Search results

1

Jerzy Topolski’s History of Historiography

100%

Stobiecki R.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2021

|

vol. 51

|

issue Spec. iss.

153-166

EN

The place of the history of historiography in Topolski’s comprehensive oeuvre has not been subjected to a holistic analysis yet. I will try to highlight some of the key topics rather than propose an exhaustive interpretation of them The article concentrates on the analysis of both the notion of historiography itself, as well as interpretation the main historiographic work of the Poznan historian.

2

Metahistory: Vicissitudes and Humanistic Capacity of the Concept

86%

Michalski Ł. M.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2023

|

issue 47

123-139

PL

Czy termin metahistoria jest powtórzeniem arystotelesowskiego gestu nazwania metafizyki? W 2023 roku mija pół wieku od pierwszego wydania słynnej książki Haydena White’a pt. Metahistory. The Historical Imagination In Nineteenth-Century Europe. Jednakże to klasyczne, dość powszechnie znane dzieło – a także jego krytyka – nie dały terminowi metahistoria życia, którym w horyzoncie terminów badawczych cieszy się choćby metafizyka. W niniejszych rozważaniach nie chodzi mi o sentymentalne upominanie się o termin, który miałby być dziś cenny z samego tylko powodu, że niegdyś zaistniał. Raczej o próbę myślenia o ścieżce wzbogacania (prze)myślenia o wyobraźni historycznej – ta ostatnia, jak sądzę, jest kluczem dla oporu wobec współczesnych kryzysów i impasów dzisiejszej humanistyki.

EN

Is the term metahistory a repetition of the Aristotelian gesture of naming metaphysics? In 2023, half a century passes since the first publication of Hayden White’s famous book Metahistory. The Historical Imagination in Nineteenth-Century Europe. However, this classic, fairly well-known work – as well as its criticism – did not give life to the term metahistory, which in the horizon of research terms is enjoyed, for example, by metaphysics. In these considerations, I do not mean sentimental reminding about a term that would be valuable today for the sole reason that it once existed. Rather, it is an attempt to think about the path of enriching (re)thinking of the historical imagination – the latter, I believe, is the key to resisting the contemporary crises and impasses of today’s humanities.

3

“Methodolosies” of Jerzy Topolski

86%

Historyka Studia Metodologiczne

|

2009

|

vol. 39

4

Narativ jako nevyhubitelný fenomén lidské společnosti

86%

Pešek J.

Český časopis historický (The Czech Historical Review)

|

2018

|

vol. 116

|

issue 1

158-170

EN

The author reflects on historical narrative as a tool, sprung from human ontogenesis, for the foundation of social identity and contemporary as well as historical self-awareness of any human community - a tool useful, but also open to abuse. The author discusses a situation in which the existing narratives are either rejected, without being subject to analytical criticism, or in which civically/societally relevant narratives are absent. A special problem arises as a result of the most current situation in which the "posttruth" narratives politically compete with those which are created by critical historiography.

DE

Die methodologischen Diskussionen im Zuge der "linguistischen Wende" und die vorubergehende Begeisterung fur die Historiographie als "soziale Wissenschaft" haben die traditionelle Grundfigur der historiographischen Arbeit seit der Antike, also die erklarende, argumentative Erzahlung, infrage gestellt. Der Verfasser argumentiert, dass die narrative Form der Erfassung und Erklarung aktueller und desto mehr historischer Situationen eine der menschlichen Gesellschaft inharente erprobte Art des Selbst-Verstehens ist. Die narrative Zusammenfassung der historischen Erfahrung bildet die Basis der historischen Identitat jeder Kommunitat und sie hilft ihr, sowohl ihre Identitat aufzubauen als auch sich mit katastrophenartigen Situationen auseinanderzusetzen. Die grosen "Meistererzahlungen" haben allerdings oft auch negative (nationalistische, aggressive, antiemanzipatorische usw.) Zuge. Wenn diese legitimistischen, imperialen, rassistischen usw. Meistererzahlungen nicht kritisch dekonstruiert, sondern nur negiert bzw. ignoriert werden, mutieren sie zu noch schlimmeren Gebilden. In der heutigen Zeit der medialen "Postwahrheit" entstehen so - spontan oder zweckmasig - den gesellschaftlichen Konsens gefahrdende "Neo-Narrative". Der ausgebliebene kritisch-argumentative Dekonstruktionsprozess beschadigt die Gesellschaft im Grunde ebenso intensiv wie die abgelehnten Narrative selbst. Der Verfasser demonstriert dies am Beispiel der in der offentlichen Diskussion nicht kritisch hinterfragten oder gar uberwundenen Narrative und Paradigmata der kommunistischen Epoche in der Tschechoslowakei. Er schliest seinen Text mit der - sich auf die Konzeption von Konrad H. Jarausch stutzenden - Uberzeugung, dass die fur die Burgergesellschaft einzig produktive Losung darin besteht, die "ausgedienten", in einer offenen Diskussion dekonstruierten Narrative durch eine neue Generation pluraler, interdependenter oder multiperspektivischer, sich konkurrierender, quellenkritisch untermauerter historischer Erzahlungen zu ersetzen.

5

Niemieckie inspiracje w historiografii polskiej przełomu XIX i XX wieku (na przykładzie Wacława Sobieskiego i Szymona Askenazego)

72%

Kolbuszewska J.

Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej

|

2016

|

issue 8

EN

This article explores the impact that German models of historical writing had on the development of Polish historiography in the late nineteenth century and early twentieth century to 1918. As means of defining this impact, the author analyses the work of two distinguished Polish historians, focusing both on their theoretical enunciations and research practice. These scholars were part of the generation of neoromantics to whom Polish historiography owed its modernisation at the turn of the nineteenth and twentieth centuries. Although representing different historiographical traditions, both scholars sought inspiration in German scholarship. While Sobieski’s thought is indebted to Karl Lamprecht’s historico-cultural method, Askenazy was drawn to Max Lehmann, trying to develop the neoRankean model of practising history. These leading Polish historians of the neoromantic era proved that, regardless of the conflicting interests of national historiographies, it was possible for their respective representatives to inspire each other and build a mutual understanding. This article is based on the historians’ theoretical writings and on the books they published before 1918. The author also analysed Sobieski’s text written in memory of Lehmann and published in the 1930s.

PL

Autorka niniejszego tekstu skoncentrowała się na wpływie niemieckich wzorców uprawiania historii na polskie dziejopisarstwo przełomu XIX i XX stulecia (po rok 1918). Wspomniane zjawisko zaprezentowano, przybliżając teoretyczne deklaracje i praktykę dziejopisarską dwóch wybitnych dziejopisów, zaliczanych przez Jerzego Maternickiego do generacji neoromantyków (przez autorkę zaś wiązanych z mutacją modernistyczną) – Szymona Askenazego i Wacława Sobieskiego. W warstwie egzemplifikacyjnej uwzględniono najbardziej reprezentatywne deklaracje o charakterze teoretycznym oraz prace opublikowane przez bohaterów do 1918 r.

Refine search results

2 Historyka Studia Metodologiczne

1 ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

1 Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej

1 Český časopis historický (The Czech Historical Review)

1 Kolbuszewska J.

1 Michalski Ł. M.

1 Pešek J.

1 Stobiecki R.

1 2023

1 2021

1 2018

1 2016

1 2009

Jerzy Topolski’s History of Historiography

Metahistory: Vicissitudes and Humanistic Capacity of the Concept

“Methodolosies” of Jerzy Topolski

Narativ jako nevyhubitelný fenomén lidské společnosti

Niemieckie inspiracje w historiografii polskiej przełomu XIX i XX wieku (na przykładzie Wacława Sobieskiego i Szymona Askenazego)