czerwcu 1959 r. z okazji święta św. Piotra i Pawła grupa uczonych prowadzona przez antropologa Ernesta De Martino wybrała się do Galatiny na Półwyspie Salentyńskim w Apulii, żeby podjąć badania nad tarantyzmem, zjawiskiem historyczno-religijnym wciąż aktualnym i obecnym, którego źródła sięgają czasów średniowiecza. Oprócz wspomnianego już cenionego historyka religii, grupa składała się także z lekarza, psychiatry, psychologa, eksperta w dziedzinie etnomuzykologii i fotografa. Zostali oni powołani do obserwacji tego, co działo się tym małym miasteczku w centralnej Apulii, podczas obchodów odbywających się w dniach od 28 do 30 czerwca, kiedy to do kaplicy św. Pawła napływały tłumy ‘tarantystów’ z całego Salento. Powodem ich przyjazdu na ceremonię była chęć złożenia hołdu Świętemu w podziękowaniu za otrzymaną łaskę uzdrowienia lub też prośba o pomoc w przezwyciężeniu straszliwej choroby, wywołanej przez ukąszenie pająka, to zobowiązywało tarantystów do frenetycznego tańca, trwającego kilka dni w stanie delirium. Do tej pory z obszernej literatury nad tarantyzmem wyłaniają się dwa główne nurty tego ciekawego zjawiska, które charakteryzowało wiejski, południowy świat analfabetów i ich skłonność do magicznych wierzeń. Pierwszym z nich jest interpretacja medyczna, która sprowadzała tarantyzm do formy ‘arachnidyzmu’, drugim natomiast psychopatologiczna, będąca objawem choroby psychicznej. Założeniem badań z 1959 r. było natomiast postawienie hipotezy symboliczno-kulturowej ów zjawiska, zawierającego w sobie analizę historyczno-religijną zaobserwowanych zdarzeń, która pozwalałaby Ernestowi De Martino na zdefiniowanie tarantyzmu jako fenomenu kulturowego, zdolnego do symbolicznej autonomii, a nie jako choroby.

2

Jedna, żadna i sto tysięcy. Włoszka jako medium

62%

Woźniak K.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2019

|

vol. 19

298-306

RU

The stake in a heated discussion on reviving tarantism in the Salentian culture by initiators and partcicipants of the project ‘The spider of a dancing god’ was the reinterpretation of the phenomenon itself: tarantism, which was perceived as a thing of the past and an embarrassing social problem, was to become artistically modified, namely isolated from life and displayed on stage. Rejecting tarantism as a folk practice and an attempt at representing it could also be interpreted as turning a blind eye to the problem of a woman’s position in society, without proposing anything in turn. Technological and social progress did not go hand in hand with the emancipation of an Italian woman. Luigi Piradnello in his drama, and Franka Rame in her monodrama captured this phenomenon brilliantly.

3

Ofelia Pirandella: rozważania nad kobiecym szaleństwem

58%

Koman A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2017

|

vol. 17

150-158

PL

Ophelia of Pirandello: reflections around female madness Abstract The article is devoted to an analysis of Luigi Pirandello’s drama As You Desire Me which drawsinspiration from an actual event connected with questions on the identity of a person sufferingfrom amnesia. Unlike the real incident, the main character of Pirandello’s is a woman knownonly by her alias Stranger, as the main theme of the drama is establishing her true identity. Thepresent article aims at proving that Pirandello’s drama is not a criminal mystery, but rathera deep reflection on the notion of human personality which in the case of a woman receivesnew, interesting meanings. One of them is spotting the correspondence between Pirandelli’sStranger and Shakespeare’s Ophelia, as madness of both characters appears to have similarroots: female’s insanity seen through the prism of both dramas appears as defiance againstthe culture of patriarchy, but also stems from the conviction of one’s own emptiness andundefinedness. In this context, referring to studies on feminist criticism (E. Shawalter,K. Kłosińska, K. Woźniak), including studies on female hysteria is of relevance. Even thoughthe structure of drama appears to lead to a finale in which the truth about the character isuncovered, Pirandello does not reveal her true identity. However, questions on female identityand female madness are worth reflecting upon, even if they remain unanswered. Keywords: Luigi Pirandello, As you desire me, impersonality, Ophelia, tarantism, Jean-MartinCharcot, Aleksandra Mianowska, female madness, female identity, Elaine Showalter, feministliterary criticism

4

Od pieśni Anitry do taranteli. Rekontekstualizacja jako metoda twórcza

58%

Partyga E.

Konteksty - Polska Sztuka Ludowa

|

2023

|

vol. 340

|

issue 1-2

432-440

EN

The topic of the research reflections broached in this article involves two versions of the closing scene from the second act of A Doll’s House by Henrik Ibsen. A comparative analysis originating from a sketch from 1879, in which Nora Helmer sang and danced Anitra’s song from Peer Gynt, and a published variant in which she dances the tarantella, intends to demonstrate the character of changes introduced by the author. A synthetic work by Vilhelm Bergsøe about tarantism (1865), with which Ibsen was most probably familiar, is also presented as one of the contexts of such changes. An analysis of the tarantella motif is based on contemporary studies on the tarantella and tarantism. The article proposes the thesis that Ibsen preserved all meanings contained in the rough version but redistributed them in a different manner in the text of the drama; at the same time, by changing the music-dance motif he increased the number of mutually interfering contexts. Significant changes also affected relations between the dramatis personae. Resignation from exoticization and the introduction of the tarantella as a motif more open to performative clarification and semantically less stabilised than Anitra’s song contributed to a considerable expansion of interpretation possibilities.

PL

Przedmiotem badawczej refleksji podjętej w artykule są dwie wersje ostatniej sceny z drugiego aktu Domu lalki Henrika Ibsena. Analiza porównawcza pochodzącego z lata 1879 szkicu, w którym Nora Helmer śpiewała i tańczyła pieśń Anitry z Peera Gynta, i opublikowanego wariantu, w którym tańczy tarantelę, ma pokazać zakres i charakter autorskich zmian. Jako jeden z kontekstów tych zmian zaprezentowano także syntetycznie pracę Vilhelma Bergsøe na temat tarantyzmu (1865), najprawdopodobniej znaną Ibsenowi. Analizę motywu taranteli oparto na współczesnych badaniach nad tarantelą i tarantyzmem. W artykule postawiono tezę, że Ibsen zachował wszystkie sensy zawarte w wersji brulionowej, lecz rozdystrybuował je w inny sposób w tekście dramatu, a jednocześnie – poprzez zmianę motywu muzyczno-tanecznego – powiększył liczbę interferujących ze sobą kontekstów. Znaczącym zmianom uległy również relacje między postaciami dramatu. Rezygnacja z egzotyzacji i wprowadzenie taranteli jako motywu bardziej otwartego na performatywne dookreślenia i mniej ustabilizowanego semantycznie niż pieśń Anitry przyczyniła się do znacznego poszerzenia możliwości interpretacyjnych.

Refine search results

2 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

1 Colloquia Theologica Ottoniana

1 Konteksty - Polska Sztuka Ludowa

1 Del Mastro D.

1 Koman A.

1 Partyga E.

1 Woźniak K.

1 2023

1 2019

1 2017

1 2012

Il Tarantismo ed il culto di San Paolo nel Viaggio etnografico di Ernesto de Martino

Jedna, żadna i sto tysięcy. Włoszka jako medium

Ofelia Pirandella: rozważania nad kobiecym szaleństwem

Od pieśni Anitry do taranteli. Rekontekstualizacja jako metoda twórcza