Search results

1

A Scapegoat’s Journey

100%

Prijatelj E.

The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II

|

2018

|

vol. 8

|

issue 1

FR

Sacrifice is an important part of religious, ethical and political life. In addition, the term;sacrifice’ has several meanings; one of them denotes a victim of crime. In this paper, we focus exclusively on victims of scapegoating. Scapegoats – individuals or communities – may be victims of others, or otherwise they may experience themselves in this way. This paper explores both possibilities. It, primarily studies the psychology of scapegoating based on the premise of the innate human need to discharge tensions, and then presents several paths out of the scapegoating mechanism. It also illustrates scapegoating dynamics in the media and explores the example of Slovenia based on its history and the current situation with respect to transferring of blame.

2

Vnímání bezpečí v sociálně rizikovém regionu

100%

Kuchař P., Buriánek J.

Česká kriminologie (Czech Criminology)

|

2020

|

vol. 5

|

issue 1

1-22

EN

The study is based on data from a sociological survey conducted in 2017 in North Bohemia – a high-risk region both in terms of crime and existing social problems. The aim of the article is to identify differences and important determinants of perceived security within sub-regions of the analyzed area. Using a logistic regression analysis, we found that not only perceived neighborhood disorganization but mainly perceived tension between social groups is a strong predictor of perceived security. On the other hand, the analysis did not show any substantial influence of socio-demographic characteristics. The inter-groups tension represents a particular measure of concerns nevertheless it probably covers a broader scope of local problems including the social exclusion issue. The authors discuss the outcome as a special feature in the context of theories of disorganization, incivility and strain.

3

Między dramatyką a dialogiką

86%

Kot D.

Logos i Ethos

|

2014

|

issue 1(36)

53–72

EN

Józef Tischner’s philosophy of drama belongs to the tradition of philosophy of dialogue. However a “drama” (the keyword of that philosophy) origins in a different approach to philosophy of man. Whereas the dialogue is an encounter, a love, a responsibility for the Other, a lack of distance – the drama is a fight, tension, sometimes even a mortal combat. Dialogue is an opening for the Other while drama is a game between salvation and damnation. Tischner does explain fundamental human experience and human relations by this term in the same time. The tension between these two concepts is presented and considered in the paper. An analysis of contexts, where these terms appear, helps to see mutual influences and how they modify one another their meaning. The sense of dialogue changes in philosophy of drama, the drama acquires a new meaning. A term tension becomes crucial for this relation.

4

Heidegger, Mukařovský a umelecká kritika

86%

Lipták M.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2018

|

vol. 66

|

issue 3

361-381

EN

In this article, points of contact between Mukařovský’s and Heidegger’s thinking about art are investigated. These points of contact are identified in the conception of deliberateness and non-deliberateness in Mukařovský and in the contest between the world and the earth in Heidegger. It is argued that these conceptions point to the treatment of a work as continually polarising; polarisation is related to the problematic of the durability of a work of art and of great art, so its character is ultimately normative. These results are finally briefly related to the question of art criticism.

DE

Im vorliegenden Artikel werden die Berührungspunkte des Kunstverständnisses von Mukařovský und Heidegger untersucht. Diese Berührungspunkte werden im Konzept des Absichtsvollen und des Unbeabsichtigten bei Mukařovský und im Streit zwischen Welt und Erde bei Heidegger identifiziert. Der Autor argumentiert in dem Sinne, dass diese Konzepte auf ein Konzept des Werks als ständig polarisierendes Werk verweisen, wobei die Polarisierung auf die Problematik der Lebensdauer des Kunstwerks und der großen Kunst bezogen wird, so dass deren Wesen letztendlich normativ ist. Diese Schlussfolgerungen werden dann in knapper Form auf die Frage der Kunstkritik bezogen.

5

Die Rolle der Tradition in der Kirche: Brennpunkte und Veränderungsperspektiven

81%

Dzidek T., Kusek A.

Theological Research. A Journal of Systematic Theology

|

2018

|

vol. 6

DE

The tensions existing in the Church between the preservation of Tradition and its development have always existed. It is difficult to maintain a harmonious balance in this respect. Accentuating fidelity to Tradition means that its development remains in the shadow. And vice versa ‑ focusing on the development process of Tradition, shifts the concern for its integrity. After the Second Vatican Council, the tensions between the Vatican and local churches concerned the synod institution, the episcopate conference and the infallible teaching of the Pope. In the future, these tensions between the preservation of tradition and development will concern celibacy of priests and priesthood of women. There is a space of freedom for new solutions in the Church, but there are also limits that cannot be crossed. No state in the Church, and no more individuals have a monopoly on the truth. It can be discerned in the community in which the Holy Spirit operates.

6

DEVOÇÕES MARIANAS: TENSÕES E CONFLITOS NO CAMPO RELIGIOSO SUL RIO-GRANDENSE (BRASIL, 1950-1980)

72%

Borin M. R.

Revista del CESLA. International Latin American Studies Review

|

2015

|

issue 18

15-38

PT

Este estudo empírico analisa as tensões em torno da devoção à Mãe Rainha Três Vezes Admirável de Schöenstatt, a qual pode ser entendida como uma forma de resistir às mudanças propostas pelo Concílio Vaticano II no que tange a piedade popular. Essa devoção surgiu na Alemanha, em Schöenstatt, 1914, e se expande a vários países europeus. Nos anos de 1930 chega ao Brasil consolidando- se, em 1948, com a fundação do seu primeiro santuário na cidade de Santa Maria, no Estado do Rio Grande do Sul. Através do protagonismo dos leigos esta devoção mariana foi difundida para outros estados brasileiros e também para outros países latino-americanos. Argumentamos que as tensões em torno desta devoção mariana estariam relacionadas, não somente à figura de seu fundador, o padre José Kentenich, como pretende a literatura eclesiástica, mas às pretensões da Igreja em alcançar um catolicismo mais esclarecido em matéria de fé e religião que coadunasse com o projeto de nação católica pretendido pelo Estado Varguista. Para tanto o clero dedicou especial atenção a outra invocação mariana, Nossa Senhora Medianeira de Todas as Graças, com a qual pretendia combater o comunismo.

EN

This empirical study analyzes the tensions around the devotion to the Mother Queen Thrice Admirable of Schöenstatt, which can be understood as a way to resist the changes proposed by the Second Vatican Council with regard to popular piety. This devotion emerged in Schöenstatt, Germany, in 1914, and expanded to several European countries. In the 1930s it arrived in Brazil consolidating itself with the foundation in 1948 of its first sanctuary in the town of Santa Maria, located in the state Rio Grande do Sul. Thanks to the role of layman this Marian devotion was disseminated to other Brazilian states and to other Latin American countries. It’s argued that the tensions around this Marian devotion would be related not only to the figure of its founder, priest José Kentenich, as presented by the ecclesiastical literature, but to the claims of the Catholic Church to achieve a more enlightened religion in matters of faith and religion, as expected by the Catholic nation project intended by the Vargas State. For both clergy paid special attention to other Marian invocation, Our Lady Mediatrix of All Graces, with which he intended to fight communism

7

Intymność w stanie oblężenia

72%

Wrochna P.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia

|

2016

|

vol. 41

|

issue 2

EN

Friendship, love, a close relationship with another person – at the certain stage of life these concepts affect almost every one of us. It is worth to highlight, that our relationships with other people can provide a valuable piece of information not only about ourselves, but also about the state or condition of our society. Social reality is a field where a variety of processes and transformations takes place and along with them follows the change of the nature of close interpersonal relationships. Western societies are udeniably headed towards generalized individualization, where individuals are freed from the rigid social structures and claim the right to greater autonomy, independence and self-reliance in creating their own identity. How do the above transformations contribute to the aspect of intimate relationships? Does intimacy finds itself in “a state of siege” and the relationship with another person appears as a source of stress and tension? Are contemporary transformations of intimacy cause an opportunity or rather a chance to create more expressive and fulfilling relationships than in the past?

PL

Przyjaźń, miłość, bliski związek z drugą osobą to pojęcia, które na pewnym etapie życia dotyczą niemal każdego z nas. Warto zaznaczyć, iż to, jak wyglądają nasze relacje z innymi ludźmi, może dostarczyć cennych informacji nie tylko o nas samych, ale też może wiele powiedzieć o kondycji naszego społeczeństwa. Rzeczywistość społeczna jest polem, na którym zachodzą liczne procesy i przemiany, a wraz z nimi zmienia się charakter bliskich więzi międzyludzkich. Społeczeństwa zachodnie niewątpliwie zmierzają w stronę zgeneralizowanej indywidualizacji, gdzie jednostka wyzwala się spod skostniałych struktur społecznych i rości sobie prawo do coraz większej autonomii, niezależności i samodzielności w tworzeniu własnej tożsamości. Jak zatem przytoczone powyżej przekształcenia przekładają się na aspekt relacji intymnych? Czy obecnie intymność faktyczne znalazła się w „stanie oblężenia”, a związek z drugą osobą jawi się jako źródło napięć i stresów? Czy współczesne przemiany intymności stwarzają raczej szansę na zawieranie bardziej wyrazistych i pełniejszych więzi niż kiedykolwiek w przeszłości?

8

Process Drama as a Medium of Creative Teaching and Learning in EFL Classroom

72%

Gałązka A.

The New Educational Review

|

2006

|

vol. 9

93-108

EN

Drama is an art form, a practical activity, and an intellectual discipline highly accessible to young people. In education, it is a mode of learning that challenges students to make meaning of their world. Through students’ active identification with imagined roles and situations in drama, they can learn to explore issues, events and relationships. In drama students draw on their knowledge and experience of the real world. Drama has the capacity to move and change both participants and audiences and to affirm and challenge values, cultures and identities Drama can develop students’ artistic and creative skills and humanize learning by providing lifelike learning contexts in a classroom setting that values active participation in a non-threatening, supportive environment. Drama empowers students to understand and influence their world through exploring roles and situations and develops students’ non-verbal and verbal, individual and group communication skills. It develops students’ intellectual, social, physical, emotional and moral domains through learning that engages their thoughts, feelings, bodies and actions. In the paper I will demonstrate process drama and how it may be used as a creative medium of teaching English as a foreign language.

9

Casino Royale — między powieścią a adaptacją filmową

58%

Dunin-Wilczyński S.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2018

|

vol. 9

|

issue 1

71-90

PL

Postać Jamesa Bonda, stworzona przez Iana Fleminga w powieści szpiegowskiej Casino Royale w 1962 r., jest przedmiotem różnorodnych adaptacji filmowych, telewizyjnych, komiksowych, radiowych i komputerowych. Spośród nich wyróżnia się film Casino Royale z 2006 r., gdyż jest jednocześnie adaptacją powieści, jak i rebootem całej serii, przez co balansuje pomiędzy próbą powrotu do literackiego pierwowzoru, uszanowaniem kanonu (tzw. formuły bondowskiej) a potrzebą odświeżenia i rewitalizacji serii na potrzeby widowni XXI wieku. Autor artykułu stara się odpowiedzieć na pytanie: co to właściwie znaczy, że Bond wraca do literackich korzeni? Zauważalnie prawdziwa redefinicja w przypadku postaci Jamesa Bonda następuje na poziomie strukturalnym w odniesieniu do sposobów budowania napięcia w filmie. Suspens można uznać za klucz adaptacyjny, który wymusza zmiany na poziomie charakteryzacji protagonisty i antagonisty, a także urealnienia znaczenia stawki i konfliktu w fabule.

EN

James Bond was created by Ian Fleming on the pages of Casino Royale, a 1962 spy thriller, who since has been adapted in various media: film, television, radio, comics and computer games. However the 2006 Casino Royale film adaptation stands out, because, as a reboot of the series, it balances between honoring the literary original and staying true to the James Bond film formula, at the same time reinvigorating and refreshing the whole franchise for a new movie-going audience. The Author of this article aims at answering the question: what does it really mean that James Bond is going back to its roots? As a result, the real redefinition of the James Bond paradigm can be seen on a structural level in reference to mechanism of tension building. Suspense may be seen as a key to adapting Casino Royale, which opens up modifications in the way the protagonist and the antagonist are characterized, as well as making the narrative conflicts and stakes more real and meaningful.

10

Культурные и гуманитарные аспекты в отношениях России и Польши

58%

Mozel T. N.

Nowa Polityka Wschodnia

|

2017

|

vol. 2(13)

93-110

EN

In Russian-Polish relations there were periods of improvement and deterioration, UPS and downs, due to both historical reasons and internal political changes and the influence of external factors. In these difficult political circumstances, the sphere of culture, education and science have always served as a reserve and a platform for maintaining contacts between the two countries. Of special importance are regular meetings of experts in international Affairs to discuss topical and theoretical problems of world politics and bilateral relations between Russia and Poland.

RU

В российско-польских отношениях были периоды улучшения и ухудшения, спады и подъемы, обусловленные как историческими причинами, внутриполитическими изменениями, так и воздействием внешних факторов. В этих непростых политических условиях сфера культуры, образования и науки всегда служила резервом и платформой для поддержания человеческих контактов между двумя странами. Особое значение приобретают регулярные встречи экспертов-международников для обсуждения актуальных и тео ретических проблем мировой политики и двусторонних отношений между Россией и Польшей .

11

Stawka i konflikt jako mechanizmy budowania suspensu w filmach o Jamesie Bondzie. Raport z badań

58%

Dunin-Wilczyński S.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2020

|

vol. 48

|

issue 4

39-50

EN

The stakes play an important role in intensifying the conflict between the protagonist and the antagonist, and thus, the emotional reaction of the target audience. The James Bond film series often follow a plot pattern of „preventing atrocity”, in which the main character is supposed to stop the villain from implementing a morally evil plan. Stakes modification is done through various techniques: by masking the actual stakes, by increasing the negative consequences of a failure, by increasing the positive consequences of winning and by reducing the possibility of achieving the goal. Moreover, these films are characterized by the global nature of the conflict, which is emphasized on two levels. At the level of the threat scale, where public goals (political, economic, social, humanitarian consequences) are more important than private goals (emotional, moral consequences). And at the level of the form of the threat, where the stakes of the conflict are embedded in fantastic fear. The absurdity and caricatural nature of threats is realized by presenting them in the context of a conflict of values (e.g. good versus evil).

PL

Stawka odgrywa istotną rolę przy intensyfikowaniu konfliktu pomiędzy protagonistą a antagonistą, a co za tym idzie: emocjonalnej reakcji odbiorcy na ten konflikt. W filmach o Jamesie Bondzie stosowany jest schemat fabularny zapobiegania tragedii, gdzie główny bohater ma powstrzymywać złoczyńcę przed realizacją moralnie złego planu. Modyfikowanie stawki odbywa się przez maskowanie stawki rzeczywistej, zwiększanie negatywnych konsekwencji porażki, zwiększanie pozytywnych konsekwencji zwycięstwa oraz zmniejszanie możliwości osiągnięcia celu. Ponad to filmy te cechuje globalny charakter konfliktu, który uwydatnia się na dwóch poziomach − na poziomie skali zagrożenia, gdzie cele publiczne (konsekwencje polityczne, ekonomiczne, społeczne, humanitarne) są ważniejsze niż cele prywatne (konsekwencje emocjonalne, moralne), oraz na poziomie formy zagrożenia, gdzie stawka konfliktu jest osadzona na lęku fantastycznym. Absurdalność i karykaturalność zagrożeń jest urzeczywistniana przez przedstawianie ich w kontekście konfliktu wartości (np. dobro kontra zło).

12

Creative drama in both school and after-school musical education

58%

Felix B.

The New Educational Review

|

2004

|

vol. 2

119-130

EN

The author exposes theoretical substantiation as well as practical utilization of new integrative musical-dramatic activities which have become a part of the latest textbooks and methodical handbooks of musical education in Slovak elementary schools. He brings forth basic information on the method of creative drama as well as its application in both school and after-school musical education.

13

Granice wewnętrzne – granice zewnętrzne. Kontekst amerykański

51%

Kłos J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica

|

2016

|

issue 26

47-61

EN

This paper seeks to present a brief outline of America as a structure of many boundaries. The United States of America came to existence on the grounds of a contract, therefore it is the first modern State, for it is built in accordance with modern philosophy. Being the cradle of many cultures and languages, this country is a particularly interesting example how to harmonize tensions and come to agreement on the border. We are dealing here with the influence of philosophical ideas and the religious thought of a divided European Christianity. In the religious attitude of deism these two spheres – in the form of the religion as a free choice – are combined. Because the State distances itself from religion, allowing the citizens to practice many religions, new frontiers appear. In principle, the government should be limited, so that society is free to act within the legal regulations, hence the frontiers function in a peaceful coexistence.

PL

Niniejszy tekst jest krótką charakterystyką Ameryki jako struktury wielu granic. Stany Zjednoczone powstały na gruncie umowy, a zatem są nazywane pierwszym krajem nowoczesnym – bo zbudowanym zgodnie z ideą niesioną przez koncepcje filozoficzne nowoczesności. Będąc kolebką wielu kultur i języków, kraj ten jest szczególnie ciekawym przykładem łagodzenia napięć i budowania porozumienia na granicy. Mamy tu do czynienia zarówno z oddziaływaniem idei filozoficznych, jak też myśli religijnej podzielonego chrześcijaństwa europejskiego. W religijnej postawie deizmu zresztą te dwa obszary – w postaci religii jako wolnego wyboru – łączą się ze sobą. Ponieważ państwo dystansuje się od religii, dając jednocześnie swobodę praktykowania wielu wyznań, tworzą się kolejne pogranicza. Ponieważ z założenia rząd powinien być ograniczony, tak iż społeczeństwo ma swobodę działania w granicach obowiązującego prawa, pogranicza funkcjonują na zasadzie pokojowej koegzystencji.

14

Wpływ wirtualnej rzeczywistości na poziom dystrakcji od bodźców bólowych

44%

Szarpak J., Bidzińska J.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2020

|

issue 10

115-122

EN

Aim of the study: Testing the effectiveness of three pain stimuli distraction types based on the use of virtual reality. Materials and Methods: 16 students aged 20-32 were, using virtual reality goggles, exposed to the stimulating distraction condition – a rollercoaster ride, relaxing distraction condition – a walk through the forest or control condition - a black screen was displayed. The pain was induced by submerging one’s arm in freezing water. The measures of the distraction effectiveness were: the time for which the participant could withstand the pain stimulus and a VAS scale, on which participants rated the level of pain they felt. At the end, the measurments were compared to the results of the PTS temperament survey. Results: Participants withstood the pain stimulus significantly longer in the distraction condition than in the control condition; however, no significant differences were found between the stimulating and the relaxing condition. None of the conditions had any influence on the reported level of pain. Women withstood the pain stimuli significantly longer than men in both the stimulating and the relaxing condition and reported a lower level of pain in the stimulating condition than men. A significant, positive correlation between PTS’ Strength of Inhibition subscale result and the time of withstanding the pain stimulus was found in all three conditions of the experiment. Outcome: Evidence of the influence of virtual reality-based distraction on extending the pain stimulus suppression time has been provided. However, no differences in distraction effectiveness between the stimulating and relaxing condition have been observed.

PL

Cel badań Badanie skuteczności rodzaju dystrakcji od bodźców bólowych polegającej na wykorzystaniu wirtualnej rzeczywistości. Materiały i metody. 16 studentów w wieku 20-32 lat wprowadzanych było za pomocą gogli wirtualnej rzeczywistości w warunek dystrakcji pobudzającej - jazda rollercoasterem, relaksującej- spacer przez las, oraz w warunek kontrolny – wyświetlane było czarne tło. Ból wywoływany był poprzez zanurzenie ręki w zimnej wodzie. Skuteczność dystrakcji mierzona była za pomocą deklarowanego poziomu odczuwanego bólu, zaznaczonego na skali VAS, oraz czasu, przez który badany wytrzymywał działanie bodźca bólowego. Na koniec wyniki porównano z testem temperamentu PTS. Rezultaty. Badani istotnie dłużej znosili działanie bodźca bólowego w warunkach dystrakcji, niż w warunku kontrolnym; lecz nie stwierdzono istotnej różnicy pomiędzy warunkiem pobudzającym, a warunkiem relaksującym. Żaden z warunków eksperymentu nie miał wpływu na deklarowany poziom odczuwanego bólu. Kobiety istotnie dłużej znosiły działanie bodźca bólowego w warunku pobudzającym i relaksującym, oraz deklarowały istotnie niższe odczucie bólu w warunku pobudzającym. Wykryto również dodatnią korelację wyników uzyskanych w skali Siły Procesu Hamowania kwestionariusza PTS z czasem wytrzymywania bodźca bólowego we wszystkich trzech warunkach eksperymentu. Wyniki. Udowodniono, że występowanie dystrakcji ma wpływ na zwiększenie czasu znoszenia działania bodźca bólowego przez badanych, jednak nie stwierdzono różnic w skuteczności dystrakcji pomiędzy warunkiem pobudzającym, oraz relaksującym.

15

Elegický štýl Rainera Mariu Rilkeho a Janka Silana

37%

Príhodová E.

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

|

2013

|

issue 4(4)

117-138

SK

Štúdia sa zameriava na kontrastívnu komparáciu elegických básní R. M. Rilkeho a J. Silana. Rainer Maria Rilke a Janko Silan predstavujú vo viacerých poetologických charakteristikách opačné básnické typy (charakterizujú ich také zásadné protiklady ako intelektuálnosť / emocionálnosť, osobnosť / nadosobnosť, individualizmus / sociatívnosť, hatenie detenzie / hatenie tenzie). Rainer Maria Rilke predstavuje jednu z najviac kanonizovaných postáv európskeho modernizmu, Janko Silan je reprezentantom katolíckeho modernizmu a patrí medzi literatúry malých národov (slovenská literatúra). Kontrastívna komparácia umožňuje vidieť v básnických textoch oboch autorov také súvislosti, ktoré by bez kontrastívneho literárneho kontextu zostali nepovšimnuté. Základnou interpretačnou líniou je identifikácia zdrojov tenzívnych a detenzívnych prvkov u oboch básnikov. Interpretácia elégií oboch autorov odkryla nové poznatky o základných princípoch básnického sveta oboch autorov. Tenzia Duinských elégií nie je daná osobnou stratou; ide o nadosobnú, filozofujúcu, intelektuálnu poéziu. Lyrický subjekt pociťuje hodnotový deficit vytvorený problematizáciou života založeného na tradičných hodnotách, náboženských predstavách a ideológiách. Odpoveď však lyrickému subjektu neprináša úľavu, detenziu, naopak, hromadenie otázok a odpovedí tenzívnosť kumuluje. Problematickosť lyrického subjektu sa koncentruje v oblasti »hlavy«. Sled tenzívnych motívov má povahu intelektuálnej problematizácie. Janko Silan v básnickej skladbe Slávme to spoločne tematizuje život a smrť svojej matky. Báseň je teda poznačená biografickým kontextom autora. Diskurzivita sa vyznačuje dialogickosťou a emocionálnosťou, ktoré sú dané autobiografickos133 ťou témy. Problematickosť lyrického subjektu sa koncentruje v oblasti »srdca«. Kresťanský ideový rámec spôsobuje, že autor spočiatku hatí tenziu (smútok) a zameriava sa viac na oslavu. Aj keď Janko Silan neproblematizuje tradičný kresťanský náboženský rámec, predsa ho subjektivizuje vytváraním si osobného duchovného sveta, ktorých ťažiskom je spojenie s mŕtvymi predkami (s matkou). Spoločné v prístupe oboch autorov je, že prostredníctvom elegického žánrového rámca vyjadrili postoje k veľkým literárnym témam: k životu, k smrti a k láske (osobnej alebo nadosobnej). Aj keď odlišnými cestami, predsa obaja sa dopracovali k problematizácii života založenom na jednoduchom vlastnení hodnôt. Hodnotovo naplená existencia podľa nich spočíva v prehĺbenom a otvorenom postoji k životu, do ktorého človek prijme a integruje aj tenzívne skúsenosti.

EN

The study focuses on the contrastive comparative analysis of the elegiac poems of R. M. Rilke and J. Silan. In several poetological characteristics, Rainer Maria Rilke and Janko Silan present opposite poetic types (characterized by such fundamental contradictions as intellectuality / emotionality, personality / metapersonality, individualism / sociativity, blocking of tension / blocking of a lack of tension. Rainer Maria Rilke is one of the most canonized figures of European modernism, Janko Silan is a representative of Catholic modernism and belongs to the literature of small nations (Slovak literature). The contrastive comparative analysis allows the perception such connections in the poetic texts of both authors that would stay unnoticed without contrastive literary context. The basic interpretive line is to identify the sources of tension and lack of tension elements in both poets. The interpretation of elegies of both authors has uncovered new knowledge of the fundamental principles of the poetic world of both authors. The tension of The Duino elegies does not lie in personal loss, it is meta-personal philosophizing, intellectual poetry. The lyrical subject experiences a value deficit created by the problematization of life based on traditional values, religious ideas and ideologies. However, the answer does not bring the relief of a lack of tension to the lyrical subject; 134 quite the contrary, the accumulation of questions and answers increases the tension. The problem of the lyrical subject concentrates in the area of the »head«. The sequence of tension motifs has the nature of intellectual problematization. Janko Silan in the poem Slávme to spoločne (Let's Celebrate it Together) discusses the life and death of his mother. The poem is thus marked by the author's biographical context. The discursivity is characterized by dialogue and emotionality that are caused by the autobiographical nature of the topic. The problem of the lyrical subject is concentrated in the area of the »heart«. The Christian ideological framework makes that author initially block the tension (sadness) and focuses more on the celebration. Although Janko Silan does not find a problem in the traditional Christian religious framework, he subjectivizes it by creating a personal spiritual world where the focus is on a connection with the dead ancestors (with his mother). The common ground in the approach of both authors is that through an elegiac genre framework they have expressed views on major literary themes: life, death, love (personal or meta-personal). Although in different ways, both of them achieved the problematization of life based on a simple possession of values. The existence filled with values according to them lies in a deep and open attitude to life, to which a human being accepts and integrates the tension experience.

PL

Niniejsze studium koncentruje się na kontrastywnym porównaniu elegijnych wierszy R.M.Rilkego i J. Silana. Twórczość analizowanych przeze mnie przedstawicieli zaliczanych do nurtu modernistycznego, czyli Rainera Marii Rilkego i Janko Silana ukazuje ich poetyckość w zupełnie różnym świetle, bo charakteryzuje ich całkowita różnorodność i odmienność, skupiająca się na zagadnieniach, które dotyczą np.: intelektualności i emocjonalności, osobowości i indywidualności, niszczenia spokoju i burzenia napięcia. Rainer Maria Rilke to jedna z najbardziej wiodących osobowości modernizmu europejskiego, natomiast Janko Silan to przedstawiciel modernizmu katolickiego należący do literatury małych 135 narodów (por. literatura słowacka). Porównawcza analiza twórczości pozwala nam dostrzec w poezji obu autorów związek, który nie zostałby dostrzeżony bez konfrontatywnego kontrastu literackiego. Podstawowa linia interpretacyjna obu autorów skupia się na identyfikacji źródeł elementów napięcia i ich rozładowania. Interpretacja elegijna przedstawionych autorów odkryła nowe doświadczenia, które dotyczą podstawowych zasad świata poetyckiego. Napięcie w utworze Elegii duinejskich nie wynika z osobistego zagubienia podmiotu literackiego; chodzi przede wszystkim o szeroko pojętą poezję, która wykracza poza ramy indywidualnego, filozoficznego i intelektualnego postrzegania rzeczywistości. Podmiot liryczny czuje deficyt wartości, powstałych za sprawą złożoności istnienia, których fundamentem są wartości tradycyjne, wyobrażenia religijne i ideologiczne. Jednak podmiotowi lirycznemu to nie przynosi ani ulgi, ani rozładowania napięcia, a przeciwnie, pojawia się wiele pytań, a odpowiedzi kumulują tylko napięcie. Napięcia i sprzeczności podmiotu lirycznego koncentrują się przede wszystkim w okolicy „głowy“ – stąd dominacja problematyki intelektualnej. Janko Silan w utworze poetyckim Slávme to spoločne [dosł. pol. Świętujmy to razem] opisuje życie i śmierć swojej matki. Przedstawiony wiersz zawiera kontekst biograficzny. Dyskursywność zostaje określona przez dialogi i emocjonalność, które są wyznaczane przez fakty związane z jego autobiografią. Rozważania podmiotu lirycznego koncentrują się przede wszystkim w okolicy „serca“ – problematyka emocjonalna. Chrześcijańskie ramy ideowe sprawiają, że w początkowej fazie najpierw zostaje zniszczone napięcie (niweczy smutek), a następnie podmiot liryczny skupia się na świętowaniu. Chociaż Janko Silan nie uwypukla problemów, które dotyczą tradycyjnych chrześcijańskich wzorców religijnych, to i tak pojawiają się wątki osobiste odnoszące się do jego świata duchowego, w którym zauważalne są trudności dotyczące kontaktu z nieżyjącymi przodkami (z matką). Wspólną cechą Rainera Marii Rilkego i Janko Silana jest to, że przez pośrednictwo ramowego gatunku elegijnego przedstawili swoje poglądy dotyczące uniwersalnej tematyki, czyli: życia, śmierci i miłości (osobistej i zbiorowej). Chociaż podążali różnymi drogami, to poglądy na temat złożoności życia i nieodzownych w nim wartości mają podobne. Według nich, istnienie oparte na fundamentalnych wartościach sprawia, że człowiek ma otwarty i głęboki stosunek do życia, akceptuje świat i istnienie, łączy swoje doświadczenia, choć często są one związane z różnorakim napięciem.

Refine search results

A Scapegoat’s Journey

Vnímání bezpečí v sociálně rizikovém regionu

Między dramatyką a dialogiką

Heidegger, Mukařovský a umelecká kritika

Die Rolle der Tradition in der Kirche: Brennpunkte und Veränderungsperspektiven

DEVOÇÕES MARIANAS: TENSÕES E CONFLITOS NO CAMPO RELIGIOSO SUL RIO-GRANDENSE (BRASIL, 1950-1980)

Intymność w stanie oblężenia

Process Drama as a Medium of Creative Teaching and Learning in EFL Classroom

Casino Royale — między powieścią a adaptacją filmową

Культурные и гуманитарные аспекты в отношениях России и Польши

Stawka i konflikt jako mechanizmy budowania suspensu w filmach o Jamesie Bondzie. Raport z badań

Creative drama in both school and after-school musical education

Granice wewnętrzne – granice zewnętrzne. Kontekst amerykański

Wpływ wirtualnej rzeczywistości na poziom dystrakcji od bodźców bólowych

Elegický štýl Rainera Mariu Rilkeho a Janka Silana