Search results

1

Vejen over Lemberg: A Dane’s Impressions of Lemberg/Lviv in 1711: Just Juel and His Travels through the Polish–Lithuanian Commonwealth

100%

Papa I.

Studia Scandinavica

|

2021

|

vol. 5

|

issue 25

63-73

EN

This article analyzes an excerpt from the travel diary of Just Juel, who was a Danish envoy to Peter the Great in 1709–1711. Particular attention is paid to Juel’s travel through the Polish–Lithuanian Commonwealth and his visit to Lemberg/Lviv in 1711, its historical context, and possible interpretations based on approaches of cultural history.

2

Zabiegi Marii Kazimiery o tron dla królewicza Jakuba w czasie wielkiej wojny północnej w świetle korespondencji z Narodowego Archiwum Historycznego Białorusi w Mińsku (1701-1704)

86%

Czarniecka A.

Studia Wilanowskie

|

2020

|

vol. XXVII

61-89

EN

The article presents the actions undertaken by Maria Casimire during the Great Northern War in the hope of securing the throne of Poland for her eldest son Prince James. It is based on the queen's private correspondence with her eldest son, held in the National Historical Archive of Belarus in Minsk and being prepared for publication by the Museum of King John III's Palace at Wilanów. Letters dating from the years 1701-1704 reveal the queen's futile diplomatic endeavours to sway the opinion of the Holy See, as well as her attempts to secure the support of various European courts and to influence the anti-royalist opposition in Greater Poland through the intercession of supportive politicians. In addition, her correspondence discloses arguments referring to moral and ideological categories which the Sobieski family used to justify its actions, which were detrimental to the lawful reign of King Augustus II. The contents of these letters demonstrates Maria Casimire's considerable political experience; the queen was well versed in the mechanisms that ruled the democracy of the nobility, and especially in the bad political practices typical to it. The queen was her son's best advisor, mobilising him to act in concert with King Charles XII of Sweden, even though she herself was for a long time distrustful of him. Her correspondence with the prince indicates that Maria Casimire was deeply involved in the matter of her son's repeated election, but also shows that she was losing her political influence, especially in comparison with the period of the interregnum after the death of her husband King John III

3

Misja dyplomatyczna marszałka wielkiego litewskiego Marcjana Dominika Wołłowicza do Moskwy w latach 1710–1711

72%

Šapoka M.

Historia Slavorum Occidentis

|

2022

|

issue 4(35)

137-163

EN

The diplomatic mission of Marcjan Dominik Wołłowicz to Moscow took place at a crucial moment, marked by the collapse of the Polish-Lithuanian Commonwealth and the rise of Russia’s power. This article shows how the mission was organized, the difficulties encountered and why it failed.

4

The Polish-Lithuanian Commonwealth and its inhabitants during the Great Northern War in general Magnus Stenbock’s opinion

72%

Majewska G.

Studia Maritima

|

2018

|

vol. 31

135-154

EN

SummaryMagnus Stenbock was one of the most outstanding commanders in the army of Charles XII during the Great Northern War (1700–1721). Magnus spent the years 1702–1706 in the Polish territory as an invader with the Swedish troops. His attitude towards Poland and the Polish resulted from his war experience, especially the easy victories over the Polish. The victories confirmed the Swedes in their belief about the low military value of the Polish army and favoured a disdainful approach to the inhabitants of the Commonwealth. Although many Poles took sides with the Swedes and collaborated with them, Stenbock did not trust them, he accused them of hypocrisy, duplicity, instability in their opinions, disobedience and unscrupulousness. The situation of the Polish collaborating with Charles XII required a skill of manoeuvring, so that the exacted taxes would be the least possible burdensome, and on the other hand the ruthless methods of exacting the taxes triggered in the Polish resistance and disobedience. Socialising with the Polish aristocracy and gentry Stenbock noticed their quarrels, intrigues, and dissolution. Their lavish life was attractive for the Swedish general who was not accustomed to luxury and splendour. His interest was aroused not only by the exotic way the Polish got dressed, but also by their arms, silverware, carpets, expensive cloths, furs, bedclothes, tablecloths, mirrors, clocks, paintings. Magnus took many of those artefacts to Sweden as loots. The general harshly judged the Polish battle worthiness, but in defence of Scania against Denmark he formed a levy in mass of peasants following the example of Poland. Staying for five years in Poland Magnus Stenbock had many occasions to get to know the Polish; yet, he quite often gave simplified, exaggerated or unjust opinions. Many traits of the Polish character deserved to be condemned, but their duplicity, disobedience or instability – the features the general complained of – were results of the situation the Poles collaborating with the Swedes found themselves in, and of the way the Swedish army behaved in Poland. Opinions on Poland and its inhabitants given by Magnus Stenbock did not differ from the ones given by Charles XII and other army commanders.

PL

Magnus Stenbock należał do najwybitniejszych dowódców w armii Karola XII czasu wielkiej wojny północnej (1700–1721). Na ziemiach polskich przebywał w charakterze okupanta wraz ze szwedzkim wojskiem w latach 1702–1706. Jego nastawienie do Polski i Polaków wynikało z doświadczeń wojennych, zwłaszcza łatwych zwycięstw odnoszonych nad Polakami. Zwycięstwa utwierdziły Szwedów w przekonaniu o małej wartości militarnej armii przeciwnika i sprzyjały utrwaleniu się lekceważącego, przechodzącego w pogardę stosunku do mieszkańców ziem Rzeczpospolitej. Mimo że wielu Polaków stanęło po szwedzkiej stronie i współpracowało z najeźdźcą, Stenbock nie darzył ich zaufaniem, zarzucał obłudę, dwulicowość, niestałość w poglądach, oskarżał o nieposłuszeństwo i brak skrupułów. Sytuacja w jakiej znaleźli się kolaborujący z Karolem XII Polacy wymagała umiejętności lawirowania, tak by ściągane kontrybucje były możliwie najmniej uciążliwe. Bezwzględne metody ściągania przez Szwedów kontrybucji wyzwalały jednak w Polakach nieposłuszeństwo i opór. Obracając się wśród polskiej arystokracji i szlachty, Stenbock dostrzegał skłócenie, intrygi, rozwiązłość. Atrakcyjny dla szwedzkiego generała, nieprzywykłego do zbytku i przepychu, był wystawny tryb życia polskich wyższych sfer. Zainteresowanie budził nie tylko egzotyczny ubiór Polaków, ale także broń, srebrne zastawy stołowe, dywany, kosztowne tkaniny, futra, pościel, obrusy, lustra, zegary, obrazy. Wiele z tych przedmiotów Stenbock wywiózł w postaci łupów do Szwecji. Generał krytycznie oceniał wartość bojową polskiej armii, ale dla obrony Skanii przed Danią utworzył pospolite ruszenie chłopów na wzór polski. Przebywając 5 lat na ziemiach polskich Magnus Stenbock miał wiele okazji dobrze poznać Polaków. Często jednak wydawał uproszczone, przesadzone i niesprawiedliwe oceny. Wiele cech polskiego charakteru zasługiwało niewątpliwie na potępienie, ale na chwiejność,dwulicowość, lawirowanie czy nieposłuszeństwo społeczeństwa polskiego, na co skarżył się generał, wpływała sytuacja w jakiej znaleźli się kolaborujący ze Szwedami Polacy oraz postępowanie obcego wojska. Oceny i sądy wydawane przez Magnusa Stenbocka na temat Polski i jej mieszkańców nie odbiegały od opinii formułowanych przez Karola XII oraz innych szwedzkich dowódców wojskowych.

5

Od sprzedawcy pierożków do generalissimusa. Zawrotna kariera Aleksandra Mienszykowa

58%

Krokosz P.

Perspektywy Kultury

|

2019

|

vol. 24

|

issue 1

139-166

EN

The article is devoted to the life and public activities of Alexsander Menshikov. This man, which came from social lowlands, thanks to friendship with Tsar Peter the Great achieved highest positions in the state administration, the Russian Army and also navy. Alexsander Menshikov belonged also to the richest people in Russia (just after the Tsar) – he owned huge estates and numerous production companies. After Peter the Great’s death, without a result, he tried to capture the leadership of all state affairs. In 1727 he was arrested and sentenced, together with his family, to exile to Berezovo in Siberia, where he died two years later. All the assets he collected – money, jewels, palaces and manufactories – were taken over for the benefit of the state.

PL

Artykuł jest poświęcony życiu i działalności publicznej Aleksandra Mienszykowa. Człowiek ten, pochodzący z nizin społecznych, dzięki przyjaźni z carem Piotrem I zdołał osiągnąć najwyższe stanowiska w administracji państwowej oraz najwyższe rangi dowódcze w rosyjskiej armii i flocie wojennej. Aleksander Mienszykow należał również do najbogatszych, tuż po carze, ludzi w Rosji – posiadał ogromne majątki ziemskie i liczne zakłady produkcyjne. Po śmierci Piotra I w 1725 r., bez rezultatu, próbował uchwycić w swoje ręce kierownictwo wszystkich spraw państwowych. W 1727 r. został aresztowany i skazany wraz z rodziną na zesłanie do Bieriozowa na Syberii, gdzie zmarł dwa lata później. Cały zgromadzony przez niego majątek – pieniądze, klejnoty, pałace i manufaktury – został przejęty na rzecz państwa.

6

Oblężenie i kapitulacja twierdzy Kokenhauzen (2–7 X 1700)

51%

Trąbski M.

Zapiski Historyczne

|

2018

|

vol. 83

|

issue 3

59-82

EN

The conquest of the Kokenhausen Fortress in October 1700 was the last act of an eight-month campaign conducted by the army of August II in the territory of Swedish Livonia. After the disgrace related to the premature abandonment of the siege of Riga (the main target of this campaign), it was a significant military and political success. Kokenhausen could have been a convenient bridgehead for the Saxon troops on the right bank of the Daugava River and a potential operational base to launch military operations in the Swedish province in the spring of the following year. At the same time, the conquest of this fortress made it possible to use the Daugava River to transport heavy cannons and ammunition from the Russian border to Riga. In addition, this success could be used for propaganda purposes. Tsar Peter I received the confirmation that August II had maintained the anti-Swedish alliance, thanks to which in Warsaw it was possible to strive for Poland’s joining the war against Sweden. In the publications devoted to the Great Northern War the information on this event is mostly scarce, and often contradictory, making the image of the siege and capitulation of the Kokenhausen Fortress look unclear and raise doubts. The reason seems to be the lack of information from a direct source, and the authors’ reliance on indirect sources (e.g. press coverage). Below, a new attempt to present the circumstances of the conquest of Kokenhausen by the army of August II will be presented; it was prepared primarily on the basis of a letter written in the Saxon army camp on 9 October 1700, probably by the court treasurer Atanazy Miączyński, and works of two French historians: Pierre Massuet – Histoire des rois de Pologne, et du gouvernement de ce Royaume […] and Jean-Baptiste de Parthenay – History of the reign of the Polish king Frederic August II […], which come from the 1730s.

DE

Die Eroberung der Festung Kokenhausen im Oktober 1700 war der letzte Akt in der achtmonatigen Kriegskampagne der Heere Augusts II. auf dem Gebiet des schwedischen Livlands. Nach der Blamage beim verfrühten Abbruch der Belagerung von Riga (des Hauptziels dieser Kampagne) war dies ein wichtiger militärischer und politischer Erfolg. Kokenhausen konnte für die sächsischen Armeen einen bequemen Brückenkopf auf den rechten Ufer der Düna und eine potenzielle Operationsbasis bilden, um im Frühjahr des folgenden Jahres die Operationen in der Tiefe der schwedischen Provinz wieder aufzunehmen. Zugleich ermöglichte die Herrschaft über diese Festung die Benutzung der Düna für den Transport schwerer Geschütze und von Munition von der Grenze zu Russland bis Riga. Außerdem konnte man diesen Erfolg propagandistisch ausnutzen. Zar Peter I. Erhielt die Bestätigung, dass August II. an dem antischwedischen Bündnis festhielt, und in Warschau konnte man sich deshalb darum bemühen, dass die polnische Republik sich dem Krieg gegen Schweden anschloss. In den Arbeiten zum Großen Nordischen Krieg sind die Informationen zu diesem Ereignis meistens spärlich und zudem oft widersprüchlich, wodurch das Bild der Belagerung und Kapitulation von Kokenhausen unklar ist und Zweifel weckt. Der Grund scheint darin z liegen, dass es an Informationen aus unmittelbaren Quellen mangelt und die Autoren sich auf mittelbare Quellen (z. B. Presseberichte) stützen. Hier wird ein neuer Versuch unternommen, die Umstände der Eroberung Kokenhausens durch die Truppen von August II. darzustellen, der sich vor allem auf einen Brief stützt, der am 9. Oktober 1700 im Lager der sächsischen Armee geschrieben wurde, wahrscheinlich von dem Unterhofkämmerer der Krone Atanazy Miączyński, sowie auf die Werke von zwei französischen Historikern: Pierre Massuet: Histoire des rois de Pologne, et du gouvernement de ce Royaume […] und Jean-Baptiste de Parthenay: Dzieje panowania Fryderyka Augusta II króla polskiego […], aus den dreißiger Jahren des 18. Jahrhunderts.

Refine search results

1 Historia Slavorum Occidentis

1 Perspektywy Kultury

1 Studia Maritima

1 Studia Scandinavica

1 Studia Wilanowskie

1 Zapiski Historyczne

1 Czarniecka A.

1 Krokosz P.

1 Majewska G.

1 Papa I.

1 Trąbski M.

1 Šapoka M.

1 2022

1 2021

1 2020