Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 12

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  temat
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Podmiotowość nadawcy w dawnym tekście naukowym… na podstawie analizy manifestu pedagogicznego Janusza Korczaka Jak kochać dziecko. Dziecko w rodzinie

100%
Sieradzka-Baziur B.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
|
2019
|
issue 14
203-217
XX
The article concerns the writer’s identity in the old scientific text in the light of Janusz Korczak’s work How to love a child. A child in the family. Attention was also paid to the roles which the author plays in the text. He is identical with the author of the work and he is a doctor, educator and philosopher. The article also discusses the emotional involvement of the author and his pedagogical passion. The history of the book creation was discussed, and then the language forms, through which the subject of the text was revealed, were shown.
2
Publication available in full text mode
Content available

Jak zdefiniować mit literacki, czyli o (rozwiązanym) problemie francuskich literaturoznawców

100%
Klik M.
Przegląd Humanistyczny
|
2016
|
vol. 60(1 (452))
147-157
PL
Due to extreme discrepancies in comprehension of the literary myth, many modern literary scholars consider it as a very broad concept which may be used for any occasion to define any research subject. The myth is often identified with an archetype, a theme or a motif, which leads to misunderstandings. The author of this study proposes to apply a term of the literary myth only to stories about certain events, retold in various works, whose heroes are particular people or beings with human features. This “minimum” definition of the literary myth, which does not take into account the characteristics and functions that are usually attributed to the myth, and which at the same time allows to distinguish it from other concepts used in literary studies, may be a starting point for studies of various kinds and is intended by the author to facilitate the theoretical discussion on the myths in literature.
3
Publication available in full text mode
Content available

Topikalizacja w tekstach Cypriana Norwida. Rekonesans

84%
Kozłowska A.
Forum Poetyki
|
2021
|
issue 26
18-31
EN
Topicalization, understood as highlighting the topic of an utterance, has different syntactic, lexical, and punctuational exponents. Punctuational exponents are specific to Norwid, constituting a peculiar equivalent of suprasegmental exponents of the thematic-thematic structure in a written text. The discussed operation introduces a hidden contrast, indicating that the topic of an utterance is X rather than any other conceivable topic, or an object which could be selected from a previously signaled class. This is accompanied by the following intention: ‘I am talking about X, not about Y, Z… etc.’, This blurs the clear distinction into the thematic and rhematic part, and hence represents Norwid’s characteristic strategy of speaking, in which the main topic and rhemat seem equally important.
PL
Topikalizacja, rozumiana jako uwydatnienie tematu wypowiedzenia, ma w twórczości Cypriana Norwida rozmaite wykładniki syntaktyczne, leksykalne i graficzne – te ostatnie, specyficzne dla wypowiedzi autora Vade-mecum, stanowią swoisty ekwiwalent suprasegmentalnych wykładników struktury tematyczno-rematycznej w tekście pisanym. Omawiana operacja wprowadza do wypowiedzi ukryty kontrast, wskazując, że mowa w niej właśnie o X, a nie o jakimkolwiek innym możliwym do pomyślenia temacie ani też nie o obiekcie, który można by wybrać z jakiejś sygnalizowanej wcześniej klasy. Towarzyszy jej następująca intencja: ‘mówię o X, a nie o Y, Z... itp.’. Zaciera ona wyrazistość podziału na część tematyczną i rematyczną i tym samym wpisuje się w charakterystyczną dla Norwida strategię mówienia, w której zarówno główny temat, jak i remat wypowiedzenia wydają się równie ważne.
4
Publication available in full text mode
Content available

Polish Literature and the Extermination of the Soviet Prisoners of War

67%
Morawiec A.
Narracje o Zagładzie
|
2020
|
issue 6
115-139
PL
Przedmiotem artykułu jest motyw i temat sowieckich jeńców wojennych w literaturze polskiej. Zaprezentowano w nim fakty historyczne, będące źródłem ujęć literackich, dotycząceskomplikowanego losu sowieckich jeńców podczas wojny niemiecko-sowieckiej (1941–1945) i po jej zakończeniu. Ukazano także polityczne i ideologiczne determinanty literackiego wizerunku jeńca. Przedmiotem analiz są zarówno utwory fikcjonalne, jak i wspomnieniowe, między innymi Chłopiec z Salskich Stepów Igora Newerlego, Zagrycha Seweryny Szmaglewskiej, Anus mundi Wiesława Kielara. Szczególną uwagę poświęcono wierszowi Obóz głodowy pod Jasłem Wisławy Szymborskiej.
EN
The article addresses the motif (and theme) of the Soviet prisoners of war in Polish literature. It presents historical facts which have inspired literary representations ofevents concerning the complex fates of the Soviet POWs both during the German-Soviet war (1941–1945) and after it came to its end. It also offers a discussion on the political and ideological determinants of the literary portrayal of the prisoner of war. Texts subjected to analyses include both works of fiction and memoirs, such as, among others, Igor Newerly’s Chłopiec z Salskich Stepów (The boy from the Steppes of the Sal), Seweryna Szmaglewska’s “Zagrycha” (The snack), or Wiesław Kielar’s Anus Mundi. 1,500 Days in Auschwitz/Birkenau. Particular attention is given to Wisława Szymborska’s poem “The Hunger Camp at Jasło” (“Obóz głodowy pod Jasłem”).
5
Publication available in full text mode
Content available

Literatura rosyjska wobec zagłady sowieckich jeńców wojennych

67%
Morawiec A.
Narracje o Zagładzie
|
2020
|
issue 6
80-114
EN
The article concerns the motif and theme of Soviet prisoners of war in Russian literature. It presents the most important historical facts, which are the sources of literary approaches, concerning the complicated fate of Soviet POWs during the German-Soviet war (1941‒1945) and after its end. It also shows the political and ideological determinants of the literary image of a prisoner (as a traitor and coward, a resistance fighter in camps and a partisan, victim). The subjects of the analysis are both fictive works and memoirs, among others Mikhail Sholokhov’s The Fate of a Man (Судьба человека), Aleksandr Solzhenitsyn’s One day in the life of Ivan Denisovich (Один день Ивана Денисовича), Vasily Grossman’s Life and fate (Жизнь и судьба), Andrey Pogozhev’s Escape from Auschwitz (Смерть стояла у нас за спиной).
6
Publication available in full text mode
Content available

Спадчына Гарэцкiх чытанняў: спроба сiстэматызацыi

59%
Губская В.
Białorutenistyka Białostocka
|
2015
|
vol. 7
PL
23-letnia historia wykładów poświęconych spuściźnie braci Maksymowi i Gawryle Hareckim stała się podstawą w procesie odsłaniania ich naukowych osiągnięć. W artykule podjęto próbę usystematyzowania przedstawionych w wykładach wyników badań literaturoznawczych klasyka białoruskiej literatury Maksyma Hareckiego. Określono stopień zbadania konkretnych utworów pisarza.
EN
The 23-year-old history of lectures devoted to the legacy of brothers Maksim and Gavrila Goretsky becomes the basis in the process of revealing their scientific results. In the article an attempt has been made to systematize creative works of Maksim Goretsky. The author of the article shows an extent of examination of the writer’s specific works.
7
Publication available in full text mode
Content available

Ściana Płaczu: Władysław Broniewski i Jerzy Ficowski. Interpretacja porównawcza: egzemplifikacja

59%
Kuczyńska-Koschany K.
Polonistyka. Innowacje
|
2021
|
issue 14
101-112
EN
The article reminded about the rudiments that rule the comparative interpretation. The authoress refers to previous methodological and methodical arrangements, especially Bożena Chrząstowska’s, and uses the adopted rudiments in practice (expanding the area with theme and topic). The sketch is an attempt of comparative interpretation of two poems written by polish poets, Władysław Broniewski (1897-1962) and Jerzy Ficowski (1924-2006) – which are about Jerusalem Wailing Wall.
PL
W artykule przypomniano reguły, jakimi rządzi się interpretacja porównawcza. Autorka odnosi się do dotychczasowych ustaleń metodologicznych i metodycznych, przede wszystkim Bożeny Chrząstowskiej, oraz stosuje przyjęte zasady w praktyce (rozszerzając pole o temat i topos). Szkic jest próbą interpretacji porównawczej dwu wierszy polskich poetów - Władysława Broniewskiego (1897-1962) i Jerzego Ficowskiego (1924-2006) – na temat jerozolimskiej Ściany Płaczu.
8
Publication available in full text mode
Content available

Sexist hate speech: Topical organization of intolerant discourse

51%
Vasilenko E.
Językoznawstwo
|
2020
|
vol. 14
47-60
PL
Celem artykułu jest określenie struktury tematycznej seksistowskiej mowy nienawiści jako formy nietolerancyjnego dyskursu. Seksistowski język wrogości rozpatrywany jest jako rodzaj genderowo uwarunkowanego języka wrogości, na który wpływają te same społeczne, polityczno-prawne i kulturowo--etniczne czynniki, co na język wrogości, oparty na orientacji seksualnej lub identyfikacji genderowej. W artykule zaproponowano całościowe ujęcie struktury tematycznej języka wrogości, przytaczane są przykłady werbalizacji tematów i podtematów seksistowskiego języka wrogości w dyskursie internetowym Białorusi.
RU
Целью статьи является определение тематической структуры сексистского языка вражды как формы интолерантного дискурса. Сексистский язык вражды рассматривается как вид гендерно обусловленного языка вражды, на который влияют те же социальные, политико-правовые и культурно-этические факторы, что и на язык вражды, основанный на сексуальной ориентации или гендерной идентичности. В статье предлагается тематическая структура языка вражды в целом и приводятся примеры вербализации тем и подтем сексистского языка вражды в интернет-дискурсе Беларуси.
EN
The article is aimed at determining the topical structure of sexist hate speech as form of intolerant discourse. Sexist hate speech is viewed as a type of gender-based hate speech that is influenced by the same social, political and legal, cultural and ethical factors as sexual orientation-based or gender identity-based hate speech. The article proposes a topical structure of hate speech in general and provides the examples of verbalization of sexist hate speech topics and subtopics in the Belarusian online discourse.
9
Publication available in full text mode
Content available

Uwarunkowania stopnia zwrotu ankiet pocztowych w Polsce w świetle badań eksperymentalnych

51%
Gorbaniuk O.
Roczniki Nauk Społecznych
|
2000-2001
|
vol. 28-29
|
issue 1
241-267
EN
The basic task of the experimental studies related in the article was to learn about the specificity of the Polish population as far as response of potential respondents is concerned to marketing research conducted with the use of the method of postal survey. To this end significance of effect of 15 variables on the return rate of the questionnaires was checked. The variables were distinguished on the basis of analysis of the relevant literature as well as of study results and Polish university teachers' experiences. A900 person random sample was drawn with the help of acomputer algorithm that was representative of the whole of adult Lublin residents with respect to age and sex. The whole drawn sample was divided into 16 experimental groups, each group numbering 50 subjects, and one control numbering 100 subjects. Each of the distinguished groups represented a different variable that was studied. The study results show that enclosing an envelope for the reply, reminding of the reply, enclosing a greater sum of money with the questionnaire, and a higher education and older age of the possible respondents had a positive effect on the percentage of returned questionnaires. The percentage was decreased when the envelopes containing the questionnaires were franked, the volume of the questionnaires was bigger, the survey was under the auspices of a private study centre, the subject was prenotified about his participation in the survey and when too small a sum of money was offered for the participation (50 gr). However, such variables as the subject of the survey, anonymity of the respondents, a repeated dispatch of the questionnaires, lottery and the sex of the respondents did not have a significant effect on the degree of return in the light of the obtained results. If anonymity was not guaranteed, or respondents were offered taking part in the study in return for filling in the questionnaire, and in the case of female respondents we can only talk about tendencies to decrease the return rate.
10
Publication available in full text mode
Content available

Тематическая структура интолерантного дискурса

43%
Vasilenko E.
Językoznawstwo
|
2021
|
vol. 15
81-92
PL
W artykule przedstawiono model struktury tematycznej „języka wrogości” jako formy intolerancyjnego dyskursu na temat wrażliwych grup społecznych wyróżnianych na podstawie cech wrodzonych lub niezmiennych. Rozważono cztery ogólne kategorie tematyczne, takie jak: ocena intuicyjna, charakterystyka grupy społecznej jako takiej, dopasowanie grupy społecznej do innych grup oraz pozycja grupy społecznej w społeczności dyskursywnej. Podano przykłady werbalizacji tematów i podtematów retoryki homofobicznej, seksistowskiej i ksenofobicznej w komentarzach białoruskich internautów w latach 2015–2019.
EN
The article presents a model of the thematic structure of hate speech as a form of intolerant discourse on vulnerable social groups singled out on the basis of protected characteristics. Four major thematic categories are identified: “Intuitive assessment”, “Characterization of the social group”, “Comparison of the group with other social groups” and “Position of the group in the discourse community”. Examples of verbalization of topics and subtopics of homophobic, sexist and xenophobic rhetoric in the online comments of Belarusian users in 2015–2019 are provided.
RU
В статье представлена модель тематической структуры «языка вражды» как формы интолерантного дискурса об уязвимых социальных группах, выделяемых на основании врожденных или неизменяемых характеристик. Рассматриваются четыре общие категории тем: «Интуитивная оценка», «Характеристика социальной группы как таковой», «Сопоставление социальной группы с другими группами» и «Положение социальной группы в дискурсивном сообществе». Приводятся примеры вербализации тем и подтем гомофобной, сексистской и ксенофобской риторики в комментариях белорусских интернет--пользователей в 2015–2019 гг.
11
Publication available in full text mode
Content available

Stopień zwrotu ankiet pocztowych w badaniach marketingowych w świetle doświadczeń nauczycieli akademickich polskich uczelni

43%
Gorbaniuk O.
Roczniki Nauk Społecznych
|
1999
|
vol. 27
|
issue 1
167-181
EN
Postal reviews are widely used in social sciences research because of their great popularity both with respondents and researchers. In Poland postal reviews are used less often than other methods of communication. A low or very low percentage of returned questionnaires is most often mentioned as the reason. This opinion results first of all from not knowing that condition the rate of their return, and particularly from not knowing the cultural peculiarity of Poland in this respect. The sources of this state should be looked for in underestimating the importance of the problem in academic handbooks that only popularise and deepen negative stereotypes about postal review, and in a small number of specialist publications on the variables that are significant for the rate of return in the case of Polish population. In order to fill the existing gap in the knowledge of peculiarity as far as the reaction of potential respondents in Poland is concerned to marketing research with the use of postal review it was decided that opinions and experiences connected with postal review should be collected and analysed. They came from people who occupy themselves in marketing research, first of all in its theoretical aspect, but also having practical knowledge in this field. 89 professors were chosen who specialise in the field of marketing. They were sent aquestionnaire, specially worked out for the study. The questions were concerned, among others, with the peculiar character of postal reviews done by those people. The rate of return after two contacts was 43.7%. The article contains a specification of the rate of return of questionnaires depending on the used factors of review personalisation, financial gratification, the number and form of contacts with respondents and factors connected with the specificity of sending and returning the research materials by respondents. The obtained results are compared and analysed against the background of results of research done in the West. These specifications and analyses may be a good source of hypotheses for future research of cultural conditioning and combination of factors that allow maximising the rate of return of postal review questionnaires in Poland.
12

Studium analityczne Thema und Variationen op. 34 Józefa Kromolickieg

43%
Charlińska E.
|
2016
|
vol. 63
|
issue 13: Muzykologia
101-116
EN
Józef Kromolicki is not a widely known composer. His œuvre comprises choral and organ works. One important composition is the cycle Thema und Variationen, Op. 34, which consists of the following movements: Kanzone (theme) Perpetuum mobile (Var. I), Zwiegesang (Var. II), Brausend (Var. III), Aeolscharfe (Var. IV) and Chromatische Quadrupelfuge (Var. V). The analytical study deals with the elements of the musical work: melody, rhythm, harmony, agogics and formal design. The most complicated element, albeit a schematic one (theme with Vars. I and II), is the harmony. A highly elaborate movement in terms of composition technique is the last, a quadruple fugue. The study concludes by indicating the most important means of variation technique employed by Kromolicki, including changes of mode, metre and agogics. The evolution of the rhythm is based on the gradual diminution of rhythmic values (this concerns the theme as well). An important factor in the shaping of the form is the use of polyphonic techniques (canon in Var. II, the closing fugue). In the last movement, the composer displays a mastery of counterpoint technique, wielding four themes at once. It is a great pity that Kromolicki’s Thema und Variationen, Op. 34 is not familiar to a wider audience of organ music. It is an ambitious work of considerable value, in both compositional and performance terms.
PL
Józef Kromolicki nie jest powszechnie znanym kompozytorem. W jego dorobku twóczym znajdują się utwory chóralne i organowe. Ważne miejsce zajmuje w nim cykl Thema und Variationen op.34. Składa się on z następujących części: Kanzone (jako temat), Perpetuum mobile (I wariacja), Zwiegesang (II wariacja), Brausend (III wariacja), Aeolscharfe (IV wariacja) i Chromatische Quadrupelfuge (V wariacja). Studium analityczne dotyczy elementów dzieła muzycznego: melodyki, rytmiki, harmoniki, agogiki i budowy formalnej. Najbardziej skomplikowaną, aczkolwiek schematyczną (temat z I i II wariacją) jest płaszczyzna harmoniczna. Niezwykle kunsztowną częścią pod względem kompozytorskim jest finałowa poczwórna fuga. Podsumowanie wskazuje najważniejsze środki techniki wariacyjnej J. Kromolickiego. W cyklu wykorzystano zmianę trybu tonacji, metrum i agogiki. Ewolucja rytmu opiera się na stopniowym zagęszczeniu wartości rytmicznych (zjawisko to dotyczy również tematu). Ważnym czynnikiem formotwórczym okazały się środki polifoniczne (technika kanoniczna w II wariacji i finałowa fuga). W ostatniej części kompozytor operując czterema tematami jednocześnie osiągnął mistrzostwo techniki kontrapunktycznej. Wielka szkoda, że Thema und Variationen op. 34 J. Kromolickiego nie jest znany szerszemu gronu słuchaczy muzyki organowej. Jest to utwór ambitny i wartościowy zarówno pod względem kompozytorskim, jak i wykonawczym.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.