Search results

1

Historyk literatury i jego przyszłość. (Auto)refleksje

100%

Partyka M.

Colloquia Litteraria

|

2016

|

vol. 21

|

issue 2

29-40

PL

The article shows the situation of literary historians, their social role and tasks in the contemporary literary theory. The author presents opinions on the discipline expressed by such experienced researchers as Kazimierz Wyka, Teresa Kostkiewiczowa, Włodzimierz Bolecki, and she askes how the students of literary studies perceive the history of literature. She writes about difficulties, dilemmas and quandaries associated with the work of contemporary literature researchers who are interested in old literature. She shows some examples of studies where historical imagery has become a foundation for the creation of numerous associations combining antiquity and modernity, where it allowed to see the polar character of references and follow-ups, as well as to describe the variability of creative endeavors and realisations in literature, and finally to reveal moments of coexistence of dichotomous phenomena. The author presents the dramaturgy of work of literary historians’ who are entangled in multilevel determinants of the historical world, which they investigate, and the present one, which they experience.

2

Ludmiła Mnich, Шекспир в русской теории первой половины ХХ века, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Kultury Regionalnej i Badań Literackich im. Franciszka Karpińskiego, Siedlce 2019,

80%

Łucewicz L.

Przegląd Rusycystyczny

|

2019

|

vol. 169

|

issue 1

RU

recenzja książki Ludmiła Mnich, Шекспир в русской теории первой половины ХХ века, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Kultury Regionalnej i Badań Literackich im. Franciszka Karpińskiego, Siedlce 2019.

3

Życie pośmiertne poetyki

80%

Korwin-Piotrowska D.

Tematy i Konteksty

|

2013

|

vol. 8

|

issue 3

20-34

EN

The article presents the contemporary debates concerning poetics, the heritage of structuralism, as well as the new research areas. It compiles some of the fundamental arguments against poetics in its traditional sense, as well as attempts to analyse and problematise them. In its concluding part, the author postulates adopting a changed attitude towards the current terminology, including social aspects in the study of poetics, as well as maintaining a multidimensional development of the discipline.

PL

Artykuł stanowi omówienie współczesnych dyskusji, które toczą się wokół poetyki, dziedzictwa strukturalizmu oraz nowych kierunków badawczych. Stanowi zestawienie najważniejszych argumentów przeciw tradycyjnie pojmowanej poetyce – i próbę ich rozważenia oraz sproblematyzowania. Konkluzję stanowią propozycje dotyczące zmiany podejścia do zastanej terminologii, rozszerzenia zadań poetyki o aspekty praktyczne, a także zachowania wielotorowego rozwoju dziedziny.

4

Zmieniający się kanon literatury amerykańskiej a kwestia amerykańskiej tożsamości: ponad pół wieku debat i kontrowersji

80%

Dobosiewicz I.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2017

|

issue 35

EN

[for abstract in Polish, scroll down] Ilona DobosiewiczUniversity of OpoleThe Changing Canon of American Literatureand the Question of American Identity:Over Half a Century of Debate and ControversyAbstract: The article discusses the ways in which political and cultural revolution in the 1960s together with such social practices as university open admissions and affirmative action have changed the canon of American literature. It presents the factors that have led to the broadening of the canon and argues that the evolving canon of American literature no longer constructs a teleological meta-narrative of a unified tradition but instead reflects the ways in which multiple traditions and cultures engage in a dialog and influence one another.Keywords: literary theory, cultural theoryAbstrakt: Artykuł omawia zmiany jakie zachodziły w postrzeganiu pojęcia kanonu literatury amerykańskiej w wyniku rewolucji politycznej i obyczajowej lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku oraz takich praktyk społecznych jak uniwersytecka polityka otwartych drzwi i akcja afirmatywna. Pokazje jakie czynniki doprowadziły do rozszerzenia kanonu i wskazuje, że obecny kanon literatury amerykańskiej nie konstruuje już teleologicznej meta-narracji dotyczącej jednolitej tradycji, ale pokazuje w jaki sposób różnorakie tradycje i kltury wchodzą ze sobą w dialog i wzajemnie na siebie oddziaływują.Słowa klucze: teoria literatury, teoria kultury

PL

[for abstract in Polish, scroll down] Ilona DobosiewiczUniversity of OpoleThe Changing Canon of American Literatureand the Question of American Identity:Over Half a Century of Debates and ControversiesAbstract: The article discusses the ways in which political and cultural revolution in the 1960s together with such social practices as university open admissions and affirmative action have changed the canon of American literature. It presents the factors that have led to the broadening of the canon and argues that the evolving canon of American literature no longer constructs a teleological meta-narrative of a unified tradition but instead reflects the ways in which multiple traditions and cultures engage in a dialog and influence one another.Keywords: literary theory, cultural theoryAbstrakt: Artykuł omawia zmiany jakie zachodziły w postrzeganiu pojęcia kanonu literatury amerykańskiej w wyniku rewolucji politycznej i obyczajowej lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku oraz takich praktyk społecznych jak uniwersytecka polityka otwartych drzwi i akcja afirmatywna. Pokazje jakie czynniki doprowadziły do rozszerzenia kanonu i wskazuje, że obecny kanon literatury amerykańskiej nie konstruuje już teleologicznej meta-narracji dotyczącej jednolitej tradycji, ale pokazuje w jaki sposób różnorakie tradycje i kltury wchodzą ze sobą w dialog i wzajemnie na siebie oddziaływują.Słowa klucze: teoria literatury, teoria kultury

5

Utwór literacki jako dzieło sztuki (na podstawie wybranych dyskusji publicznych, odnotowanych w polskich czasopismach po 1989 roku)

80%

Kuczera-Chachulska B.

Colloquia Litteraria

|

2011

|

vol. 10

|

issue 1

43-71

PL

Literary work as a piece of art (based on selected public discussions as noted down in polish magazines after 1989) In the sketch the author raises the issue concerning the presence of a literary text in the contemporary social-media consciousness. At the outset the author draws two poles: the elite and egalitarian one, then, she passes to analysing public discourses which took place in the last century in cultural periodicals (“Znak”, “Tygodnik Powszechny”). One of the crucial conclusions of her observations is the judgement according to which a literary masterpiece has been in the last centuries as if less a piece of art and become more a place of exchanging a thought and social discourse.

6

O (intelektualnych) pożytkach z wyprawy na cudze terytorium (badawcze i metodologiczne). Kilka słów o książce Dariusza Skórczewskiego Teoria – literatura – dyskurs. Pejzaż postkolonialny

70%

Zarzycki J.

Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego

|

2015

|

issue 1(35)

79-82

EN

This paper is a review of Dariusz Skórczewski’s book entitled [Theory, Literature, and Discourse: A Postcolonial Landscape] (Lublin 2013). In the first part the objects of Skórczewski’s research: its intellectual horizon (i.e. Edward Said’s tradition) and “identity discourse”, were indicated. Next, research tools used by Skórczewski in the analysis of Polish literature: “mimicry”, “hybridity”, “compensation”, “orientalization”, were presented. In the last part of the paper, a valuation of Skórczewski’s work was made. It could be said that it is a very important book for postcolonial theory in Poland.

7

O Zgorzelskiego teorii liryki: genologia i aksjologia

70%

Kuczera-Chachulska B.

Colloquia Litteraria

|

2016

|

vol. 21

|

issue 2

61-68

PL

Czesław Zgorzelski is known predominantly as a historian of literature. But Zgorzelski was also a distinguished theoretician of the lyric poetry. His most renowned disciple, Marian Maciejewski, wrote about it in his commentaries to the works of Zgorzelski. Zgorzelski’s works on the lyric poetry contain, very important observations on the nature of the lyric poetry, and the model, gradual changes within this genre. Zgorzelski’s findings in this area are fundamental and can be applied into other non-Romantic areas of reaserch.

8

„Nic tu nie jest ukryte”. Poza hermeneutyką podejrzeń

70%

Toril Moi T. M.

Forum Poetyki

|

2020

|

issue 19

48-61

EN

.

PL

W rozdziale 8. książki Revolution of the Ordinary Toril Moi prezentuje swoją autorską koncepcję lektury utworu literackiego, polegającą na wnikliwej analizie tekstu poprzez odnoszenie go do pytania „Dlaczego to?”, tutaj funkcjonującego na zasadzie kategorii teoretycznej łączącej w sobie koncepcje m.in. Stanleya Cavella, Carla Ginzburga czy Sharon Marcus. Posługując się filozofią języka Ludwiga Wittgensteina, badaczka wskazuje na niedobory różnych skodyfikowanych postaw krytycznych względem tekstu literackiego, które nazywa zbiorczo hermeneutyką podejrzeń. Wspólne im wszystkim jest przeświadczenie, że teksty i język w ogólności ukrywają coś za tym (pod tym), o czym mówią „bezpośrednio”; ich znaczenie dzieli się na „powierzchowne” i „głębokie”. Autorka przekonuje, że tego rodzaju założenia teoretyczne kłócą się z tym, co rzeczywiście, jako czytelnicy, robimy, czytając. Celem każdej lektury powinno być zrozumienie tekstu, a więc zrozumienie, dlaczego taki a nie inny element znajduje się w takim a nie innym miejscu tekstu, w takim a nie innym kontekście. To zaś możliwe jest tylko poprzez wnikliwe przyglądanie się temu, co tekst jawnie prezentuje czytelnikowi, nie zaś poprzez aprioryczne podważanie jego wiarygodności. Pytanie „Dlaczego to?” jest wyrazem otwartości na znaczenia komunikowane przez tekst i gotowości do wnikliwej eksploracji motywacji stojącej za elementem, który w wyniku wielu czynników zwrócił na siebie uwagę czytelniczki. Poszukując narzędzi do prezentowania świadectw takiej lektury tekstu w praktyce literaturoznawczej, Toril Moi dowartościowuje kategorię opisu. Odpowiednio skonstruowany i dociekliwy opis tekstu okazuje się zawierać w sobie odpowiedzi na najistotniejsze pytania dotyczące utworu literackiego.

9

Matoš w nowej optyce teoretycznej

70%

Nemec K.

Poznańskie Studia Slawistyczne

|

2014

|

issue 7

322-327

10

Poetyka dawniej i dziś

61%

Kostkiewiczowa T.

Tematy i Konteksty

|

2013

|

vol. 8

|

issue 3

35-44

EN

The meaning of the word “poetics,” as derived from the Aristotle’s understanding given in Poetics, points to the ways of creating works of the art of word, their components and connections as, well as the formation of utterances. It also reveals the humanistic character of literary output being human products that are aimed at providing insights into the human world. Poetics presents a fundamental set of terms referring to a literary work, which are still used and, in fact, are indispensable in all areas of the contemporary literary, as well as cultural studies. Due to the changes in the field of literature itself, this set of terms and notions is constantly being updated, and it is still open in terms of both its components and their senses. It constitutes a conceptual framework, some elements of which are universal and operational in nature, and some connected with a particular cognitive horizon and a certain way of perceiving and understanding literature. Poetics is not a permanent theoretical model of literariness, nor is it a set of instructions determining an interpretation of a literary work. It aims at establishing certain testable tools which are indispensable not only in literary studies, but also in studying all other forms having a semiotic content (intersemiotic poetics). For this reason, certain basic terms and notions applied in poetics can be seen as important epistemological categories in which the human mind perceives the world.

PL

Wywiedziony z Poetyki Arystotelesa źródłowy sens słowa „poetyka” wskazuje na sposoby wytwarzania przedmiotów sztuki słowa, ich elementy składowe i powiązania, na skonstruowanie wypowiedzi. Odsłania on także humanistyczny charakter twórczości literackiej jako wytworu ludzkiego i mówiącego o ludzkim świecie. W Poetyce wypracowany został podstawowy repertuar pojęć i nazw odnoszących się do dzieła literackiego, który jest ciągle aktualny i niezbędny we wszystkich odmianach dzisiejszej refleksji literaturoznawczej, ale też kulturoznawczej. Jest on uzupełniany w związku z przemianami samej literatury, ma charakter otwarty zarówno z punktu widzenia jego składników, jak i sensów w danym momencie przypisywanych jego elementom. Stanowi ramę pojęciową, której pewne składniki mają charakter uniwersalny i operacyjny, inne zaś są związane z określonym horyzontem poznawczym i pojmowaniem literatury. Poetyka nie jest ani niezmiennym teoretycznym modelem literackości, ani zespołem dyspozycji kierujących interpretacją dzieła, ale obszarem wypracowywania intersubiektywnie sprawdzalnych narzędzi, niezbędnych a badaniach twórczości słownej, a także innych typów przekazów znakowych (poetyka intersemiotyczna). Z tego względu podstawowe pojęcia i terminy poetyki można więc pojmować jako istotne kategorie epistemologiczne, w jakich umysł ludzki postrzega świat.

11

Wstęp

61%

Bazarnik K.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2016

|

issue 32

EN

The guest editor's preface devoted to the key ideas for the contemporary literary theory and liberature, which introduces the debates foregrounded in this issue.

PL

Wstęp autorstwa redaktorki gościnnej wprowadzający kluczowe zagadnienia dla liberatury, współczesnej teorii literatury i komentujący zagadnienia, którym poświęcony jest niniejszy numer.

12

Kulturowe studia nad prawem autorskim

61%

Jakubowiak M.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2016

|

issue 34

EN

Maciej JakubowiakJagiellonian University, Faculty of Polish, Department of Anthropology of Literature and Cultural Studies Cultural Studies on Copyright LawThe goal of the article is to present and analyze the key problems of cultural studies on copyright law – a relatively new area of literary and cultural research, developed mostly in the United States since 1980s. The main objective of thus oriented research is to introduce an alternative perspective to studies traditionally carried out by copyright lawyers – a perspective allowing one to recognize the complexity of ways in which legal solutions may impact cultural practice. The article chronologically discusses the most important publications representing this subdiscipline, including text by such authors as Martha Woodmansee, Mark Rose, Paul K. Saint-Amour and Caren Irr. The critical presentation of the material focuses on ways of defining relations between copyright law and literature, on the impact of analyses carried out within this model upon our understanding of the cultural phenomena under discussion, and – last but not least – on research methods within the area. Additionally, the argument presented in the article serves the purpose of deriving a more general formula of thinking about literature from the existing research and of confronting it with other modes of reflection about the relations obtaining between various disciplines of academic research. Keywords: cultural studies on copyright law, copyright, authorship, impact of legal solutions upon cultural practice Kulturowe studia nad prawem autorskim Artykuł poświęcony jest prezentacji i analizie najważniejszych problemów formułowanych w ramach kulturowych studiów nad prawem autorskim – nurcie badań literaturo- i kulturoznawczych rozwijających się głównie w Stanach Zjednoczonych od lat 80. XX wieku. Głównym celem tych badań jest wprowadzenie odmiennej perspektywy do zarezerwowanych tradycyjnie dla prawoznawców studiów nad prawem autorskim, pozwalające na odsłonienie złożonych sposobów, na jakie rozwiązania prawne przekładają się na praktyki kulturowe. W artykule analizowane są w porządku chronologicznym najważniejsze publikacje tego nurtu badawczego, autorstwa m.in. Marthy Woodmansee, Marka Rose’a, Paula K. Saint-Amoura i Caren Irr. Krytyczna prezentacja materiału bierze pod uwagę takie kwestie, jak: sposoby definiowania relacji między prawem autorskim a literaturą; efekty prowadzonych analiz dla rozumienia omawianych fenomenów kulturowych; projektowane metody badawcze. Dodatkowym celem artykułu jest próba wypreparowania z przedstawianych badań ogólniejszej formuły myślenia o literaturze i skonfrontowanie jej z innymi sposobami myślenia o relacjach między dyscyplinami naukowymi.Słowa kluczowe: kulturowe studia nad prawem autorskim, copyright, prawo autorskie, autorstwo, wpływ rozwiązań prawnych na praktykę kulturową

PL

Maciej JakubowiakUniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki, Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych Cultural Studies on Copyright LawThe goal of the article is to present and analyze the key problems of cultural studies on copyright law – a relatively new area of literary and cultural research, developed mostly in the United States since 1980s. The main objective of thus oriented research is to introduce an alternative perspective to studies traditionally carried out by copyright lawyers – a perspective allowing one to recognize the complexity of ways in which legal solutions may impact cultural practice. The article chronologically discusses the most important publications representing this subdiscipline, including text by such authors as Martha Woodmansee, Mark Rose, Paul K. Saint-Amour and Caren Irr. The critical presentation of the material focuses on ways of defining relations between copyright law and literature, on the impact of analyses carried out within this model upon our understanding of the cultural phenomena under discussion, and – last but not least – on research methods within the area. Additionally, the argument presented in the article serves the purpose of deriving a more general formula of thinking about literature from the existing research and of confronting it with other modes of reflection about the relations obtaining between various disciplines of academic research. Keywords: cultural studies on copyright law, copyright, authorship, impact of legal solutions upon cultural practice Kulturowe studia nad prawem autorskim Artykuł poświęcony jest prezentacji i analizie najważniejszych problemów formułowanych w ramach kulturowych studiów nad prawem autorskim – nurcie badań literaturo- i kulturoznawczych rozwijających się głównie w Stanach Zjednoczonych od lat 80. XX wieku. Głównym celem tych badań jest wprowadzenie odmiennej perspektywy do zarezerwowanych tradycyjnie dla prawoznawców studiów nad prawem autorskim, pozwalające na odsłonienie złożonych sposobów, na jakie rozwiązania prawne przekładają się na praktyki kulturowe. W artykule analizowane są w porządku chronologicznym najważniejsze publikacje tego nurtu badawczego, autorstwa m.in. Marthy Woodmansee, Marka Rose’a, Paula K. Saint-Amoura i Caren Irr. Krytyczna prezentacja materiału bierze pod uwagę takie kwestie, jak: sposoby definiowania relacji między prawem autorskim a literaturą; efekty prowadzonych analiz dla rozumienia omawianych fenomenów kulturowych; projektowane metody badawcze. Dodatkowym celem artykułu jest próba wypreparowania z przedstawianych badań ogólniejszej formuły myślenia o literaturze i skonfrontowanie jej z innymi sposobami myślenia o relacjach między dyscyplinami naukowymi.Słowa kluczowe: kulturowe studia nad prawem autorskim, copyright, prawo autorskie, autorstwo, wpływ rozwiązań prawnych na praktykę kulturową

13

ER(R)GO nr 35 (2/2017) - kanon – ideologia – wartość

61%

Er(r)go R.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2017

|

issue 35

EN

Er(r)go… ,wars for the canon: timeless wisdom or a legitimization of social order? Canon warrants and symbolically represents the imagined unity of a nation and its universal humanist values – such is the military potential of culture. Spivak: „Canons secure institutions to the same degree as institutions secure canons.” Hermeneutics of suspicion and a selective tradition of canon, with a pinch of social justice. Indians reject rationalism and linearity, redefinitions and paradigm changes are thus necessary. Perhaps canon as an intercultural dialogue: a white American, slave narratives and Indians’ ecosystemic, non-anthropocentric vision of the world, and also gender, other races, mixed breeds, diversity, and Jhumpa Lahiri. What about aesthetics? Ethics? Best to replace canon with canon without smoothing out the rough grain of politics and history. Synchronic and diachronic multiplication of canon.Further on, Różewicz’s exits: beyond collectivism, beyond singularity, beyond avant-garde, out of himself into nothing. Autotelic, indeterminate, elusive Różewicz. Repeated and inconclusive disappearance. Różewicz’s recycling and outrageously young poets. Różewicz as a letter of the poetic alphabet, and a paradoxical rigorist, and a realist, and a moralist, and the destroyer of canons, a wanderer through the spaces of canons reversed. And, at the end of the day, “there is no exit.” There is “poetry of trash dumps.” And is poetry actually edible, or not? Fairy tale registers and the glocalization of fairy tales. Do fairy tales have their canon? Fairy tale narratives and re-narratives. Hansel and Gretel, Little Red Riding Hood, and Snow White frolic in the canon. Little Red Riding Hood dies and defeats two wolves. Mother-in-law devours the children of the Sleeping Beauty, father forces Cinderella to marry him, little pigeons peck out her stepsisters’ eyes (only one each), Gretel stabs Baba Yaga with a knife and Hansel persuades the giant to cut the throats of his own children, and can become an SS-Mann at last. And ultimately, one can make money on fairy tales.What is the odour of being? Better not to smell. Cibulka with a bandaged penis – unrestrained creativity. Primal excess, danse macabre, self-aggression, obscenity, iconoclasm, scatology, killing animals. A kick in the butt of perverted dwarves and knödel fight in Vienna. A ban on monogamy. Murder is art: someone butchers a pig in bed. We are looking at a cheap landschaft of a mythical land of happiness with brown past. Orgy as a sacrament of existence. Visual grammar – body as intention, event, result. What of the soul? Do frogs have souls? Does a soul have gender? Aesthetization of a woman, who does not know metaphysics. Women’s sharp minds – ignorance does not lead to salvation. To have time or to live it? The spacing of time and the timing of space. The culture of a nanosecond – network as a detemporalized successor of the clock; eternal present; time as a frozen river. And in the knot of the tale, the protagonist can meet himself. How to record a tape for one’s younger self and how to warn it? Rigorous logic in an impossible plot, and the subject – a shuffled pile of photographs. Cliffordian ethics of belief, evidentialism, epistemic audacity, beliefs, meta-beliefs, sub-beliefs, ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat, a mountaineer’s leap over the chasm and the salvation of people on Earth. The canon of computer games; good games need no saving, as they save themselves, poor games should not be saved. Curious: when it becomes part of the canon, a work dies and ceases to exist; a work which does not belong to the canon dies and ceases to exist. Illusions of choice.Wojciech Kalaga

PL

Full text of the complete issue of the journal

14

Teoria (literatury) to było coś innego. Z Profesor Teresą Cieślikowską rozmawia Irena Hübner

61%

Cieślikowska T., Hübner I., Uniwersytet Łódzki W. F., Teresa Cieślikowska – prof. dr hab. e. p. U. Ł. W. k.-r. K. T. L. o. d. I. T. L., Irena Hübner – starszy wykładowca w Katedrze Teorii Literatury w Instytucie Kultury Współczesnej UŁ. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół problemów interpretacji s. k., imhibner@gmail.com

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2015

|

vol. 04

PL

Teresa Cieślikowska, emerytowana profesor Uniwersytetu Łódzkiego, wybitna teoretyk literatury w rozmowie z Ireną Hübner opowiada o swoich studiach na łódzkiej polonistyce i pracy naukowej.

EN

Teresa Cieślikowska, retired professor at the University of Łódź and a prominent theorist of literature talks to Irena Hübner about studying Polish Studies in Łódźand her academic career.

15

Spojrzenie Orfeusza

61%

Walotek-Ściańska K.

Rocznik Prasoznawczy

|

2012

|

vol. 6

131-141

PL

Artykuł „Spojrzenie Orfeusza” jest rodzajem protestu przeciw odrzucaniu przez czytelników tekstów poetyckich, które sprawiają trudności interpretacyjne. Autorka próbuje odnaleźć klucz do współczesnych utworów metapoetyckich, by poznać nie tylko świat poety, ale także warunki decydujące o kształcie tego świata, czyli pewne praktyki pisarskie. Pokazuje, jak w procesie lektury wejść w role: czytelnika, wykonawcy i badacza.

EN

The article ‘The Gaze of Orpheus’ is a form of a protest against the reader’s rejection of texts of poetry which generate interpretative dilemmas. The author attempts to find a key to contemporary metapoetic compositions not only to explore the poet’s universe but also in order to detect the conditions determining its nature, i.e. certain practices of composition. The author reveals how in the process of reading one may switch between the roles of the reader, maker and explorer.

16

ER(R)GO nr 36 (1/2018) - utopie/iluzje/pragnienia (pod redakcją gościnną Beaty Wojewody)

61%

Er(r)go R.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2018

|

issue 36

EN

Full text of ER(R)GO nr 36 (1/2018) - utopias/illusion/longings (guest edited by Beata Wojewoda)

PL

The complete issue of ER(R)GO nr 36 (1/2018) - utopie/iluzje/pragnienia (guest edited by Beata Wojewoda)

17

Er(r)go...

61%

Kalaga W.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2017

|

issue 34

EN

Er(r)go… , difficult, difficult times for the humanities, “frail and divided within,” difficult for literary studies, bound by “an ontological corset.” And then, the theoretical impasse: the question about the epistemological potential of the poststructuralist paradigm. Farewell to Derrida? The French theory – an American construct. How to think: ahead or backwards? And Nietzsche is best treated with Nietzsche. Is “prosopopeia of another’s tongue” leading us towards or away from the humanities?Turns, paradigm changes, turns, returns – with corrections – and best of all, a turn away from all turns and a return to philology. The appetite for philology and close-reading is growing. Read, one must read and observe texts in the world. Here arises a dispute over the reading distance – which kind of reading is superior? Close, long, or perhaps middle-distance? And how to distinguish literature from the description of soil erosion in Nebraska? Ask Eagleton. And what if interpretation is an expression of naivety and exaltation? Get to work, literary studies! To work as a text-process, not merely a text-result, to writing, not merely to reading. Here lies the pleasure of pre-texts, consorting with the draft, surrounded by fore-texts, draft projections, draft pre-incarnations of the text, draft close-reading, studying the draft, draft history of the text, meta-draft research and Polish draft studies. The genetics of text and genetics of prints; the flowing and ebbing of meaning, hermeneutics of invention, uncertain determinations. The responsibility of “the I-who-reads” towards the “I-who-is-read.” In the meantime, the death of a professional critic, because who needs literary criticism today? Social redundancy? Where are the critics who understand their task as metaphysical – as serving the word of the Other? In their place, weak professionalism. Atrophy of literary communication, a deluge of quasi-literary works, pauperization of the readers’ competence. So, the idiom of slack (for masses), or a voice of reflection? “A vigorous corpse” in the gray zone between the market and the university. Liberation? But, at the end of the day, the return to centralism.Birth of the author, when was that? And now, after his own death, the author finally returns (the assassin resting in his grave for years). It is now possible to peep on the writer in a closed room, as if in a psycho-anthropological laboratory, and search for the universal laws of human creativity. But one must be careful: after death, the archive is not a workshop; a workshop is always dynamic. Herbert’s vertical notes and the “spreading of the great parable,” five loose pages, Nepenthes Family and Linnaeus, and earlier, a notebook. “Revisionary expanse” of Virginia Woolf’s archive. McLuhan, Gutenberg and a typographical man. Packaged doses of philosophy, the book as a very problematic device and a fatal medium. McLuhan talks to Playboy reporter and Pascal lies down on the Gutenbergian Procrustean bed to torture his own spirit. A fractioned man, dismembered by the alphabet, sliced into pieces by print. Streams of knowledge, like grape must, flowing from under the press (printing one, naturally).And here and there, semiotic absolutism, theoretical dogmatism, the hope of saving one’s own name, cultural recontextualisations, a young wife and ridiculous interpretative errors, cultural studies over copyright, doxa as the voice of the people, medialised and mediatised mind of don Quixote, the art of textual analysis like folk dancing, becoming similarly extinct, a sovereign reader, a pink pirate and the praise of the unproductive. And the subject is travelling from Silesia to Warsaw through Ustrzyki Dolne.The present issue is guest-edited by Professor Adrian Gleń from the University of Opole, Poland.Wojciech Kalaga

18

Jakiego literaturoznawstwa potrzebujemy? Uwagi wstępne

61%

Gleń A.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2017

|

issue 34

EN

Introductory remarks on the literary scholarship in the future: prolegomena to the questions raised in the present issue of Er(r)go.

PL

An introductory reflection upon the literary scholarship of the future.

19

Nota o książce Art as Compassion: Bracha L. Ettinger

61%

Kisiel A.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2016

|

issue 33

EN

This critical note focuses on Art as Compassion: Bracha L. Ettinger, edited by Catherine de Zegher and Griselda Pollock. The book is divided into six essays on numerous aspects of art and theory by Bracha L. Ettinger: an artist, psychoanalyst, member of the Second Generation after the Holocaust, and founder of matrixial theory.

PL

Przedmiotem niniejszej noty jest Art as Compassion: Bracha L. Ettinger pod redakcją Catherine de Zegher i Griseldy Pollock. Książka ta składa się z sześciu esejów traktujących o różnych aspektach działalności artystycznej i teoretycznej Brachy L. Ettinger - artystki, psychoanalityczki, członkini Drugiego Pokolenia po Holokauście i twórczyni teorii macierzy.

20

Strona tytułowa i spis treści

61%

ER(R)GO R.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2012

|

issue 1-2(24-25) interiory/eksteriory (pod gościnną redakcją Zbigniewa Białasa i Pawła Jędrzejki)

1-4

XX

Title page, contents

Refine search results

Historyk literatury i jego przyszłość. (Auto)refleksje

Ludmiła Mnich, Шекспир в русской теории первой половины ХХ века, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Kultury Regionalnej i Badań Literackich im. Franciszka Karpińskiego, Siedlce 2019,

Życie pośmiertne poetyki

Zmieniający się kanon literatury amerykańskiej a kwestia amerykańskiej tożsamości: ponad pół wieku debat i kontrowersji

Utwór literacki jako dzieło sztuki (na podstawie wybranych dyskusji publicznych, odnotowanych w polskich czasopismach po 1989 roku)

O (intelektualnych) pożytkach z wyprawy na cudze terytorium (badawcze i metodologiczne). Kilka słów o książce Dariusza Skórczewskiego Teoria – literatura – dyskurs. Pejzaż postkolonialny

O Zgorzelskiego teorii liryki: genologia i aksjologia

„Nic tu nie jest ukryte”. Poza hermeneutyką podejrzeń

Matoš w nowej optyce teoretycznej

Poetyka dawniej i dziś

Wstęp

Kulturowe studia nad prawem autorskim

ER(R)GO nr 35 (2/2017) - kanon – ideologia – wartość

Teoria (literatury) to było coś innego. Z Profesor Teresą Cieślikowską rozmawia Irena Hübner

Spojrzenie Orfeusza

ER(R)GO nr 36 (1/2018) - utopie/iluzje/pragnienia (pod redakcją gościnną Beaty Wojewody)

Er(r)go...

Jakiego literaturoznawstwa potrzebujemy? Uwagi wstępne

Nota o książce Art as Compassion: Bracha L. Ettinger

Strona tytułowa i spis treści